3.5 Тарту шынжырларын таңдау

Шынжырлар түрі. Порциялық сүйреу жонатын конвейерлер үшін өте таралған параметрлер ГОСТ 588-91 регламентімен белгіленген пластинкалы втулочно-катковалы шынжырлар.

Сурет 3.3 – Жонатын конвейердің жүріс бөлігі

Типоразмер шынжырлар қиратушы S_P жүктеме бойынша анықталады, S_расч жүктеме есебінен тәуелді болатын, шынжырға әсер етеді.

,

мұндағы, n – беріктіктер қорының коэффициенті; n = 8…10.

Жүктеме есебі (Н), шынжырға әсер етеді

мұндағы, k_Н – жүктемелер мен шынжырлар арасын бөлудің бір қалыпты емес коэффициенті; k_н = 1 – біршынжырлы конвейерлер үшін, k_н = 0,55…0,62 – екішынжырлы үшін;

S_max – максимал жүктеме тарту элементтінде;

S_дин – динамикалық жүктеме.

S_расч анықтау үшін параметрлердің қатарын алдын ала есептеу кажет: q_г жүктен таралған жүктемелер және q₀ конвейердің жүріс бөлігі, көлденең L_Ж и және тік Н проекциясы конвейердің трассалары.

Төгілген жүктегі сызықты ауырлықтар күші (Н/м)

.

Сызықты ауырлықтар күшінің (Н/м) жүріс бөліктері

,

мұндағы K_q = 0,5…0,6 біршынжырлы конвейерлер үшін және K_q = 0,6…0,8 екішынжырлы конвейерлер үшін (үлкен мәнді кіші өнімділік конвейерлерінде қабылданады).

Нм.

Нм.

Бүйірлеу қысымдар коэффициенті

,

мұндағы k_Т – тұрақтылықтар коэффициенті, k_Т = 1 тұрақты конвейерлер үшін және k_Т = 1,1…1,2 – жылжымалы конвейерлер үшін;

f – Жүктің ішкі үйкелістері коэффициенті; см. айқындауыш А.

.

Науа бойынша жүктің қозғалысқа кедергілер коэффициенті

,

мұндағы f_С – науа материал туралы жүктің сыртқы үйкелістері коэффициенті; см. айқындауыш А;

h – науада жүк жігінің ортақ шамалы биіктігі.

Жүк жігінің ортақ шамалы биіктіктін h науада тең жуықтап қабылдауға болады м.

.

Ауырлық күші (Н) сүйреулер денелері G_i формула бойынша анықталады

,

мұндағы k₂ = 0,8 – тозаң тәрізді жүктер үшін және k₂ = 0,9 – басқа жүктер үшін.

Н.

Тарту элементтің ең төменгі керілісі (Н) жонатын шынжырларға жоғарғы бекіткішке формула бойынша анықталады

,

мұндағы δ_Ж – тіктен жонатын көлбеудің мүмкін бұрышы, 2–3 шектерінде қабылданады.

Н.

Максималды керіліс (Н) тарту органының

,

мұндағы L_Ж – конвейердің ұзындықтарының көлденең проекциясы, м;

Н – жүкті көтеру биіктігі, м.

w₀ – тарту элементтің орын ауыстыруға кедергілер қорытған коэффициенті (кесте 3.10).

Кесте 3.10 – Кедергілер коэффициенті w₀ аз турлі жүктер үшін

Жұмыс орган	Өнімділіктегі конвейердің мәні w0, т/ч
	4,5	9,0	18	27	36	45	68	98	114	136	159	182 жоғары
Катковалы шынжырлар	2,3	1,7	1,3	1,1	1,05	0,97	0,89	0,82	0,78	0,75	0,74	0,72
Жылжымалы шынжырлар	4,2	3,0	2,3	1,9	1,7	1,6	1,4	1,2	1,15	1,1	1,0	0,99

Н < L_Жw болғанда формуланың соңғы мүшесі нөлге тең болады. Көлденең L_Ж және тік Н проекциялары конвейердің трассалары (сурет 3.6) тригонометриялық есептермен трассалардың кескіндерге тәуелділігімен анықталады. Бұдан егер жүк түсірулер тармағы жүктеулер тармағынан жоғары болса, онда проекциялар шамасы Н плюс белгісі бойынша қабылданады және керісінше.

Н.

Динамикалық керіліс (Н) тарту шынжырлары

мұндағы К_И = 0,75…1,5 - 0,75…1,5 - коэффициент, серпімді толқындардың есептескіш интерференциясы;

Z_ЖТ - айдаушы жұлдызшалардың тістерінің саны; қабылдаймыз Z_ЖТ = 612;

k' = 0,3…0,5 - коэффициенті жүкке ауысудағы массалардың тербелмелі процессте қатысуы;

k" - коэффициенті конвейердің жүріс бөліктерінің массалардың тербелмелі процессте қатысуы;

t_Ш – шынжырлар қадамы, м;

L, м	 25	25…60	 120
k	1,0	0,75	1,0

m_Ж - жүктің массасы, конвейерде жатқан (кг)

кг;

m_Ж – конвейердің жүріс бөлігінің массасы (кг)

кг;

мұндағы L – конвейердің трассалар ұзындығы (м)

,

мұндағы L_i – трассалар бөлімшенің көлденең проекциясы i, м;

β_i – көлденеңге трассалар бөлімшесінің қаралып жатқан көлбеудің бұрышы.

Тапсырма бойынша  = 0, сондықтан .

Жарылатын жүктеменің мәні бойынша Sр анықтауыштан Б типоразмер шынжырлар таңдайды.

Н.

Онда

Н.

Н.

Анықтауыштан Б – М315 шынжырлар қиратушы жүктемеден шекпен 315 кН таңдаймыз.