
- •Қазақстан Республикасында қаржыларды басқарудың өзіндік ерешеліктері
- •Қазақстан республикасының 2010-2050 жылдарға арналған Даму стратегиясын жүзеге асыру барысында қаржы жүйесін дамыту
- •Қазақстанда сақтандыру нарығының даму перспективалары
- •Қаржылық бақылау, оның қажеттілігі мен алғышарттары және жүзеге асыру жолдары
- •Материалдық өндіріс саласының қаржылары
- •7Қаржылық жоспарлау жүйесі, қаржылық болжам
- •11.Бюджеттен тыс қорлардың экономикалық мәні және негіздері
- •12.Мемлекеттік табыстардың құрылымы және олардың жіктелімі
- •13. Үй шаруашылығының қаржылары : жеке бюджеттің қалыптасу көздері
- •14. Мемлекеттік шығыстар, қалыптасу қағидалары
- •15.Мемлекеттік шығыстардың жіктелуі
- •16. Халықты әлеуметтік қорғауға арналған мемлекеттік шығыстар.
- •17. Мемлекеттік бюджет қаржылық жүйенің жетекші буыны ретінде.
- •18.Бюджеттің табыстары мен шығыстарының экономикалық сипаттамалары, олардың құрамы мен құрылымы.
- •19. Бюджет дефициті: пайда болу себептері және жабу көздері.
- •20.Бюджеттік үдерісті жүзеге асыру, оның даму кезеңдері.
- •21.Қаржылық бақылау, оның шарттары және жүзеге асыру алғышарттары
- •22.Елбасы Назарбаев н.А.Жолдауын жүзеге асыру барысындағы қаржылық бақылау
- •«Қазақстан-2050» Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты
- •2050 Жылға дейін кезең-кезеңмен мынадай міндеттерді шешу принципті маңызды:
- •23. Қаржылық бақылау түрлері , формалары , әдістері
- •24. Қаржылық саясат, оның мемлекеттің экономикалық саясатындағы орны.
- •25.Қаржылық саясаттың инновациялық даму аясындағы ерекшеліктері.
- •26.Қаржылық механизмнің мазмұны мен құрылымы
- •27. Қр инновациялық дамуындағы қаржылық саясаттың ерекшеліктері
- •28. Қаржылық тұтқалар – қаржылық қатынастарды жүзеге асырудың өзіндік формалары ж/е әдістері ретінде
- •29. Халықаралық мемлекеттік несие
- •30. Зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесі және оның экономикадағы ролі
- •34 . Жергілікті қаржылардың мәні және олардың қаржы жүйесі құрамындағыы орны
- •43.Қаржылық тұтқалар
- •44.Фискалдык саясат мінжеттері мақсаты. Түрлері.
- •45. Сақтандырудың экономикалық мәні сақтандыру мен қаржының байланысы.
- •46. Бюджет жүйесінің субвенциялары мен қайтарып алулар
- •48.Қаржылық механизм және оның өндірістік процеске цсер етуі.
- •50) Қаржылық инвестициялардың мәні мен мазмұны.
- •51) Ұзақ мерзімді инвестициялар және инвестициялық стратегия
- •63. Инвестициялық үрдістегі банктер мен кәсіпорындардың өзара қарым-қатынасы
- •64. Қайта өндіру үрдісіндегі инвестициялардың орны мен рөлі
- •65. Инвестициялардың технологиялық, қайта өндірістік, салалық және аймақтық құрылымы
- •66. Инвестициялық тәуекелдің мәні мен экономикалық негізі
- •67.Қаржылық және инвестициялық тәуекелдердің жіктелуі
- •68. Инвестициялық тәуекелді төмендету әдістері мен тәсілдері.
- •69. Қазақстан экономикасындағы құрылымдық өзгерістеріндегі инвестициялардың рөлі.
- •70. Қр инвестициялық қызмет. Отандық және шетелдік инвесторлар рөлі
- •71. Қр инвестициялық қызметті заңнамалық қамтамасыз ету. Қр «Инвестиция туралы» заңы
- •72. Қр инвестициялық қызметті заңнамалық қамтамасыз ету.
- •73. Қазақстанның инвестициялық ортасының тартымдылығын қамтамасыз етуші көрсеткіштері мен фаторлары
- •74. Инвестициялық саясат түсінігі, мақсаттары және міндеттері
- •75. Қазақстандағы құрылымдық-инвестициялық саясаттың ерекшеліктері мен сипаты
- •77. Аймақтық және салалық инвестициялық саясат.
- •78. Инвестицияларды қаржыландыру және несиелендіру көздерінің құрамы мен құрылымы.
- •Меншік қатынастарына байланысты:
- •79. Халықтың жинақтары инвестицияларды қаржыландыру және несиелендіру көздері ретінде. Мемлекеттің дағдарыстан кейінгі кезеңдегі қаржы ресурстарын жұмылдыру бойынша қызметінің бағыттары
- •80. Инвестициялық үрдісті қаржылық талдау әдістері.
- •81. Релевантты ақша ағындарының жіктелуі.
- •82. Инвестициялардың тиімділігінің коэффициенті.
- •2) Iшкі пайда нормасы
- •3) Tабыстылық индексі
- •4) Инвестицияның өтелу мерзімі
- •83. Инвестициялық институттардың қызметі, олардың құрылуы мен механизмі.
- •84. Инвестициялық жобаның қаржылық бағалануы
- •85.Корпоративтік қаржылардың мәні мен мазмұны
- •86.Корпорация қаржысының функциялары
- •87.Корпорациялардың қаржылық ресурстары және олардың сипаттамасы.
- •88.Венчурлық типтегі инвестициялық жобалар
- •89.Тұрақты табыс әкелетін инвестициялық жобалар
- •90.Елбасы н.Ә.Назарбаевтың Жолдауын іске асыру тұрғысынан қаржылық қадағалау
- •91.Салықтардың экономикалық мәні мен функциялары
- •92.Жеке табыс салығын есептеу және төлеу тәртібі
- •§ 1. Қызметкердің табысы
- •§ 2. Жеке тұлғаның салық агентінен алатын табысы
- •§ 3. Жинақтаушы зейнетақы қорларынан төленетін зейнетақы төлемдері
- •§ 4. Дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түріндегі табыс
- •§ 5. Стипендиялар
- •§ 6. Жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табыс
- •§ 1. Мүліктік табыс
- •§ 2. Жекеше нотариустардың, жеке сот орындаушысы мен адвокаттардың табысы
- •§ 3. Дара кәсіпкердің табысы
- •§ 4. Басқа табыстар
- •93.Қазақстан Республикасында корпоративті табыс салығының қалыптасуы және дамуы
- •94.Жанама салықтар: есептеу түрлері мен механизмі
- •95. Салық механизмі және оның элементтері
- •96. Акциздер: мәні, алыну механизмі
- •97. Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі корпоративті табыс салығының рөлі
- •100. Салық жүйесі ж/е салық саясаты.
- •101. Экономиканы салықтық реттеу: мақсаты,міндеттері және әдістері.
- •102. Салықтық жазалау шаралары: түрлері және қолдану тәртібі.
- •103. Қр/ң бейрезиденттерінің табыстарына салық салу.
- •104. Жеке кәсіпкерлерге салық салу ерекшеліктері.
- •105. Шағын және орта бизнес субъектісіне (заңды тұлға) салық салу тәртібі мен механизмі
- •109. Шағын ж/е орта бизнес субъектілері үшін арнайы салық режимдері
- •110. Салық органдарының корпоративті табыс салығының түсуі мен есептеуін қадағалауы.
- •111.Қр салық қызметі органдары: міндеттері мен функциялары.
- •112. Тіркелген салық: төлеу тәртібі мен есептеу механизмі.
- •113. Мемлекет экономикасының дамуында салықтардың экономикалық маңызы мен рөлі.
- •114. Корпоративті табыс салығы бойынша жылдық жиынтық табысты анықтау.
- •115. Қр салық кодексі: құрылымы мен қысқаша мазмұны
- •116. Корпоративті табыс салығының қойылымдары мен оларды қолдану тәртібі
- •117. Оңайлатылған декларация: тапсыру тәртібі мен мерзімі
- •118. Арнайы экономикалық аймақта салық салу ерекшеліктері
- •120. Қр салық жүйесінің даму кезеңдері
- •122. Жекелеген кәсіпкерлік қызмет түрлері үшін арнайы салық режимі
- •§ 1. Жалпы ережелер
- •§ 2. Патент негiзiндегі арнаулы салық режимi
- •§ 3. Оңайлатылған декларация негiзiндегi арнаулы салық режимi
- •123.Салықтық қадағалаудың қажеттілігі мен экономикалық мазмұны
- •124.Салықтан жалтару мәселелері және оларды шешеу жолдары
- •125. Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік қызметті салықтық реттеу.
- •129. Қазақстан Республикасындағы жер қойнауын пайдаланушыларға салық салу
- •130. Салық салудың классикалық және қазіргі заманғы қағидалары
- •132. Корп.Табыс салығы: заңды тұлғаның жылдық жиынтық табысының қалыптасу ерекшелігі.
- •133. ҚРғы ойын бизнес салығы: есептеу әдістемесі ж/е төлеу тәртібі.
- •134. ҚРғы ойын бизнес салығы: есептеу әдістемесі ж/е төлеу тәртібі.
- •135. Салық органдарының корпоративтік табыс салығын түсуі мен есептелуін қадағалауы.
- •138. Салық жүйесіндегі әлеуметтік салықтың рөлі мен орны.
- •151. Ақ және оның қаржылық ресурстары, ақша қорлары менрезервтері
- •152. Корпоративті тәуекелдерді төмендету әдістері
- •153. Бюджеттерді құру мақсаттары және бюджеттеу үрдісі.
- •154. Компания капиталының құрамы мен құрылымын оңтайландыру.
- •155. Компанияның дебиторлық берешегін басқаруды жетілдіру.
- •166. Ақша айналысы заңы және оныі мазмұны
- •167. Ақша жүйесі: типтері мен элементтері.
- •168. Инфляция: мәні, себептері және салдарлары
- •Несиелік мекемелер қызметіндегі мемлекеттік қадағалау
- •Ломбард оның мәні мен функциялары
- •Пошта жинақтау жүйесі және оның дамуы
- •Қр банктік жүйесі және оның дамуы
- •Коммерциялық банктер мен олардың операцияларының негізгі түрлері
- •186. Қр банктік жүйесін қайта құрылымдау мен ақша реформасы.
- •187. Қазақстандағы банктік емес мекемелер және олардың қаржылық жүйенің дамуындағы рөлі.
- •Жшс немесе жк ретінде тіркеу
- •189. Микронесиелік ұйымдар мен олардың дамуы
- •191. Қазақстанда бағалы қағаздар нарығының дамуы мен қалыптасуы.
- •192. Қазақстан қор биржасы, оның функциялары мен операциялары.
- •193. Валюталық қатынастар мен валюталық жүйе: оның ерекшеліктері.
- •196. Әлемдік валюталық жүйенің дамуы.
- •197. Халықаралық қаржы несие институттары мен олардың функциялары.
- •198. Инфляция мен ақша айналымын реттеу әдістері.
- •199. Қр Ұлттық банкінің ақша – несие саясатының негізгі құралдары.
- •200. Банктер қызметін бақылау әдістері мен нысандары.
- •201. Қр Ұлттық Банкінің негізгі функциялары мен міндеттері
- •202. Депозиттер: түрлері мен басқару ерекшеліктері
- •203. Консорциалдық несие мен оның ерекшеліктері
- •204. Несие қайтарымдылығын қамтамасыз ету нысандары мен кепілді бағалау
- •Жылжымайтын мүлікті бағалау 1. Жылжымайтын мүлік нарықтарының ерекшеліктері 2.Бағалау бойынша әдістемелік жағдайлар
- •205. Кепілдік, Кепілдеме және олардың айырмашылығы
- •206. Жинақтау салымдары: түрлері, айырмашылықтары, тартау проблемалары
- •207.Банктердің түрлері мен олардың ерекшеліктері
- •208.Банктің инфрақұрылымы және оның банктік жүйедегі рөлі
- •209.Қр Ұлттық банкі туралы Заң,оның құрылымы мен мәні
- •2 Ведомство:
- •4 Есеп беретін ұйым:
- •210.Банктер мен банктік қызмет туралы Заң оның құрылымы мен мәні
- •211.Банктік ресурстар,олардың құрылымы мен арналымы
- •213.Меншік капиталының жеткіліктілік коэффициенті
- •214.Банк капиталының жеткіліктігін бағалау жөніндегі Базель ұсыныстары
- •221. Банк міндеттемелерінің түрлері мен олардың орындалуы
- •222. Активтердің өтімділік тәуекелі мен олардың топтастырылуы
- •223. Банк активтерінің сапа көрсеткіштері мен критерийлері
- •224.Активтердің әртараптандыру көрсеткіштері. Активтерді әртараптандыру нормативі есебі
- •226. Өтімділікті қамтамассыз етуде активтер мен пассивтерді басқару
- •227. Банк өтімділігіне әсер ететін ішкі және сыртқы факторлар
- •228. Банк өтімділігін бағалау, бағалау көрсеткіштері мен топтастыру
- •229. Банк өтімділігін бағалаудың халықаралық тәжірибесі
- •232. Қарыз алушының несие қабілеттілігінің көрсеткіші
- •234.Есеп айырысу нысандары мен төлем құжаттары
- •236.Несиелеу жүйесі мен оның элементтері
- •237. Қазіргі заманғы несиелеу жүйесінің ерекшеліктері.
- •243. Төлем тапсырмасымен есеп айырысу мен оның ерекшелігі
- •244. Банктің несиелік қоржынын басқару мен оның құрылымы
- •245. Несиелік келісімшарт, оның құрылымы мен мазмұны
- •246 Банктің валюталық операциялары, оның түрлері мен ерекшелігі
- •247 Коммерциялық банктердің қызмет ету қағидалары
- •229. Банк өтімділігін бағалаудың халықаралық тәжірибесі
- •248 Есеп айырысудың аккредитивтік нысандары мен олардың ерекшеліктері
- •249 Несиенің қайтарымдылығын қамтамасыз ету тәсілдері
- •250. Банктердің несиелік операцияларының жіктелімі
13. Үй шаруашылығының қаржылары : жеке бюджеттің қалыптасу көздері
Капиталдың толық айналымы өндіріс үдерісінің едәуір бөлігін қамтып отырған рыноктық қатынастар жағдайларында қаржы жүйесінің дербес буынына үй шаруашылығының қаржысын бөліп көрсету бір қатар факторларға байланысты болып отыр.
Үй шаруашылықтары экономикалық қызметтің маңызды субъектілерінің бірі болып келеді, олардың нәтижелерінен жеке шаруашылық бірлігінің ғана емес, жалпы елдің бүкіл халқының әл-ауқаты тәуелді болады. Экономиканың аса ірі субъекті бола отырып коммерциялық кәсіпорындармен және мемлекетпен бірге үй шаруашылықтары барлық макрореттеуші үдерістерге қатынасады. XXI ғасырдың басында экономиканың жандана түсуі үй шаруашылықтарын белсенді тіршілік етуге жеткізді:
Үй шаруашылықтары экономикалық агенттер ретінде негізінен отбасы мүшелерінің тіршілік әрекетін қолдауға қажетті игіліктерді тұтыну туралы шешімдер қабылдайды. Ақыр аяғында барлық экономикалық ресурстар үй шаруашылықтарына жатады, бірақ бұл ресурстар олардың арасында өте әркелкі бөлінген. Үй шаруашылықтарының басым көпшілігі жұмыс күшін иеленіп, басқарады. Рыноктық экономикада жұмыс күші үй шаруашылығы шеңберінде жасалатын және өндіріс факторлары рыногында ұсынылатын негізгі тауар болып табылады.
Үй шаруашылығы мүшелерінің өндірістік қызметі нәтижесінде жасалынған үй шаруашылықтарының қаржылық ресурстары - бұл отбасы қарамағындағы жиынтық ақша. Үй шаруашылығының ақшалай қорының көлемі шаруашылықтағы әркімнің күш салуына байланысты.
Үй шаруашылығының қаржылық ресурстары, әдеттегідей, нысаналы арналымы бар оқшауланған ақшалай қорлар түрінде болады. Екі негізгі қор жасалды:
тұтыну қоры, ол осы ұжымның - отбасының жеке қажеттіліктерін (тағам өнімдерін, өнеркәсіп өндірісінің тауарларын сатып алу, түрлі ақылы қызметтерді төлеу және басқалары) қанағаттандыруға арналған;
жинақақшалар (кейінге қалдырылған қажеттіліктердің) қоры, ол келешекте қымбат тұратын тауаларды сатып алу үшін пайдалануға немесе пайда алуға арналған капитал ретінде.
Қаржылық ресурстардың қор нысаны үй шаруашылығының қажеттіліктерін тұтас алғанда шаруашылық ұжымының мүмкіндігімен үйлесуіне, сонымен бірге отбасындағы әркімнің қажеттіліктері қалай қанағаттандырылып отырғанын бақылауға жағдай жасайды.
Үй шаруашылықтарының қаржылық ресурстарының құрамы мыналарды кіріктіреді:
1) меншікті қаражаттар, яғни отбасының әрбір мүшесінің тапқан жалақысы, қосалқы шаруашылықтан алған табыс, коммерциялық қызметтен түскен пайда;
2) рынокта жұмылдырылған, кредит ұйымдарынан алған кредиттік нысандағы қаражаттар, дивиденттер, пайыздар;
3) қайта бөлу ретінде түскен қаражаттар - зейнетақылар, жәрдемақылар, бюджеттерден және бюджеттен тыс әлеуметтік қорлардан алынған несиелер.
Үй шаруашылығының қаржысы республикалық, жергілікті бюджеттермен және бюджеттен тыс әлеуметтік қорлармен және меншіктің түрлі нысандары кәсіпорындарының орталықтандырылмаған қаржылармен, сондай-ақ қаржы рыногымен өзара іс-әрекет етеді. Олардың арасында үздіксіз біржақты, екі және үш жақты ақша ағындары пайда болады. Үй шаруашылығы мен мемлекет арасында ақша ағындарының тұрақты қозғалысы жүзеге асырылады. Үй шаруашылықтарының мүшелері мемлекеттік сектор үшін жұмыс күшін береді, мемлекетке өз өндірісінің тауарлары мен қызметтерін сатады. Осысы үшін отбасы еңбекақы мен табыс алады. Бұдан басқа қаржылық қатынастар қазынаға және әлеуметтік бюджеттен тыс қорларға салықтар, алымдар, баждар және аударымдар төлеген кезде пайда болады. Сонымен бірге үй шаруашылықтары үкіметтен әр түрлі ақшалай трансферттер, сондай-ақ натуралдық нысанда қоғамдық игіліктер мен қызметтер алады.
Үй шаруашылығында ақша ағындары мемлекеттік емес сектормен - кәсіпорындармен, ұйымдармен, компаниялармен пайда болады. Олардан тауарлар, қызметтер ала отырып, үй шаруашылықтары ақшалай нысанда оларға алынған түрлі игіліктердің құнын қайтарады. Заңи тұлғалар сонымен қатар бұл ұжымның мүшелерінде тиісті меншік болған жағдайда үй шаруашылықтарын кредиттік ресурстармен, сондай-ақ табыстармен, дивидендтермен, пайыздармен, жалгерлік ақымен қамтамасыз ете алады. Қаржылық ресурстардың толық айналымының нәтижесінде үй шаруашы- лықтары казіргі және келешектегі жеке қажеттіліктерін қанағаттандыра алады.
Қазақстан халқының қаржылық ресурстарына жинақтаушы зейнетақы қорлары салымшыларының зейнетақы қорланымдары (олар 2009 жылдың ба- сында 1439,5 миллиард теңгені ІЖӨ-нің 9,5% құрады), халықтың екінші деңгей банктеріндегі салым ақшалары (1500 миллиард теңге немесе ІЖӨ-нің 9,9%), Әлеуметтік сақтандырудың мемлекеттік қорында шоғырландырылған қаражаттар - 137 миллиардқа жуық теңге жатады.
Бюджет шеңберінде мынадай оқшауланған ақшалай қорлар қалыптасады:
дара, отбасының жекелеген мүшелеріне арналатын және әр түрлі тауарлар сатып алуға, көңіл көтеруге, оқуға, медициналық қызмет алуға және сол сияқтыларға пайдаланатын қорлар;
ортақ пайдаланатын тауарларды (теледидар, тоңазытқыш және т.б.) сатып алуға арналған бірлескен қор;
қорланым мен қамтамасыз ету қорлары, болашақ күрделі шығыстарға (үй, пәтер, жер учаскесін, көлік құралдарын сатып алуға, сондай-ақ коммерциялық қызмет үшін (бастапқы капиталды қалыптастыруға) пайдаланылады.
Қорлану қорын жасаудағы қажеттілік тек көп қаражатты қажет ететін ұзақ пайдаланылатын тауарларды сатып алу үшін, демалыс және қымбат медициналық қызмет үшін ғана емес, сонымен бірге қартайғанда лайықты өмір сүруді қамтамасыз ету үшін пайда болады.
Үй шаруашылығының тұрақты және уақытша табысын ажыратады. Тұрақты - бұл адам үміттеріне сәйкес болашақта сақталынатын табыс. Тұрақты экономикалық қоғамда табыстың бұл түріне, әдеттегідей, еңбек қызметіне ақы төлеуді жатқызады. Уақытша табыс деп болашақта жоғалатын табысты айтады, мысалы, акционерлік қоғамның тоқтатылуына байланысты бағалы қағаздардан түскен табыс. Қазақстанда елдің жалпы экономикалық жағдайы тұрақсыздау болып тұрғанда үй шаруашылығының бүкіл табысы уақытша, қиын болжанатын табыс болып келеді.
Отбасы бюджетінің кірісін үй шаруашылықтарының тұтыну көлемі анықтайды. Мөлшері жылдан жылға қайталанатын тұрақты табыс олардың тұтыну шығыстарында айтарлықтай ауытқу тудырмайды. Бұл кезде уақытша табыс елдің жалпы төлем қабілеті бар сұранымына айтарлықтай ықпал етуі мүмкін. Уақыттың жеке кезеңінде оның өсуі тауарлар мен қызметтердің қосымша талаптарын жасап, рыноктағы жағдаятты күрделендіреді.
Мемлекет үй шаруашылығы бюджетінің көлеміне айтарлықтай ықпал жасайды, өйткені рыноктық экономикада ол түгелдей материалдық және ақшалай қаражаттардың жалпы толық айналымына біріктірілген. Бұл ықпал:
1) салық жүйесі арқылы үй шаруашылықтары салықтар, алымдар, баждар төлейді және басқа міндетті аударымдар жасайды;
2) мемлекеттік сектордағы жұмыскерлердің еңбегіне ақы төлеу арқылы;
3) берілетін түрлі қоғамдық игіліктер мен қызметтер арқылы;
4) мемлекеттік баға белгіленімі арқылы жүзеге асырылады.
Үй шаруашылықтарының бюджеттері тұрпаттары бойынша - қалыптасу қағидаттарына, бюджет моделіне қарай ажыратылады. Модель отбасында, әсіресе ерлі-зайыптылар арасында қандай қаржылық және жеке қатынастар қалыптасуына қарай айқындалады. Осы критерийлерге сәйкес отбасы бюджеттерінің үш тұрпаты бөліп көрсетіледі: бірлескен, бірлескен-бөлектелген (пайлық) және бөлектелген.Бірлескен бюджет кезінде отбасы мүшелерінің тапқан барлық қаражаттары бірге қосылады және алынған қаражаттарды бөлу мен пайдалану мәселелері бірлесіп шешіледі.Бюджеттің бірлескен-бөлектелген тұрпатын шамамен тепе-тең табыстары бар отбасының мүшелері қалыптастырады. Қаражаттарды пайдалану кезінде алдымен ортақ қажеттіліктерге (тамақ, коммуналдық төлемдер, басқа шығыстар) арналған сома есептеп шығарылады, ал қалған сома отбасы мүшелерінің арасында теңбе-тең, не ортақ бюджетке әрбір мүшесінің үлесіне сәйкес бөлінеді; жеке адамда қалған үлес оның өз білгенінше жұмсалады.Бөлектелген бюджет әрбір мүшесінің жоғары табысы бар және өзін-өзі қамтамасыз ететін отбасылары үшін қабылданған.