- •1.Ақпаратттық жүйелерді жобалаудың негізгі түсініктерін беріңіз. Жобалаудың негізгі қағидаларын ашып жазыңыз.
- •Жергілікті (локальные)
- •Бөлінген (распределенные)
- •3.Ақпараттық жүйелер стандарттар кешенінің айырмашылықтарын сипаттаңыз және түсіндіріңіз.
- •5. Ақпараттық жүйелерді жобалау, құру жобасына қатысушылардың міндеттерін ашып жазыңыз.
- •7. Ақпараттық жүйелер өмірлік айналымының спиральді моделін қолдайтын әдістемелерін ашып жазыңыз.
- •2. Жүйелерді құру талаптары бар құжаттар
- •1. Жалпы мағлұматтар (жүйенің аты, құрастырушы мен тапсырыс берушінің реквизиттері, жұмыстың басталу/аяқталу мерзімі);
- •2. Автоматтандырылатын объектілердің сипаттамасы (жүйе өзектілігі);
- •3. Функциялар мен жабдықтауға қойылатын талаптар, соның ішінде мына жабдықтаулар бөлініп көрсетіледі:
- •11. Құрылымдық талдау мен жобалаудың мәнін ашып жазыңыз.
- •15.Конфигурация элементтеріне түсініктеме беріңіз. Конфигурация объектілерін идентификациялауды ашып жазыңыз.
- •Idef3-те бағыттауыштардың 3 типі бар. Олардың стилі Style жанама мәзірі арқылы анықтайды.
- •17.Idef3 әдістемесіндегі бағыттауыштардың типтерін атыңыз және түсіндіріңіз. Қиылыстардың әрқайсысына түсініктеме беріңіз.
- •Idef3-те бағыттауыштардың 3 типі бар. Олардың стилі Style жанама мәзірі арқылы анықтайды.
- •1) Бағыттауыштардың қосылуы
- •2) Бағыттауыштардың тармақталуы
- •Idef3-те бағыттауыштар тек қиылыстар арқылы қосыла алады және тармақталынады. Диаграммадағы барлық қиылыстар нөмірленеді, әр нөмердің префиксі бар.
- •18. Dfd диаграммалары . Dfd диаграммасының графикалық нотациясының элементтерін атаңыз және әрқайсысына сипаттама беріңіз.
- •19. Деректер қоймасы. Dfd диаграммасының мазмұнын ашып жазыңыз. Мысал келтіріңіз. Dfd деректер ағымының моделі
- •Idef3-те бағыттауыштардың 3 типі бар. Олардың стилі Style жанама мәзірі арқылы анықтайды.
- •Idef1Xграфиктік нотациясында объект 2-ге бөлінеді:
- •1 . Тәуелсіз объект
- •2. Тәуелді объект
- •Байланыс типтері
- •Толық емес
- •Есептеудің бөлшек ведомость Жол бөліктер олық категорияда қандай да бір экземплярдың ұрпағы кездеседі. Егер категория толықтай құрылмаса немесе ұрпағы жоқ болса, онда ол толық емес деп аталады.
- •Концептуалды ақпарттық модель
- •23. Физикалық модель мүмкіндіктерін атаңыз. Физикалық модель деңгейлерін ашып жазыңыз. Жұлдыз-сұлбаға мысал келтіріңіз.
- •(Пациент дәрігерге бірнеше рет баруы мүмкін, сондықтан қалыптандыру үшін қаралу.)
- •(Пациент дәрігерге бірнеше рет баруы мүмкін, сондықтан қалыптандыру үшін қаралу.)
- •24 Жалгасы
- •Логикалық модельді құру мысалы.
- •Логикалық модельді құру мысалы.
- •26.Тәуелділікті жою үдерісіне анықтама беріңіз. Қалыптандырудың түрлеріне толықтай сипаттама беріңіз. Деректердің бүтіндігіне шектеулерді атаңыз.
- •27.Erwin-де есеп беру және оның режимдеріне шолу жасаңыз. Деректер қорын генерациялау.
- •ErWin Report Editor сұхбат терезесінде есеп берудің аты Name өрісімен енгізіледі.
- •Options салмасындағы иерархиялық тізім көмегімен есептер құрамына категориялар таңдалынады. Категория өрісінде объектілердің типтері(атрибут, диаграммалар, домен, байланыс)таңдалынады.
- •1)Қолданылатын әдіснамасы және модельдері және мқ бойынша;
- •2)Мқбж-мен интеграциясы дәрежесімен;
- •3)Қолданылатын платформасы бойынша;
- •29. Dfd әдістемесін толық ашып жазыңыз. Мысал келтіріңіз. Dfd деректер ағымының моделі
- •Ақпаратттық жүйелерді жобалаудың негізгі түсініктерін беріңіз. Жобалаудың негізгі қағидаларын ашып жазыңыз.
Idef3-те бағыттауыштардың 3 типі бар. Олардың стилі Style жанама мәзірі арқылы анықтайды.
Типтері |
Сипаттама |
Уақытша байланыс |
Жұмыстардың бірлігін байланыстырушы тұтас сызық . Осыдан оңға қарай немесе жоғарыдан төмен қарай салынады. Бастапқы жұмыстың өзінен кейінгі орындалатын жұмыс басталмай аяқталатынын көрсетеді. |
Нақты емес |
Жұмыс бірліктері арасындағы сонымен қатар жұмыс бірлігі мен объектілер арасындағы байланыстарды бейнелеу кезінде қолданылатын үзілісті сызық. |
Объектілер ағымы |
Екі ұшы бар бағыттауыш объектінің екі немесе одан да көп жұмыс бірлігінде қолданылатын сипаттау үшін пайдаланылады. Мысалы объект бір жұмыста туындайды, екінші жұмыста қолданылады. |
Мысал
Оқыту
1
Т
Жеке ісі жүргіз
алапкердің түс Мектеп түлегі
&
Т
Қабылдау ком
1
&
Құжат қабылдау
2
алапкер
Әңгімелесу тест
3
XOR
Қабылданбайды
4
Аттестат
8
8
Мінездеме
9
J6
Сыныпқа бөлу
Бітіруге
11
& |
&
6
&
оқыту |
Жеке ісін жабу
10
7
Түлек
12
21. Деректер қорын жобалау негіздерін түсіндіріңіз. ERD әдістемесінің негізгі элементтерін атаңыз және әрқайсысына түсініктеме беріңіз.
ДҚ(Деректер Қоры)жобалау 3 сатыдан тұрады:
Концептуалды жобалау. Кестелер мен олардың арарсындағы байланыстан тұратын ДҚ құру. Бұл ДҚ иррархиялық, желілік, релиациялық модельдерден тәуелсіз, яғни ДҚ схема, график түрінде болады.
Логикалық жобалау. Қабылданған концептуалды жобалауды ескере отырып ДҚ дамыту.
Физикалық жобалау. ДҚ басқару жүйесін таңдау арқылы логикалық жобалауды дамыту. Концептуалды және логикалық жобалауды біріктіріп инфологиялық немесе симантикалық жобалау деп атайды. Қазіргі кезде ERD диаграммасын қолдайтын CASE жабдықтар жиі қолданылады. CASE жабдықтардың көмегімен қандай да бір пәндік аймақ үшін(сала үшін) объектілер олардың арасындағы қатынас және объектілердің(кесте, сұраныс,форма және т.б)қасиеттері анықталады.
ERD әдістемесін алғаш рет П.Чен ұсынды. ERD-ң негізгі элементтері:
Объектілер(кесте, релиациялық деректер қорындағы қатынас). Объект дегеніміз бірдей қасиеттері бар жиынның элементтері. Мысалы қызметкерлер, тауарлар және т.б.
Объектінің экземпляры(жазба, қатар, картеж). Мән-мағына экземпляры – ерекше объект.
Байланыс қарастырылып отырған аймақ үшін, сала үшін маңызы бар 2 объектілер арасындағы қандай да бір ассоциация.
Атрибут(бағана, өріс) дегеніміз объектінің немесе байланыстың қасиеті.
Заманауи CASE жабдықтардың көпшілігі ақпараттық модельді құрудың графикалық концепциясын қолдайды. Қандай да бір платформадан тәуелсіз деректер құрылымын беру моделі логикалық деп аталады. Логикалықмодель негізінде деректер құрылымының физикалық моделін тұрғызуға болады. Кез келген логикалық модель үшін кесте, атрибуттар, атрибуттардың деректер типінің қандай болуының мәні жоқ болса, ал физикалық модель үшін ДҚ-ң толықтай сипаттамасы қажет. Бұл логикалық модель негізінде бірнеше физикалық модель құруға болады. ERD-де логикалық негізінде физикалық модельдің 20 дан астам түрін құрауға болады. Жоғарыда айтылған әрекеттердің бәрі тура жобалауға жатқызады. Егер физикалық жобалау негізінде логикалық жобалау құрса ол реинженеринг деп аталады. Тура жобалау әдістемесін Т.Ремей жасаған, осы әдістемені IDEF1X әдістемесі деп атаған.
22. Концептуалды жобалау негізінде орындалатын қадамдарды атаңыз және ашып жазыңыз. Мысал келтіріңіз
ДҚ(Деректер Қоры)жобалау 3 сатыдан тұрады:
Концептуалды жобалау. Кестелер мен олардың арарсындағы байланыстан тұратын ДҚ құру. Бұл ДҚ иррархиялық, желілік, релиациялық модельдерден тәуелсіз, яғни ДҚ схема, график түрінде болады.
Логикалық жобалау. Қабылданған концептуалды жобалауды ескере отырып ДҚ дамыту.
Физикалық жобалау. ДҚ басқару жүйесін таңдау арқылы логикалық жобалауды дамыту. Концептуалды және логикалық жобалауды біріктіріп инфологиялық немесе симантикалық жобалау деп атайды. Қазіргі кезде ERD диаграммасын қолдайтын CASE жабдықтар жиі қолданылады. CASE жабдықтардың көмегімен қандай да бір пәндік аймақ үшін(сала үшін) объектілер олардың арасындағы қатынас және объектілердің(кесте, сұраныс,форма және т.б)қасиеттері анықталады.
Концептуалды жобалаудың мақсаты деректердің концептуалды моделін құру, яғни қолданушының пәндік аймақ негізінде. Концептуалды жобалау негізінде орындалатын қадамдар:
Объектіні бөліп алу
Атрибуттарды анықтау
Байланысты анықтау
Супер класс пен ішкі класс анықтау
Объектіні бөліп алу.Бұл қадам ДҚ-да сақталынатын негізгі объектілерді анықтаудан тұрады. IDEF0 функцияналды модельдегі кіріс, шығыс, басқару объектілер болып саналады. Негізінен объектілерді бөліп алу үшін DFD диаграммасын қолданған жөн. Әрбір объектілердің қасиеті:
Объектінің ерекше атауы болған жөн
Әр объект бір немесе бірнеше атрибуттардан тұрады және объектілер байланыс арқылы мұраланылады.
Объектілердің алғашқы кілт болуы керек.
Басқа объектілер мен байланыстардың көмегімен байланыса алады.
