5. Электрқозғалтқышын таңдау жэне олардың жылулық жұмыс режимдері. Автоматиканың электромагнитті құрылғылары.

Дәріс жоспары:

1. Автоматиканың электромагнитті кұрылғыларында қолданылатын магнитті материалдар. Автоматиканың электроманитті құрылғылары туралы жалпы мағұлыматтар. Автоматитканың электроманитті құрылғылары сызықты және бұрыштық орынаустыруларды түрлендіргіш немесе автоматтандыру мен басқарудың атқарушы құрылғысы ретінде.

6. Электромагниттер. Электромагнитті реле.

Дәріс жоспары:

1. Электромагниттердің жалпы қасиеттері мен олардың қолданылуы. Магнитөткізгіштердің түрлері, материалдар.

2. Тұрақты ток электромагниттері. Тұрақты ток электромагнитінің тарту және механикалық сипаттамалары.

3. Айнымалы ток электромагниттері және олардың тарту сипаттамалары.

4. Қуатты электромагниттті элементтер.Автоматикадағы қуатты электромагнитті элементтер.

5. Электромагнитті вентилдер, пневмо- және гидрожүйелердегі заслонкалар, золотниктер. Құрылысы мен жұмыс жасау принципі.

6. Электромагнитті муфталар. Электромагнитті және фрикционды муфталардың құрылысы мен жұмыс жасау принципі, статикалық және динамикалық сипаттамалары.

7. Электромагниттік жолмен басқарылатын ферроұнтақты муфталар.

8. Нейтральді электромагнитті реле. Оның тарту және динамикалық сипаттамасы. Тұрақты ток электромагнитті релесі. Контактролар мен жібергіштер (пускатель). Электромагнитті релелердің динамикалық параметрлері. Түйіспелердің құрылысы. Ұшқын өшіру, герконды якорсыз реле.

9. Ферридтер - құрылысы мен жұмыс жасау принципі. Геркондар.

7. Датчиктер.

Дәріс жоспары:

1. Жалпы мағұлыматтар.Датчиктерді жасаудың жалпы принциптері. Қазіргі заманғы техникалық құрылғылар мен жүйелердегі датчиктердің ролі. Датчиктерді стандарттау, Датчиктердің негізгі параметрлері мен сипаттамалары. Датчиктердің статикалық сипаттамалары. Датчиктердің динамикалық сипаттамалары. Датчиктердегі қателіктер. Датчиктерді негізі болып табылатын физикалық құбылыстар. Датчиктердің структуралық схемалары. Тікелей түрлендіру датчиктері. Дифференциальды датчиктер.Теңгергіш датчиктер. Структуралық схемаларды салыстыру анализдері.

8. Өлшеу түрлендіргіштері.

Дәріс жоспары:

1. Резистивті өлшегіш түрлендіргіштер. Реостатты, тензометрлі, терморезистивті, индуктивті түрлендіргіштер. Сиымдылықты түрлендіргіштер. Диэлектрлік өтімділігі өзгермелі сиымдылықты түрлендіргіштер. Термоэлектрлік өлшегіш түрлендіргіштер. Фотоэлектрлік өлшегіш түрлендіргіштер. Пъезотүрлендіргіштер.

2. Шығыс сигналдары электрлі датчиктер. Шығыс сигналының формасына байланысты датчиктерді жіктеу. Шығыс сигналдары әртүрлі датчиктерді жасаудың негізгі принциптері. Амплитудалы, фазалы және жиіліктік датчиктер. Тұрақты және айнымалы ток амплитудалы датчиктерінің көпірлік және дифференциалды схемалары. Амплитудалы-импульсті датчиктер. Тербелмелі контурлар негізіндегі жиіліктік датчиктер. Автотербелмелі жиіліктік датчиктер. Ілеспелі жиіліктік датчиктер. Техникалық процесстердің негізгі параметрлерін бақылағыш датчиктері. Бұрыштық және сызықты орынауыстыру датчиктері. Бұрыштық және сызықты жылдамдық датчиктері. Діріл параметрлерінің датчиктері. Айналдырғыш момент датчиктері. Күш датчиктері. Қысым датчиктері. Сұйық және төгілмелі материалдар деңгейінің датчиктері. Сұйық пен газдардың жұмсалуының датчиктері. Температура датчиктері.

3. Автоматиканың пневматикалық және гидравикалық құрылғыларының элементтік базасы.

4. Аналогты пневматикалық элементтер мен құрылығылар (дросселдер, сиымдылыктар, мембрандар және т.б.) және олардың сипаттамалары. Пневматиканың дискретті элементтері мен құрылғылары (реле, клапан, есте сақтау элементтері және т.б.). Пневматиканың элементтік базасының негіздері.