Тұрғын ғимараттың ішкі салқын су құбыры мен канализациясын жобалау және есептеу.

1. Бастапқы шамалар

Ғимарат – подвалы бар тұрғын үй; горячее водоснабжение -центральное; қабат саны - 5; қабат биіктігі - 3м; подвалдың биіктігі - 1,8м; ең аз кепілді арын - Н_g=30,0м; қалалық су құбырының диаметрі 200мм және жүргізу тереңдігі 2,5м; қалалық канализация коллекторының диаметрі 300мм, жүргізу тереңдігі 3,7м; ғимараттағы жер бедерiнiң бетінің белгiсi - 14,200м; бірінші қабат еденіндегі нольдік белгі - 15,0м; топырақтың тоңу тереңдiгі - 1,7м; ғимараттың шатыры жазық. Санитарлық приборлар: душы бар ванна, қол жуғыш, ыдыс жуғыш, унитаз.

2. Ішкі салқын су құбырын жобалау.

Ішкі салқын су құбырын жобалауды келесі ретпен жасаймыз:

• типтік қабаттың жоспарында (1-ші сурет) санитарлық приборларды орналастырамыз: салқын судың тік құбыры, олар төмендегідей нөмірленеді: Ст В1-1, . . . , Ст В1-10;

• подвалдың жоспарында (2-ші сурет) барлық тік құбырдың орнын белгілейміз; таратушы және магистральды желілердің орнын көрсетеміз; магистральдың биіктік орнын анықтаймыз (мысалы, подвалдың төбесінің астында, бірінші қабат еденіндегі нольдік белгіден 0,8м-ге төмен); ғимаратқа су желісінің кіретін және су өлшегіш қондырғы тұратын жерлерді белгілейміз;

• ішкі салқын су құбырының желісінің аксонометриялық схемасын (М 1:100 немесе 1:200) сызамыз (3-ші сурет). Схемада су құбырының санитарлық приборға келуін және сутаратқыш арматураны (жоғарғы қабатта) көрсетеміз; тиек арматураны, суарғыш крандарын орналастырамыз, әр тік құбырдағы су таратқыш нүктелердің (прибор саны) санын анықтаймыз, барлық суарғыш крандарды шығарап тастаймыз;

• генпланда (4-ші сурет) су құбыры желісінің кіретін орнын белгілейміз, қалалық су құбыры желісіне жалғанатын жерде құдықты қарастырамыз;

- приборлардың жалпы санын анықтаймыз (ғимараттағы су таратқыш нүк-тенің саны N₀=93 және тұратын тұрғындар саны U=100). Суарғыш крандар есептелген су таратқыш нүктенің санына қосылмайды, себебі, олар жаз мезгілінде аз уақытқа қосылады.

Аксонометриялық схема масштаб өзгертілмей сызылады. Схема бөлігін сызба парағының бос жерлеріне тасымалдауға болады. Схемада, су құбыры өтетін ғимараттың конструкциясының элементтерін (әр қабаттың аражабын-дысы, сыртқы қабырға) көрсетеді. Биіктік белгілері схемада метрмен, нүктеден кейін үш ондық дәлдікпен көрсетіледі.

3. Ішкі салқын су құбырының гидравликалық есебі.

Қалалық су құбыры желісіне қосылған жерден бастап, ең жоғары, қашық орналасқан және ең үлкен арынды қажет ететін приборға дейінгі есептеу бағытын (есептеу жолын) қабылдаймыз. Біздің мысалда, бұл -5-ші қабаттағы душтың смесителі, Ст В1-1 (З-ші суретті қара).

Есептеу жолы есептеу участогіне бөлінеді, яғни шығыны мен құбыр диамет-рі тұрақты кесіндіге бөлінеді. Есептеу участогінің басы мен аяғы цифр-мен белгіленеді. Квартирадағы приборға келетін құбырлардың диаметрін 10 мм деп қабылдаймыз.

Бірінші есептеу участогін (1-2) ең соңғы прибордан Ст В1-1 тік құбырына дейін қабылдаймыз. Екінші участок – жоғарғы қабаттағы тік құбырыға қосылған нүктеден, төменгі қабаттағы тік құбырыға қосылған нүктеге дейін. Соңғы учас-ток (9-10) – подвалдағы магистраль желіден қалалық су құбыры желісіне қосылған жерге дейін. Есептеу участогінің ұзындығы ішкі су құбырының аксоно-метриялық схемасынан анықталады.

1-ші таблица. Ішкі су құбырының гидравликалық есебі.

Есептеу участогін белгілеу	Прибордың жалпы саны N	Шамасы		Есептеу шығыны q=5q0α, л/с	Құбырдың диаметрі d,мм	Жылдамдық V, м/с	Есептеу участогінің ұзындығы l, м	Арынның меншікті жоғалуы 1000i	Арынның участок-те жоғалуы Hl, м
		NP	α
1-2	2	0,018	0,207	0,207	15	1,20	3,0	400	1,560
2-3	4	0,033	0,243	0,243	15	1,48	3,0	466	1,820
3-4	6	0,050	0,273	0,273	20	0,85	3,0	955	0,375
4-5	8	0,067	0,300	0,300	20	0,94	3,0	154,9	0,605
5-6	10	0,084	0,323	0,323	20	1,00	8,7	180	2,030
6-7	15	0,125	0,373	0,373	20	1,15	3,5	236	1,080
7-8	36	0,300	0,534	0,534	25	1,10	6,0	126	0,990
8-9	46	0,384	0,598	0,598	25	1,12	1,0	155,8	0,204
Кіргізу 9-10	93	0,775	0,845	0,845	32	0,90	20,2	69,9	1,840