1.9 Сурет-Контур төзімділігінің сипаттамасы.
Онды тербелмелі контур. Нақты тербелмелі контур.
1.10сурет-Тербелмелі контурлардың сұлбасы.
Rnox аз болған сайын,контурдың төзімділігі үлкен болады.Тәуір тербелмелі контурлар 50-ден 150-ге дейінгі төзімділіктерге ие.
А) оңды тербелмелі контурда тек сыйымдылық және индуктивтілік болады.
Б) нақты тербелмелі контурда сыйымдылық индуктивтілік және жоғалулардың кедергісі болады.
1.3.4 Тербелмелі контурлардың түрлері.
Электрлік сұлбаларда тербелмелі контур электрлік тербелістердің қандай да бір қайнар көзімен байланысқан(индуктивті,сыйымдылықты байланыстың көмегімен).Бұл қайнар көз антенна,күшейткіш каскад және т.б. бола алады,олар жалпы жағдайда белгілі-бір ішкі кедергісі,жиілігі және амплитудасы бар генератор болып табылады.
Генератор конденсатормен және индуктивтілік катушкасымен қалай жалғанғанына байланысты тізбекті және параллельді тербелмелі контурды ажыратады.
Тізбекті тербелмелі контур.
Мұндай контурда генератор катушкамен және конденсатормен тізбектес жалғанған.
Резонанс уақытында тізбекті контур келесі ерекшеліктермен сипатталады:
-контурдың кедергісі минималды және Кпот тең;
-конденсатордағы кернеу генератор кернеуінен Qесе үлкен
мұнда,Q-контурдың төзімділігі;
-контур арқылы ағатын тек максималды және …тең;
Ikmax=E/Rпот
1.11 суретте тізбекті тербелмелі контурдың нақты мысалы, сонымен қатар генератордың ішкі кедергісі үлкен болмайтын шарты кезінде оның жиіліктік сипаттамалары берілген.
Параллельді тербелмелі контур.
Бұл жағдайда генератор индуктивтілік катушкасына және конденсатормен параллель жалғанған.Резонанс кезінде параллельді тербелмелі контур келесі ерекшеліктермен сипатталады:
Контурдың кедергісі үлкен және L/CRпот тең.Бұл кедергі кейде параллель тербелмелі контурдың резонансты кедергісі деп аталады және Roe белгіленеді;
Контурдың кедергісі үлкен болғандықтан ішкі тізбектегі ток салыстырмалы аз және E/Roe белгіленеді.Контурлы ток салыстырмалы үлке,ол ішкі тізбектегі контурдан Q есе үлкен.
1.12 суретте параллель тербелмелі контурдың нақты мысалы және генератордың ішкі кедергісі үлкен болу шарты кезінде алынған оның жиіліктік сипаттамалары.
Тізбекті тербелмелі контурдағыдай параллель тербелмелі контурдың да резонансты жиілігі Томпсон формуласы бойынша алынады:
1.11 Сурет-Тізбекті контурдың қызметтері.
1.12 Сурет-Параллельді контурдың қасиеттері.
Қорытындылар:
Индуктивтілік катушкасы арқылы конденсатордың разрядтылығы кезінде өшетін синусоидалық тербелістер алынады,олардың жиілігі Томпсон формуласы бойынша алына алады;
Тербелмелі контурда ішкі генератордың көмегімен өшпейтін тербелістер қозуы мүмкін.Егер генератор жиілігі контурдың өздік тербелістерінің жиілігімен сәйкес келсе,онда резонанс құрылысы пайда болады.
Тізбекті тербелмелі контурдың кедергі резонансы кезінде минималды,ал генератор кернеуінің конденсаторында(немесе индуктивтілік катушкасында) кернеу;
Резонанс кезінде параллель тербелмелі контурдың кедергісі үлкен, ал контурлы ток ішкі тізбектегі токтан Q есе үлкен;
Тербелмелі контурдың резонанстық қасиеттері оның төзімділігі үлкен болған сайын жарық болуымен көрсетілген.