- •1.Ақпаратттық жүйелерді жобалаудың негізгі түсініктерін беріңіз. Жобалаудың негізгі қағидаларын ашып жазыңыз.
- •Жергілікті (локальные)
- •Бөлінген (распределенные)
- •3.Ақпараттық жүйелер стандарттар кешенінің айырмашылықтарын сипаттаңыз және түсіндіріңіз.
- •5. Ақпараттық жүйелерді жобалау, құру жобасына қатысушылардың міндеттерін ашып жазыңыз.
- •7. Ақпараттық жүйелер өмірлік айналымының спиральді моделін қолдайтын әдістемелерін ашып жазыңыз.
- •2. Жүйелерді құру талаптары бар құжаттар
- •1. Жалпы мағлұматтар (жүйенің аты, құрастырушы мен тапсырыс берушінің реквизиттері, жұмыстың басталу/аяқталу мерзімі);
- •2. Автоматтандырылатын объектілердің сипаттамасы (жүйе өзектілігі);
- •3. Функциялар мен жабдықтауға қойылатын талаптар, соның ішінде мына жабдықтаулар бөлініп көрсетіледі:
- •11. Құрылымдық талдау мен жобалаудың мәнін ашып жазыңыз.
- •15.Конфигурация элементтеріне түсініктеме беріңіз. Конфигурация объектілерін идентификациялауды ашып жазыңыз.
- •Idef3-те бағыттауыштардың 3 типі бар. Олардың стилі Style жанама мәзірі арқылы анықтайды.
- •17.Idef3 әдістемесіндегі бағыттауыштардың типтерін атыңыз және түсіндіріңіз. Қиылыстардың әрқайсысына түсініктеме беріңіз.
- •Idef3-те бағыттауыштардың 3 типі бар. Олардың стилі Style жанама мәзірі арқылы анықтайды.
- •1) Бағыттауыштардың қосылуы
- •2) Бағыттауыштардың тармақталуы
- •Idef3-те бағыттауыштар тек қиылыстар арқылы қосыла алады және тармақталынады. Диаграммадағы барлық қиылыстар нөмірленеді, әр нөмердің префиксі бар.
- •18. Dfd диаграммалары . Dfd диаграммасының графикалық нотациясының элементтерін атаңыз және әрқайсысына сипаттама беріңіз.
- •19. Деректер қоймасы. Dfd диаграммасының мазмұнын ашып жазыңыз. Мысал келтіріңіз. Dfd деректер ағымының моделі
- •Idef3-те бағыттауыштардың 3 типі бар. Олардың стилі Style жанама мәзірі арқылы анықтайды.
- •Idef1Xграфиктік нотациясында объект 2-ге бөлінеді:
- •1 . Тәуелсіз объект
- •2. Тәуелді объект
- •Байланыс типтері
- •Толық емес
- •Есептеудің бөлшек ведомость Жол бөліктер олық категорияда қандай да бір экземплярдың ұрпағы кездеседі. Егер категория толықтай құрылмаса немесе ұрпағы жоқ болса, онда ол толық емес деп аталады.
- •Концептуалды ақпарттық модель
- •23. Физикалық модель мүмкіндіктерін атаңыз. Физикалық модель деңгейлерін ашып жазыңыз. Жұлдыз-сұлбаға мысал келтіріңіз.
- •(Пациент дәрігерге бірнеше рет баруы мүмкін, сондықтан қалыптандыру үшін қаралу.)
- •(Пациент дәрігерге бірнеше рет баруы мүмкін, сондықтан қалыптандыру үшін қаралу.)
- •24 Жалгасы
- •Логикалық модельді құру мысалы.
- •Логикалық модельді құру мысалы.
- •26.Тәуелділікті жою үдерісіне анықтама беріңіз. Қалыптандырудың түрлеріне толықтай сипаттама беріңіз. Деректердің бүтіндігіне шектеулерді атаңыз.
- •27.Erwin-де есеп беру және оның режимдеріне шолу жасаңыз. Деректер қорын генерациялау.
- •ErWin Report Editor сұхбат терезесінде есеп берудің аты Name өрісімен енгізіледі.
- •Options салмасындағы иерархиялық тізім көмегімен есептер құрамына категориялар таңдалынады. Категория өрісінде объектілердің типтері(атрибут, диаграммалар, домен, байланыс)таңдалынады.
- •1)Қолданылатын әдіснамасы және модельдері және мқ бойынша;
- •2)Мқбж-мен интеграциясы дәрежесімен;
- •3)Қолданылатын платформасы бойынша;
- •29. Dfd әдістемесін толық ашып жазыңыз. Мысал келтіріңіз. Dfd деректер ағымының моделі
- •Ақпаратттық жүйелерді жобалаудың негізгі түсініктерін беріңіз. Жобалаудың негізгі қағидаларын ашып жазыңыз.
Толық
Толық емес
ТЕсептеудің бөлшек ведомость Жол бөліктер олық категорияда қандай да бір экземплярдың ұрпағы кездеседі. Егер категория толықтай құрылмаса немесе ұрпағы жоқ болса, онда ол толық емес деп аталады.
олық
категорияда қандай да бір экземплярдың
ұрпағы кездеседі. Егер категория толықтай
құрылмаса немесе ұрпағы жоқ болса, онда
ол толық емес деп аталады.
Есептеуге тапсырма
Негізгі шектеулер
Жол
Қосымша шектеулер
Марка
Рұқсатжылдамдық
Уақыт
Жол
Үдеудің өзгеру норм
Жылдамдықты өзгерту нормасы
max, min жол
Марка
Рұқсат жылдамдық
Уақыт
Жол
Концептуалды ақпарттық модель
23. Физикалық модель мүмкіндіктерін атаңыз. Физикалық модель деңгейлерін ашып жазыңыз. Жұлдыз-сұлбаға мысал келтіріңіз.
Деректер қорын (ДҚ) физикалық жобалау – бұл қосымшаның (приложение) тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етуге арналған сыртқы тасығыштарда ДҚ-н тиімді орналастыруды таңдау. Физикалық жобалау нәтижесі – физикалық модель болып табылады.
ДҚ-н құру логикалық модельден басталады. Жобалаушы логикалық модельді сипаттағаннан кейін қажетті ДҚ-н басқару жүйесін (БЖ) таңдап, физикалық модельді ERWin CASE – жабдығының көмегімен автоматты түрде құрады. ERWin реляционды ДҚБЖ-н қолдайды. Сонымен қатар, FoxPro, Paradox, Clipper, dBase жүйелерін қолдайды. ДҚБЖ-н ауыстырғанда, ERWin бір физикалық модельді екіншісіне түрлендіре алады.
Физикалық модель негізінде ДҚБЖ-нің жүйелік каталогын генерациялауға болады. Физикалық модель ДҚБЖ-нің каталогының бейнелеуі болып табылады.
Физикалық модель мынадай мүмкіндіктерді береді:
Тиімді ДҚ-н құру кезінде ДҚ-ның администраторын жеткілікті ақпаратпен қамтамасыз етуді;
Деректер сөздігінде жазбалар мен үдерістер үшін контекст құруды;
Программаның физикалық құрылымын таңдауда қосымшалар топтарын қолдануды.
ERWin – де логикалық модельді физикалыққа және физикалық модельді логикалыққа ауыстыруға болады. ERWin – де диаграммаларды бейнелеудің бірнеше деңгейлері бар:
Мән-мағына (объект) деңгейі;
Атрибуттар деңгейі;
Анықтаулар (атрибутты) деңгейі;
Алғашқы кілт деңгейі;
Иконкалар деңгейі (Display Label);
ERWin деректер моделін жобалауды жеңілдету үшін дамыған аспаптар тақтасын қолданады және екі нотацияны пайдаланады: IDEF1X және IE(Information Engeneering).
Логикалық модель:
Дәрігер
Пациент
D |
… |
Patient ID |
… |
(пациент дәрігерден тәуелді)
Физикалық модель:
Patient ID char |
... |
Дәрігер
Қаралуы
Пациент
Doctor ID char |
… |
Doctor ID char |
Patient ID char |
|
(Пациент дәрігерге бірнеше рет баруы мүмкін, сондықтан қалыптандыру үшін қаралу.)
Физикалық модельдің 2 деңгейі бар:
трансформациялық (transformation);
ДҚБЖ (DBMS Model) моделі.
Трансформациялық модель АЖ-нің бөлігі болып табылатын жеке жобаны жүзеге асыру үшін қолданылатын ақпараттардан тұрады және пәндік саланың ішкі салаларын құра алады. Трансформациялық модель деректер сөздіктерінде сақталған ДҚ-ның объектілерін көруге мүмкіндік береді, яғни бұл объектіні ДҚ-н жобалаушы және администратор көре алады.
ДҚБЖ моделі трансформациялық модельде генерацияланады және ДҚБЖ-нің жүйелік каталогының нақты бейнесі болып табылады.
Физикалық деңгей таңдалған серверден тәуелді болады. ERWin – де ДҚБЖ-н таңдау үшін Target→Server редакторын таңдаймыз.
Өлшемді модель ДҚ-ның күрделі сұраныстарын орындауға негізделген. Өлшемді модельде модельдің жұлдыз сұлбасы қабылданған.
Fact table өлшемді кесте
тауарлар |
к
|
Факт кесте
Өлшемді модель деректерді қалыптандыру көмегімен сұраныстарды орындаудың жоғарғы жылдамдығын қамтамасыз ете алады.
Fact кесте – жұлдыз сұлбасының орталықтандырылған кестесі. Ол бірнеше қатардан және fact деректерден тұрады. Fact кесте реляционды ДҚ-да сақталынған деректерді қоса алады. Fact кестеге қарағанда өлшемді кестенің қатарының саны аз және сипаттама ақпараттардан тұрады. Бұл кестелер Fact кестеден қосымша ақпараттарға өтуге мүмкіндік береді.
ERWin CASE – жабдығы өтімділіктің екінші кестесін қолданады, бұл кестені консольді кесте деп атайды. Консоль кестенің жұлдыз кестелер үшін маңызы жоқ.
ERWin CASE – жабдығының әр кестесі үшін деректерді манипуляциялау ережелерінің 6 типін беруге болады:
Жаңарту – Refresh;
Толықтыру және қосу – Append;
Резервті көшірме – Backup;
Қалпына келтіру – Recovery;
Архивтеу –Archiving:
Тазалау – Purge.
24. Деректер қорын физикалық жобалауға толық түсінік беріңіз. Физикалық жобалау мен логикалық жобалаудың ерекшеліктерін ашып жазыңыз. Мысал келтіріңіз.
ERWin-де модельдің екі деңгейі : логикалық және физикалық типтері қарастырылады. Деректер қорын (ДҚ) физикалық жобалау – бұл қосымшаның (приложение) тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етуге арналған сыртқы тасығыштарда ДҚ-н тиімді орналастыруды таңдау. Физикалық жобалау нәтижесі – физикалық модель болып табылады.
ДҚ-н құру логикалық модельден басталады. Жобалаушы логикалық модельді сипаттағаннан кейін қажетті ДҚ-н басқару жүйесін (БЖ) таңдап, физикалық модельді ERWin CASE – жабдығының көмегімен автоматты түрде құрады. ERWin реляционды ДҚБЖ-н қолдайды. Сонымен қатар, FoxPro, Paradox, Clipper, dBase жүйелерін қолдайды. ДҚБЖ-н ауыстырғанда, ERWin бір физикалық модельді екіншісіне түрлендіре алады.
Физикалық модель негізінде ДҚБЖ-нің жүйелік каталогын генерациялауға болады. Физикалық модель ДҚБЖ-нің каталогының бейнелеуі болып табылады.
Физикалық модель мынадай мүмкіндіктерді береді:
Тиімді ДҚ-н құру кезінде ДҚ-ның администраторын жеткілікті ақпаратпен қамтамасыз етуді;
Деректер сөздігінде жазбалар мен үдерістер үшін контекст құруды;
Программаның физикалық құрылымын таңдауда қосымшалар топтарын қолдануды.
ERWin – де логикалық модельді физикалыққа және физикалық модельді логикалыққа ауыстыруға болады. ERWin – де диаграммаларды бейнелеудің бірнеше деңгейлері бар:
Мән-мағына (объект) деңгейі;
Атрибуттар деңгейі;
Анықтаулар (атрибутты) деңгейі;
Алғашқы кілт деңгейі;
Иконкалар деңгейі (Display Label);
ERWin деректер моделін жобалауды жеңілдету үшін дамыған аспаптар тақтасын қолданады және екі нотацияны пайдаланады: IDEF1X және IE(Information Engeneering).
Логикалық модель:
Дәрігер Пациент
D octor ID |
… |
Patient ID |
… |
(пациент дәрігерден тәуелді)
Физикалық модель:
Patient ID char |
... |
Doctor ID char |
… |
Doctor ID char |
Patient ID char |
|

octor
ID
елген
күні