Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
практикаа дістемелік нусау азаша.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
628.74 Кб
Скачать

5.1.3 Кәсіпорындағы менеджмент жүйесін жобалау

Студент кәсіпорынның ұйымдастыру құрылымын жетілдіру бойынша негізгі іс-шараларды негіздеуі қажет.

Кәсіпорынның ұйымдастыру-шаруашылық жағдайындағы мәселелерді анықтағаннан кейін басқару жүйесін жетілдіру жолдарын ұсыну қажет. Осыған байланысты, жобаланған іс-шараларды ұсына отырып, кесте 3 толтыру қажет.

Кесте 3 – Басқару жүйесін жобалау

Менед-жмент жүйесі

Талдау бағыттары

Зерттеу тақырыбы бойынша нені талқылау қажет

(студентке толтыру қажет)

Нені жобалау (жоспарлау) қажет

1

2

3

4

Ұйымдар (ұйымдық құрылымдар ұйымдық қамтама

сыз ету)

1. Ұйымдастыру облысындағы

стратегиясы

Қызмет етіп жатқанды мысалға келтіру (директормен сұхбаттан) немесе оның жоқтығын көрсету, көбінесе солай болады.

Қажет стратегияны қалыптастыру.

Қайта құрылу (типі мәселе анықталуына байланысты таңдалады):

1.Ұйымдық-құқықтық формаларының ауысымы – қоғамның, серіктестіктің бір формасынан келесіне ауысу.

2.Фирма шеңберінде жаңа кәсіпорын (бөлімшелер) құру.

3.Басқару деорталықтандыру (құрылымның іріленуі - дивизионализация, ішкі шаруашылықтық есеп, жобалық құрылымның элементтерін енгізу) - 4.Басқаруды орталықтандыру (басқару аппараты мен өндірістік аппарат құрылымын ірілендіру).

5.Функционализациялау – берілген ұйымның қызметінің негізгі функцияларына бағытталған бизнес-құрылымды қайта құру (азық-түліктік, аумақтық, тұтынушылық құрылымдар).

2. Құрылым

Құрылымның типі. Нақты қалыптасқан басқару құрылымын келтіру. Күрделілік деңгейі (ұйымдар қабаттары), орталықтандыру (бөлімшелердің өз бетіндік деңгейі), икемділігі (нарық жағдайындағы), қозғалғыштығы (қайта құрулардың саны), басқару аппаратының және өндіріс аппаратының үйлесімділігі. Басқарушы персонал (тізімі, құрылымы). Басқарушылар және бағыныштылар қатынасы (мысалы 1:10). Басқарушының нақты жүктемесінің басқару нормаларына сәйкестігі

3.Басқару байланыстары

Сыртқы және ішкі байланыстар (басқару және еңбек) – байланыстар арналарын қалыптастыратын бар құжаттардың типін көрсету, олардың қажеттіліктермен салыстырғандағы саны.

Басқару байланыстарын жобалау:

- сыртқы – жарғы, жарғылық келісім-шарт; директормен келісім-шарт; коммерциялық контракттың типтік сызбасы;

- ішкі – ұжымдық келісім-шарт, ішкі тәртіп ережелері, уақытша жұмыскерлермен контракт, лауазымдық нұсқаулар.

4. Ұйымның толықтай жалпыламалық сипаттамасы

Ұйымның басқару тиімділігінің жылдамдығын, координациясын қамтамасыз ету. Басқару ұйымдастыру стратегияларға, басқару функцияларына, бизнес құрылымына (жалпы қызметке) сәйкестігі.

Коммуникациялар (байланыстар, байланыстар арналары)

1.Коммуникацилар саласындағы саясат

Коммуникацияларды дамыту саясаты жалпы бар ма (көбінесе ол жоқ, соны көрсету қажет).

Коммуникацияны дамыту саясатын құрастыру (1-3,5 жылға мақсат таңдау).

2.Сыртқы коммуникациялар

Ауызша - – телефон, жеке байланыс, байланыс формализацияның дәрежесі.

Құжаттық

- сыртқы – қолданылатын коммерциялық келісім-шарттарды типтері, міндетті салықтық және статистикалық есептік.

- ішкі – ұйымдастырушылық, белгілеушілік, анықтаушы – ақпараттық, кадрлық, жеке – ресми құжаттар.

Электрондық:

- сыртқы — Интернетті пайдалану;

- ішкі — интражүйенің болуы (локальдік есептеу жүйесі).

1.Коммерциялық шарттардың типтік сызбасы –

2.Ірі шарттар бойынша келіссөздер жүргізу сызбасы.

3.Саудалық шақрту үлгісі.

4. Жарнамалық компанияның графигі.

5.Салықтық төлемдер, статистикалық есептілік графигі.

3.Ішкі коммуникациялар

Локалдық – есептеу жүйенің жобасы (бұл дипломдық жұмыс үшін ең ыңғайлы нұсқа ).

Менед-жер тұлға

1. Нақты зерттеу объектісі ретінде сызықтық немесе функционал-дық басшыны таңдау

Барлық басшыларды сызықтық және функционалдық етіп бөліп қарастыру. Таңдауды дәлелдеу.

1.Бағыныштылармен қарым-қатынас туралы нұсқаулықтарды дайындау.

2.Менеджердің өзін-өзі жетілдіру жеке жоспарын дайындау (өзіндік менеджмент).

3.«Көлденең бойынша әріптестермен басшылармен қалай қарым-қатынас жасау» нұсқауларын әзірлеу.

4.Қарама-қарсы типтегі мінез-құлықтар типтік жағдайларын әзірлеу (либералдық және авторитарлық), яғни, жағдайлық ыңғай.

2. Жеке қасиеттерін бағалау

Аты-жөні, жасы, келбеті, имидж. Өзінің бақылауы бойынша және қызыметкерлердің сұхбаты бойынша жеке қасиеттерін атау.

3. Жетекші типін бағалау

Авторитарлық, либералдық, жағдайлық. Бұл тип ұйымдағы жағдайға қаншалықты сәйкес.

4.Қарым-қатынас стилі

Жоғары басшылықпен бағыныштылар арасындағы қараым-қатынас стилі қандай.

Мотива-ция қызметкерлерді (бірінші кезекте басқару аппаратының)

1. Материалдық ынталандыру

Жұмыскерлер мен басшылар еңбегін төлеу формалары мен жүйесін сипаттау.

Еңбекті төлеу туралы ережелерді қалыптастыру, оның ішінде басшылар еңбегін төлеу туралы кеңірек тоқталу.

2. Әкімшілік ынталандыру

Қалыптасқан әкімшілік ыңталандыру мен жазалау формаларын сипаттау.

Ұжымдық келісімнің әкімшілік ыңталандыру туралы бөлімін, ал егер ұжымдық келісім болмаса, жеке қызметкерлердің ыңталандырылуы туралы ереженің жетілдірілген нұсқасын әзірлеу.

3. Моралдік – психоло- гиялық ынталандыру

Ең болмаса бір басшының болса да, мінез-құлығын сипаттау (бағынышты қызметкерлер сөздерінен), ең дұрысы – директордың.

Зерттеу объектісінде әлеуметтік-психологиялық қызмет қалыптастыру (жеке қызметкердің)– құрылым және функциялар туралы ереже.

Басқарудың ұйымдастыру-бөлу әдістері

1.Өкімдік типіндегі құжаттар.

Жіктелуі, бар-жоқтығы, уақыт бірлігіндегі саны. Стандартқа сәйкестігі.

Жалпы мемлекеттік стандарт негізінде өкімдік құжатының фирмалық стандартын қалыптастыру.

2.Зерттеу объектісінде ұйымдастыруды реттеу құжаттары.

Жарғы және жарғылық келісім-шарт. Бөлімшелер туралы ережелер. Қызметкерлермен келісім-шарттар, ұжымдық келісім және тәртіп бөлімі. Штаттық кесте және лауазымдық нұсқаулар. Бар құжаттар топтастырылып, саналып және қысқаша сипатталуы қажет. Ерекше көңіл жоқ құжаттарға бөлу қажет.

Жоқ құжаттардың моделін әзірлеу сызба деңгейінде ( стандарт бойынша).

3.Зерттеу объектісінде тәртіпті реттеу құжаттары мен тәртіпті бағалау.

Тәртіп деңгейін бағалау көрсеткіштері (кешігулер және бос тұрулар, жұмыс уақытын пайдалану және басқалар).Тәртіптік жауапкершілік формалары.

Осы ұйымдағы тәртіптік жауапкершілік туралы ережені әзірлеу. Бөлімше жұмысының критериі ретінде оның менеджерінің тәртіп деңгейін ерекше көрсету.

Басқарудың психоло-гиялық әдістері

1. Басшы және шағын өндірістік (басқарушылық) топ нақты зерттеу объектісі ретінде

Зертеу жұмысын жүргізу үшін топ пен оның басшысын таңдау керек, (өндірістік немесе басқарушылық типті). Таңдалған топ басшысы - тұлғаның мінезін анықтау - авторитарлық немесе либералдық немесе өзін жағдайларға сәйкес қалай ұстайды. Социометрия әдістерінің көмегімен топтың құрамын анықтау. Топта ресми емес көшбасшының барын анықтау. Топтың ұйымдық дәрежесін және қарым – қатынас түрін анықтау.

Социометрия тәсілдерінің көмегімен шағын топ қызметкерлер құрамын оңтайландыру.

2. Психологиялық ықпал және қызметкерлерді ынталандыру (мотивация) әдістері

Оларды бұл басшы қолданады ма және қалай. Қызметкерлер қарым-қатынасын реттеу құжаттары бар ма. Ұйымда әр деңгейдегі басшылар үшін әзірленген бағыныштылармен тиімді қарым-қатынастар ұйымдастыру бойынша нұсқаулар бар ма .

1.Бағыныштылармен қарым-қатынас жөніндегі нұсқаулар әзірлеу.

2.«Көлденең бойынша әріптестермен басшылармен қалай қарым-қатынас жасау» нұсқауларын әзірлеу.

4. Қарама-қарсы типтердің өздерін ұстау типтік жағдайларын әзірлеу (либералды және авторитарлы), яғни, жағдайлық ыңғай.

3.Кәсіби таңдау және оқыту әдістері.

Зерттеу объектісінде олар жалпы қолданылады ма.

Қызметкерлерді (басшыларды) белгілі бір мамандық бойынша кәсіби таңдап алу үшін тест әзірлеу.

Басқарудың әлеуметтік әдістері

1. Басшылықтың осы саладағы саясаты.

Басшылықтың осы саладағы қандай-да бір саясаты бар ма.

Саясатты қалыптастыру.

2.Әлеуметтік басқаруды ұйымдастыру

Кім, қайда және қалай әлеуметтік басқарумен айналысады.

Ірі кәсіпорында бөлек немесе кадр бөлімінде әлеуметтік қызметті құру. Шағын кәсіпорында осындай қызметті басқару аппаратындағы қызыметкерлер арасында бөлу.

3. Әлеуметтік зерттеулер

Әлеуметтік сауалнамалар жүргізілді ме - мақсаты мен қорытындысы.

Әлеуметтік жұмыстың белсенді бағыттарын анықтау мақсатында әлеуметтік сауалнама дайындау (ұйымдастыру).

4. Әлеуметтік жоспарлау – болуы немесе жоқтығы.

Әлеуметтік сипаттағы жоспарлар, болжамдар бар ма. Әлеуметтік жоспарлар- қызметкерлер, олардың балаларының демалысы, маедициналық қызмет көрсету, біліктілікті көтеру іс-шаралары жүргізіледі ме.

Ұжымды дамытудың әлеуметтік жоспарын қалыптастыру.

5. Әлеуметтік реттеу мен нормалау

Салтанатты жиналыстар, ардагерлерді құрметтеу, жарыстар, кештер, байқаулар сияқты әдістер қолданылады ма. Нормалау жүйесінде – еңбек тәртібі ережелері, өндірістік әдеп ережелері, фирма қызыметкерлерінің абырой кодексі.

Әлеуметтік реттеу және өндірісте нормалаудың жоспарын әлеуметтік бағытта жасап шығару жасау (болашақ 2-ден 5 жылға дейін).

Басқару

(менеджмент)

техноло-гиясы

1.2.1. Басқару функциялары – жалпы және арнайы

2.1 пунктіне сай аналитикалық сипаттау төменде

Таңдалған бағыт бойынша іс-шаралар жобалап, ұйымдастыру.

(2.1 немесе 2.2 қараңыз).

1.2.2. Ақпараттық ағымдарды басқару

2.2 пунктіне сай аналитикалық сипаттау төменде

Берілген ұйым үшін ең өзекті бағыт анықтау– 1.2.1 немесе 1.2.2.

Басқару

функциялары

1.Жалпы (объектілі немесе мақсаттық) функциялар

2. Арнайы (құрылымдық немесе операционды) функциялар

Берілген бағыт бойынша стратегияның барын не жоғын көрсету.

Басқарудың таңдаулы – ұйымдастырушылық функцияларын сипаттау (ол туралы ұйымдастырушылық құрылым айтады):

жалпы немесе мақсатты – жалпы (генералдық), коммерциялық, өндірістік, қаржы - экономикалық, кадрлық, ақпараттық басқару;

- арнайы немесе құрылымдық әр функция шеңберінде – жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау, ыңталандыру, реттеу.

Стратегияны жасап шығару.

Берілген өндіріс үшін бүгінгі таңда ең қолайлы функционалдық басқарудың әдіснамасын жасап шығару:

- жалпы (генералды) басқару, директор деңгейінде;

- коммерциялық басқару (маркетинг, өткізуді ұйымдастыру, қамтамасыз ету);

- өндірістік басқару (операциондық менеджмент);

- қаржы – экономикалық басқару;

- қызметкерлерді басқару;

- ақпараттық ағымдарды басқару.

Нақты ұсыныстар төменде келтірілген. (функционалдық басқарудың нақты пунктін қараңыз).

Жалпы

функциялар (мақсаттық, объективті)

1. Стратегия

лық басқару

Құрастырылған стратегия бар ма.

Генералды басқарудың операциондық функциялары бойынша негізгі реттеуді қалыптастыру – жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау және реттеу. Нақты бұл келесі дайындамалар болуы мүмкін:

1. басқару стратегиясын 3-5 жыл болашаққа қалыптастыру (корпоративтік, іскерлік және функционалдық).

2.Кәсіпорынның қайта құруын жүргізу (жаңа кәсіпорын, бөлімше құру) -

3. Инвестициялар қажет ететін таңдалған стратегияның, тетін бизнес-жоспарын құру

4. Компьютерлік технологияларды пайдалана отырып, ұйымның жағдайы мен қозғалысының негізгі көрсеткіштері ағымдық мониторингтік жүйесін құру, (күнделікті қарау)

Жалпы (генералды) басқару дирек-тор деңгейінде

2.Оперативті –тактикалық басқару

Директор қандай құралдар, тәсілдер көмегімен ағымдық істерді бақылайды: оперативкалар жүйелі немесе кездейсоқ, директорға белгілі бір көрсеткіштер жүйесі (аптасына бір рет) немесе талап бойынша беріледі.

Экономикалық әдістер басқару

(контрол-линг)

1.Стратегия

Шығындарды басқару саласында белгілі бір стратегия барын анықтау

Стратегияны жасап шығару.

2. Ресурстар шығыны

Берілген кәсіпорында шығындарды бақылау қандай жүйесі (оның ішінде есеп) бар.

1. Контроллингтің опереациондық функциялары бойынша негізгі реттеуді қалыптастыру – шығындар саласы бойынша жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау және реттеу.

2. Ресурстар шығындарын бақылауды жетілдіру іс-шаралары – іс-шараларды ұйымдастыру (контроллингке жауапты), бақылау құралдарын орнату, бақылау нормасы, қызметкерлерді ынталандыру әдістері.

3.Өндіріс тиімділігін көтеру Іс-шараларды ұйымдастыру жоспарын зірлеу.

3.Өндіріс тиімділігі

Ұйымда өндіріс тиімділігі қалай бағаланады – көрсеткіштер жүйесі, бағалау регламенті.

Тиімділік бағалау көрсеткіштерінің жүйесі. Микроэкономика әдістерімен пайданы максимализациялау.

Еңбек ресуртарын басқару

(жұмысшыларды)

1.Стратегия

Бар болса сипаттау

1.Стратегия қалыптастыру

2.Ұйымдастыру іс-шараларын жобалау – функционалдық міндеттеріне «еңбек ресурстарын басқару» функциясы кіретін лауазымды табу немесе құру (көбінесе бұл еңбек жіне еңбекақы бойынша маман, техника қауіпсіздігі инженері).

3.Еңбек ресурстарын басқарудың опреациондық функциялары бойынша негізгі реттеуді қалыптастыру – жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау және реттеу.

4.Осы жұмыс бойынша жауапты қызметкерге құрал ретінде еңбек ресурстарын жоспарлау және талдау әдіснамасын әзірлеу (стандарттық әдіснамасын қолдану).

5.Мұндай әдіснама бар болса, жасалған талдау негізінде еңбек ресурстарын пайдалануды жақсарту іс-шаралар жоспарын әзірлеу (солға қараңыз).

2.Басқаруды ұйымдастыру

Еңбек ресурстарын жоспарлау мен талдаумен кім (лауазымы) айналысады.

3.Еңбек ресурстарын барлығы

Еңбек экономикасы саласынан іс жүзіндегі немесе стандартты талдау орындау – орташа тізімділік, тізімділік, келгендер тізімі. Жұмысшылар саны қалай жоспарланады.

4. Еңбек ресурстарының қозғалысы

Еңбек экономикасы саласынан іс жүзіндегі немесе стандартты талдау орындау – жұмыс күші айналымы, персонал айналымы, ағымдылық.

5. Жұмыс уақытын пайдалану

Еңбек экономикасы саласынан іс жүзіндегі немесе стандартты талдау орындау– жұмыс уақытының балансы. Жұмыс уақытын пайдалану қалай жоспарланады.

6. Еңбек өнімділігі

Іс жүзіндегі немесе стандартты талдау орындау еңбек экономикасы саласынан – еңбек өнімділігінің натуралды және құндық бағасы. Еңбек өнімділігі жоспарланады ма.

7. Еңбекақы

Жұмысшылар мен қызметкерлер еңбегін төлеудің қалыптасқан формалары мен жүйесін, деңгейін анықтау.

8.Еңбекті қорғау (ЕҚ) және техника қауіпсіздігі (ТҚ)

Басқару персоналынан кім еңбекті қорғау және ТҚ айналысады. Жарақаттану деңгейін бағалау. Іс жүзіндегі ЕҚжТҚ іс-шаралары. Осы саладағы жоспарлар мен есептер.

Коммер-ция (коммер-циялық менедж-мент, марке-тинг)

1.Өткізу (маркетинг, өткізуді ұйымдастыру)

Сипаттау:

- кім айналысады (бөлімше, қызметкер);

- іскерлік (бизнес) стратегия;

- тауарлық саясат (сұраным бағасы, фирма үлесі);

- бағалық саясат;

- коммуникациялық саясат;

- өткізуді ұйымдастыру (өткізу арналары, мәмілелер, заңгерлік қолдау)

1. Іскерлік стратегияны жасау.

2.Ұйымдастыру іс-шараларын жобалау – маркетингпен кім айналысатын болады (қызмет, жеке қызметкер), егер жалпы бұл жұмыспен біреу айналыспаса.

3 Бір тауар түрі үшін маркетинг бағдарламасын жасау немесе ондай бағдарламаны жасау үшін әдіснама әзірлеу.

4.Іс жүзіндегі өткізуді ұйымдастырудың жетілдіру шараларын әзірлеу.

2.Қамтамасыз ету (материалдық – техникалық ресурстармен қамтамасыз ету)

Сипаттау:

- кім айналысады;

- ресурстарға қажеттілік қалай жоспарланады

- жеткізілімдерді ұйымдастыру (кім, қайда, қашан және қалай);

- қоймалық шаруашылық;

- запастарды кәсіби басқару бар ма (компьютерлік бағдарламалар және сәйкестік жоспарлау)

1. Ұйымдастыру іс-шараларын жобалау – өткізумен кім айналысады (қызмет, жеке қызметкер), егер жалпы бұл жұмыспен біреу айналыспаса немесе бұл жұмыс жеке белгілі бір қызметкерге нақты арналмаса. Егер мұндай жұмыс жүргізілсе, функционалдық міндеттерін нақтылау.

2. Қамтамасыз ету опреациондық функциялары бойынша негізгі реттеуді қалыптастыру – жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау және реттеу.

3.Запастарды оңтайлы басқару әдістемесін ұсыну.

3.Сыртқы эко-номикалық қызмет (СЭҚ)

Сипаттау:

- бұл жұмыспен кім айналысады;

- шетелдік серіктестер (іздеу, байланыстар);

- импорт пен экспорттың жылдық көлемі (мың а.б. және %)

- бірлескен жобалар;

- импорт немесе экспорт бойынша жүктерді кедендік рәсімдеу (сипаттау, технологиясын суреттеу).

1.Егер бұл жұмыс нақты ұйымдастырушылық рәсімдеу алмаса, осы ұйымдағы СЭҚ-пен арнайы айналысатын, қызметті (маманды) жобалау.

2. СЭҚ опреациондық функциялары бойынша негізгі реттеуді қалыптастыру – жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау және реттеу.

Қаржылық менеджмент (оның ішінде бухгалтерлік және басқару есебі)

1. Балансты талдау – активтер және несие қабілеттілік

«Жоспарлау» курсы бойынша №5 бақылау жұмысында қолданылған әдістеме бойынша талдау жасау

1. Стратегияны жасау.

2.Егер қажеттілік болса, ұйымдастыру шараларын жобалау – қаржылық менеджментпен кім айналысады (қызмет, лауазым).

3. Қаржылық менеджменттің опреациондық функциялары бойынша негізгі реттеуді қалыптастыру – жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау және реттеу.. Нақты бұл келесідей нұсқауларды білдіреді (немесе бір нұсқауды ):

а) Менеджер үшін балансты «оқу» әдістемесін келтіру.

б) Бюджеттеу әдістемесін әзірлеу немесе оны нақты нұсқау түрінде келтіру

в)Инвестициялық жоспарлау әдістемесін ұсыну немесе мысал ретінде келтіру (нақты инвестициялық бағдарлама бойынша)

г)Басқару есебі туралы ереже әзірлеу.

2.Бюджеттеу ағымдық жоспарлау формасы ретінде

Жоспарлық және есептік бюджеттер бар ма - БДР, БДДС, ББЛ. Егер бар болса, мысал келтіру.

3.Инвестициялық жоспарлау

Олар бар ма - бұл фирмада бизнес-жоспар әзірленген бе және оның құрылымы қандай, инвестициялардың қайтарылымы.

4. Бухгалтерлік және басқару есебі

Бухгалтерлік есеп жағдайы (кім, қайда, қашан және қалай). Басқару есебі бар ма.

Арнайы (опера-циондық функциялар)

1. «Жоспарлау» операциясы қарастырыла

тын жалпы функцияны тандау, оның шеңберінде

Жалпы функциялар қатарын атап айту (басқару: коммерциямен, өндіріспен, персоналмен, қаржылық-экономикалық, стратегиялық, жобалық). «Жоспарлауды» талдау үшін қолданылатын жалпы функцияны тандау және өз таңдауын дәлелдеу.

1. Коммерциялық жоспарлау шеңберінде - жаңа немесе модернизацияланған өнімнің маркетинг-бағдарламасын жасау

2.Өндірістік жоспарлау шеңберінде – өндіріс тиімділігін көтерудің ұйымдастыру шараларының жоспарын әзірлеу

3.Қаржылық-экономикалық жоспарлау шеңберінде –бюджеттеу жүйесін әзірлеу

4. Кадрлық жоспарлау шеңберінде – кәсіпорынның кадрлық әлеуетін жетілдіру бағдарламасын әзірлеу

5.Ақпараттық ағымдарды жоспарлау шеңберінде – электронды құжат айналымы жүйесін енгізуге әзірлеу немесе ұсыну.

Функция

Плани-рования

1. Жоспарлық жұмысты ұйымдастыру

Кім, қайда, қашан жоспарлық жұмыспен айналысады – қатысушылар, мерзімі, орындалу орны.

2. Жоспарлық жұмыс технологиясы

Жоспарлау әдістемесі –логикалық - құрылымдық сызба, кестелер. Соңғы шешімді кім қабылдайды және қашан.

Шешім қабылдау

1. Жедел басқару шектеуінде жеке шешім қабылдау

Шешім қабылдауы талданатын (жиналыс жүргізушінің) басшының аты-жөні.

Жиналысты ұйымдастыру – орны, уақыты, жиілігі, үнемі кім жүргізеді, ал кім ауыстырады. Ақпараттық негізі – құжаттар немесе есептер.

Жиналысты жүргізу – 1-ші жиналыс стенограммасы; кім, қайда және қашан өткізді, қатысушылар саны, қарастырылған сұрақтар, өткізу стилі және атмосфера, шешім қабылдау.

Осы ұйымдағы күнделікті (апталық) өндірістік жиналыс (планерка) өткізу бойынша нұсқау әзірлеу.

2. Перспективалық басқарудың шеңберінде ұжымдық шешім қабылдау

Ұйым директорының ФАӘ; жасы, тұрпаты, имиджі

Жиналысты ұйымдастыру – жоспар бар ма, дайындау үрдісі, құжаттар.

Мәселелік жиналыс өткізу– стенограмма, орны және уақыты, ұзақтығы, тақырыбы және негізгі баяндамашы, жарыссөз, шешім қабылдау.

Осы ұйымдағы мәселелік жиналыс өткізу бойынша нұсқау әзірлеу.

3.Жиналыс тиімділігі

Жоғарыда айтылған жиналыстың екі типінің тиімділігі туралы жалпы әсер және шешім қабылдау.

Жиналыс өткізу тиімділігін көтеру шараларының жүйесін әзірлеу.

Қызметтіұйымдас

тыру функциясы (үрдіс)

1. Жалпы функцияны тандау, оның шеңберінде «ұйымдастыру» операциясы қарастырыла

ды

Жалпы функциялар қатарын атап айту (басқару: коммерциямен, өндіріспен, персоналмен, қаржылық-экономикалық, стратегиялық, жобалық). «Ұйымдастыруды» талдау үшін қолданылатын жалпы функцияны тандау және өз таңдауын дәлелдеу.

Ұйымдастыру типі – қалыптасқан, белгілеу қайталанатын, реттелетін.

Сәйкесті басқару шеңберінде (коммерциялық, өндірістік, қаржылық, кадрлық немесе ақпараттық) –күнтізбелік немесе желілік жоспар, жоспар-график, құрылымды-логикалық сызба формасында басқару аппаратында сәйкесті бөлім жұмысын ұйымдастыру бойынша нұсқау әзірлеу.

2. Ұйымдастыру үрдісіне дайындық

Ұйымдастырумен кім айналысады, қашан және қайда. Үрдісті бастау үшін қандай құжаттар керек және қандай материалдар үрдіс барысында толтырылады.

3.Ұйымдастыру технологиясы

Әдістеме – үрдіс графигі (күнтізбелік, желілік, құрылымды-логикалық).

Бөлімше

лердің өзара байланысуын ұйымдастыру

1. Өзара әрекеттесудің ұйымдастырушылық жағы

Жоспарлау әдістемесін – кезең бойынша сипаттау (егер ол плакатта болса, жақсы). Әзірленген жоспар бойынша соңғы шешімді кім қабылдайды, қашан және қалай.

Бөлімшелердің өзара әрекеттесуі бойынша нұсқау әзірлеу (қызметтер, ұйым бөлімшелері) келесі формада:

- өзара байланысудың ұйымдастыру құрылымы;

- өзара байланысу жоспар-графигі немесе басқа формада – мысалы, өзара әрекеттесу оперограммалары;

- Әрекеттесуші тараптардың өнімділігін көтеру немесе сақтау жағдайында әрекеттесу уақытын азайту;

- әрекеттесуді жақсартудың экономикалық тиімділігі.

2. Әрекеттесу технологиясы

Әрбір өзара әрекеттесуші тараптардың құрылымдық-логикалық сызбасын бейнелеу (бөлімше немесе қызмет).

3.Өзара байланысқан операциялар үрдісінде қиылысу нүктелері

Қилысу нүктесін өзара байланысу мақсаты, орны, уақыты бойынша көрсету. Өзара байланысқан үрдісті тиімсіз немесе нашар тиімділік ететін, әлсіз нүктелері.

4. Әрекеттесу үрдісінің формализациясы

Әрекеттесу үрдісінің нұсқауы, графигі, жоспары, сызбасы бар ма.

Бақылау

функция

сы

1. Кіру үрдісіндегі бақылау

Берілген кезеңде кім, қалай, қашан бақылауды жүзеге асырады.

Нормалар, нормативтер, үрдістер, нәтижелер жинағы.

Жұмыскерлердің өзін – өзі бақылау жүйесі бар ма, ол қалай жұмыс жасайды.

1.Бақылау технологиясын жобалау (кіру, операциондық немесе шығу) белгілі бір өндірістік үрдістің немесе коммерцияның нұсқау, карта-сызба формасындағы.

2. Бизнес-жоспар құру жаңа (капитал сыйымды) бақылау құралдарын енгізу сәйкесті өндіріс үрдістерінде (ауыстыру).

2. Операцион

дық бақылау (ағымдық)

3. Шығу үрдісіндегі бақылау

4.Стратегия

Зерттеу объектісінде осы салада қалыптасқан стратегия (саясат) бар ма, (ереже, нұсқау, графиктер).

Ақпарат-тық ағымдарды басқару (іс-қағаз жүргізу басқарудың ақпарат

тық қамтама

сыздандырылуы, бақылауы

1. Өнделетін және құрылатын құжаттар топтарын құрастыру.

Құжаттардың стандарттық жіктелуін алу және оны осы ұйымның практикалік жұмысына сәйкестіру қосу – қайсы бар және қайсы жоқ екенін жазу

1. Берілген ұйымның ұйымдастыру-өкім құжаттарының стандарттарын әзірлеу.

2.З Құжаттардың орындалуын бақылау схемасын жобалау.

3. Істер номенклатурасын электрондық (мәліметтер базасын) және дәстүрлі нұсқасын қалыптастыру және құжаттарды өткізу, сақтау мен іздестіру бойынша нұсқау дайындау.

4. Электрондық құжат айналымы жүйесін енгізу жобасын жасау.

2. Құжаттық айналым – құжаттардың орындалуы мен қозғалысы.

Бір құжаттың құрылымдық қозғалысын бейнелеу және құжаттың орындалуын бақылаудың құрылымдық-логикалық сызбасын бейнелеу.

3. Мұрағаттан

дыру (істер номенклатурасы).

Осы ұйымдағы істер номенклатурасының кестелік түрін сипаттау.

4. Электрондық құжат айналымы жүйесін бар болуы және оны пайдалану.

Қандай да бір электрондық құжат айналымы жүйесі қолданылады ма екенін хабарлау (оның аталуы және құны).