Toyota: инновациялық негізде келешектік автомобиль құрылысын сипаттаушы брэнд

2003 жылы Toyota өзінің қаржылық көрсеткіші бойынша Ford компаниясынан озық болды. Нәтижесінде, автомобильдер өндірісі бойынша әлемдегі екінші компания көрсеткішіне қол жеткізді. Сату көлемі бойынша алғашқы орынды осы жылы General Motors компаниясы иемнденді. Жапондық автогигант қазіргі таңда әлемдік автонарықтың 11% қамтып, жылына 7 милиондай автокөлік шығаруда. 2008 жылдың сату көлемі қорытындысы бойынша Toyota компаниясы Chevrolet, Hyundai, Ford компанияларынан кейінгі орынды иемденуде.

Осы 23 позициялық жоғарғы көрсеткішке қол жеткізудегі (алдыңғы жылмен салыстырғанда) сәттілік әртүрлі жарнамалық кампанияларға тиесілі. Нақты айтсақ, нарықтағы тұтынушылардың жас толқыны өкілдерінің қажеттіліктеріне назар аудару және қанағаттандыру, сонымен қатар, Corrola сияқты ескірген модельдерді жөндеу мен қайта түрлендіру. Коммерциялық сәттілікке қол жеткізудегі себептің біріне Toyota компаниясының ескішілдікті жалғастырып, осыған дейін танымал болған өнімдерді өндіре бермей, осыған дейінгі белгісіз болып саналатын «ноу-хауларды» әзірлеп, автомобиль құрылысы нарығындағы жетектегі компанияларға өз шарттарын қоя білді. Нәтижесінде компания экологиялық таза көліктік құралдарды әзірлейді. Бұл жағдай, 1997 жылы Toyota компаниясы жалпы өндіріске «гибрид» көліктік құралын іске қосушы алғашқы компанияға айналуымен сипатталды. Мұндай үлгідегі автокөліктер электрлі мотормен ішкі жанып кету қозғауышын енгізді. Осындай үлгідегі үйлестірімде автомобиль бір жағынан өзіндік жеткіліктікті бола отырып, екінші жағынан қоршаған орта үшін экологиялық жағынан қолайлы болып саналды. Компания президенті Фуджио Чо «Экологиялық таза автокөлік өндірісін дамыту – компанияның келешектегі экономикалық өсім стратегиясына кілт» екендігін атап көрсеткен.

Нарықта жаңа өнімді жарнамалаушы компаниялар өз брэндтерімен шектелетін ылғида бір қателікті жасайды. Осының дәлелі ретінде Apple компаниясының өзінің операциондық жүйесін өзінің шығаратын компьютерлерінде қолдана алушылық шешімі немесе Sony компаниясының Betamax технологиясының жалпы өндірісіне рұқсатты амалсыздан беру шешімін атап өтуге болады. Осы кезеңде, тек бір сауда компаниясына ғана тиесілі емес, сонымен қатар басқаларға да осы технологияны сатып алуға мүмкіндік беріп, жалпылық өндіріске жіберуге әртүрлі компаниялармен сатып алынатын технологиялар жоғарғы сұранысқа ие болатындығын ескеру керек. Аталаған дәйектемемізді барлық жерлерде таратылған VIIS-format бен Microsoft компьютерлік операциондық жүйесі растайды.

Бақытқа орай, Toyota басқа компаниялардығ экоавтомобиль өндірісі технологиясына патентті компаниялармен стаып алуға құқыққты игеруге кедергі жасамады. Қоршаған ортаға экологиялық қолайлы технологияны шығаруды бірігіп дамыту үшін Toyota компаниясы 2002 жылы өзінің бәсекелесі саналатын Nissan компаниясымен өзара шарт жасасуды ұсынды. Автомобиль құрылысы саласына қатысты келшектік дамудың нақты көрінісін көре алу қабілеттілігі сияқты брэндтің сирек кездесетін сапасы тек Toyota компаниясына тиесілі болып табылады. Қазіргі уақытта, ең алдымен, көп жағдайда стандартты автомобиль өндірушілердің өзіне емес, оның келешекте жүргізу үрдісін ұйымдастыру сапасын өзгерте алу мүмкіндігіне назар аударушылық басым сияқты болып көрінеді. Соңғы жылдары, келешектік автомобиль сипаттамасына көптеген жаңа инновациялық өзгерістер енгізілді. Оларға, автомобильге құрастырылатын құрылғылар – сырқы кедергілермен соқтығысудың алдын алатын және де оны кеңістікте бағыттайтын электрондық сенсорларды жатқызамыз. Мұндай автомобильдерді өзіндік аялдаушылар деп те атайды.

Өзіндік аялдаушылар мен экологиялық залалсыз автомобильдер Toyota бизнесінің кішігірім бөлігін сипаттайды, осымен бірге, компанияда келешектік брэндті айқын танытатын Corolla сияқты әйгілі модельдер бар. Ford сынды өнеркәсіптік гигантты озып өтіп, Toyota компаниясы жақын арада әлемдегі ең атақты брэндке айналуы мүмкін.

Табыстылық құпиясы

Жаңа мақсаттарды қою. Toyota бизнесті енгізуге түпкілікті өзгерістер енгізеді. Компания жаңа мақсаттарға қол жеткізу үшін жаңа қадамдарды қолданады – экологиялық жағынан таза болып саналатын қозғауыштармен көлік құралдарын бірігіп әзірлеу үшін Nissan компания-бәсекелесімен тығыз әрі жемісті іскерлік ынтымақтастықты бастауда.

Инновация. Өзіндік аялдаушы автомобиль мен өзіндік жеткіліктегі қозғаушыны қолданушы гибридтік автомобиль сияқты инновациялар арқасында Toyota өз уақытынан алдыға озған брэнд ретінде сипатталады.

Компания туарлы қысқаша мәлімет

Сайт: www.toyota.co.jp

Құрылған күні: 1937 ж.

Өндіруші-мемлекет: Жапония.

Компанияның саудалы-экономикалық қызметі:

Toyota 1933 жылы Toyota Automatic Loom Works, Ltd. Автомобильдік-сервистік орталық ретінде дами бастады.

Автомобиль өндірісі саласында жанар-жағармай шығындарын салыстырмалы түрде үнемдеуге қатысты Toyota брэндісінде ең жоғарғы рейтинг.

Toyota брэнді жылына 5,5 миллионнан астам көлік құралдарын шығарады, яғни, әр 6 секунд сайын конвейердан жаңа автомобиль құрастырылп, шығарылады.

12.2 кесте – Қазақстандағы ғылымның жағдайы мен дамуының негізгі көрсеткіштері

	2005 ж.	2006 ж.	2007 ж.	2008 ж.
Жалпы ішкі өнім, млрд. теңге	7590,6	10213,7	12849,8	16052,9
Зерттеулер мен әзірлемелерге жұмсалған ішкі шығындар қолданыстағы бағада, млн. теңге	21527,4	24799,9	26835,5	34761,6
ЖІӨ, %	0,28	0,24	0,21	0,22
Зерттеулер мен әзірлемелерді орындаған ұйымдар саны	390	437	438	421
Мемлекеттік сектор	149	151	134	104
Жоғары білім секторы	114	123	133	126
Кәсіпкерлік сектор	112	152	155	166
Бейкоммерциялық жеке сектор	15	11	16	25
Зерттеулер мен әзірлемелермен айналысатын персонал саны/жыл соңында/, адам	18912	19563	17774	16304
Соның ішінде: зерттеушілер	11910	12404	11524	10780
Одан: Ғылым докторлары	1106	1157	1166	1191
Ғылым кандидаттары	3018	3147	3058	2861
Зерттеулер және әзірлемелермен айыналысатын ұйымдардың негізгі қаражаттары, млн. теңге	14584,2	19247,7	18782	19176,7
Ескертпе - Статистикалық мәліметтер бойынша автор құрастырған.

12.3 кесте - Зерттеулер мен әзірлемелерге арналған негізгі құрал-жабдықтар және негізгі капиталға жұмсалған инвестиция (нақты құны бойынша, млн.т.)

	2005 ж.	2006 ж.	2007 ж.	2008 ж.
Негізгі құрал-жабдықтардың орташа жылдық құны, млн.теңге. Одан:	14584,2	19247,7	18781,9	19176,7
Машиналар мен жабдықтар	7105,7	9809,8	10005,4	9654,5
Негізгі құрал-жабдықтардың тозу дәрежесі,%	32,6	29,7	27,5	31,3
Негізгі құрал-жабдықтарды жаңарту коэффиценті,%	18,6	14,5	16,2	10,6
Негізгі құрал-жабдықтарды жою коэффиценті,%	1,4	3,2	1,2	2,0
Негізгі капиталға жұмсалған инвестиция, барлығы	11582	13382	15448	17778
о.і. құрылыс-монтаж жұмысына	4247	4177	6880	10146
жабдықтар	5284,2	6072	6555	7375
Инвестицияның жалпы көлеміндегі үлесі, %	0,48	0,47	0,46	0,42
Ескертпе - Статистикалық жинақтар негізінде автор құрастырған.

12.4 кесте - Қаржы көздері бойынша технологиялық инновацияларға жұмсалған шығын

(млн.теңге)

	2004 ж.	2005 ж.	2006 ж.	2007 ж.	2008 ж.
Барлығы	35360,3	67088,9	79985,9	83523,4	113460,1
Республикалық бюджет	1905,9	5381,8	6478,4	4359,7	5613,2
Жергілікті бюджет	10,3	106,1	2321,2	184,5	36,9
Кәсіпорынның жеке қаржысы	32058,3	43936,9	68407,3	70576,3	96860,0
Шетел инвестициялары	1385,8	14994,7	2762,7	8379,7	9413,6
оның ішінде ТМД елдері	6,4	70,0	0,7	46,6	46,4
Даму институттарының қаржысы	-	2669,4	16,3	23,2	1536,3
Ескертпе - Статистикалық жинақтар негізінде автор құрастырған.

12.6 кесте - Отандық кәсіпорындардың инновациялық қызметінің негізгі көрсеткіштері

	2003 ж.	2004 ж.	2005 ж.	2006 ж.	2007 ж.	2008 ж.
Респонденттер саны	7212	8055	10392	10591	10889	11172
олардың ішінде: инновация барлар	148	184	352	505	526	447
Инновац. активтік деңгейі, %	2,1	2,3	3,4	4,8	4,8	4,0
ғылыми-зерттеулер саны	363	463	677	724	763	745
Техн.инновациялар шығыны (млн.теңге)		35360,3	67088,9	79985,9	83523,4	113460,1
Шығарылған өнім көлемі (млн. теңге)	65020,3	74718,5	120408,3	156039,8	152500,6	111531,1
оның ішінде:
Қазақстаннан сыртқа	43944,8	48076,0	65686,1	81149,9	82841,6	60655,7
жаңа немесе түбегейлі өзгертілген өнім	9538,9	21384,7	44133,1	88416,5	107585,8	89650,3
Жетілдірілген өнім	46963,7	48004,1	70870,1	56570,1	38818,0	15492,4
Өзге инновациялық өнімдер	8517,7	5329,7	5231,2	10835,5	5936,5	5474,9
Көрсетілген инновац.қызмет	4380,9	1917,4	5866,7	6431,1	7512,5	18240,4
Ескертпе - Статистикалық жинақтар негізінде автор құрастырған.