3. Беларускiя народныя казкi як сродак выхавання дзяцей

Казкi – малдыя эпiчныя жанры, напоӯненыя незвычайным, фантастычным, цудадзейным. Героi –насельнiкi прыроднага свету, што ӯмеюць размаӯляць. У казках заӯсёды барацьба дабра над злом, з перамогай дабра. У казках можна свабодна пераходзiць з рэальнасцi ӯ нерэальнасць. Казкi маюць традыцыйную будову – зачын, канцоӯка, магiчныя лiчбы, сiстэма вобразаӯ.

Казкi лiтаратурныя и фальклорныя.

Казкi падзяляюцца на 3 групы: пра жывёл, чарадзейныя, сацыяльна-бытавыя.

Казкi пра жывёл («Зайкава хатка», «Лёгкi хлеб») дзеючымi асобамi ӯ iх з´яӯляюцца жывёлы, якiя надзядяюцца тыповымi рысамi чалавечага характару (хiтрасць, мудрасць, баязлiвасць i iнш) i ӯмеюць размаӯляць, мыслiць.У сусветным фальклоры вядома каля 140 сюжэтаӯ казак пра жывёл.

Чарадзейныя казкi («Каток – залаты лабок», «Музыка-чарадзей») заснаваны на вымысле аб цудадзейным, спалучаюць фантастычны i рэальны змест. Дабру супрацьстаяць чарадзейныя сiлы, а дапамагаюць яму цудадзейныя прадметы, часта выступаюць памочнiкамi жывёлы.

Сацыяльна-бытавыя казкi («Два маразы», «Недалiкатны сын») вызначаюцца вострым сацыяльным зместам. Iх герой звычайна бедны селянiн, работнiк цi салдат; у iх адлюстроӯваюцца незвычайныя прыгоды героя, якiя развiваюцца без удзелу чароӯных сiл.

Збiральнiкамi бел-iх нар-ых казак з´яӯляюцца П. Шпiлеӯскi, П. Шэйн, А. Глiнскi, У. Дабравольскi, Е. Раманаӯ, А. Сержпутоӯскi, М. Федароӯскi. Я. Карскi, Ι. Крук, А. Фядосiк, К. Кабашнiкаӯ, Н. Гiлевiч i iнш.

Большасць казак перайшла ӯ дзiцячы фальклор ад дарослага.

Казкi удзейнiчаюць на дзяцей эстэтычна, даюць незабыӯныя ӯрокi народнай маралi, вучаць сумленнасцi, сцiпласцi, працавiтасцi, душэӯнай чуласцi i дабрынi. Актыӯна ӯплываюць на мову дзяцей, дапамагаюць iм адчуць прыгажосць роднага слова, мудрасць народа.

Алесь Якимовiч апрацоӯваӯ больш за 200 бел. нар. казак. Выдаваӯ зборнiкi «Каток – залаты лабок» 1955, «Бацькаӯ дар» 1957, «З рога ӯсяго многа» 1959, «Андрэй за усiх мудрэй» 1983 «Беларускiя народныя казкi» 1990 i iнш.

Персанажы[правіць | правіць зыходнік]

• Асілкі: Вярнiдуб, Вярнігар, Гарыня, Мікула Селянінавіч, Медзвядзюк^[12], Кацігарошак

• Адмоўныя героі: Паганы цмок, Паны

• Знаходлівыя героі: Жыхарка і Несцерка

4. К.Д. Ушинский (1824 – 1870). Он связывал общественный прогресс с

состоянием образования и уделял особое внимание созданию русской народной

школы и женскому образованию (несколько лет он был инспектором

Смольного института благородных девиц). Ушинский, ратуя прежде всего за

нравственное воспитание, придавал большое значение не только школе, но и

церкви и был противником капиталистических реформ (считал, что это «грязь иЭтот электронный документ был загружен с сайта филологического факультета БГУ http://www.philology.bsu.by

разврат»). Самым действенным средством воспитания он считал родной язык, а

также фольклор. Педагогические идеи Ушинского сконцентрированы в работе

«Человек как предмет воспитания. Опыт педагогической антропологии» (1868 –