
- •Психология ұғымы, зерттеу нысан
- •Материализм мен идеализмнің негізгі айырмашылығы
- •Психофизиологиялық параллелизм мағынасы
- •4. Сана психологиясының бағыттары
- •5. Бихевиоризм ұғымы және зерттеу пәні
- •6. Психиканың қызметтері
- •7. Психологияның ғылымдар жүйесіндегі орны
- •8. Психологияның салалары
- •9. Психиканың рефлекторлық сипаты
- •10.Психикалық процестердің сигналдық және реттеу қызметі
- •11.Хх ғ. 20-30 жж. Психологияның дамуы. Гештальтпсихология, генетикалықпсихология, фрейдизм
- •12.Психологияның бүгінгі даму бағыттары
- •13. Психологияның қағидалары мен зерттеу әдістері
- •14. Жануар мен адам психикасының айырмашылығы
- •15. Сана құрылымы
- •16. Бейсана түсінігі. Бейсана құбылыстары
- •17. Тіл және адам санасы
- •18. Өзіндік сана ұғымы
- •21. Еңбек, оның психологиялық сипаты
- •23. Зейін. Зейін түрлері
- •24.Зейіннің негізгі қасиеттері
- •25. Түйсік ұғымы. Тітіргендіргіштер
- •26.Түйсіктің физиологиялық механизмі. Түйсіктің талдағыш қызметі. Рецепторлар,афференттік жүйке, анализатор
- •27.Синестезия ұғымы. Оның мысалдары
- •28.Қабылдау. Қабылдау қасиеттері
- •29.Қабылдау: апперцепция, иллюзия, галлюцинация ұғымдары
- •30.Ес ұғымы. Ес жөніндегі ассоциативтік, нейрондық, биохимиялық теориялары
- •31.Ес түрлері
- •32.Ес үрдістері. Мнемоника
- •33.Ойлау ұғымы. Пікір. Индуктивтік, дедуктивтік ой қорытындылары
- •34.Ақыл-ой қызметтері. Талдау (анализ), біріктіру (синтез), салыстыру. Дерексіздеу(абстрагирование)
- •35.Қиял. Қиял және шығармашылық қабілеті
- •36.Жеке адамның бағыт-бағдары мен оның құрамы
- •37.Психологиялық қорғаныс
- •38.Ерік процесі мен оның кезеңдері
- •39.Сезім сипаттары
- •40.Сезім қызметтері
- •41.Сезім түрлері
- •42.Темперамент және оның типологиялары
- •43.Мінез және оны зерттеу
- •44.Мінез түрлері
- •45.Мінездің ұлттық ерекшеліктері. Мінез және адамның жас сатылары
- •46.Клиент психологиясын тану әдістері
- •47.Туризм менеджерінің кәсіби біліктері мен тұлғалық қасиеттері
- •48.Клиентпен дұрыс қатынас құру. Корпоративтік мәдениет қағидалары
- •49.Комплимент жасау ережелері
- •50.Раппорт, конгруэнттік, пейсинг арқылы клиент сенімін туғызу
- •51.Клиент түрлері
- •52.Клиенттің ішкі көңілін білу
- •53.Назар аударту әдістері (н.Рысев)
- •54.Назар аударту әдістері (и.Л.Добротворский)
- •55.Өнім сату процесін жеделдету
- •56.Қызмет көрсету сапасының факторлары
- •57.Психологиялық контакт (жалғасу). Тыңдай білу. Тыңдау үрдісінде болатынқателіктер
- •58.Тыңдау әдістері
- •59.Мотивация (түрткілер) және оның факторлары
- •60.Туристік өнім презентациясының аргументтері
- •61.Клиентті көндіру әдістері
- •62.Клиент қарсылықтарын қайтару және сату үрдісін аяқтау
- •63.Этикет анықтамасы
- •64.Іс этикетінің жалпы қағидалары
- •65.Туризм саласындағы этикет қағидалары
- •66.Этикет ережелері: сәлемдесу, таныстыру
- •67.Телефон қолдану этикеті
- •68.Жол жүру тәртібі. Қонақ шақыру, қонақта болу. Театр, концерт, кинотеатр, ресторант.Б. Жерлерде болу тәртібі
- •69.Имидж ұғымы. Имиджді қалыптастыру
- •70.Туристік фирманың ішкі имиджінің функциялары
- •71.Сыртқы имидж және оның элементтері
- •72.Офисті (кеңсені) дұрыс безендіру
- •73.Қызметкерлердің бет-әлпеті
- •74.Конфликт (шиеленісу, дау-дамай) және оның себептері
- •75.Конфликттің оң және теріс қасиеттері
- •76.Туризм саласындағы шиеленісу
- •77.Конфликт түрлері
- •78.Конфликт себептері
- •79.Психологиялық тыныштық бұзушылар типологиясы
- •80.Конфликт динамикасы
- •81.Конфликтті басқару әдістері
- •82.Конфликттерді алдын алу
- •83.Стресс және оның факторлары
- •84.Стресспен күресу және алдын алу
- •85.Экскурсия жүргізушісіне қажетті қасиеттер
- •86.Экскурсия әдістемесін білу
- •87.Экскурсия материалын есте сақтап қалу әдістері
- •88.Туризм қызметкерлерінің, оның ішінде экскурсия жүргізушілердің тіл мәдениеті
- •89.Экскурсия жүргізудің арнайы әдістері
- •90.Қонақжайлық ұғымы және оның қағидалары
- •91.«Қиын қонақтарға» қызмет көрсету
- •92.Ойын-сауық психологиясы. Анимация
- •93.Ойын-сауық түрлері
- •94.Релаксациялық шаралар
- •95.Коммуникациялық мәдениет
- •96.Вербалдық емес қатынастар құралдары. Визуалдық, акустикалық т.Б. Коммуникацияжүйелері
- •97.Вербалдық емес коммуникацияның ұлттық ерекшеліктері
- •98.Қонақжайлық индустрия қызметкерлеріне қойылатын талаптар
- •99.Менеджмент психологиясы. Басшылық. Басшының қасиеттері, әрекеттері
- •100.Менеджер өз билігін көрсету әдістері
- •101.Басқарушының ықпал жасау әдістері
- •102.Басқару стильдері
- •103. Жарнама мен pr түсінігі
- •104. Жарнаманың психологиялық әсері
- •105. Жарнама құралдары және олардың психологиялық әсер ету ерекшеліктері
- •106.Жарнамалық кампанияларды өткізу
- •107. Жарнама берушілері, жарнама жасаушылар, жарнама құралдары, жарнама тұтынушылары
- •2. Материализм мен идеализмнің негізгі айырмашылығы
100.Менеджер өз билігін көрсету әдістері
Менеджердің өзінің билігін көрсету әдістері:
• еріксіз көндіру – адамның ерігіне қарамастан оны істеткізу; адам жазалаудан қорыққаннан істейді. Жаза түрлері – сөгіс, ескерту, айып немесе жұмыстан шығару;
• ықпал – билігі бар адамдармен (басқарушылармен) жақын қатынаста болу арқылы жанама билікке ие болу;
• компетенция (өкілділік), қандай да болса мәселелер жөнінде сарапшы мен «төреші» ретінде болуға құқығы;
• ақпарат – ақпарат алуға рұқсат беруге қақысының болуы;
• лауазым – жоғарылаған сайын ықпалы да өседі;
• беделділік – билік өкілділігін көрсетпей-ақ ықпал ету қасиеті;
• марапаттау мен жазалау құқығы.
101.Басқарушының ықпал жасау әдістері
Басқарушы басқаларға сана және сезім (эмоция) арқылы ықпал жасайды.
Эмоциялық ықпал жұқтыру мен еліктеу арқылы іске асырылады. Астыртын және бейсаналық түрде эмоциялық кейпін басқаға жеткізуді жұқтыру деп атауға болады. Еліктеу деп бір адам басқаның әдеттеріне, сөйлеуіне, ойлау тәсіліне ұқсас болуына еліктеуін айтамыз. Еліктеудің кең тараған мысалы – модаға еліктеу.
Саналық ықпал: сендіру, дегеніне көндіру, өтініш, жазамен қорқыту, «параға» сатып алу, бұйрық.
Дегеніне көндіру сөзбен, бірақ сана емес, эмоцияға ықпал жасау. Оның тиімділігі менеджер беделіне байланысты.
Сендіру – дәлел, аргумент көмегімен сыншыл адамға ықпал ету.
Өтініш басқарушы мен қызметкер арасында жылы қатынастар болса тиімді.
Жазамен қорқыту қызметкер бастығынан қорықса ғана нәтижелі болады.
«Сатып алу» белгілі бір артықшылықтарды беру арқылы іске асырылады. Мысалы, үйіне ертерек қайту үшін қызметкер қосымша бір жұмыс орындайды.
Бұйрық – ресми және альтернативасы жоқ түрінде билік орган жасаған ұйғарым. Бұйрық орындалмаса ауыр салдарға ұшырауы мүмкін.
Сабырлылық, салмақтылық ықпал етуге көмектеседі. Ықпал жасау үшін басқалардың уайымын, сезімін,, көңіл-күйін түсінген де өте маңызды болады.
Алдын ала мақтау жасасаң, адам осы мақтауға сәйкес болуға тырысады.
102.Басқару стильдері
Басқару стильдері
Авторитарлық (автократиялық) стиль. Бір жерден, жалғыз өзі билеуді қалайтын менеджер үшін тиімді стиль. Осындай басқарушы бұйрық, нұсқау, сөгіс, ескерту жасайды, ешқашан өтінбейді. Барлық шешімдерді өзі қабылдайды, бұл – «демократияның минимумы»; шешімдердің орындалуын мұқият қадағалайды («қадағалаудың максимумы»), қызметкер жеке тұлға ретінде қарастырылмайды. Автократ консерватор болады, жаңашылықты жек көреді. Нәтижеге жеткізсе де, осындай стильдің кемшіліктері көп: мұндай стиль тек төтенше жағдайларда жарасымды: соғыста, әскерде, апат жағдайларында. Негізгі кемшіліктері: қате болудың мүмкіндігі, қызметкерлердің ынтасы мен шығармашылық қабілеттерін тежеу, қызметкерлердің ұжымдағы өз орындарымен қанағаттанбау және де стресс жағдайларының жиі болуынан денсаулық үшін де зиян.
Менеджердің автократ болуының себебі – өзі басқарған кісілерге қарағанда адамгершілік қасиеттері төмен не тіпті жоқ болуы, немесе оның қолындағы қызметерлердің жалпы және мамандық мәдениеттерінің деңгейі өте төмен болуы.
Демократиялық стиль «Менің көзқарасым – бірнеше мүмкін болатын көзқарастың біреуі» деген қағидаға сүйенеді. Басқару шешімдері мәселені талдау, қызметкерлердің пікірлерін ескеруден кейін қабылданады («демократияның максимумы»); шешімдердің орындалуын бастық та, оның қолындағы қызметкерлер де қадағалайды («қадағалау максимумы»); бастық қызметкерлердің тұрмысын, мүдделерін, уайымдарын, ерекшеліктерін біледі. Қызметкерлермен қатынас жасағанда әдептілік сақтайды, жиі қатынайды, кейбір басқару функцияларын басқаларға өкіл етеді, адамдарға сенеді. Бұл стиль ең тиімді, себебі дұрыс шешім қабылдану мүміндігі жоғары, еңбек өнімділігі өседі, қызметкерлер ынталы, белсенді болады және осы ұжымда болғанын ұнатады. Бірақ ол үшін басқарушы жоғары интеллектуалдық, ұйымдастырушылық, коммуникативтік қабілеттерге ие болуы қажет.
Либералдық стиль тек қана мықты ынтымақтастықта болған пікірлестер ұжымында болуы мүмкін. Жауапкерсіздікке жағдай туғызады. Менеджер-либерал дауласуды жек көреді, өз қызметкерлерінің пікірлерімен келісе береді. Нәтижесінде қызметкерлер мұндай басқарушының жұмысымен қанағаттанбайды.
Тиянақсыз (логикасыз) стиль – басшының бір стильден екіншісіне күтпеген жерде ауысуы.