1. Халықаралық жүйе түсінігін, құрамдас бөліктерін, халықаралық құқық құқықтың ерекше жүйесін салыстырыңыз?

Құқық жүйесі жайлы толы мәселесі мен халықаралық құқықтың (жекеше алып қарастырғанда) жүйесі жайлы мәселелері маңызды болып келеді. Екі түсінікті айта кетуге болады, яғни ұлттық құқықтың жүйесі (яғни ішкімемлекеттік құқық жүйесі) мен ха¬лықаралық құқық жүйесі. Бұл түсініктің әрқайсысы бірдей бо¬лып табылмайды, сонымен қатар, олар әртүрлі тегістікте әрқалай жүреді. Ұлттық құқық жүйесі салаларға, институттар мен нормаларға бөлінуін көрсетеді; яғни жариялық құқықтық, жеке құқықтық, қылмыстық құқықтық және т.б. Ұлттық құқық жүйесі, әрбір жеке алып қарастырылатын мемлекетке тән нәрсе. Халықаралық құқық жүйесі бір ғана халықаралық құқықтың мем¬лекетаралық сипатымен туындайды. Бұл жүйеде жалпы және ерек¬ше бөлімдерге бөлінуі көрсетіледі, осы шеңберде қандай да бір салаларға жататындығы, институттарға бөлінуі, ең ақыры нормаларға келіп тіреледі. Мұндағы үш тармаққа бөлінуі, ха-лықаралық құқықтың ерекше бөліміне қатысты болып саналады. Жалпы бөлімінде, тек негізгі кіріспелік сипатындағы тараула¬ры жайлы айтылады, алайда олардың біразы, халықаралық құқықтың нақты нормаларын қайткенмен де біріктіре түседі. Соөан сәйкес, олардың шеңберінде халықаралық қатынастардың нақты реттелінуі жүзеге асырылады, мысалға халықаралық шарт-тардың құқығы, халықаралық құқықтағы жауапкершілік, ха¬лықаралық ұйымдардың құқығы

2. Халықаралық шарттарды жасау сатыларын саралаңыз?

Венская конвенция 1969 г. о праве международных договоров определяет три стадии заключения международного договора.

Первая стадия - принятие текста международного договора. Текст принимается по согласованию всех участвующих в его составлении, а для многосторонних большинством в 2/3 участников конференции.

Вторая стадия - установление аутентичности текста международного договора. Под установлением аутентичности понимается признание о том, что текст международного договора согласован и возвращение к его доработке более не возможно. Договоры, составленные на разных языках, признаются юридически равные. Установление аутентичности осуществляется путем подписания, подписания ad referendum, парафирования текста договора или путем принятия заключительного акта конференции, содержащего этот текст. Подписание, как способ установления аутентичности, выражается завершением переговоров и согласием с выработанным текстом договора. Подписание ad referendum (условное подписание) означает, что такое подписание нуждается в последующем подтверждении соответствующим государством или соответствующей международной организацией. При парафировании представители государства подписывают начальными буквами своего имени и фамилии (инициалами) первую либо последнюю страницу текста договора. В некоторых случаях парафируется каждая страница текста договора.

Третья стадия - стадия выражения согласия на обязательность договора. Согласие на обязательность международного договора может осуществляться путем подписания, обмена документами, образующими договор, ратификацией договора, принятием, утверждением, присоединением к международному договору. Федеральный закон от 15 июля 1995 г. «О международных договорах Российской Федерации» предусматривает следующие способы признания обязательности международных договоров: подписание, утверждение, ратификация, присоединение и другие способы.

Подписание, как способ признания обязательности международных договоров, применяется, если в договоре предусматривается этот способ или иным способом установлена такая договоренность (ст. 12 Конвенции 1969 г.). Признание обязательности международного договора путем обмена документами, образующими договор, применяется, если этим документом предусмотрен такой способ, (ст. 13). Ратификацией признается способ признания международного договора, осуществляемый путем принятия закона (ст. 14). Присоединение, как способ признания международных договоров, предполагает направление документа депозитарию договора о присоединении к уже принятому и действующему договору (ст. 15).

Халықаралық шарттарды топтастыру. Шарттар көптеген негіздер бойынша топтастырылады. Қатысушылар санына байланысты олар екіжақты, көпжақты, мүше болып кіру жағдайына байланысты ашық және жабық, реттеу объектісіне байланысты саяси, экономикалық, ғылыми-техникалық болып бөлінеді. Ашық халықаралық шарт дегеніміз оған мүше болу үшін қатысушылардың арнайы рұқсатын қажет етпейтін шарт, ал жабық халықаралық шарт мүше болу үшін қатысушыларының арнайы рұқсаты қажет.

Халықаралық шартты өзгерту. Халықаралық шарттарды өзгерту екі немесе бірнеше тараптардың арасындағы оның қандай да бір ережелерін өзгерту туралы келісімін білдіреді.

Халықаралық шарттың күшін тоқтата тұру, жою. Шарттың күшін жоюы оны орындаудың, уақытының өтуі, жаңа jus cogens нормасының шығуы, шартта көзделген негізде денонсациялау негізінде болуы мүмкін.

Халықаралық шарттың орындалуын қамтамасыз ету. Халықаралық шарттардың орындалуын халықаралық құқық субъектілері жүзеге асырады. Шарттың орындалуы халықаралық кепілдікпен, халықаралық ұйымдар көмегімен қамтамасыз етілуі мүмкін.

Халықаралық кепілдік – жасалған шарт тараптарын қажетті әрекеттерді жасауға ынталандыру шараларын қолданатындығы туралы мемлекеттің немесе бірнеше мемлекеттердің кепілдемесі.

3. Халықаралық шарттарға ескертпелердің заңды салдарын анықтаңыз?

Вена конвенциялары ескертпелерді мемлекет немесе халықаралық ұйым шартты ратификациялау, қол қою, қабылдап бекіту, қосылу немесе мақұлдау актісі арқылы шарттың белгілі бір ережесінің өзіне қатысты заңдық әрекетін озгерту немесе жою кезінде кез келген нысандағы біржақты арыз ретінде анықтайды. Егер ескетпе жасауға шартта тиым салынса, шарттың объектісі мен мақсатына қайшы келсе немесе шартта рұқсат етілгендер қатарына жатпаса, шартұа ескертпе жасауға болмайды. Егер шартта ескертпе жасау туралы нақты айтылып кетсе, қатысушылардың арнайы рұқсатының қажеті жоқ, ал басқа жағдайларда ескертпе жасалған соң, он екі ай ішінде қарсылықтар айтылуы тиіс, егер қарсылық білдірілмесе, онда ескетпе қабылданған болып есептеледі. Ескерпелер қарсылықтар мен келісімдер жазбаша нысанда жасалып, қатысушыларға хабарлануы қажет. Ескертпеге келісім беру үнсіз де жасалуы мүмкін. Ескертпе жасаған қатысушы оның күшін кез келген сәтте жоюға құқығы бар, бұл жағдайда қалған қатысушылардың рұқсаты өажет емес. Ескертпеге білдірілген қарсылықтың да дәл сол сияқты кез келген уақытта кушін жлюға болады. Ескертпенің және оған білдірілген қарсылықтық күшін жою жазбаша түрде рәсемделуі қажет.

4. Халықаралық шарттың құрылысын көрсетіңіз?

Халықаралық шарт жазбаша түрде немесе ауызша түрде жасалады. Көбінесе жазбаша түрде жасалады, себебі ауызша жасалған шарттар тараптардың құқықтары мен міндеттері нақты белгіленбейді. Соның салдарынан көптеген проблемалар туындауы мүмкін. Шарттың құрылымына атауы, көрінісі, кіріспесі, негізгі және қорытынды бөлімдері кіреді. Кіріспеде шарттың мақсаты жазылады, оның шартты талқылау кезінде үлкен мәні бар. Негізгі бөлім баптардан, яғни қатынастарды реттейтін нормалардан тұрады. Кейбір шарттарда олардың аттары болады. Қорытынды бөлімде шарттың күшіне енуі, мәтіннің тілін реттейтін ережелер, шартқа қосылу тәртібіне қатысты мәселелер көрініс табады. Кейбір халықаралық шарттарға қосымша енгізілді, олар оның бөлінбес бөлігі ретінде қарастырылуы қажет. Шарттар әртүрлі аталуы мүмкін. Мысалы, конвенция, пакт, келісім, хаттама, декларация, жарғы, хартия. Бірақ олардың әртүрлі атауы шарттардың негізгі мағынасын өзгертпейді, яғни олар тараптарға құқықтар мен міндеттер жүктеп, олардың арасындағы қатынастарды реттейді.

5. Шетел азаматтарының құқықтық режимінің негізгі түрлерін анықтап көрсетіңіз?

Шетел азаматтары дегеніміз — ол ҚР-ның азаматтығында жоқ және басқа мемлекеттің азаматтығында болатын тұлғалар.

ПРАВОВОЙ РЕЖИМ ИНОСТРАННЫХ ГРАЖДАН — порядок и характер регулирования правового положения иностранных граждан национальным законодательством страны. Существует несколько видов режимов:

режим национального пребывания — предоставление иностранным гражданам такого объема прав, свобод и обязанностей, которым пользуются граждане данного государства. Понятием "национальный режим" российский законодатель не оперирует, однако правовая основа такого режима в законодательстве тем не менее сформулирована. В соответствии с Конституцией РФ (ч. 3 ст. 62) иностранные граждане и лица без гражданства пользуются в РФ правами и несут обязанности наравне с гражданами РФ;

преференциальный режим — особый льготный экономический режим, предоставляемый одним государством другому без распространения на третьи страны;

режим наибольшего благоприятствования — предоставление гражданам каждой из договаривающихся стран такого режима, которым пользуются граждане третьего государства и который является наиболее благоприятным;

режим реторсий — ответные, ограничивающие права и свободы иностранных граждан меры, принимаемые государством в ответ на дискриминационные меры другого государства. Режим реторсий применяется РФ в случае, если иностранным государством установлены ограничения в реализации прав и свобод граждан России (в такой ситуации Правительство РФ вправе принять решение об установлении соответствующего порядка реализации прав и свобод гражданами этого государства на территории России);

привилегированный режим связан с режимом капитуляций, по которому восточноевропейские государства предоставляли гражданам некоторых европейских государств значительно большие права, чем своим собственным (наша страна такой ситуацией не воспользовалась).

6. БҰҰ мамандандырылған мекемелерінің қызметін сипаттаңыз?

Дүниежүзілік банк - даму процесіне жәрдемдесетін аса ірі әлемдік үйымдардың бірі. Банктің негізгі мақсаты мүше елдердің экономикасын қайта қүру мен дамытуға, өндірістік мақсаттарға капитал қүю арқылы көмектесу.

МАГАТЭ – (Атомдық энергия бойынша халықаралық агенттік). Атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы халықаралық ынтымақтастықты дамыту үшін 1957 ж. құрылған ұйым.

ЮНЕСКО - бейбітшілік пен қауіпсіздікті елдердің білім, ғылым және мәдениет салаларындағы ынтымақтастығын БҰҰ Қаулысында айтылғандай жалпыға бірдей құрметпен қарап, әділеттілік пен заңдардың орындалуын, адам құқығы, әрі негізгі бостандықтар негізінде барлық елге, түрі-түсіне, жынысына, тілі мен дініне қарамастан қамтамасыз ету арқылы нығайту үшін құрылған ұйым.

Халықаралық денсаулық сақтау ұйымы - жұқпалы және жұқпалы емес аурулармен күрес жүргізу, оған мүше елдердің денсаулық сақтау жүйесі мен қызметін дамыту, маман дәрігерлер дайындау, медицина статистика есеп жүргізу, дәрілік препараттардың дайындалуын жіті қадағалау, медицинаның маңызды мәселелерін шешуде ғылым зерттеулер жүргізуді қолдау үшін құрылған ұйым.

БҰҰ-ң балалар фонды -

БҰҰ-ң өнеркәсіпті дамыту жөніндегі мекемесі

7. Халықаралық құқыққабілеттілік пен әрекетқабілеттіліктің ерекшеліктерін көрсетіңіз?

Құқыққабілеттілік пен әрекетқабілеттілік құқықтың, ажырамас бөлігі. Сондықтан да азаматтар мен заңды тұлғалардың әр құқық саласы бойынша әрекет қабілеттіліктері мен құқықтық қабілеттіліктерін зерделей қараудың еліміздің құқықтық жүйесі үшін маңызы зор. Мемлекетіміздің нарықтық экономика кезеңінде құқықтық жүйесінің дами түсуіне орай субъективті құқықтар мен міндеттенбұрын әрекетқабілеттілікті білудің әрбір заңгер үшін, оның ішінде цивилистер үшін мәні ерекше.

Маман-цивилист тек азаматтық құқықтағы әрекетқабілеттілікті ғана емес бүкіл құқық саласындағы, оның ішіндегі шетел азаматтық құқығымен қоса халықаралық жеке құқықты да оқып үйреніп білуі керек. өйткені азаматтық құқық қатынастары тек азаматтық емес, өзімізге аян, еңбек, неке және отбасы, тұрғын үй, айнала ортаны қорғау, жер, т.б. қатынастарын реттейді.

Сондықтан Азаматтық құқықтағы әрекетқабілеттілік ұғымының аясын зерттеуді Қазақстандағы басқа құқық салаларындағы әрекетқабілеттіліктен бөліп қарауға болмайды.

Азаматтық-құқықтық қатынастарға құқық берілген немесе міндетті адам ретінде қатысу мүмкіндігі құқық субъектіліктің болуын талап етеді, ал ол құқық қабілеттілігі мен әрекет қабілеттілігін қамтиды. құқыққабілеттілік пен әрекетқабілеттілік зерттеу пәнi – оларға нұқсан келтiру себептерi мен жағдайларын, азаматтық-құқықтық қорғау және реттейтiн заңнамаларды жетілдіруді зерттеу азаматтық-құқықтық қорғау аспектiлерi болып табылады.

7)Халықаралық құқыққабілеттілік пен әрекетқабілеттіліктің ерекшеліктерін көрсетіңіз?

Меніңше, халықаралық құқыққабілеттілік деп субъектінің халықаралық құқықтар мен міндеттерді иелену қабілеттілігін, ал халықаралық әрекетқабілеттілік деп оларды іс жүзінде жүзеге асыру және құқыққа қарсы әрекеттерді жасағаны үшін жауаптылыққа тартылу қабілеттілігін түсінуге болады. Әрекетқабілеттілікті иеленбей құқықтық қатынастың субъектісі болу мүмкін емес деген цивилистік тұжырымдамаға келсек, бұл тұжырымдама халықаралық құқықтық қатынасқа қолданылмайды деген қорытынды шығаруға болады. Шынымен, азаматтық құқықта әрекетқабілеттілігі жоқ, яғни белгілі бір жасқа толмаған немесе есі дұрыс емес тұлға тиісті құқықтық қатынасқа ену құқығынан айырылады. Бұл тұжырым ӛзінің мәні бойынша әділетті. Бірақ халықаралық құқықта тұлғаға белгілі бір құқықтық қатынас субъектісі болуына тыйым салуға болмайды. Мысалы, әскердегі жарақаттанған немесе ауырып жатқандардың, әскери тұтқынға алынғандардың, соғыс кезіндегі қарапайым халықтың, халықаралық қарулы қақтығыстар құрбандарының, босқындар мен балалардың жағдайы халықаралық конвенциялармен анықталады. Сол себептен аталып кеткен жағдайлар орын алған кезде индивидтерде және соғысып жатқан мемлекеттерде халықаралық құқықтар мен міндеттер туындап, олар орындалмаған жағдайда жауапкершілік басталады.

8) Мемлекетті тануды бөліп көрсетіңіз?

Мойындау(тану) – танылатын мемлекетке дипломатиялық жолмен жіберілетін жазбаша жолдау ретінде немесе танитын мемлекеттің жоғары мемлекеттік органның қаулысы ретінде рәсімделеді. Мойындаудың(танудың) бірнеше тәсілдері бар. Ең көп тарағандары біржақты декларациялар немесе мәлімдеулер. Бұл көбінесе танылатын мемлекеттің Үкіметіне немесе Ел басына жіберілетін арнайы нотада немесе Жолдауда көрсетіледі. Екіншілеріне, онша көп тарамаған тәсілге, қол қойылған немесе жарияланған коммюнике жатады. Сонымен қатар дипломатиялық қатынастарды орнатумен байланысты бірлескен өтініштер болуы мүмкін. Толық ресми мойындау туралы құжаттарда дипломатиялық қатынастарды орнату мойындаудың маңызды салдарының(нәтижелерінің) бірі болып табылады. Сонымен қатар, екі жақты келісімшартқа қол қою түрінде де болуы мүмкін. Мойындау түрлеріне мыналар жатады: мемлекетті мойындау; жаңа үкіметті мойындау; ұлт-азаттық қозғалыстарды олардың органдары түрінде мойындау; күресуші тараптардың мәртебесін мойындау.

9) Де-юре танудың де-фактодан айырмашылығы қандай?

Де-юре тануы – бұл толық көлемде тану. Бұл танымды қайтып алуға болмайды. Бұндай таным кезінде танылып жатқан мемлекетпен немесе танылып жатқан үкіметпен толық көлемде дипломатиялық, консулдық және басқа да қатынастар орнатылады. Ал Де-факто – бұл жартылай тану. Бұндай таным кезінде дипломатиялық қатынас орнатылмайды, тек консулдық немесе сауда қатынастары орнатылады. Әдетте бұндай тану уақытша, де-юре танымына өтпелі таным болып табылады. Сонымен қатар, бұндай таным қайтарылуы мүмкін. Әдетте жаңа мемлекетті танығанда емес, жаңа үкіметті танығанда қолданылады.

10) Де-факто танудың ad-xoc-тан ерекшеліктерін ажыратыңыз?

Де-факто – бұл жартылай тану. Бұндай таным кезінде дипломатиялық қатынас орнатылмайды, тек консулдық немесе сауда қатынастары орнатылады. Әдетте бұндай тану уақытша, де-юре танымына өтпелі таным болып табылады. Сонымен қатар, бұндай таным қайтарылуы мүмкін. Әдетте жаңа мемлекетті танығанда емес, жаңа үкіметті танығанда қолданылады. Ал Ad-hos – бұл уақытша белгілі бір мәселеге байланысты тану. Мұндай таным кезінде мемлекет танығы келмесе де, тануға мәжбүр болады. Мысалы, өз азаматтарын сауда жағынан қорғау.

11) Де-юре танудың ad-xoc-тан айырмашылығы қандай?

Де-юре тануы – бұл толық көлемде тану. Бұл танымды қайтып алуға болмайды. Бұндай таным кезінде танылып жатқан мемлекетпен немесе танылып жатқан үкіметпен толық көлемде дипломатиялық, консулдық және басқа да қатынастар орнатылады. Ал Ad-hos – бұл уақытша белгілі бір мәселеге байланысты тану. Мұндай таным кезінде мемлекет танығы келмесе де, тануға мәжбүр болады. Мысалы, өз азаматтарын сауда жағынан қорғау.

12) Шарттың қайнар көздерін саралап көрсет?

Халықаралық шарттар құқығы шарттық-құқықтық нормалар жиынтығын құрайтын, халықаралық шарттардың жасалу тәрібін, жарамдылық шарттарын, әрекет етуі мен тоқтатылуын айқындайтын халықаралық жария құқықтың бір саласы. Халцықаралық шарттардың құқығы осы заманғы халықаралық құқықтық негізгі салаларының бірі, ол халықаралық құқықтың барлық құқықтық нормаларымен, институттарымен және салаларымен тығыз байланысты болып табылады. Бұл сала осы заманғы халықаралық құқықтың қызмет тәртібін шарттық нормаларды жасау тәртібін, олардың жарамдылығын, әрекет ету, тоқтату рәсімдері, өзіне жүктелген міндеттемелерді орындамаудың құқықтық салдарын айқындайды. Шарттық құқықтың мұндай басымдылық рөлі оның реттеу обьектісінің ерекшелігімен, осы замаңғы халықаралық қатынастардағы маңызымен, сондай-ақ халықаралық шарттар құқықтарының қайнар көздерінің өзгешелігімен айқындалады. Халықаралық шарттың өзі халықаралық шарттар құқығының обьектісі болып табылады, ол халықаралық құқықтың қайнар көзі; әдеттегі ғана емес, соны мен бірге шарттық ережелері де өзгерту құралы; халықаралық жария құқықтық барлық салаларында халықаралық құқықтың маңызды жаңа нормаларының жасалуына мүмкіндік береді.

13) Қазақстан Республикасы халықаралық шарттардың қолданысын тоқтата тұру немесе күшін жою туралы ұсыныстардың айырмашылығы қандай?

Шарттардың мерзімде әрекет етуі. Жалпы ереже бойынша, шарт өз күшіне енген сәттен бастап, тоқтатылғанға дейін әрекет етеді. Қазақстан Республикасы жасаған кейбір халықаралық шарттардың қорытынды ережелерінде мынадай тұжырымдар бар: «Осы келісім оған қол қойылған күннен бастап күшіне енеді және тараптардың біреуі алты ай бұрын басқа тараптарға өзінің шығатынын жазбаша түрде хабарлағанға дейін әрекет етеді». Халықаралық тәжірибеде мерзімді шарттардың уақыт өте келе ұзарту жолымен мерзімсіз шартқа айналуы мүмкін. Ұзарту пролонгациялау шарттың әрекеті тоқталғанға дейін немесе тоқтатылғаннан кейін, оның үздіксіздігін қамтамасыз ету мақсатында шартты ұзарту. Шарттың әрекет етуінің тоқтатылуы дегеніміз- халықаралық құқыққа сәйкес барлық құқықтық қатынастарынын тоқтауын білдіреді. Халықаралық шарттың әрекет етуі тоқтату екі түрлі әдіспен жүзеге асырылады: 1) күшін жою төтенше жағдайларда кездеседі. Шарттың әрекет етуін тоқтатудың бұл түрі бір тарапты ерік білдіру арқылы жүзеге асады; 2) күшін жою денансация бір мемлекеттің екінші мемлекетке араларындағы жасалған шартты шартта келісілген тараптар тәртібі мен бұзу жөніндегі мәлімдеу.

14) Шарттық міндеттемелерді орындаудан заңды түрде бас тартудың ерекшелігі қандай?

Әлемдік бірлестіктің дамуына қарай, шартық процесс қатысушыларының міндеттмелері нақтыланып, заңи сипат ала бастады. Мысалы, алғашында шарттық міндеттемелер діни моральға негізделсе 15-18ғасырларда шарттар монархтық-саяси моральге сүйене бастады: Халықаралық шарттар құқығында 19-ғасрда саяси шарттардың тек құқықтық нысанда ғана емес, сондай-ақ дің мен моральге сүйенген кезеңі ретінде сипатталады. Сөйтіп, халықаралық саяси шарттар құқықтық шарттардан келіп шыққан еді. Мемлкеттер олардың заңдық күшін мойындай отырып, шарттардың моральдық аяси маңызын жоққа шығармайды. Халықаралық шарттар құқығының процесі рим құқығының әсеріне, оның ішінде міндеттемелік құқық нормаларының әсеріне көп ұшырады. Мәселен «pasta sunt servant» - «шарттар орындалу тиіс» деген шарттар құқығының негізгі ережесі рим құқығынан алынған. Шарттық құқықтық жүйеленуі тұтастау алғандағы халықаралық құқық жүйелерінің ажырамас бөлігі болып табылады.

15) Халықаралық шарттарды ратификациялағанға дейiн олардың Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкестігін қараудың қандай? Қазақстандық заңдарға сәйкес Конституциялық Кеңес халықаралық шарттардың Конституцияға сәйкестігін оларды бекітуге дейін тексереді. Мұндай рәсім үшін ҚР президентінің ,Сенат төрағасының ,Мәжіліс төрағасының ,Парламент депутаттарының көпшілік санының кем дегенде 1/5 бөлігі және премьер министрдің үндеулері қажет.ҚР Конституциясына сәйкес келмейді деп танылған халықаралық шарттар бекітілмейді және қолдаусыз енгізілмейді.

16) Екіжақты және көпжақты шарттардың жасалуындағы тіл мәселесінің ерекшеліктері қандай? Халықаралық келісімшарттың тілдері. Екі жақты келісімшарттар келісуші 2 тараптың тілдерінде жасалады. 2тілде жасалған мәтіндердің заңды күші бірдей болады.  Кейбір жағдайда 2-жақты келісімшарттар 3 тілде жасалуы мүмкін, мысалы, егерде тілдердің біреуінде тиісті терминологиялық база жетілмеген болса.  Көпжақты халықаралық келісімшарттар 1 немесе бірнеше тілдерде жасалады. Басқа тілдерге ресми аударылуы мүмкін. Ол келісімшарттың депозитарийімен белгіленеді, және содан кейін халықаралық шарттың қатысушыларына беріледі, мысалы, БҰҰ Жарғысы 5 тілде жасалған: орысша, ағылшын, француз, испан, қытай тілдерінде.  Тек осы тілдердегі мәтіндер Жағының ресми мәтіндері болып табылады, ал қалған мәтіндер куәландырылған аудармасы болып табылады. 

17) Шарт құқығының негізгі ережесі қайдан алынған? Халықаралық шарттар құқығының қалыптасу процессі рим құқығының әсеріне оның ішінде міндеттемелік құқығының нормаларының әсеріне көп ұшырады.Мәселен , pasta sunt servanda –шарттар орындалуы тиіс деген мағынада қолданып шарттар құқығының негізгі ережесі рим құқығынан алынған.

18) Халықаралық шарттар құқығы туралы Вена конвенциясына Қазақстан Республикасы қашан қосылды? Қазақстан республикасының Жоғарғы Кеңесінің қаулысына сәйкес ҚР-сы халықаралық шарттар туралы Вена конвенциясына 1993 жылдың 31 наурызында қосылды.

19) Халықаралық шартты жасау рәсімін қарастыру неден басталады? Халықаралық келісімшартты жасасу кезеңдері. Халықаралық келісімшарттың мәтінін әзірлеуде, келісімшартқа қол қоюға мемлекет атынан тек осы үшін қажетті өкілеттіліктер берілген тұлға ғана қатыса алады.  Өкілеттілік - бұл құзырлы мемлекеттік органнан шығатын құжат, осы құжат арқылы келіссөз жүргізу, келісімшарттықабылдау, келісімшарттың міндеттілігіне келісімін білдіру немесе келісімшартқа қатысты өзге де актіні жасасу мақсатында өз мемлекетінің өкілі ретінде 1 немесе бірнеше тұлғалар тағайындалады.  Өкілеттіліксіз өз мемлекетінің атынан мемлекет басшылары, үкімет басшылары, сыртқы істер министрлігі, дипломатиялық өкілдіктердің басшылары (өз мемлекеті мен оған сенім көрсетілген мемлекеттің арасында келісімшарт мәтінін қабылдау үшін); халықаралық конференциялар немесе халықаралық ұйымдардағы мемлекет өкілдері қатыса алады.  Екіжақты келісімшарт жасасқанда тараптар өз өкілеттіліктерімен алмасады, егер келісімшарт көпжақты болса, онда оларды конференцияның Ұйымдастыру Комитетіне немесе халықаралық ұйымның тиісті органына тапсырады.  Халықаралық келісімшартты жасасу мынадай кезеңдерден (стадиялардан) тұрады:  1) мәтінді дайындау (құрастыру) және оның түп нұсқалылығын белгілеу;  2) келісімшарт мәтінін қабылдау;  3) келісімшарттың міндеттілігіне келісімін беру. 

20) Халықаралық шарт үшінші мемлекетке міндет туғыза ма? Халықаралық шарттар үшінші мемлекетер үшін олардың бұған келісімінсіз құқықтар тудырмайды. Бірақта, шартқа қатыспайтын мемлекеттер, оның жағдайларын халықаралық құқықтың жай нормалары ретінде қолдануы мүмкін.Келісімшарт тараптары: мемлекеттер және халықаралық ұйымдар болуы мүмкін. Кейбір жағдайда халықаралық құқықтың субъектісі болып табылмайтын тұлғалармен де жасалады, мысалы, үкімет аралық келісім, бұнда мемлекетпен қатар ірі кәсіпорын да қатысады.

28. Халықаралық құқық субьектілерінің халықаралық құқықтық жауапкершілігінің негіздемелерін анықтаңыз?

Халықаралық құқықтың субъектісі–халықаралық құқықтың нормаларына немесе халықаралық-құқықтық актілердің ұйғарымдарына сәйкес туындайтын халықаралық құқық мен міндетті тасушы.               Халықаралық құқықтың субьектісі- субьективті құқық пен міндет берілген халықаралық-құқықтық қатынастардың қатысушылары.

Халықаралық құқықтың субьектілерін 2 топқа бөлуге болады

1) Алғашқы (егеменді) субъектілер, оларға егемендігі бар мемлекеттер мен өз тәуелсіздігі үшін күресуші халықтар мен ұлттарды жатқызуға болады.

2) Туынды (егеменді емес) субъектілер халықаралық ұйымдар, мемлекет тәрізді  құрылымдар. 

Халықаралық  құқықтың субьектілерінің ерекше тобы - жеке тұлғалар.

Ерекше құқықтық жүйесі ретінде халықаралық құқық ерекшелігі халықаралық құқықсубьектілік ерекшелігін айқындайды және сонында халықаралық субьектілерінің сапалы сипатында анықтайды. 

Жалпы алғанда, халықаралық құқық субьектілікті – тұлғаның халықаралық құқықтың субьектісі бола алатындай заңды қабілеттілігі ретінде анықтауға болады.

Халықаралық құқық субьектіліктің мазмұнын осындай субьектінің халықаралық-құқықтық нормалардан туындайтын  негізгі құқықтары мен міндеттерін құрайды. Халықаралық құқық субъектілік  өз табиғаты бойынша  фактілі және заңды  болып бөлінеді, және де осыған сәйкес  алғащқы және туынды  халықаралық құқықтың субъектілері болады.

Халықаралық құқықтың алғашқы  субьектілері ( мемлекет, өз тәуелсіздігі үшін күресуші халықтар мен ұлттар) оларға тән мемлекеттік және ұлттық егемендікке-суверенность-ipso facto- байланысты халықаралық-құқықтық  құқықтар мен міндеттерді тасушылар болып табылады.

Халықаралық құқықтағы жауапкершілік –бұл халықаралық құқық бұзушылықты және оны істеген субъектіні әлемдік қауымдастық тұрғысынан бағалау және құқық бұзушыға нақты шараларды қолдану қажеттілігі. 

Мемлекеттердің халықаралық-құқықтық жауапкершілігі туралы нормалар халықаралық құқықтың салаларында “шашылған”, мысалы, халықаралық құқық субъектілік құқығы, халықаралық ұйымдар құқығы, халықаралық қауіпсіздік құқығы. Қазіргі уақытта БҰҰ халықаралық құқықтың Комиссиясы жауапкершілік институтын кодификациялау бойынша жұмыстар жүргізіп жатыр.  Халықаралық жауапкершіліктің негізі – бұл халықаралық - құқықтық нормалармен қарастырылыған объективті және субъективті белгілер болып табылады.  Халықаралық –құқықтық жауапкершіліктің негіздерінің 3 түрі бар:  - заңдық;  - фактілі;  - іс жүргізушілік. 

29. Халықаралық жеке құқықтың қайнар көздерінің халықаралық жария құқықтың қайныр көздерінен айырмашылығы қандай?

Халықаралық жария құқықтың негізгі қайнар көзі болып халықаралық келісімшарт жатады.

2) Халықаралық – құқықтық әдет – ғұрыптар;

3) Халықаралық  конференциялар мен мәжілістердің Қорытынды Актілері;

4) Халықаралық  ұйымдардың резолюциялары

Халықаралық жеке құқықтың негізгі қайнар көзіне ҚР Конституциясы, халықаралық келісімшарт, ішкі заңдылықтыр, салт дәстүр, т.б.

30. Халықаралық жеке құқық пен халықаралық жария құқықтың байланысы қандай?

Халықаралық жария құқық — бұл құқық субъектілерінің еріктерін үйлестіру жолымен жасалатын, әрі заңдық тұрғыдан міндетті деп танылатын және қажетті жағдайларда мәжбүрлеу жолымен қамтамасыз етілетін заң нормаларының жүйесі және мемлекеттер арасындағы әр түрлі саяси, экономикалық және өзге де қатынастарды, сондай-ақ халықаралық қатынастарға қатысушы басқа да құрылымдарды реттейтін құқықтың бір бөлімі. Халықаралық жария құқық негізінен мемлекетаралық қатынастарды реттейді. Халықаралық жария құқықтың қызмет етуі үшін мынадай мәселелер өзекті болып табылады:

• Халықаралық құқық мемлекеттің көпшілік таныған нормалары мен қағидаларын сақтауын міндеттей келе, олардың сыртқы саясаты мен дипломатиясын шектеп отырады;

• Халықаралық құқық сонымен бірге сыртқы саясат пен дипломатияның дамуы үшін негіз бола алады;

• Халықаралық құқық сыртқы саясат пен дипломатиялық қатынастарға қатысушы органдардың қызметін реттейді;

Халықаралық жеке құқық

Халықаралық сипатка ие азаматтық-құқықтық қатынастарды (мүліктік және солармен байланысқан мүліктік емес қатынастар, сондай-ақ отбасылық-құқықтық, еңбек және іс жүргізушілік/ реттейтін нормалардың жиынтығы. Бұл кұқық бұзушылықтарға шетелдік азаматтар мен азаматтығы жоқ адамдар, шетелдік занды тұлғалар мен мемлекеттер қатысады; қарастырылатын катынастар екі немесе бірнеше мемлекеттердің аумағымен байланысты, мұндай кұқық қатынастарының нысаны — шетелдегі зат болып саналады. Халықаралық жеке құқықтың нысандары, мемлекеттермен бірге, жеке және занды тұлғалар болып табылатындықтан, халықаралық жеке құқық, халықаралық жұртшылық. Құқықтан басқаша болатынын ескеру қажет. Әйтсе де не отандық, не шетелдік әдебиеттерде, әлі күнге дейін бір ауыздан қабылданған халықаралық жеке құқықтың анықтамасы кездеспейді.

Халықаралық жеке құқық – мемлекеттер арасындағы, заңды тұлғалар (ұйымдар мен мекемелер) мен жеке тұлғалар (азаматтар)  арасындағы халықаралық жобадағы  жеке сұрақтар (авторлық құқық, мұрагерлік құқық, отбасы-неке сұрақтары)  бойынша туындаған  қатынастарды реттейді.