63. Пассивті екіұштықтардың жиіліктік сипаттамалары.

Кез-келген екіполюстік ток және кернеу Ом заңымен байланысты болып келеді.

және

Мұнда, Z және Y комплексті кіріс кедергісі мен екіполюстіктің жүргізілуі. Комплексті кіріс кедергісіне тізбектей жалғанған активті кедергі r мен реактивті кедергіден x тұратын эквивалентті схемасы сәйкес келеді. Сондықтан эквивалентті схемада x кедергі шартты түрде тіктөртбұрыш түрінде көрсетілген. U кернеуді құраушыларға жіктесек:

Мұнда, U_a = rI – токпен сәйкес келетін фаза құраушы – активті кернеу құраушысы деп аталады.

бұрышына токпен қозғалған сәйкес фаза құраушы реактивті кернеу құраушысы деп аталады.

U_a мен U_p құраушыларын r және x элементтерінде эквивалентті схеманың кернеулері ретінде қарастыруға болады.

64. Гармоникалық сигналдың әсері кезіндегі қарапайым және күрделі тізбектерді талдау. Электрлік сүзгілердің негізгі ұғымдары және түсініктемелер. Индукциясыз сүзгілер.

Гармоникалық сигнал — белгілі заңдылықпен берілген амплитудалы, берілген жиілікті және фазалы синусоидалық немесе косинусоидалық сигналдар.

Тәжірбие жүзінде гормоникалық ауытқу модуляциясымен қалыптасатын сигналдарқолданады.Бұл жағдайда ақпарат тасушылар ток пен кернеу болады, ал модуляция параметрі – оның амплитудасы, жиілігі немесе фаза.

Сол себептен, амплитудалы және бұрыштың модуляцияларына бөлінеді. Бұрышты модуляция жиілікті және фазалы (ЖМ және ФМ) депбөлінеді.Жилікті және фазалы модуляциялардың сипаты жилік өзгергенде, фаза өзгереді және керісінше. Лездік фазалық уақытында екеуінің арасындағы айырмашылықтын өзгеру сипаты бірдей модулирленген функциясы болып ьтабылады. Гармоникалық модуляция келесі жетістіктермен қамтамасыздандырады:

- берілетін сигналдың арнаның жиілікті сипатымен спектрдің келістірілуі;

- бір арнадан жабылатын спектлері бар, бірнеше ақпаратты сигналдардың бір сәтті берілісі қажет болғанда бірнеше сигналдардың спектрлерінің бөлінуі.

Симметриялы құрауыштың сүзгісі деп үшфазалық тізбектің тоқ немесе кернеудің сәйкес құрауышын бөлуге арналған құрылғыны айтамыз. Сүзгінің шығу және ену шықпалары болады. Сүзгінің ену шықпаларына үшфазалық электр тізбегінің тоғы немесе кернеу жіберіледі; сүзгінің шығу шықпасына ену шықпасына жіберілетін электр шамасының сәйкес симметриялы құрауышына пропорционал кернеу немесе тоқ түзіледі. Симметриялы құрауыш сүзгілері бөлетін кернеу мен тоқ тәжірибеде автоматика тізбектерінде,симметриялы емес режимнен немесе сигнал бергіштен қорғаныстарға пайдаланады. Осы мақсатта симметриялы құрауыш сүзгісінің шығу шықпаларына сәйкес аппарат, құрал, реле және т.б қосылады. Симметриялы құрауыштың ең қарапайым сүзгі түріне үш фазаның тоғы немесе өзі түзетін магнит өрісі қосылатын нөлдік тізбектілікті тоқтың сүлгісі жатқызылады.

65. Өзіндік индукция. Байланыс коэффициенті.

Өздік индукция – өткізгіш контурдағы ток күші өзгергенде сол контурда индукциялық ЭҚК-нің пайда болу құбылысы. Өздік индукция эл.-магн. индукцияның дербес түрі. Контурдағы ток өзгергенде осы контур қоршап тұрған бет арқылы өтетін магнит ағыны өзгеріп, соның салдарынан контурда өздік индукцияның ЭҚК-і (E) пайда болады. Өздік индукцияның ЭҚК-нің бағыты Ленц ережесімен анықталады: тізбектегі ток күші өскенде өздік индукцияның ЭҚК-і (E) токтың көбеюіне кері, ток күші кемігенде токтың азаюына кері әсерін тигізеді.  Тізбектегі токтың өзгеру жылдамдығына (dі/dt), контурдың индуктивтігіне   пропорционал:  . Индуктивтік коэффициенті L-дің өлшем бірлігі – Гн (генри). Тізбек тұрақты ток көзіне қосылғанда немесе одан ажырағанда   пайда болып, ондағы ток күшінің лезде өзгеруіне мүмкіндік бермейді. Бұл кезде пайда болатын   ток көзінің ЭҚК-нен бірнеше есе артық болуы мүмкін. Айнымалы ток тізбегіндегі орамада өздік индукция әсерінен пайда болатын ток күші оған берілген кернеуден фаза бойынша /2-ге қалып отырады. Өздік индукция құбылысы электртехника мен радиотехникада маңызды рөл атқарады. Орамаға тізбектеп жалғанған конденсатордағы заряд таңбасы өздік индукция әсерінен үздіксіз өзгеріп, тізбекте еркін эл.-магн. тербеліс пайда болады.