
- •Тамақтану тәртібін бағалаңыз.
- •Қоғамдық тамақтану орындарының санитарлық-эпидемиологиялық тексеруі
- •Тамақ өнеркәсiбiнiң кәсiпорындарының санитарлық-эпидемиологиялық тексеруі
- •Тамақтан ұлану жағдайын тергеу
- •Тамақтан ұлану жағдайын тергеу
- •Емтихан алушы үшiн мәлiмет
- •1. Жеке қоректенудi зерделеу және организмның тағамдық статусын бағалау
- •2. Ұйымдастырылған ұжымдардың нақты қоректенуiн санитарлық-гигиеналық бағалау
- •3. Ұйымдастырылған ұжымдардың нақты қоректенуiн санитарлық-гигиеналық бағалау (қарттар үйі тұрғындарының)
- •4. Азық-түлiк өнiмдерiнiң гигиеналық сараптамасы
- •5. Азық-түлiк өнiмдерiнiң гигиеналық сараптамасы
- •6. Азық-түлік сауда кәсіпорындарын санитарлы- эпидемиологиялық тексеру
- •7. Қоғамдық тамақтану мекемелерін санитарлы – эпидемиологиялық тексеру .
- •8. Азық-түлік өндірісі мекемелерін санитарлы - эпидемиологиялық тексеру.
- •9. Тағамдық улану жағдайын тергеу.
- •10. Тағамдық улану жағдайын тергеу.
2. Ұйымдастырылған ұжымдардың нақты қоректенуiн санитарлық-гигиеналық бағалау
Студентке тапсырма: мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымдарында балалардың нақты қоректенуiнiң санитарлық-гигиеналық бағалау бойынша өзініздің жаттығу дағдыларыңызды көрсетіңіз. Барлық орындалатын іс-әрекеттеріңізді түсiндiру керек.
Емтихан алушы үшiн мәлiмет: студенттi төменде келтiрiлген әрбiр қадам бойынша бағалаңыз.
Қажеттi жабдықтау: негiзгi алмасуды есептеу үшiн кестелер, негізгі азық-түлiк заттарындағы және энергиядағы физиологиялық қажеттiліктер нормалары.
№ |
Қадамдарды бағалау критерийлері
|
Дұрыс орындалды |
Ескертулермен орындалды |
Орындалған жоқ |
1. |
Емтихан тапсырушы химиялық құрамын және калорийлігін есептеу үшiн, ұйымдастырылған ұжымның нақты қоректенуiн зерттеу үшiн қажетті, мәзір-сұрыптама ерекшелiктерiнің көлемін дұрыс бағалады. Жылына талқылануға 72-80 мәзір-сұрыптама алыну қажет (бір маусымда 18-20). Осы жағдайда меню - сұрыптама әр маусымда 15, бір жылда 60 алынған, ол нәтижелердiң ақиқаттықтары үшiн жеткiлiксiз. |
0,5 |
0,25 |
0 |
2. |
Азықты еселiлiк және уақыт бойынша қабылдаудын тәртiбiн талқылап, азықтың қабылдану аралығындағы интервал бойынша қоректенудiң тәртiбiн дұрыс бағалады. Қоректену 4 уақыт, ұсынылатын еселiлiкке сәйкес келедi. Тамақтану уақыты, қабылдаулардың арасындағы интервалдар нормаларға сай.
|
0,5 |
0,25 |
|
3. |
Физиологиялық нормалармен салыстырып балалардың осы жас (3-7 жас) шамасына байланысты тобы үшiн рационның тәулiктiк қоректiлiгiн бағалады және дұрыс есептедi. Рационның тәуліктік калориялылығы 2607 ккал ↑ N-1970. |
0,5 |
0,25 |
0 |
4. |
Ұсынылатын көрсеткіштерімен салыстырып жеке қабылдаулар бойынша азықтың қоректiлiгiнiң пайыздық үлестiрiлуiн дұрыс есептеп бағалады: таңғы ас – 27%, түскі ас -33% , түстік ас – 16,4%, кешкі ас - 23,6, N-ға сәйкес келмейді (20-25%, 35-40%, 10-15%, 25%).
|
0,5 |
0,25 |
0 |
5. |
Макронутриенттер (ақуыз, май, көмірсу) санын есептеп тәулiктiк рационда олардың физиологиялық тұтынудың бiрыңғай нормаларымен салыстырды және рационда олардың нақты мөлшеріне гигиеналық баға бердi. Б – 75 гр ↑ (N - 68), Ж- 83 гр↑ (N 68), У- 385 гр ↑ (N 258). |
0,25 |
0,125 |
0 |
6. |
Дәрумен және минералды құрамы бойынша қоректенудiң адекваттылығын дұрыс бағалады: А дәрумені – 520 мкг ретин.экв = N (500), С дәрумені – 35 мг ↓ N (50), кальций – 800 мг. ↓N (900), фосфор – 900 мг↓N (1350), йод-0,04 мг↓N (0,06-0,07). Са,Р,йод жеткіліксіз. |
0,25 |
0,125 |
0 |
7. |
Қоректенудiң ұтымдылығы туралы негiзгі шешiмдi дұрыс құрады. Балалардың қоректенуi сапалық және сандық толыққұндылық жағынан да ұтымсыз. |
0,25 |
0,125 |
0 |
8. |
Ұйымдастырылған ұжымның қоректенуiнiң жақсартуы бойынша ұсынысты қарастырды. Рационның жалпы калориялылығын майлар және көмiрсу сандарын рационда азайту есебiнен 600 ккал азайту,. Са, Р, йод көздері болып табылатын азық-түлiк өнiмдерiн рационға қосу есебiнен (сүт, сүт тағамдары, балық, бұршақ, теңiз өнiмдерi), осы заттектердің квотасын көбейту. Дайын тағамдарында тиімді С-витаминизациялауды жүргізу.
|
0,25 |
0,125 |
0 |
|
Барлық балдар |
4,0 |
2,0 |
0 |
Нәтижелердiң бағасы:
Өте жақсы: А «4,0» (95-100%)- 4,0 балл
А-«3,67» (90-94%)- 3,75 – 3,50 балл
Жақсы: В+ «3,33» (85-89%)- 3,25 балл
В «3,0» (80-84%)- 3,0 балл
В - «2,67» (75-79%)-2 ,75 - 2,5 балл
Қанағаттанарлық: С+ «2,33» (70-74%)- 2,25 балл
С «2,0» (65-69%)- 2,0 балл
С- «1,67» (60-64%)- 1,75 балл
D+ «1,33» (55-59%)- 1,5 – 1,25 балл
D «1,0» (50-54%)- 1,0 балл
Қанағаттандырарлықсыз: F «0»- 1 баллдан төмен
Максималды балл: 4,0
Дағдыны орындау уақыты – 10 минут.