3.1 Сурет. Оқшауланғыш талшықтың диаметрі

Корделді оқшаулау үшін (2.1 сурет,а) оқшауланған талшықтың диаметрін мына формуламен анықтайды:

₁=d₀+2d_k+t_л (3.1)

мұндағы d₀ – ток өткізгіш өзектің диаметрі, мм;

d_k – кордель диаметрі, мм;

t_т – кордель үстіне қабатталған таспалардың жалпы қалыңдығы, мм.

Біртұтас немесе кеуекті оқшаулағышы бар (2.1 сурет, б) оқшауланған өзектің диаметрі мына формуламен анықталады:

₁=d₀+t_и,мм (3.2)

d₁=1,2+1,1=2,3 мм

мұндағы t_и – оқшаулағыш қабаттың радиалды қалыңдығы, мм.

Оқшауланған талшықтар 80-300 мм қадаммен төртке ширатылады. Жұлдызды төрттікке ширатылған қарапайым топтың диаметрі мына өрнектен анықталады:

₃=d₁+а, мм (3.3)

мұндағы а – бір жұп талшықтың өзектің орта нүктесі арасындағы арақашықтық

а= d₁,мм (3.4)

, мм

Осыдан

d₃ = 2.41·d₁, мм (3.5)

d₃ = 2,41*2,3= 5,543 м

Сурет 3.2. Элементар топтағы кабельдің диаметрі

Кабель жүрекшесінің өлшемі кабелдегі төрттіктер санына байланысты. Белдік оқшаулауы бар кабель жүрекшесінің диаметрі, металлдық қабықшасы болған кезде, экранның диаметріне сай келеді:

d_э=D_кс+2t_бо,мм (3.5)

мұндағы t_бо – белдік оқшаулауғыштың радиалды қалыңдығы, мм.

Кабелді өзекшенің диаметрі D_кс келесі өрнектен анықталады:

- төрттрттікті кабель үшін (2.3 сурет):

D_кс= 2.41·d₃, мм (3.6)

мм

мм

Жетітөрттікті кабель үшін, мұндағы кабель ортасында бір төрттік, ал алты төрттік кабельдің жалпы бұрамасы бойынша орналасуы тиіс, сонда:

2.3 Сурет. Кабелді 4х4 жүрекшесінің диаметрі

Жобада, әдетте, сауытталмаған кабельдер қолданылады – кәрізде төсеу үшін, болат таспалар көмегімен сауытталған – тікелей топырақта төсеу үшін және сауытталған дөңгелек сымды – кеме жүзетін және сал ағызатын өзендерде төсеу үшін. Сондықтан кабелдер диаметрін есептеу, негізінен анықтама деректерді қолдана отырып, құралымның барлық үш түрімен орындалады.[4]

Барлық сипаттамаларды қарастырып, кабель таңдауда мен мынадай шешімге келдім. МКСАБпШп кабелі бізге ең қолайлы. Себебі ол ИКМ-120*2 жүйесіне сәйкес келеді. Техникалық сипаттамалары:

Таблица 2.2 – МКСАБпШп кабелінің сипаттамалары

Жила материалы	Жұмсак мысты сым
Изоляциясы	Кордельді-полистирольді
Бұрау түрі	Кордельді айнала 4 изоляцияланған жила
Қабығы	Алюминий труба
Қорғаныс Қабығы	Шланг ПВД
Қорғаныс	Екі қабат болат лента,цинкталған
Сыртқы қабық	Шланг ПВД

Таблица 2.3 –МКСАБпШп кабелінің эксплуатациялау және монтаждау жағдайлары

Жұмыс температурасы	-30-дан +50 °С-ге дейін
Минимальдыжұмысқа жарамдылығы	40 жыл
Төселу орындары	Жер асты төселуге арналған
Төселу температурасы	-15 °С-тан жоғары;

Кабельдік тізбектерді тарату параметрін есептеу электрлік жүйені қолдану үшін және трасса бойынша кабельдік желіні қайта қалпына келтіру пункттерін ретімен орналастыру мақсатында қолданылады.

Есептеу параметрі ЛС және НТС кафедрасында бар программаның пакеттері қолданылған ЭЕМ-де орындалады.

Есептеу нәтижесінде жиілікке тәуелді параметрлі график тұрғызылуы қажет,сондықтан есептеуді кемінде үшбелгіленген жиілікті жұмыс диапазонында өткізуі керек,минималды және максималды мәндерін қосқанда[4].

Орташа есептеу жиілігін таңдағанда күрт өзгергендегі параметр жұмыс диапазонының төменгі бөлігінен байланысты екендігін ескеру қажет.

ИКМ жүйесінде есептеу параметрі минималды жиілікте f=10 кГц қабылданады, максималды үшін - жарты тактті жиілік,берілу жылдамдығының мәнінің жартысына сай келеді, бит/с

Кесте 2.4. ИКМ параметрлері

КБЖ бойынша тарату жүйелері	Тарату жылдамдығы, кбит/с	ЭКБ бойынша өшу,дБ	ҚРП арасындағы қашықтық, км	Кабель
ИКМ- 120	8500	45...65	240	симметриалы