14.Наменклатурныя назвы: характарыстыка,адрозненне ад тэрмінаў.

Наменклатурныя назвы (наменклатура) (лац. nomenclatura — роспіс імён, пералік, спіс) — гэта назвы, якія выкарыстоўваюцца ў якой-небудзь галіне навукі, вытворчасці для абазначэння яе аб’ектаў (у адрозненне ад тэрміналогіі, дзе ўтрымліваюцца назвы абстрактных паняццяў і катэгорый).

15.Прафесіяналізмы: характарыстыка,адрозненне адтэрмінаў.

Прафесіяналізм — гэта слова або выраз, характэрныя для людзей пэўных прафесій, распаўсюджанае ў гутарковай мове або ўжытае ў мастацкім творы.

Тэрміны і прафесіяналізмы ўваходзяць у паняцце «спецыяльная лексіка». Але тэрміны адрозніваюцца ад прафесіяналізмаў сістэматызаванасцю, унармаванасцю, кадыфікаванасцю. Так, тэрмін з’яўляецца афіцыйна ўзаконенай назвай навуковага паняцця, якая зафіксавана ў слоўніку і пераважае ў пісьмовых тэкстах, а прафесіяналізм — гэта слова, уласцівае гаворцы групы асоб, аб’яднаных агульнай прафесіяй. Прафесіяналізмы амаль заўсёды экспрэсіўныя, а тэрмін звычайна стылістычна нейтральны. Тэрміны маюць агульнанацыянальны і часам інтэрнацыянальны характар, а прафесіяналізмы нярэдка носяць мясцовы характар.

16.Паняцце лексікаграфіі і тэрмінаграфіі. Слоўнікі, іх тыпы.

Лексікаграфія ( ад грэч. lexikós — які адносіцца да слова і graphō — пішу) — гэта 1) тэорыя і практыка складання слоўнікаў; 2) сукупнасць слоўнікаў пэўнай мовы, пэўнага тыпу, пэўнага разраду лексікі і г.д.

Тэрмінаграфія ( ад грэч. terminus — канец, мяжа і graphō — пішу) — гэта 1) адзін з аспектных напрамкаў сучаснай лексікаграфіі; 2) сукупнасць тэрміналагічных слоўнікаў.

Слоўнік — кніга, рукапіс ці электронная праграма, у якіх зафіксаваны ў пэўным парадку (алфавітным, гнездавым, тэматычным, храналагічным, лічбавым або інш.) словы ці іншыя адзінкі мовы з адпаведнымі звесткамі пра іх у выглядзе тлумачэнняў, перакладаў на іншую мову, ілюстрацый з розных жанраў літаратуры і г.д.

Тэрміналагічны слоўнік — гэта даведнік, які адлюстроўвае тэрміны якой-небудзь галіны навукі, тэхнікі, культуры і г.д.

У практычныя задачы лексікаграфіі і тэрмінаграфіі ўваходзіць збор, сістэматызацыя і фіксацыя лексічнага матэрыялу. Лексічным матэрыялам для лексікаграфіі з’яўляецца ў асноўным агульнаўжывальная, дыялектная і жаргонная лексіка, а для тэрмінаграфіі — гэта тэрміны пэўнай галіны навукі, тэхнікі, культуры, вытворчасці, мастацтва і г.д.

У тэарэтычныя задачы лексікаграфіі і тэрмінагарафіі ўваходзіць вызначэнне тыпаў слоўнікаў, прынцыпаў апісання слоў (для тэрмінаграфіі — тэрмінаў) у слоўнікавых артыкулах, распрацоўка сістэмы памет і прыёмаў тлумачэння значэння слова (ці тэрміна).

Складанне слоўнікаў выклікаецца разнастайнымі навуковымі, культурнымі і практычнымі патрэбамі: растлумачыць значэнне слоў, іх ужыванне, правапіс, паходжанне, дапамагчы ў авалоданні замежнай мовай і інш.

17.Будова слоўнікавага артыкула ў слоўніках розных тыпаў.

Слова, якое тлумачыцца ў слоўніку, называецца рэестравым (загаловачным) словам. Рэестравае слова разам з усімі звесткамі пра яго складае слоўнікавы артыкул. Загаловачнае слова падаецца ў пачатковай форме: назоўнік, лічэбнік, займеннік — у назоўным склоне адзіночнага ліку, прыметнік, дзеепрыметнік — у назоўным склоне адзіночнага ліку мужчынскага роду, дзеяслоў — у неазначальнай форме.

Найчасцей размяшчэнне слоў у слоўніку бывае алфавітным або гнездавым.