
- •Гісторыя Беларусі ад старажытнасці да канца XVIII ст.: этапы вывучэння.
- •2. Гісторыя Беларусі ад старажытнасці да канца XVIII ст.: крыніцы даследавання і іх асноўныя публікацыі.
- •4. Аб`яднанні крывічаў-палачан, дрыгавічоў, раззімічаў. Шматукладнае грамадства і складванне феадальных адносін.
- •5. Полацкае і Тураўскае княства ў IX - XIII ст. Ст.
- •6. Культура і рэлігія беларускіх зямель у IX--XIII ст.
- •7. Унутрапалітычнае становішча і знешняя палітыка Вялікага княства Літоўскага ў другой палове XIII – XV ст.
- •8. Сацыяльна -эканамічнае развіццё беларускіх земляў у XIV – першай палове XVII ст.
- •9. Унутрыпалітычнае развіццё і знешняя палітыка Вялікага княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай у XVI – сярэдзіне XVII ст.
- •10. Культура Беларусі ў XIV - першай палове XVII ст.
- •11. Асноўныя канцэпцыі фарміравання беларускай народнасці і паходжання назвы “Белая Русь”.
- •12. Сацыяльна-эканамічнае і палітычнае развіццё беларускіх зямель Рэчы Паспалітай у другой палове XVII - XVIII ст. Падзелы Рэчы Паспалітай.
- •13. Культура Беларусі ў другой палове XVII - XVIII ст.
- •14. Канфесіі ў Беларусі ў XIV-XVIII ст.
- •15. Гісторыя Беларусі канца XVIII - пачатку XX ст.: этапы вывучэння і крыніцы даследавання.
- •16. Адміністратыўна-тэрытарыяльнае ўладкаванне беларускіх зямель у складзе Расійскай імперыі. Увядзенне расійскага заканадаўства ( канец XVIII- першая палова XIX ст.Ст.).
- •17. Нацыянальна-рэлігійная палітыка царызму на Беларусі ў канцы XVIII – XIX ст.
- •18. Нацыянальна-культурная палітыка царызму ў Беларусі. Адукацыя і развіццё навуковага беларусазнаўства (канец XVIII- першая палова XIX ст.).
- •19. Сельская гаспадарка і становішча сялян Беларусі ў першай палове XIX ст. Формы і характар сялянскай барацьбы.
- •20. Крызіс феадальна-прыгонніцкіх адносін і адмена прыгоннага права. Асаблівасці ажыццяўлення аграрных рэформ у Беларусі.
- •21. Паўстанне 1863-1864 гг. У Беларусі: прычыны, характар і ход паўстання. К.Каліноўскі.
- •22. Прамысловасць Беларусі ў XIX ст.: этапы, спецыялізацыя і асаблівасці яе развіцця.
- •23. Фарміраванне рабочага класа Беларусі. Рабочы рух у другой палове XIX – пачатку XX ст.
- •24. Этнічная тэрыторыя беларусаў. Фарміраванне беларускай нацыі (другая палова XIX – пачатак XX ст.).
- •25. Культура Беларусі ў другой палове XIX – пачатку XX ст. Развіццё навуковага беларусазнаўства.
- •26. Беларускі нацыянальны рух у канцы XIX – пачатку XX ст.: асноўныя напрамкі развіцця.
- •27. Гісторыя Беларусі ў пачатку хх – пачатку XXI ст.: этапы вывучэння і крыніцы даследавання.
- •28. Беларусь у гады першай сусветнай вайны ( да Лютаўскай рэвалюцыі 1917 г.).
- •29. Асноўныя тэндэнцыі і асаблівасці развіцця сацыяльна-эканамічных і палітычных падзей на Беларусі ў 1917 г. Усебеларускі з`езд ( кангрэс) у снежні 1917 г.
- •30. Германская акупацыя ў 1918 г. Беларусі. Абвяшчэнне бнр.
- •31. Абвяшчэнне ссрб, яе тэрыторыя. Фарміраванне першага ўрада ссрб. І з`езд Саветаў ссрб і яго рашэнні.
- •32. Нацыянальна-дзяржаўнае будаўніцтва, грамадска-палітычнае і культурнае жыццё бсср у 1920-я гг. Палітыка беларусізацыі і яе вынікі.
- •33. Індустрыялізацыя і прымусовая калектывізацыя ў бсср.
- •34. Грамадска-палітычнае і культурнае жыццё бсср у 30-я гады хх ст.
- •35. Эканамічнае становішча, грамадска-палітычнае і культурнае жыццё Заходняй Беларусі (1921-1939 гг.). Уз`яднанне Заходняй Беларусі з бсср.
- •36. Бсср у гады Вялікай Айчыннай вайны.
- •37. Сацыяльна-эканамічнае становішча, грамадска-палітычнае і культурнае жыццё бсср у першае пасляваеннае дзесяцігоддзе (да сярэдзіне 1950-х гг.).
- •38. Сацыяльна-эканамічнае становішча, грамадска-палітычнае і культурнае жыццё бсср у сярэдзіне1950-х – сярэдзіне 1980-х гг.
- •39. Сацыяльна-эканамічнае становішча, грамадска-палітычнае і культурнае жыццё Беларусі (сярэдзіна1980-х гг. – пачатак XXI ст.).
- •40. Знешняя палітыка Рэспублікі Беларусь у 1990-я гг.- пачатку XXI ст.: дасягненні, праблемы, перспектывы.
- •1. Цывілізацыі Старажытнага Усходу: асаблівасці дзяржаўнага, грамадскага і гаспадарчага ладу.
- •2. Цывілізацыі Старажытнай Грэцыі.
- •IV. Классический (V—IV вв. До н.Э.) период
- •3. Эліністычная цывілізацыя.
- •4. Цывілізацыя Старажытнага Рыму.
- •5. Міжнародная сітуацыя ў Заходняй Еўропе ў V-VII ст.Ст. Варварскія каралеўствы.
- •6. Генэзіс феадалізму ў Заходняй Еўропе.
- •7. Англа-французскія адносіны ў высокім сярэднявеччы.
- •8. Станаўленне саслоўна-прадстаўнічых дзяржаў у Заходняй Еўропе.
- •9. Каталіцкі касцёл у сярэднявечча. Роля папства ў палітычным і эканамічным жыцці Еўропы.
- •10. Візантыя: сацыяльная структура, дзяржаўная сістэма, знешняя палітыка.
- •11. Барацьба ўніверсалісцкай і цэнтралізатарскай тэндэнцый у Заходняй Еўропе ў познім сярэднявеччы. Стогадовая вайна.
- •12. Сярэдневяковы Усход: спецыфіка феадальнага ладу.
- •13. Найважнейшыя рысы сацыяльна-эканамічнага развіцця краін Заходняй цывілізацыі ў XVI-XVIII ст. Ст.
- •14. Фарміраванне ідэалогіі буржуазнага грамадства: Гуманізм, Рэфарміцыя, Асветніцтва.
- •15. Эвалюцыя дзяржаўна-палітычных сістэм еўрапейскіх краін у XVI-XVIII ст. Ст. Абсалютызм.
- •16. Роля буржуазных рэвалюцый XVI-XVIII ст.Ст. Падчас мадэрнізацый краін Захаду.
- •17. Эвалюцыя сістэмы міжнародных адносін у XVI-XVIII ст.
- •18. Мадэрнізацыя ў Заходняй Еўропе (XIX- пачатку XX ст.): яе аб`ектыўны змест, асноўныя кампаненты і гістарычныя вынікі.
- •19. Эвалюцыя сацыяльна-палітычнай структуры грамадства ў краінах Заходняй Еўропы ў XIX – пачатку хх ст. (класы і партыі).
- •20. Рабочы і сацыялістычны рух падчас фарміравання індустрыяльнага грамадства: яго аб`ектыўны змест, асноўныя формы і гістарычныя вынікі.
- •21. Асноўныя ідэйныя плыні эпохі мадэрнізацыі заходняга грамадства ў хіх – пачатку хх ст. (лібералізм, кансерватызм).
- •22. Рэвалюцыя 1848-1849 гг. У еўрапейскіх краінах: агульнае і асаблівае.
- •23. Грамадзянская вайна ў зша і Рэканструкцыя Поўдня як другая амерыканская рэвалюцыя.
- •24. Аб`яднанне Германіі (перадумовы, этапы, гістарычнае значэнне).
- •25. Аб`яднанне Італіі (перадумовы, этапы, гістарычнае значэнне).
- •26. Англія і Германія ў апошнія дзесяцігоддзі XIX – пачатку XX ст.: фарміраванне адносін саперніцтва і барацьбы за сусветнае панаванне.
- •27. Працэсы каланізацыі Усходу ў XVIII –пачатку XX ст. Народныя паўстанні і зараджэнне нацыяналізму.
- •28. Адкрыццё Амерыкі і сістэма каланіяльнага кіравання на кантыненце (XV-XVIII ст.Ст.).
- •29. Вайна за незалежнасць у Лацінскай Амерыцы і асноўныя тэндэнцыі развіцця рэгіёна ў XIX ст.
- •30. Агульныя тэндэнцыі развіцця краін Усходу ў першай палове XX ст. ( да 1945 г.).
- •31. Асноўныя тэндэнцыі сацыяльна-эканамічнага і палітычнага развіцця краін Усходу ў другой палове XX – пачатку XXI ст.
- •32. Асноўныя тэндэнцыі і этапы сацыяльна -эканамічнага і палітычнага развіцця краін Лацінскай Амерыкі ў XX ст.
- •33. Версальска-Вашынгтонская сістэма міжнародных адносін: утварэнне, этапы развіцця, крызіс.
- •2.Проблема создания системы всеобщей безопасности в Европе (1933 – осень 1938г.Г.).
- •3.Экспансия фашистских государств и политика «умиротворения» агрессоров.
- •4.Мюнхенский сговор 1938г.
- •5. Международный политический кризис 1939г.
- •34. Заходняя цывілізацыя ад першай да другой сусветнай вайны. Барацьба таталітарнай і дэмакратычнай тэндэнцый у яе развіцці.
- •35. Фашысцкія рэжымы ў Германіі і Італіі: агульнае і асаблівае.
- •36. Характар, асноўныя этапы і падзеі другой сусветнай вайны . (Заходні тэатр баявых дзеянняў).
- •37. Германія ў сярэдзіне XX – пачатку XXI ст.: ад расколу да аб`яднання.
- •3 Октября 1990 – воссоединение Германии
- •39. Эканамічны крызіс сярэдзіны 1970-х гг. І пераход заходніх краін да неакансерватыўнай мадэлі развіцця (на прыкладзе зша або Вялікабрытаніі).
- •40. Асноўныя міжнародна-палітычныя вынікі другой сусветнай вайны. Фарміраванне ў пасляваенныя гады “двухполюснай” сістэмы міжнародных адносін і яе распад.
- •41. Крызіс і падзенне рэжымаў аўтарытарна-бюракратычнага сацыялізму ў славянскіх краінах Цэнтральна -Усходняй Еўропы.
- •1.Кризисы 50-х гг-60х.
- •1. Древняя Русь (конец 9 – начало 12 вв.)
- •2. Восточнославянские земли в период средневековой раздробленности.
- •3. Образование и развитие Русского (Российского) государства в 15 – 17 вв.
- •1589 – Установление в Москве Патриаршества – «Москва – Третий Рим, а четвертому не бывать».
- •26 Октября 1612 – II ополчениеМинина и Пожарского. Освобожденеи Москвы.
- •4. Освободительная война украинского народа в сер. 17в.
- •5. Российская империя в эпоху просвещенного абсолютизма.
- •6.Правительственная политика России в первой половине хіх в.
- •7. Общественно-политическое движение в пер. Четверти 19 в.
- •8. «Золотой век» Русской культуры (1/2 19 в.)
- •9.Реформы 60-70гг 19в.Внутренняя политика самодерж.
- •10.Экономическое развитие и особенности модернизации в России 2п 19-н20вв
- •11.Общественно-политическое развитие России 2п19в
- •12.Культура и духовная жизнь России 2п. 19в.
- •13. Украинское национальное возрождение к 18-20в
- •14. Национальное возр. На укр. Землях западных и юж славян к18-н19вв
- •15.Попытки системных реформ в России в к 19-нач 20в (Витте, Столыпин.)
- •16. Многопартийная система в России нач 20 века. Ее роль в политич жизни страны.
- •17. Украина в составе России (19-20).
- •18. Западная Украина в сост. Австро – Венгрии 19-20.
- •19. Россия в с-ме международных отношений (2п19 - н20вв)
- •20. Россия в Первой Мировой войне
- •21. Культура России к19-н. 20вв.
- •22. Россия на переломе ход и рез-ты рев-ий 17г.
- •23. Гражданская война в России (ссср)
- •24. Украинские земли в годы революции и гражданской войны ( 1917-1920 гг.).
- •25. Становление независимых славянских государств
- •26. Советское государство и общество в годы нэПа
- •27.Становление административно-командной системы в ссср и советское общество в 20-30-е гг.
- •28. Савецкая Украіна ў 20-30-я гг. Хх ст.
- •29. Культурныя пераўтварэнні ў ссср у даваенны час.
- •30 Міжнароднае становішча і знешняя палітыка ссср у 1917-1941 гг.
- •31. Ссср у другой сусветнай вайне.
- •32. Нацыянальнае пытанне і нацыянальная палітыка ў ссср: ад федэралізму да унітарнасці.
- •1. В связи со школьными реформами 1958 года был принят закон, согласно которому изучение национального языка и обучение на национальном языке в национальных школах считались делом добровольным.
- •33. Грамадска-палітычнае развіццё ссср у другой палове хх ст.
- •34. Сацыяльная палітыка савецкай дзяржавы ў 50-я – сяр. 80-х гг. Хх ст.
- •35. Культурнае жыццё савецкага грамадства ў 50-я – сяр. 80 –х гг. Хх ст.: тендэнцыі і супярэчнасці развіцця.
- •36. Савецкая Украіна ва ўмовах нарастання крызісных працэсаў (1965-1985 гг.).
- •37. Ссср на этапе перабудовы ( унутраная і знешняя палітыка).
- •38. Крызіс і падзення рэжымаў аўтарытарна-бюракратычнага сацыялізму ў славянскіх краінах Центральна-Усходняй Еўропы.
- •1.Кризисы 50-х гг-60х.
- •39. Расійская Федэрацыя на сучасным этапе развіцця ( 90-я гг. Хх ст. – пач. Ххі ст.).
- •40. Украіна на шляху незалежнасці. Унутраная і знешняя палітыка ў 90-я гг. Хх – пач. Ххі ст.
23. Фарміраванне рабочага класа Беларусі. Рабочы рух у другой палове XIX – пачатку XX ст.
Развитие капитализма привело к формированию значительных кадров рабочего класса Беларуси. В силу наличия здесь множества мелких предприятий положение рабочего класса Беларуси было более тяжелым, чем в России. 13 – 14-часовой рабочий день, низкая зарплата, штрафы, отсутствие страхового и пенсионного обеспечения толкало рабочих к разным формам борьбы. Вначале это было бегство, а в 70-е гг. основной формой социального протеста становиться стачка. В 70-х – первой половине 80-х состоялось 23 забастовки. Принятое в 80 – 90-х гг. законодательство об ограничении использования детского и женского труда, размеров штрафа, продолжительности рабочего дня, введение фабричной инспекции существенно не повлияло на положение рабочих Беларуси, ибо его сфера была ограничена лишь частью промышленных предприятий.
В 80-е годы стали создаваться кружки среди рабочих, где изучались произведения К. Маркса и Ф. Энгельса. Первый кружок был создан в Минске студентом Э. Абрамовичем. Летом 1885 г. в марксистских кружках занималось 130 рабочих. Качественно новый этап в распространении марксизма связан с возникновением группы «Освобождение труда», возникшей в 1883 г. в Женеве. Рабочее движение Беларуси сливается с общероссийским социал-демократическим движением. Членами группы были уроженцы Беларуси И. Гецев, А. Гуринович, С. Левков, А. Трусов и др. На активизацию социал-демократического движения в Беларуси оказал влияние созданный в 1895 г. в Петербурге «Союз борьбы за освобождение рабочего класса». Его членами были уроженцы Беларуси: Л. Лепешинский, М. Левашкевич, Т. Максимов и др. В сентябре 1895 г. в Вильно для переговоров с местными социал-демократами приезжал В.И. Ленин. Во второй половине 90-х гг. социал-демократические организации действовали в Минске, Гомеле, Витебске, Сморгони, Ошмянах, Брест-Литовске, Гродно, Пинске. Члены социал-демократических организацией проводили политическую агитацию среди рабочих, распространяли листовки и революционную литературу, руководили стачечной борьбой рабочих.
Активизация революционного движения, количественный рост социал-демократических организаций делали насущным создание единой всероссийской организации. В марте 1898 г. в Минске состоялся I съезд социал-демократических организаций России, и было провозглашено создание Российской социал-демократической рабочей партии (РСДРП).
В рабочем и социал-демократическом движении Беларуси в конце 90-х гг. появились свои специфические черты: стремление еврейских, литовских и польских социал-демократов создавать рабочие организации по национальному признаку. Были созданы социал-демократические организации Королевства Польского (в 1900 г. социал-демократия Королевства Польского и Литвы), «Всеобщий еврейский союз в Литве, Польше, России» (Бунд).
Промышленный подъем 90-х годов сменился мировым экономическим кризисом 1900 – 1903 гг. и депрессией до 1908 г. Кризис затронул промышленность Беларуси. В 1901 г. производство сократилось в сравнении с 1900 г. на 10%. Однако кризис не имел решающего значения для развития края. По-прежнему промышленность развивалась главным образом на базе использования лесных богатств, переработки сельскохозяйственного и минерального сырья. Преобладали небольшие и мелкие предприятия, где в 1905 г. было занято 137 тыс. ремесленников, рабочих и производилось 58,3% всей промышленной продукции.
Экономический кризис усилил процесс концентрации капитала, способствовал росту акционерных товариществ и обществ. В 1900 – 1908 гг. в Беларуси образовалось 13 акционерных товариществ и обществ с участием местного, российского и иностранного капиталов. Семнадцать крупных промышленных предприятий, в том числе Витебская льнопрядильная фабрика, Минская конно-железная дорога, табачная фабрика в Гродно и др., в 1908 г. принадлежали акционерным товариществам. Возникли монополистические объединения. В 1905 – 1907 гг. были созданы синдикат спичечной промышленности при Минском отделении Северного банка, дрожже-винокуренный синдикат, Союз лесопромышленников Северо-Западного края и др. Крупный, преимущественно иностранный капитал, проникал в текстильную промышленность. За 1900 – 1908 гг. появилось 8 новых текстильных фабрик, которые давали три четверти всей продукции отрасли. Количество винокуренных заводов увеличилось с 470 в 1900 г. до 603 в 1908 г. Они производили 10% спирта в общем объеме его производства в России.
Рабочий класс Беларуси был многонациональным по своему составу. В него входили белорусы, русские, украинцы, поляки, евреи и др. Социально-экономическое положение рабочих было тяжелым, жизненный уровень – низким. Около 50% их было неграмотными. В условиях кризиса рабочие опасались бастовать, потому что каждый боялся потерять работу и заработок. Стачки носили вынужденный, оборонительный характер.
1-ые выступления раб. в форме побегов со строительства железных дорог, забастовок и волнений с выдвижением требований эк-го хар-ра. В 1876 крупн. волнение на суконной фабр. помещика Пусловского. Раб. движ. б еще стихийным и неорганизованным. В 80-е кол-во стачек б сравнительно невелико, но они б уже более организованными. Самой крупной б стачка 1500раб в 1884 на строи-тве железной дороги Вильно-Барановичи в Лидском уе. Вилен. губ. Раб добились того, что подрядчики рассчитались с долгами и выдали им деньги для проезда домой. В 1886 10дней длилась стачка раб. гомельских железнодор-ых мастерских (треб. повышения расценок сверхурочных работ, отмены некот. пунктов правил приема на работу). В 90-е забастов-ое движ. усилилось. В Б произошло 59 стачек. Во главе движения шли железнодорожники. Главной причиной забастовок недовольство произволом админ-ии в обл. распорядка дня, распоряжений об удержании с раб-их в обязательном порядке денег в пенсионные кассы и др.
1ым пропаганд-ую работу среди раб-их начали народники. Позже эту роль взяли на себя социал-демократы, кот. и создали первые политические партии.
В кружках, раб заним-сь самообразован., читали рев-ую лит-ру. Много распростр.марк-зма в Б сделали польск. партия "Пролетариат" и групп."Освобождение труда", в кот участвовали бел-ие народник Трусов, писатель Гуринович. 1ые маркс-ие кружки в Б б немногочисл. и слабо связаны с массовым раб. движ. Новый этап распростр маркс. 2п90-х когда образ-сь в Петерб "Союз борьбы за освобождение рабочего класса" раб.движ. Б. соединилось с общерос-им соц-дем-м движением. Они проводили полит-ую агитацию среди раб, распростр листовки и рев-ую лит-ру. Под влиян. соц-дем со 2п90-х активизир-ся стачечное движ. бел-их раб.