Аэрозольдердің электрлік қасиеттері.
Аэрозоль бөлшектерінің электрлік қасиеттерінің лиозольдегі бөлшектердің электрлік қасиеттерінен едәуір ерекшеленеді.
1. Аэрозоль блшектерінде ЭҚК пайда болмайды, себебі газдың диэлектрлік өткізгіштігі төмен болғандықтан онда электролиттік диссоция жүрмейді.
2. Бөлшектердегі заряд иондардың адсорбциясы есебінен туындайды. Олар газ фазасында космостық, УК және радиоактивті сәулелермен газдың ионизациялануы нәтижесінде түзілуі.
3. Бөлщектер зрядтары табиғаты мен мөлшерінің бірдейлігіне қарамастан әртүрлі болады.
4. Бөлшектер заряды уақыт өте мөлшері де заряд таңбасы да өзгеріске ұшырайды.
5. Спецификалық адсорбция болмаса, бөлшектер мәні өте кішкентай.
6. Спецификалық адсорбция бөлшектері күшті полярлы заттармен түзілген аэрозольдерге тән.
Практикадан белгілі, металл және олардың оксидтерінің аэрозольдерінің бөлшектері теріс зарядталады.( Zn,ZnO,MgO, Fe2O3) , ал бейметалдар мен олардың оксидтерінің аэрозольдердегі бөлшектері оң зарядталады (SiO2,P2O5) NaCl мени крахмал бөлшектері оң зарядталған, ал ұн бөлшектері теріс зарядталған.
Агрегативті тұрақтылық коагуляция
Аэрозольдер –басқа дисперсті жүйелерге қарағада агретативті тұрақсыз жүйелер. Мұндағы коагуляция тез жүреді; бөлшектердің әрбір соқтығысуы олардың өзара бірігуіне әкеледі.
Коагуляция жылдамдығы аэрозольдердің концентрациясы артқан сайын артады. (18.3 кесте)
Зависимость скорости коагуляции от увеличенности концентрации аэрозоля
-
Бастапқы есептелген концентрациясы 1 см3
Аэрозольдердің концентрациясын екі есе азайтқаннан кейінгі концентрация
1012
Секунд , мөлшері
1010
15-30с
108
30 мин
106
Бірнеше тәулік
Аэрозольдердің коагуляциялануына келесі факторлар әсер етеді:
-бөлшек формалрының диаметрінің төмен болуы.
-колидисперстілігі
-қарама-қарсы зарядталған бөлшектердің болуы.
-конвекциондық ағым, механикалық араласу, ультрадыбыстық тербелістер.
Аэрозольдерді бұзу әдістері.
Аэрозольдер агрегативті тұрақтыз болса да, оларды бұзу проблемасы өте күрделі пробема Аэрозольдерді бұзу қажеттілігін тудыратын негізгі проблемалар:
-атмосферадағы өндірістік зиянды аэрозольдерді тазарту.
-өндірістік түтіндерден бағалы өнімдерді сүзіп алу.
-жаңбырды жасанды жолмен жауғызу немесе бұлттар мен тұмандарды сейілту.
Аэрозольдерді келесі жолдармен бұзуға болады:
-ауа ағысы әсерімен немесе аттас зарядталған бөлшектер арқылы.
-седиментация
-ыдыс қабырғаларына диффузиялануы
-коагуляция
-дисперсті фаза бөлшектерін буландыру
Ең ежелгі тазарту құрылғысына түтін мұржасын алуға болады. Зиянды аэрозольдерді, атмосфераның жоғарғы қабатына жіберіледі. Себебі кейбір химиялық қосылыстар атмосфераның жоғарғы қабаттарында күн сәулесі әсерінен және әр түрлі реакциялар нәтижесінде зияны аздау заттарға айналады. (Мысалы, норильскідегі таулы-металлургия комбинатының үш каналды мұржасының биіктігі -420м)
Бірақ қазіргі кезде түтінді қалдықтар алдын ала тазартуды қажет етеді. Аэрозольдерді бұзудың түрлі әдістері бар, олардың барлығы да 2 сатыдан тұрады:
-біріншісі-дисперсті бөлшектері сүзіп алу, оларды газдан бөліп алу.
-екіншісі-бөлшектердің газды ортаға қайта түсуін болдырмау.
Аэрозольді өнімдердің артықшылықтары.
1. Препартты ұсақ дисперсті күйге өткізу қысылған пропелменттің потенциалды энергиясы есебінен жүреді және басқа бір құрылғыларды қолднуды қажет етпейді.
2. Аэрозоль алу үшін қандай да бір насдка қажет емес.
3. Диспергация әсідісімен көп мөлшерде ұсақ дисперсті аэрозоль алуға болады.
4. Тұман түзілу режимі тұрақты
5. Тозаңданатын заттың қажет мөлшерін алдын ала белгілеп алуға болады.
6. Бөлшек мөлшерін белгілеп алуға болады.
7. Аэрозольдердің полидисперстілік дәрежесі аз
8. Барлық бөлшектердің химиялық құрамы бірдей болады.
9. Тозаңданатын препарат стерильді болады.
10. Қаптамадағы препарат ауамен әрекеттеспейді, сол себепті аэрозоль тұрақты сақталады.
11. Автоматты жабылатын, қақпағы аэрозоольдердің жоғалуымен сақталды.
12. Өнім қолдануға үнемі дайын болады.
13. Өнім қаптамасы компактылы болады. Оны жеке және коллективті қолдануға болады.
Алғашқы аэрозольді өнімдер ХХ ғ 30 жылдары Еуропада пайда болған.