Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
турк.чĕлхи.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
1.32 Mб
Скачать

6. Точкăсем вырăнне кирлĕ сăмахсем лартăр.

1ĕ O kongrede idare ĕĕĕ seçildi mi. 2ĕ Yıllık ĕĕĕ başkanlık eden kimdi. 3ĕ Çok tembel bir çocukĕ Onu annesineĕĕĕ ettin mi. 4ĕ Dünkü toplantınınĕĕĕ kaç fasıldan ibaretti. 6ĕ Doğrusu ben bunu yapmak istemedim, fakat oğlum bunda …etti 7ĕ Müdür bey saat ona doğru gelmesiniĕĕĕ koyuyorĕ

7. Скобкăри сăмахсене кирлĕ падеж форминче лартăр.

1ĕ İhsan Bey terzi (dükkânı) işletiyorĕ 2ĕ Gündemin ikinci (faslı) geçtilerĕ 3ĕ Bu dernek resmi (makamlar) da büyük ilgi görmektedir 4ĕ (Çocuklar) birer elma dağıtıldıĕ 5ĕ (Raporum) saym valimize arzettimĕ 6ĕ İşe (bağılığınız) ispat edeceksinizĕ 7ĕ Acele (iş) şeytan karışırĕ 8ĕ Fatma Hanım (oğlu) çok çektiĕ

Пĕлсе тăма!

-(Y)ım аффикспа глаголтан япала ячĕсем пулаççĕ: seçmek _ суйла, seçim _ суйлав, yutmak _ çăт, yutum _ çăтăм, satmak _ сут, satım _ суту.

-Lık aффикс -lı, -sız, -cı аффикслă ят сăмахсем çумне хушăнса япала ячĕсем тăвать: para-sız-lık _ укçасăрлăх, bağ-lı-lık _ шанăç, шанчăк.

Sözlerle deyimler, kongre _ съезд, конгресс, dernek(gi) _ пĕрлешÿ, heyet _ делегаци, seçim _ суйлав, başkan _ пуçлăх, ертÿçĕ, makam _ пост, üyelik _ пĕр-пĕр ушкăнра тăни, minnettar _ тав туни, belirtmek _ пĕлтер, gündem _ кун йĕрки, dilek _ сĕнÿ, cemiyet _ пĕрлешÿ, общество, kurucu _ йĕркелекен, йĕркелÿçĕ, kürsüye çıkmak _ трибуна патне тух, selâmlamak _ саламла, kahramanca _ геройла, savaşmak _ çапăç, doyurmak _ тăрантар, resmî _ официаллă, yarı resmî _ çурма официаллă, misal, örnek _ тĕслĕх, arz etmek _ тĕслĕх илсе кăтарт, koyun _ сурăх, така, sığır _ мăйракаллă шултра выльăх, haksız bir şekildeçhaksız olarak _ законлă мар, тĕрĕс мар, börek(gi) _ кукăль, kıyma _ какай фаршĕ, dağıtmak _ валеç, vali _ губернатор, bildirmek _ пĕлтер, ısrar etmek _ çине тăр, beyin _ миме, şikâyet etmek _ элекле, şart koymak _ услови ларт, hatırlamak _ аса ил, hükûmet _ правительство, bu yüzden _ çавăнпа, alkışlamak _ алă çуп, sıra _ сак, парта; рет, черет, hatip(bi) _ оратор, korumak _ хÿтĕле, hapis cezası _ тĕрме, madde _ статья (закон); пункт (кун йĕркин), iktisadîçekonomik _ экономика, mühim _ питĕ кирлĕ, inkâr etmek _ хирĕçле, çok şükür _ мухтав турра, bile _ даже, benimsemek _ ăша хыв, (dan)vazgeçmek _ пер, siyasetçpolitika _ политика, müsaade etmek _ ирĕк пар, gıda _ апат, artmak _ пысăклан, ÿс, aşağı (aşağıya) _ аялалла, defol _ кунтан кай, durmadan _ пĕрмай, delege _ делегатĕ

Усă курнă литература

1. Айларов, Ш. С. Учебник турецкого языка / Ш. С. Айларов. _ М. : Изд-во «МИВ», 1954. _ 523 с.

2. Богочанская, Н. Н. Большой турецко-русский словарь / Н. Богочанская, А. Зубкова. _ М. : ООО «Дом славянской книги», 2008. – 640 с.

3. Bülent, Bayramĕ Çuvaş Türkçesi – Türkiye Türkçesi Sözlükĕ / Bülent Bayramĕ _ Koniya, 2007ĕ – 341 sĕ

4. Васильева, Е. Ф. Самоучитель турецкого языка : учебное пособие / Е. Ф. Васильева. _ Чебоксары: ЧГПУ им. И.Я. Яковлева, 2001. – 174 с.

5ĕ Дегтярев, Г. А. Чăвашла-турккăлла-вырăсла калаçу кĕнеки / Г. А. Дегтярев, Э. Е. Лебедев. _ Шупашкар : Чăваш кĕнеке издательстви, 1996. _ 189 с.

6. Дудина, Л. Н. Турецкий язык : практический курс : учебное пособие / Л. Н. Дудина._ М. : КомКнига, 2005. – 320 с.

7. Кононов, А. Н. Грамматика современного турецкого литературного языка / А. Н. Кононов. _ М. -Л. : Изд-во АН СССР, 1956. – 568 с.

8. Murat Özbаy, Fahri Temizyürekĕ Türkçe öğreniyoruz: Ders kitabı 1ĕ – Ankara, 2007ĕ – 145 sĕ Ders kitabı 2ĕ – Ankara, 2007ĕ_ 149 sĕ

9. Турецкий язык : программа курса / Сост. М. И.Скворцов. –Чебоксары : Изд-во Чувашского университета, 1987. – 32 с.

10ĕ Фонетика, графика и орфография турецкого языка : методические указания / сост. В. А. Андреев. _ Чебоксары : ЧГУ им. И.Н. Ульянова, 1988. – 32 с.

11. Щербинин, В. Г. Турецко-русский словарь / В. Г. Щербинин. – М. : Изд-во «Русский язык», 1977. – 405 с.