34.Скремблирование.

Ажыратылған(резонанстық) синхронизация құрылғыларында синхросигналдар (такті импульстер) элементтердің ақпараттық тізбектелуден бөлінеді. Синхронизацияның резонанстық құрылғыларында негзгі түйін болып резонансты таржолақты сүзгі (тербеліс сүзгі) болады. Кіріс контурына әсер ететін әрбір импульс оның кірісінде 2fj жиілігімен болатын өшетін гармоникалық тербелістерді туғызады. Контур шығысындағы кернеу амплитудасы осы импульстердің жиіліктерінен тәуелді, яғни берілетін тізбектің статикалық құрылымынан тәуелді.

Қазіргі уақытта текстің статикалық құрамы дәлдік пен синхронизмнің қолдау уақытына әсер етуін азайтату үшін скремблирование қолданылады. Осы кезде берілетін тізбекке алдын-ала белгілі псевдокездейсоқ тізбекті беттестіреді. Содан кейін қабылдауда қабылданған сигналдан осы тізбекті қайтадан азайтады. Осындай типті синхронизация құрылғылары жоғары жиілікті дискретті хабар тарату жүйелерінде қолданылады.

35 Жолақты модуляция және демодуляция

Жолақты цифрлық модуляция /аналогтық н/е цифрлық/- бұл ақпаратты сигналдың синусоидалды толқынға түрлену процесі. Циф-қ мод. кезінде Т интервалындағы синусоида циф-қ символ деп аталады. Синусоидалар амплитуда, жиілік, фаза б/ша ерекшелінеді. Тасушы келесі түрде болады.

Бірінші жағдайда жиілік Гц-пен, екінші ж рад/с- пен өлшенеді. Олар келесі қатынаспен байланысқан: Егер қабылдағыш сигналды табу үшін фазалық тасымалдаушысы туралы ақпаратты қолданса, онда процесс когерентті табу деп ат. Егер бұл сияқты ақпарат қолданылмаса, онда процесс когерентті емес табу д/а. Когерентті мод мен демод-ға жатады: фазалық манипуляция/Р8К/, жиіліктік манипуляция, амплитудалық ман/А8К/, фазаның үзіліссіз мод-сы және осы мод-дың біріккен түрі. Когеренті емес демод-я кіріс сигналының фазасының абсолютті мәнін білмей жұмыс істеуге арнайы құрылған демодуляторларды қолд-ды. Когеренті емес жүйелердің Когеренті жүйелерден артықшылығы -қарапайымдылығы, ал кемш- қате ықтималдығының үлкендігі. Когеренті емес жүйелерде Когеренті жүйелердегідей мод-я түрлері қод-ды: БР8К, Р8К,А8К,СРМ және олардың біріккен түрлері.

36 Көппозициялық модуляция: nФМ, квадратуралық амплитудалық модуляция (КАМ) және амплитуда-фазалық (АФМ). nФМ- n-деңгейлі фазалық модуляция үшін мод-я 100%деп болжамдалады, яғни фазаның бір интервалдан келесі ығысуы -180°-тан +180°-қа дейін кез келген мән қабылдайды. Тек көрші фазаға ауысуы мүмкін болатын төмендетілген индекстерде фазалық мод-сы бар жүйелер болуы мүмкін. ФМ бар көпфазалы жүйелер қателерінің сипаттамасын, қателіктер қашықтығының салыстырмалы кемуін анықтай отырып, 2ФМ бар жүйенің сип-мен сәйкестендіру оңай.4ФМ бар жүйеде қателіктер қашықтығы 2ФМ бар жүйелердегі қателіктер қашықтығына қарағанды 3дБ-ге аз, бірақ қаьеліктер қашықтығының азаюы, шулық жолақтың екі есе азаюымен компенсацияланады.4ФМ бар жүйеде детекторды сол шу қуатын алу үшін, шудың спектрлік тығыздығы 3дб-ге көп болуы керек. Бұл жерден жүйенің цифрлық сигналдарды мод-мен салыстырғанда, қарапайым сигнал қуатының шу қуатына қатынасы болуы мүмкін. КАМ- жиіліктердің жолағын ең жақсы қолдануға оптималды н/е КАМ қолданғанда қол жеткізуге болады. КАМ кезінде берілетін сиганл кодерде екі сигналға бөлінеді, олар хабар берудің жарты жылд-мен жұмыс істейді және жүйенің екі тармағында да модуляцияланады және демод-ды.Мод-я жылд-ғы 1/Т болғанда, екі тәуелсіз тармаққа бөліну салдарынан, хабар берудің 2/Т екі есе жылд-мен ж/істеуге болады.жылд-қ өзгергенде қажет синхронизация жергілікті генератормен қамт.етіледі.Көппозициялы сигналдары бар КАМ жүйелері үшін сигналдар түрлі реттелуі мүмкін. Оның түрлі жүйелері бір- бірінен аз болса да, бөгеттер сезімталдығымен ерекшеленеді.АФМ- егер бір жолақта тасушылары 90°-қа фаза б/ша ығысқан, бір- бірінен аддиетивті қойылған екі сигналды берген жағдайда АФМ-ы бар жүйеде хабар бару жылд-ғын жиілік жолағын кеңейтпей-ақ екі есе көбейтуге болады. Екілік АФМ сигналының әр арнада 180°-қа фаза секірістері бар, яғни екілік фазалық мод-я сигналына ұқсас. Фазаның 4 мәні болады, бірақ мұндай жүйе 4 позициялы фазалық мод-дан кодалаумен ерекшеленеді.