8. Халықаралық инвестициондық ынтымақтастық нысандарын атаңыз және оларға анықтама беріңіз

Халықаралық инвестициондық ынтымақтастық – бұл ресурстарды тиімді пайдалану, мемлекеттің еңбек бөлінісі арқылы жоғарғы көрсеткіштерге қол жеткізуі, өндірістің технологиялық жүйесін жаңарту сияқты мақсаттарды ұстанған халықаралық экономикалық қатынастардың түрі. Халықаралық инвестициондық ынтымақтастықта инвестицияның 3 түрі анықталады: нақты (материалдық өндіріс саларына ұзақ мерзімді салымдар), қаржылық (халықаралық кредиттік-қаржылық қызмет, бағалы қағаздармен операцияларды қосқанда), интеллектуалдық ( мамандарды арнайы курстарда дайындау, тәжирибемен бөлісу, лицензия ж/е ноу-хау, бірлесіп жасаған ғылыми зерттемелер).

Нақты инвестиция – материалдық өндіріске салынатын ұзақ мерзімді салымдар, яғни материалдық-заттық әрекетке. Негізінен капитал салалық, ұдайы өндірістік ж/е технологиялық салалармен мінезделеді. Олардағы үйлесімділік қордың тиімділігін анықтайды.

Қаржылық инвестиция – бұл акция, облигация, вексель сияқты бағалы қағаздарға, банктік депозит ж/е басқа қаржылық құралдарға салынатын қаржылық салымдар. Осы арқылы қаржылық салымдардан пайда н/е табыс алады. Инвестордың ең басты мақсаты көп пайда беретін ж/е тәуекелдің аз деңгейімен сипатталған қаржылық салым объектісін табу.

Интеллектуалдық инвестиция – материалдық емес болады ж/е лицензия, ноу-хау, патентерді сатып алу, мамандарды даярлау, жарнама, ғылыми-зерттемелік ж/е құрастырушы-тәжирибелік зерттемелерге бағытталған инвестициялар. Бұл инвестицияларда тәуекел деңгейі жоғары болса да, алынатын пайда мөлшері өте көп.

Сыртқы экономикалық әрекеттің ішіндегі ең қүрделісі тікелей инвестициялау. Бұл инвестициялар бір кәсіпорынды бақылау ж/е одан пайда алу мақсатында салынады. Инвестор кәсіпорын капиталынан кем дегенде 10% мөлшерінде табыс алғанда ғана, ол тікелей инвестиция болып саналады. Бірақ мұндай инвестиция түрі инвесторға үлкен тәуекел тудырады.

Шетелдік инвестицияны тарту жолдары:

Халықаралық қаржылық ұйымдардан алынған саудалық кредиттер

• Портфельдік инвестициялар, яғни бағалы қағаздар

• Тікелей инвестициялар, өнімді бөлу келісімдері ж/е консенциялар арқылы.

10. Халықаралық өндірістік кооперациялардың нысандарын атаңыз және оларға анықтама беріңіз.

• Кооперация (лат. cooperatіo – ынтымақтастық) – 1) жеке тұлғалардың ұжымдық кәсіпкерлік үшін ерікті мүшелік негізінде құрылған бірлестігі; 2) бір не бірнеше елдегі шетелдік серіктестері қатысуымен бірлескен немесе өзара келісілген өндірісті ұйымдастырудың әмбебап нысаны. Ол өнім өндіруді бөлісуге, тәуекелдіктердің өзара кепілдігіне, инвестициялар мен өнеркәсіптік секторды ортақтасып қорғауға негізделген. 3)бір немесе бірнеше әлеуметтік топтардың өкілдері бір мақсатқа жету жолында бірігіп, ұйымдасқан түрде әрекет ету процесі

• Халықаралық  еңбек  бөлінісінің  басқа түрі, ол  өндірісті халықаралық  кооперациялау. Оның  негізі  ретінде  өндірістік  күштерді, дамыту  өсу  деңгейі  болып  табылады, жәнеде  алып  кәсіпорынның  олардың  мемлекеттік  немесе  бүкіл  әлемдік аренада  болып  жатқан  өндірістік  қатнастардың  тұрақты  үрдісі. Әртүрлі   белгілері  бойынша  халықаралық  кооперациялау  келесі  түрлерге  бөлінеді: Белгілі  қатнас  жүйесі  сияқты, өндірістік  кооперация  айырмашылық пен  әріптесті  өндірісті  халықаралық  кооперацияның  дамыған  әртүрлі, әріптестік  саланы  қамтиды. 1. Өндірістік-технологиялық  әріптестікке: -лицензиясын  беру  және  меншік  құқығын  пайдалану  мәселесі. -құрылыста,  өнім  саласы  мен  технологиялық  деңгейде  техникалық  үрдістері, жобалық-құрастыру  құжаттарын  келісу  және қайта  жасау. -кооперациялық  кәсіпорындарды  модернизациялау. 2. Саудалық  экономикалық  үрдістер,  кооперациясын  өнімді  жүзеге асыру     мен  байланысты. 3. Сатылғаннан  кейінгі   техникаға  қызмет  көрсету.

•       Кооперациялық  байланысты  орнату  кезіндегі   қолданылатын  негізгі  үш  әдісі  бар. 1)Бірлескен  бағдарламаны  іске  асыру 2)Саудалық  негізде  мамандану 3)Бірлескен  кәсіпорындарды  құру. Бірлескен  бағдарламалар  өз  кезіндегі  екі  түр  бойынша  жүзеге  асырылады: кезектік  өндірістік  кооперациялау  және  бірлескен  өндірісте  кезектік өндірістік  кооперациялау, тапсырыс  берушінің   тапсырысы  бойынша  орындаушының  белгілі   жұмысшының  орындалуын  белгілейді. Кезектік  келісім  екі  жақтың  қойған  мезгілдерімен  көлемімен,  орындау  са ласымен  және  т.б.  келісімді. Келісім-шарттың мамандану, кооперацияға  қатысушылар  арасындағы  өндірістік  кооперацияға  қатысушылар  арасындағы  өндірістің  бағдарламаға  шектелуін  белгілейді. Келісім  жасаған  жақтар. Өндірісті  қайталау  мен  нарықтағы  бәсекелестік  жолдан  шығаруға  ұмтылады. Бірлескен кәсіпкер –бұл  интеграциялық  кооперация, бүкіл әлемде  қанат   жайчған. Бұндай  ұйымдастыру  түрінде  бірнеше  қатысушылар  капиталын  қосып  жеке  көздеген  мақсаттарын  іске  асырады.