Әдебиет:

1. Салықтар және бюджетке төленетін міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі). 2008 жылдың 10 желтоқсан.

2. Худяков А.И. Налоговое право Республики Казахстан. (общая и особенная части) Алматы, 2003 г.

3. Худяков А.И. Финансовое право Республики Казахстан. Общая часть.- Алматы: Каржы-Каражат, 2001.

4. Худяков А.И. Основы теории финансового права Алматы: Жеты Жаргы, 1995.

5. Диденко П.В. Налоговое право в вопросах и ответах. Алматы, 2001.

6. Балабин В.И. Налоговое право:теория, практика, споры. М.2000 г.

7. Иванова Г.А. Налоговое право. Конспект лекции. М. 2000 г.

8 Дәріс тақырыбы. Салықтарды, алымдарды, Республикалық бюджеттің қайнар көздерін – баждарды реттеу. Салық салу саласындағы мемлекеттік басқару

Кіліт сөздер: Салық, құқық, салық тұрлері.

Дәрістің мақсаты: Салық түсінігі, элементтері, түрлері және атқаратын қызметі және пайда болуының тарихи негіздері, теорияларының қалыптасуына тұсінік беру және талдау

Дәріс жоспары:

1. Салық салу түсінігі

2. Мемлекеттік басқару түсінігі

3. Мемлекеттің салық салу саласындағы алатын орны

Көлік құралдарының пайдалану мерзімі көлік құралдарының паспортында /әуіе кемесін ұшуда пайдалану жөніндегі нұсқамада / көрсетілгсн көлік құралы шығарылған мерзім негізге алына отырып, ессптеледі.

Кеменің пайдалану мерзіміне қарай салық ставкаларына мынадай түзету коэффициенті қолданылады:

5 жылға дцін қоса алғанда	1,0
5 жылдан жоғары 10 жылды қоса алғанда	0,5
10 жылдан жоғары 20 жылды қоса алғанда	0,3
20 жылдан жоғары 30 жылды қоса алғанда	0,2
30 жылдан жоғары	0,1

Салық төлеушілер салық салу объектілерін, әрбір көлік құралы бойынша салық ставкасын және түзету коэффициенттерін негізге ала отырып, салық сомасын дербес есептейді. Бюджетке салық төлеу салық салу обьектілерінің тіркелген жері бойынша салық кезсңінің 1 шілдесінен кешіктірмей жүргізеді.

Салық төлеуші заңды тұлғалар салық кезеңі ішінде көлік құралдарына салынатын салық бойынша декларацияны беру мерзімі басталғаннан кейін он күннен кешіктірмей көлік құралдарына салынатын салық бойынша мүлкілікті есеп айырысып болуые керек.

Салық кезеңі ішінде салық салу объектілеріне меншік құқықтары берілген жағдайда көлік құралдарына салық сомасы меншік құқықтарын іске асырудың нақты кезеңі үшін есептелінеді.

Есептелінген салық мемлекст алдындағы борыш болып табылады және бюджетке төленуге жатады. Уақтылы теленбеген салық сомасынан мерзімі өткен әр күн үшін, Қазақстан Республикасының Үлттық банкі белгіленген қайта қаржыландыру ставкасының 1,5 есе мөлшерінде өсім есептеліп, өндіріліп алынады.

Мына заңды және жеке тұлғалар көлік құралдарына салынатын салықтан босатылады.

- Қазакстан Республикасының Үкімет белгілейтін көлік құралдарына қажеттілік нормативтері шегінде біртұтас жер салығын төлеушілер, сондай-ақ ҚР Үкіметі тізбесін белгілейтін мамандандырылған ауыл шаруашылық техникасы бойынша біртұтас жер салығын төлеушілерді қоса алғалда , ауыл шаруашылық өнімін ондірушілер;

- мемлскеттік бюджет есебінен қаржыланатын ұйымдар;

- салық салу объектісі болып табылатын бір автокөік құалы бойынша - Ұлы Отан соғысына қатысушылар және соларға теңестірілген адамдар;

- салық салу объектісі болып табылатын бір автокөлік құралы бойынша - меншігінде мотоколяскасы мен автомобилі бар мүгедектер;

- салық салу объектісі болып табылатын бір автокөлік құралы бойынша — Кеңес Одағының Батырлары мен Социалистік Еңбек Ерлері, Халық Қаһарманы атағын алған, үш дәрежелі Даңқ орденімен және Отан орденімен марапатталған адамдар, Ардақты Ана атағын алған, Алтын алқа, Күміс алқаларымен марапаттлған көп балалы аналар;

- ауыл шаруашылық құрылымынан шығу нәтижесінде пай ретінде алынған, пайдаланған мерзімі жеті жылдал асқан жүк автомобильдері бойынша жеке тұлғалар.

Бақылау сұрақтары:

1.Салық:

а. қайтарамды, ақылы,

б. қайтарымсыз, бiржақты,

в. бiржақты - сыйлық.

г. эквиваленттi.

2. Салықтық құқықтың белгiсi:

а. салық шарттық нысында болады,

б. Салық Үкiметтiң ережесi негiзiнде болады,

в. салық тек құқықјтық нысанда болады,

г. Салық эквивалентсiз нысанда.