Дүниетану 4- сынып

3- вариант

1. Бос тор көзде қандай зат болу керек. Ойлан суретін сал.

2. Келесі жануарлар тобының қайсысы тек қана сүтқоректілерден тұрады?

А) үйрек, бүркіт, тоты құс

В) тышқан, маймыл, жарқанат

С) көбелек, құмырсқа, маса

Д) қолтырауын, жылан, тасбақа

3. Басқатырғының басталар жерін тауып, сызық бойымен үзбей, бір тор көзге екінші рет келмей жүргіз. Қандай сөйлем шығады ? Жаз.

с	ы	н	ы	т	н	е	м	і	с
а	з	а	м	ң	о	н	ғ	а	і
л	а	і	ө	і	т	е	ы	д	р
а	й	р	л	т	т	г	е	у	е
д	ғ	е	ш	к	е	і	р	с	т
ы	а	н	д	а	б	а	л	ы	қ

Жауабы:

4.

Құс – тірі, ал бұлт – тірі емес.

Құстарды неге тірі табиғатқа, ал бұлттарды - өлі табиғатқа

жатқызады? Екі түсіндірме келтір.

1. Құс: туады, өседі, қоректенеді, өледі.

2. Бұлт: өспейді, тумайды, қозғалмайды, қоректенбейді, өлмейді.

5. Суретті мұқият қара және оны боя. Егер қар балмұздаққа айналып кетсе не болар еді? Өз ойыңды жаз.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. Шегіртке қатты жамылғысын өзіне тар болған кезде тастайды. Тағы қандай жануар өз жамылғысын тастайды?

А) құрбақа

В) жылан

С) балық

Д) адам

7. Таңертеңгі сағат 7-де температура 12°C болған. Содан кейінсағат сайын 2°C көтеріліп отырып, таңертеңгі сағат 11-де 20°C жетті. Таңертеңгі сағат 9-да температура қандай болды?

А) 14°C

В) 15°C

С) 16°C

Д) 17°C

8. Асқар мысығының салмағы қанша екенін білгісі келді.Алдымен ол өзі өлшенді де таразының 57 кг көрсеткенін көрді.Содан кейін мысығын қолына алып, таразыға тұрды да, ол 62 кг көрсеткенін көрді.

Мысықтың салмағы қанша?

Жауабы:

9. Шылым шегу біздің ағзаға көп зиянын тигізеді.Шылым шегу мүшелердің қайсысына ең көп зиянын тигізеді?

А) өкпеге

В) бүйрекке

С) бауырға

Д) асқазанға

10.Бұлт пен тұманның ұқсастығы және айырмашылығын жаз.

Жауабы:

11. Жердің бетінің ең көп бөлігі ... жабылған

А) құмдармен

В) ормандармен

С) сумен

Д) таулармен

12.Өсімдіктің тіршіліктегі маңызы. Атап өт.

1.оттегін бөледі

2.ауаны тозаңнан тазартады.

3.қорек көзі.

4.жылу, құрылыс материалдарын беред.

5.емдейді.

6.табиғатты безендіреді.

13. Күзде неліктен қаздар мен үйректер соңында ұшады? Өз ойыңды жаз.

Жауабы:

14.Әр топтан қажетсіз артық сөзді тауып, астын сыз.Оның неге артық екенін түсіндіріп жаз.

-маса, шыбын, ара, сона, қасқыр, көбелек.

-тары, арпа, күріш, мақта, жүгері.

-ұя, ін, апан, бекет.

Жауабы:

16.Пайдалы қазбаларды қолдану тәсілі бойынша үш топқа бөл. Топ атауларын жаз:

Фосфорит, шымтезек, газ,боксит мәрмәр, мұнай, антрацит, қорғасын,ұлутас, тұз, мырыш

Жауабы:

17. Тоқылдақ тұмсығымен ағашты тоқылдатқанда зиян келтір ме?

А) иә, өйткені жас ағашты тоқылдатады.

В) жоқ, өйткені тоқылдақ кәрі ағаштарды тоқылдатады.

С) білмеймін

Д) Ағашты тоқылдатпайды. 18. Қандай жаңбыр саған ұнайды? Өз жаңбырыңның суретін сал.

19. Мал шаруашылығ кәсібі. Астын сыз.

агроном, сауыншы, инженер, ветеринар.

20. Жердің әлемдегі орны.

І нұсқа

1. Тұрақта бірдей 6 қатарда 762 машина тұр. Əр қатарда неше машина тұр?

Жауабы:

2. Азайту амалына берілген үй тапсырмасын орындау кезінде Марат байқаусызда оған су төгіп алды. Цифрлардың біреуі көрінбей қалды. 415-ке тең есептің жауабы - дұрыс. Қай цифр көрінбейді?

942

5*7

415

3. Былтырғы жылы Қоянды мектебінде 92 ер бала жəне 83 қыз бала болған. Биылғы жылы мектепте барлығы 210 оқушы, оның ішінде 97 - ер бала. Былтырғы жылға қарағанда биылғы жылы қыз баланың қаншасы артық? Өз шешуіңді жаз.

4. Таңертеңгі сағат 7-де температура 12°C болған. Содан кейін

сағат сайын 2°C көтеріліп отырып, таңертеңгі сағат 11-де 20°C

жетті. Таңертеңгі сағат 9-да температура қандай болды?

А) 14°C

В) 15°C

С) 16°C

Д) 17°C

5. Ы д ы с т а 1 л и т р су б а р . Жаннұр од а н с т а қ а нғ а

250 миллилитр құйып алды. Ыдыста қанша су қалды?

Жауабы: ................. миллилитр

6. Асқар мысығының салмағы қанша екенін білгісі келді.

Алдымен ол өзі өлшенді де таразының 57 кг көрсеткенін көрді.

Содан кейін мысығын қолына алып, таразыға тұрды да, ол 62 кг

көрсеткенін көрді. Мысықтың салмағы қанша?

Жауабы: ............................................. килограмм

6. Шаршыны 7 бөлікке бөлді. Пішіні мен көлемі бірдей 2 үшбұрышқа

X белгісін қой.

6. Қай жағдайда сандар ЕҢ ҮЛКЕННЕН ЕҢ КІШІГЕ қарай орналасқан?

А)36; 43; 66; 87

В)66; 43; 36; 87

С)87; 66; 36; 43

Д)87; 66; 43; 36

9. Бір таксиге 4 адам отыра алады. 24 адам отырғызу үшін қанша такси керек екенін қалай білуге болады?

А) 24-ті 4-ке көбейту.

В) 24-ті 4-ке бөлу.

С) 24-тен 4-ті азайту.

Д) 24-ті 4-ке қосу.

10. Көбейтуді орында: 53 · 26

Жауабы:

11. Тіктөртбұрыштың қандай бөлігі боялған?

А) В) С) Д)

12. Азайтуды орында: 5,3 − 3,8

Жауабы:

13. Болаттың 500 теңгесі бар. Таңертеңгі асқа ол 150 теңгеге бір шырын жəне 105 теңгеге бутерброд сатып алды. Болаттың таңертеңгі асқа төлегеннен кейін қанша ақшасы қалды?

А) 345 теңге В) 245теңге С) 310теңге Д) 255теңге

14. Мына тіктөртбұрыштың периметрі қаншаға тең?

3см

5см

15. Диаграмма 4 жүргізушінің автомобильдік жарыста алған ұпайларының санын көрсетуі керек. Ернат бірінші орын алды. Алмас үшінші орын алды. Диаграммаға Алмас алған ұпайлар санын көрсететін тіктөртбұрыш сал.

16. Торда фигура салынған. Берілген фигураға үзік сызықпен белгіленген симметрия осіне қатысты симметриялы фигура құр.

17. Суретте тіктөртбұрыштың екі қабырғасы сызылған. Осы тіктөртбұрыштың қалған екі қабырғасын сыз.

18. Айдар дуалдың бір жағын бояуда. Дуалдың ұзындығы 4 метр, ал биіктігі 3 метр. Айдар бояйтын дуалдың ауданы қаншаға тең?

А) 4 шаршы метр

В) 7 шаршы метр

С) 12 шаршы метр

Д) 14 шаршы метр

19. 6 бірлік + 4 ондық + 7 жүздік қосындысына қандай сан тең?

А) 764

В) 476

С) 746

Д) 674

20. Келесі фигураны құрастыру үшін, боялған үшбұрыштың нешеуі қажет?

21. 49 : А= А Берілген теңдікте А белгісі бір санды білдіреді. Бұл қандай сан?

А) 4

В) 7

С) 16

Д) 23

22. Қуаныш ұзындығы 30 см сызғышты пайдалана отырып, тақтаның ұзындығын өлшеді. Тақтаның ұзындығы сызғыштың ұзындығын 9-ға көбейткеннен 6 см қысқа болып шықты. Тақтаның ұзындығы қанша?

А) 264 см

В) 270 см

С) 276 см

Д) 279 см

23. Келесі жануарлардың қайсысының тісі, адамның тісіне бəрінен көп ұқсайды?

А) марал

В) арыстан

С) маймыл

Д) ит

24. Бір адамдардың шашы түзу, ал басқаларының шашы бұйра. Балалардың шашы түзу немесе бұйра болып тууы неге байланысты?

А) олардың ата-анасының шашының типіне байланысты

В) олардың аға-қарындастарының шаштарының типіне

байланысты

С) олардың өздерінің шашының түсіне байланысты

Д) олардың өздерінің терісінің түсіне байланысты

25. Ғалым өзінің досы Аяжанға жемістен денсаулыққа қажет нəрлі заттардың барлығын алуға болады деді. Аяжан Ғалымға басқа тамақтарды да жеу керек деп санайды. Кімдікі дұрыс?

А) Ғалым

В) Аяжан

Өз жауабыңды түсіндір.

26. Суретте көрсетілгендей, желдің күшін өлшеу үшін бақан төбесіне лента байлады.

1, 2, 3 жəне 4 суреттердің нөмірлерін ең қатты желден ең əлсіз желге қарай жел күшінің өзгеруіне сəйкес ретте жаз.

Жауабы:

27. Төрт суретті қарап шық.

Қайсысы өлі табиғатқа жатады?

А) ағаштар мен от

В) от жəне өзен

С) өзен жəне тұқымдар

Д) тұқымдар жəне ағаштар

28. Жануардың алты аяғы бар. Бұл –

А) өрмекші

В) шыбын

С) кесіртке

Д) қырықаяқ

29. Өсімдіктер нəрлі заттарды жасауға қажет энергияны қайдан алады?

А) ауадан

В) топырақтан

С) судан

Д) күн көзінен

30. Шылым шегу біздің ағзаға көп зиянын тигізеді. Шылым шегу мүшелердің қайсысына ең көп зиянын тигізеді?

А) өкпеге

В) бүйрекке

С) бауырға

Д) асқазанға

31. Талғаттың пішіні мен өлшемі бірдей үш заты бар.

Ол үш затты су құйылған ыдысқа салып, А затының судың бетінде қалқып жүргенін, ал В мен С заттарының түбіне батқанын көрді. В мен С заттарының салмақтарымен салыстырғанда А затының салмағы туралы не айтуға болады?

А) В мен С-ға қарағанда, А жеңіл.

В) В мен С-ға қарағанда, А ауыр.

С) В-ға қарағанда, А жеңіл, бірақ С-ға қарағанда, ол ауыр.

Д) В-ға қарағанда А ауыр, бірақ С-ға қарағанда жеңіл.

32. Қарлығаш темір ұнтағы мен өзен құмынан тұратын қоспаны айырып алғысы келеді. Бұл үшін ол не істеуі керек?

А) Қоспаны сілку, сонда темір ұнтағы бетіне шығады.

В) Қоспаға су құю, сонда өзен құмы суда еріп кетеді.

С) Қоспаны елеуіштен өткізу, сонда өзен құмы елеуіште қалады.

Д) Қоспаға магнитті əкелу, сонда магнит темір ұнтағын өзіне тартып алады.

33. Келесі құрылғылардың қайсысы ТЕК электрдің көмегімен ғана жұмыс істейді?

А) желкенді қайық

В) мотоцикл

С) желдеткіш

Д) булы машина

34. Әпкесі су құйылған тəрелкені күннің көзі түсетін терезе алдына қойды. Ғалия кешке таман тəрелкеге қараған кезде, ол судың жоғалып кеткенін көрді. Судың жоғалу себебін түсіндір.

Жауабы ............................................

35. Сəуленің өлшемі əр түрлі үш текше мұзы бар. Суретте көрсетілгендей, ол əр текшені біркелкі су құйылған, бірдей ыдыстардың біріне салды.

Текше мұздар суға түскенде не болады?

А) 1, 2 жəне 3 текшелер батып кетеді.

В) 1, 2 жəне 3 текшелер бетінде қалқып жүреді.

С) 1 текше бетінде қалқиды, ал 2 жəне 3 текшелер батып кетеді.

Д) 1 жəне 2 текше бетінде қалқиды, ал 3 текше батып кетеді.

36. Жердің бетінің ең көп бөлігі ……….... жабылған

А) құмдармен

В) ормандармен

С) сумен

Д) таулармен

37. Кестеде Күннің Күн жүйесінің төрт планетасымен ара қашықтығы келтірілген.

	Жер	Марс	Меркурий	Сатурн
Күннен шамамен алғанда ара қашықтығы (млн. км)	150	230	58	1 400

Осы планеталардың қайсысы Күнге ең жақын орналасқан?

А) Жер

В) Марс

С) Меркурий

Д) Сатурн

38. Төменде көрсетілген үш заттың пішіні мен өлшемі бірдей.Бұл заттардың салмақтары туралы қандай тұжырым бəрінен де дұрыс?

А) Ең ауыр ағаш зат.

В) Ең ауыр темір заты.

С) Ең ауыр пенопласт.

Д) Үш заттың да салмағы бірдей.

39. Диаграммалардың қайсысында құрлық пен судың арақатынасы дұрыс көрсетілген?

40. Бөлме температурасында зат үш физикалық күйдің бірінде: қатты, сұйық немесе газ түрінде болуы мүмкін. Төмендегі кестеде олар қандай физикалық күйде екендігіне байланысты топтарға бөлінген заттар аталған. Əр топтың заттары қандай физикалық күйде екендігін жазып, кестенің үшінші бағанын толтыр.

Топ	Зат	Күйі
1	су жəне шырын
2	ауа жəне оттегі
3	тас жəне алтын

41. Отқа жанбайтын, қышқылдардың әсеріне төзімді, электр тогын өткізбейтін талшықты тау жынысын тап.

А) фосфорит

В) асбест

С) мұнай

Д) ұлутас

42. Ауа – газдардың қоспасы. Ауа қоспасындағы ең көп газ қайсысы?

А) Азот

В) Оттегі

С) Көмірқышқыл газы

Д) Газ

Дүниетану пәні бойынша кілттер:

1. D)

2. D)

3. A)

4. C)

5. D)

6. D)

7. A)

8. C)

9. B)

10. A)

Дүниетану пәні бойынша тапсырмалар

1. Мына жануарлардың қайсысы шөлде өмір сүруі мүмкін?

2. Суретте тұқымның екі түрі бейнеленген. Олар қалай тарайды?

А) ұрығы жарылғанда шашу арқылы

В) жануарлардың жүніне жабысып

С) оларды жануарлар жеп қояды

Д) желмен тасымалданады

3. Келесі денелердің қайсысы тоттануы мүмкін?

А) ағаш үгінділері

В) ішуге арналған пластмасса түтікше

С) темір шеге

Д) шыны моншақтар

4. Мұз текшелерінің қайсысы бəрінен ұзақ ерімей тұрады?

5. Ағаш – бұл адам қолданатын табиғи ресурс. Ағашты адамдар

не үшін қолданады? Оған екі түрлі мысал келтір.

1)

2)

6. Ауа – азот, оттегі, көмірқышқыл газдарының қоспасы. Ауа қоспасындағы газдарды алатын орнына сай бөлікке жаз.

7. Ауа қабатының тіршілік үшін пайдасын екі мысалмен жаз.

1)

2)

8. Ерте гүлдейтін өсімдіктердің бірінші шығу себебі:

А) жарық сүйгіштігінен

В) ылғал сүйгіштігінен

С) оларға құнарлы топырақ керек

Д) суыққа төзімді

9. Құстардың қайтып оралуы неге байланысты?

А) күннің ұзаруына

В) азықтың көбеюіне

С) күннің жылуына

Д) сағынғаннан

10. Төмендегі шартты белгілер қай мезгілді көрсетеді?

А) көктем

В) жаз

С) күз

Д) қыс

11. Жыртқыш жануарлар:

А) бұғы, бұлан

В) қасқыр, сілеусін

С) шортан, қоян

Д) шегіртке, бақа

12. Күндіз жағаға жел соғады,сондықтан адамдар ыстық күндері көл жағасына демалады. Ол неліктен?

А) су бетіндегі ауа салқын

В) жағалау мен су температурасы бірдей

С) жағадағы ауа салқынырақ

Д) ауа температурасы өзгермейді

13. Саяхатшылар жолда компастарын жоғалтып алды.Олар орманда таңқурай бұтасын кездестірді. Таңқурайдың піскен жидегі саяхатшыларға бағыт тұстарын анықтауға қалай көмектеседі? Ең піскен жидек :

А) бұтаның батыс жағында өседі

В) бұтаның оңтүстік жағында өседі

С) бұтаның шығыс жағында өседі

Д) бұтаның солтүстік жағында өседі

14. Картада тегіс жазықтар қандай бояумен боялған?

А) бірыңғай жасыл түспен

В) жасыл бояудың үстіне сарғыш дақтардың түсуімен

С) сарғыш түспен

Д) қоңыр түспен

15. Темір кені – бұл:

А) мыс

В) боксит

С) магнитті теміртас, қызыл теміртас

Д) мәрмәр, болат

16. Жез – бұл:

А) мыстың алюминий, қалайы, никельмен қоспасы

В) мыс пен мырыштың қоспасы

С) қорғасын мен мырыштың қоспасы

Д) қорғасын мен мысың қоспасы

17. Кенге жатпайтын пайдалы қазбаларды көрсет:

А) фосфарит, асбест

В) мәрмәр, мыс

С) әктас, магнитті теміртас

Д) мәрмәр, фосфорит

18. Өрт сөндірушілердің киімін дайындайтын мата қандай отқа төзімді пайдалы қазбадан жасалады?

А) боксит

В) фосфорит

С) асбест

Д) мырыш

19. Топырақтың бірнеше қабаты бар. Ең беткі қабаты қалай аталады?

А) топырақты бөлік

В) шайылу қабаты

С) қарашірік

Д) сазды

20. Қазақстанның көп жерін сор топырақ алып жатыр.Ол қалай пайда болады?

А) тұз топыраққа тыңайтқыш ретінде түседі

В) жер астындағы ылғал топырақтың беткі қабатына көтеріледі де, булану арқылы түрлі тұздар жер бетіне шығады

С) малды көп жайғандықтан тұз жердің беткі қабатына шығады.

Д) тұз шашылғандықтан

21. Құмнан босаған әрбір түбі жел айдап,құм жалдарының біріне келіп тоқтайды да,бірден тамырларының көмегімен бекіп, басқа да өсімдіктердің өсуіне көмектесетін шөл өсімдігі:

А) селеубояу

В) жүзгін

С) ақсексеуіл

Д) кермек

22. Жерге жақын планеталар –

А) Меркурий, Шолпан

В) Марс, Меркурий

С) Шолпан, Марс

Д) Нептун, Сатурн

23. Арал теңізінің тартылуына не себеп?

А) адамдардың Амудария мен Сырдарияның суын пайдалануы

В) ауаның ыстық және құрғақ болуы

С) жер қыртыстарының тілімделуінен судың тереңге кетуі

Д) су қоймасы салынғандықтан

24. Төменде тізбектің алғашқы төрт саны көрсетілген. 2, 4, 8, 16, ...

Осы тізбектің келесі саны қандай?

А) 24

В) 30

С) 32

Д) 64

25. Сөренің ұзындығы 240 см-ге тең. Күлпаш оған қораптар қойды. Əр қорап сөренің 20 см-ін алады. Күлпаш осы сөреге барлығы неше қорап қоя алатынын қандай өрнек арқылы табуға болады?

А) 240 − 20

В) 240 : 20

С) 240 + 20

Д) 240 ^. 20

26. Раушан, Іңкəр жəне Гүлназ кезекпен үш үлестірмеден фигура құрды. Қыздардың фигуралары суретте көрсетілгендей əр түрлі болып шықты. Осы фигуралардың ауданы туралы тұжырымның қайсысы дұрыс?

А) Раушанның фигурасының ауданы басқа фигуралардың аудандарынан артық.

В) Іңкəрдың фигурасының ауданы басқа фигуралардың аудандарынан артық.

С) Гүлназдың фигурасының ауданы басқа фигуралардың аудандарынан артық.

Д) Барлық үш фигураның ауданы бірдей.

27. Суреттегі меңзер қандай санды көрсетіп тұр?

А) 302

В) 310

С) 320

Д) 340

28. Айгүл печенье пісірмекші. Пешті қыздыруға 10 минут жəне печенье пісіруге тағы 12 минут қажет. Айгүл печенье тура сағат 11-ге дайын болуын қалайды. Ол пешті қай уақытта жағып қоюы керек?

А) 10 сағ 38 мин

В) 10 сағ 48 мин

С) 10 сағ 50 мин

Д) 11 сағ 22 мин

29. Үшбұрыштар белгіленген барлық əріптерді жаз.

Жауабы: ______________________________

30. Суретте кеңістік фигурасы бейнеленген. Қандай дайындамадан

осындай фигура жасауға болады?

31. Гүлназ өзінің 20 сыныптастарынан апельсин, өрік немесе шие шырындарының қайсысы артық ұнайтынын сұрады. Алынған мəліметтерді ол жоғарыда көрсетілген бағандық диаграммада көрсетті.

Бұдан басқа, ол осы көрсеткіштерді шеңберлі диаграммада берді. Қай шеңберлі диаграммада осы көрсеткіштер бейнеленген?

32. Әрбір келесі цифры алдыңғысынан 2 есе артық болатын үш таңбалы екі сан жаз.

Жауабы :

33. Теңдік тура болатындай етіп амал таңбаларын және жақшаларды қой.

1 2 3 4 5 6 = 1

34. Әр қораптың ішінде ақ, қызыл, қара және жасыл түсті қарындаштардың бірі жатыр. Әр қораптың сыртында түстердің атаулары жазылған, бірақ олар дұрыс емес. Әр қорапта түсі қандай қарындаш жатыр?