Qazinin Qəzəbli Olduğu Halda Hökm Verməsinin Bəyənilməməsi

حديث أَبِي بَكْرَةَ، أَنَّهُ كَتَبَ إِلَى ابْنِهِ، وَكَانَ بِسِجِسْتَانَ، بِأَنْ لاَ تَقْضِيَ بَيْنَ اثْنَيْنِ وَأَنْتَ غَضْبَانُ، فَإِنِّي سَمِعْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: لاَ يَقْضِيَنَّ حَكَمٌ بَيْنَ اثْنَيْنِ وَهُوَ غَضْبَانُ

1119. Əbu Bəkrə  demişdir: “Mən Peyğəmbərin  belə dediyini eşitmişəm: “Hakim qəzəbli olduğu halda iki nəfərin arasında hökm verməsin!” (Buxari 7158, Muslim 4587, 1717/16)

نقض الأحكام الباطلة ورد محدثات الأمور

Batil Olan Şeyləri Yıxmaq Və Bidət Olan Şeyləri Rədd Etmək

حديث عَائِشَةَ، قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: مَنْ أَحْدَثَ فِي أَمْرِنَا هذَا مَا لَيْسَ فِيهِ فَهُوَ رَدٌّ

1120. Aişə rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim bizim bu işimizdə (dinimizdə) ondan olmayan bir yenilik edərsə o, rədd olunandır”. (Buxari 2697, Muslim 4589, 1718/17)

بيان اختلاف المجتهدين

Müctəhidlərin İxtilafının Bəyanı

حديث أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه، أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: كَانَتِ امْرَأَتَانِ مَعَهُمَا ابْنَاهُمَا، جَاءَ الذِّئْب فَذَهَبَ بِابْنِ إِحْدَاهُمَا، فَقَالَتْ صَاحِبَتُهَا إِنَّمَا ذَهَبَ بِابْنِكِ، وَقَالَتِ الأُخْرَى إِنَّمَا ذَهَبَ بِابْنِكِ؛ فَتَحَاكَمَتَا إِلَى دَاوُدَ، فَقَضى بِهِ لِلْكُبْرَى؛ فَخَرَجَتَا عَلَى سُلَيْمَانَ بْنِ دَاوُدَ، فَأَخْبَرَتَاهُ فَقَالَ: ائْتُونِي بِالسِّكِّينِ أَشُقُّهُ بَيْنَهُمَا، فَقَالَتِ الصُغْرَى: لاَ تَفْعَلْ، يَرْحَمُكَ اللهُ، هُوَ ابْنُهَا فَقَضى بِهِ لِلصُّغْرَى

1121. Əbu Hureyra  Peyğəmbərin  belə dediyini eşitmişdir: “Mənimlə ümmətimdən (olan günahkarların) məsəli od qalamış bir kimsə ilə həmin oda düşən pərvanələrin və həşəratların məsəlinə bənzəyir.”⁸⁶ Peyğəmbər: “İki qadın və bu qadınların hər birinin bir uşağı var idi. (Birdən) bir canavar gəlib onlardan birinin uşağını apardı. Rəfiqəsi ona dedi: “Canavar sənin uşağını apardı.” O biri qadın dedi: “(Xeyr,) o sənin uşağını apardı.” Sonra da mühakimə olunmaq üçün Davuda müraciət etdilər. Davud hökmü yaşca böyük olan qadının lehinə kəsdi. Sonra bu qadınlar Süleymanın yanına gəlib məsələdən onu agah etdilər. Süleyman buyurdu: “Mənə bıçaq gətirin, onu bunların arasında iki yerə bölüm.” (Bunu eşidəndə) yaşca kiçik olan qadın dedi: “Eləmə (bunu), Allah sənə rəhm etsin, uşaq onundur.” Beləliklə, Süleyman uşağın yaşca kiçik qadına aid olduğuna hökm verdi.” (Buxari 3427, 6769, Muslim 4592, 1720/20)

استحباب إِصلاح الحاكم بين الخصمين

Hakimin İki Münaqişə Edən Kəsin Arasını Düzəltməyin Müstəhəb Olması

حديث أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه، قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: اشْتَرَى رَجُلٌ مِنْ رَجُلٍ عَقَارًا لَهُ، فَوَجَدَ الرَّجُلُ الَّذِي اشْتَرَى الْعَقَارَ فِي عَقَارِهِ جَرَّةً فِيهَا ذَهَبٌ، فَقَالَ لَهُ الَّذِي اشْتَرَى الْعَقَارَ: خذْ ذَهَبَكَ مِنِّي، إِنَّمَا اشْتَرَيْتُ مِنْكَ الأَرْضَ وَلَمْ أَبْتَعْ مِنْكَ الذَّهَبَ وَقَالَ الَّذِي لَهُ الأَرْضُ: إِنَّمَا بِعْتُكَ الأَرْضَ وَمَا فِيهَا؛ فَتَحَاكَمَا إِلَى رَجُلٍ فَقَالَ الَّذِي تَحَاكَمَا إِلَيْهِ: أَلَكُمَا وَلَدٌ قَالَ أَحَدُهُمَا: لِي غُلاَمٌ، وَقَالَ الآخَرُ: لِي جَارِيَةٌ؛ قَالَ: أَنْكِحُوا الْغُلاَمَ الْجَارِيَةَ، وَأَنْفِقُوا عَلَى أَنْفُسِهِمَا مِنْهُ وَتَصَدَّقَا

1122. Əbu Hureyra  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “(Bir dəfə) bir nəfər başqa birisindən onun malikanəsini satın aldı. Sonra malikanəni satın alan adam oradan bir küp qızıl tapdı və mülk sahibinə dedi: “Gəl qızıllarını apar! Mən səndən ancaq torpaq sahəsini satın almışam, qızılı ki, almamışam.” Mülk yiyəsi dedi: “Mən onu sənə içindəkilərlə birlikdə satmışam.” Belə olduqda onlar öz mübahisələrini həll etmək üçün (şəriəti bilən) bir adama müraciət etdilər və həmin adam soruşdu: “Sizin övladınız varmı?” Onlardan biri: “Mənim bir oğlum var!” dedi. O birisi isə: “Mənim bir qızım var!” dedi. Onda həmin adam belə buyurdu: “Oğlanla qızı evləndirin və bu qızılların (bir qismini) cavanlara xərcləyin, (bir qismini də) sədəqə verin!” (Buxari 3472, Muslim 4594, 1721/21)





كتاب اللقطة