2.4 Bestrijden van werkloosheid

Conjunctureel ( door tekort van in effectieve vraag)

• Overheid gaat haar consumptie verhogen

• Consumptie van gezinnen stimuleren door bv belastingverlaging of expansief monetair beleid (lage rente)

• Consumptie van bedrijven stimuleren via rente- en kapitaalsubsidies

Structureel

• Kwantitatief:

  • Vennootschapsbelasting verlagen: zo kan de overheid werk creëren door sectoren aan te trekken vanuit het buitenland

  • Loonkostenstijgingen af te remmen door verlaging van de RSZ-bijdragen voor wg’s

  • Loonstijging matigen.

  • Herverdeling van de beschikbare arbeid door het stimuleren van de vrijwillige deeltijdsarbeid, loopbaanonderbreking, de vierdagenweek.

• Kwalitatief: het onderwijs beter af te stemmen op de wensen v.d. ondernemingen en nascholing aan te bieden (komt ook voor in hoogconjunctuur)

Het Europees werkgelegenheidsbeleid:

• Arbeidsparticipatiegraad van vrouwen en mannen 20-64 jaar op 75% brengen

• Bevorderen van sociale insluiting, in het bijzondere armoedereductie

• Onderwijsniveau verhogen

• Gecombineerde private en publieke investeringsgraad in onderzoek en ontwikkeling op 3% van het bbp brengen.

3 Loonstarheid

=Het traag of niet reageren van de reële lonen op vraag- en aanbodoverschotten op de arbeidsmarkt. Enkele verklaringen;

Werkloosheidsuitkeringen: Het stelsel van de werkloosheidsverzekering geeft aanleiding tot een vervelende afruil tussen sociale rechtvaardigheid en billijkheid enerzijds, en economische efficiëntie anderzijds.

Dat pleit voor een systeem van verzekering ex ante en van solidariteit ex post tussen werkende en werklozen. De werklozen ontvangen dan een uitkering die wordt gefinancierd door de socialezekerheidsbijdragen van alle werknemers en werkgevers. Werkloosheidsuitkeringen kunnen evenwel resulteren in werkloosheid

• verhoging van de frictiewerkloosheid.

Indien werkzoekende gedurende dit zoekproces kunnen terugvallen op een werkloosheidsuitkering, dan ligt het voor de hand dat ze geneigd zijn langer te zoeken en dat ze meer kieskeurig zullen zijn bij het aanvaarden van een job.

• De frictionele werkloosheid neemt dus toe!

Dit kan de globale productiviteit wel ten goede komen (de kans dat ze een passende job vinden is groter) .

werkloosheidsuitkeringen leiden ook tot vrijwillige werkloosheid.

Minimumlonen: Bestrijden van armoede vormt de grondslag voor het invoeren van minimumlonen. Het is de bedoeling op het inkomen van de laagstbetaalden op te krikken.

• vooral bedoelt voor jonge, ongeschoolde werknemers

• ook een oorzaak van loonstarheid

minimumlonen zullen weliswaar het inkomen van de laagbetaalde arbeiders verhogen, maar dat gebeurt ten koste van een stijgende werkloosheid voor dezelfde categorie van werknemers. Dit kan nog versterkt worden doordat ondernemers de voorkeur geven aan oudere, meer ervaren arbeidskrachten.

Vakbondsoptreden: De onderhandelingsmacht van de werknemers zal uiteraard groter zijn indien ze zich verenigen in vakbonden, die hun gezamenlijke belangen verdedigen. (ze maken gebruik van drukkingsmiddelen vb stakingen)

Het is realistisch aan te nemen dat vakbonden niet alleen geïnteresseerd zijn in het reële loon van hun leden, maar ook in de tewerkstelling.

hogere reële lonen = verlies aan tewerkstelling

• een aantal werknemers is daardoor werkloos, ze zouden bereid zijn te werken tegen een lager reëel loon, maar dit is niet mogelijk door de loonovereenkomsten tussen vakbonden en werkgevers.

• Kan een oorzaak zijn van loonstarheid

• Kan onevenwichtswerkloosheid veroorzaken

• Leidt tot een hogere natuurlijke werkloosheidsgraad.