Қаңқа ауруларының негізгі ренгенологиялық симптомдары

Рентгенограммада сүйек-буын аппаратының өзгерістеріне анализ жүргізі үшін И.Г. Лагунова,1966 схемасы қолданылады

1. Қаңқаның зақымданған жерін тауып, ондағы патологиялық ошақтардың санын анықтау

2. Сүйек өзгерістеріне скиологиялық анализ жасау

3. Сүйек қабатының өзгерістеріне скиологиялық анализ жасау

4. Буындардың өзгерісіне скиологиялық анализ жасау

5. Сүйекті қоршаған жұмсақ тінннің өзгерістеріне скиологиялық анализ жасау

1. Сүйектің орнының, формасының, көлемінің өзгеруі

2. Сүйектің беттігінің өзгеруі

3. Сүйектің структурасының өзгеруі /сүйек торшаларының бүтіндігінің бұзылуы, сүйек структурасының қайтадан қалыптасуы, остеолиз бен остеонекроз, деструкция мен секвестрация/

4. Рентгендік буын қуысының өзгеруі

І. Сүйектің орнының, формасының, көлемінің өзгеруі

1) Сүйектің орнының өзгеруі: сүйектің сынуы, буынның шығуы

2)Сүйектің формасының өзгеруі: аномалия

Сүйектің қисаюы – осьтің деформациясы

- дұға тәрізді (мысалы, рахит, сифилисте)

- бұрышты (зақымның салдарынан)

- S-тәрізді (туа біткен)

3)Сүйектің көлемінің өзгеруі: қалыңдауы, жұқаруы, ісінуі

Гипертрофия –функциональді;

Гиперостоз – периосттың қалыңдауы, патологиялық процесс. Гиперостоз /периостттың қанайналымының бұзылуы, интоксикация/;

Атрофия – жұқаруы. Атрофия /қаңқаның локомоторлық қызметінің шектелуі, нейродистрофиялық өзгерістер/

Ісіну – сүйек тіні санының азайуы, соның салдарынан сүйектің қуысы кеңейеді (гигантоклеткалық ісік, энхондрома, киста)

Іі. Сүйектің беттігінің өзгеруі

1. экзостоз, остеофит /периосттың структуралық өзгерістері/

2. периостит (нормада периост көрінбейді) сыдырылған немесе сызықша периостит, маңдайша тәрізді, ине тәрізді, қабатталған, кесте тәрізді, шашақталған периостит.

ІІІ. Сүйектің структурасының өзгеруі:

• сүйек тінінің жойылуы /нейродистрофиялық өзгерістер/

• остеонекроз /тіннің қоректенуінің бұзылуы, өлген сүйектің бөлшектері/

• деструкция /сүйек торшаларының орнында ірің, дәнекер ет, ісіктің болуы/ R-сәулесін ұстамайды* ашық, қуыс боп көрінеді.

• секвестрация – деструкцияның ішіндегі өлген сүйектердің бөлшектері. Секвестрация эпиметофизарлы, диафизарлы, циркулярлы боп бөлінеді.

• сүйек структурасының қайтадан қалыптасуы /остеопороз – сүйек торшалары мен минералдың азаюы, R-сәулесін аз ұстайды, сүйек кестелері үлкейеді,тығыз қабаты жұқарады, канал кеңейеді, симптом-карандаш/ Остеопороздың 4 формасы бар: жергілікті, региондық, таралған, жүйелік. Жергілікті – зақымданған ошақ айналасында; региондық – анатомиялық шағын аймақта; таралған – тұтас сүйек; жүйелік – түгел скелет.

• остеосклероз /минералданған торшалардың санының көбеюі, сүйек кестелері кішірейеді, тығыз қабаты қалыңдайды, канал жіңішке/. Остеосклероз ошақтанған және жүйелік боп бөлінеді.

• Лоозеров аймақтары /сүйекке жүк түскенде, витамин жетіспегенде асептикалық некроз немесе стресс-сынық/

• Сонымен, сүйек дерттерінің рентгенологиялық симптомдары 2 топқа бөлінеді.

• А) бір аудан бірлігінде сүйек тіні санының көбеюі (остеосклероз, периостит, гипертрофия, остеонекроз, секвестр)

• Б) бір аудан бірлігінде сүйек тіні санының азаюы (остеопороз, атрофия, гиполазия, деструкция, остеолиз, остеомаляция)