
- •Заттардың коллоидты күйі
- •Коллоидты ерітінділер
- •1 Коллоидты химия пәні
- •4. Коллоидты ерітінділер
- •Тақырыбы : Беттік құбылыстар мен адсорбция. Беттік керілу
- •Кейбір заттың беттік керілуі
- •Сұйықтардың беттік керілуі
- •Кейбір кристалдың беттік керілуі
- •Дәрістің тақырыбы : баз-дар туралы түсінік
- •Дәріс № Коллоидты epітінділердің тұрақтылығы Коллоидты жүйелердің тұрақтылық түрлері
- •2. Кинетикалық факторлар:
- •Коллоидты ерітінділердің кинетикалық тұрактылығы
- •Агрегативтi немесе құрылымдық тұрақтылық
- •Длфо теориясы
- •Физикалық адсорбция
- •Химиялық адсорбция
- •Адсорбция тvрлерi
- •Катиониттегi реакция
- •Аниониттегi реакция
- •Суспензияның седиментациялық анализ
- •Суспензияның классификациясы
- •Сұйытылған суспензияларды алу әдістері
- •Сұйытылған суспензия қаситеттері
- •Сұйық суспензиялардың оптикалық қасиеттері
- •Сулы суспензиялардың электрокинетикалық қасиеттері:
- •Сұйытылған суспензиялардың молекулярлы-кинетикалық қасиеттері:
- •Сүйытылған суспензиялардың седиментациялық тұрақтылығы
- •Аэрозольдер
- •Аэрозольдер классификациясы
- •Аэрозольдердің алыну жолдары
- •Конденсациялық әдістер
- •Аэрозоль бөлшектерінің өлшемі
- •Аэрозоль бөлшектерінің формасы ( пішіні)
- •Аэрозоль структурасы ( құрылысы)
- •Беттік қасиеттері
- •Аэрозольдердің оптикалық қасиеттері
- •Аэрозольдардың молекулалы-кинетикалық қасиеттері
- •Аэрозольдердің электрлік қасиеттері.
- •Агрегативті тұрақтылық коагуляция
- •Аэрозольдерді бұзу әдістері.
- •Аэрозольдерді практикада қолдану.
- •Тағамдық аэрозольдер
- •Коллоидты epтінділердің тұрақтылығы Коллоидты жүйелердің тұрақтылық түрлері
- •Коллоидты ерітінділердің кинетикалық тұрактылығы
- •Агрегативтi немесе құрылымдық тұрақтылық
- •Осмостық қысым
- •Сұйытылған өрітінділердің осмос қысымы
- •Электрокинетикалық құбылыстар. Электрокинетикалық потенцияға әсер етуші факторлар
- •Электрокинетикалық құбылыстар
- •Иондарға ыдырау нәтижесінде зарядтың пайда болуы
- •Штерн теориясы
- •Индифференniк емес злектрлиттердiti есерлерi
- •Коллоидты системаларды тазарту
- •Коллоидты-дисперсті системаларды алу
- •Коагуляция.
- •2. Дәрістің жоспары:
- •Көбіктің құрамы
- •Көбіктің қасиеттеріне және әсер ететін жағдайлар
Сұйытылған суспензия қаситеттері
Сұйытылған жүйелерде структураның болмауы және оның концентрленгенде болуы бұл жүйелер арасындағы айырмашылықты нақты көрсетеді. Сұйытылған суспензиялар қасиеттерін қарастыруға тоқталайық. Жоғарыда айтып өткеніміздей, сандық жағынан, сұйытылған суспензиялар лиозолдерден дисперсті фаза бөлшектерінің өлшемімен өзгешеленеді:
α сулы – 10-5+10-2 см,
α зол – 10-7-10-5 см.
Бұл қасиеттердегі қандай сандық өзгерістерге алып келеді. Осыны түсінуге әрекет жасайық:
Сұйық суспензиялардың оптикалық қасиеттері
Спектор көріну бөлігінің толқын ұзындықтары мына шектерде жатыр, яғни 4∙ 10 -5 см ден 7-10-5 см ге дейін. Күлгін толқындар суспензиядан өте тұрып, жұтылуы мүмкін (онда суспензия боялған) геометриялық оптика заңдары бойынша дисперсті фазаның беткі қабатында көрінуі мүмкін және тек жоғары дисперсті суспензияларда – муттарда (5∙ 10 -5), Рэлей заңынан оқшауланатын жарықтың таралуы күзетілуі (байқалуы) мүмкін.
Оптикалық микроскопта өлшемдері 5- 10 -5 см болатын бөлшектер көрінеді, бұл көпшілік сұйытылған суспензияларға сәйкес келеді.
Сулы суспензиялардың электрокинетикалық қасиеттері:
Суспензиялардың электрокинетикалық қасиеттері гидрозолдер қасиеттеріне ұқсас және ол дисперсті фазаның бөлектер бетіндегі екілік электрлік қабаттың пайда болуы және электрокинетикалық потенциалдың туындауына негізделген:
Сол ретті суспензияларға дзета – потенциал мөлшері, зольдердегідей:
Кварц суспензиясы – 44 м/3, балқыған корунд суспензиясы (Al2О3) – 20,5 м/3, күкіртті мышяк зом – 90 м/3, темір (ііі) гидроксидінің зом – 52 м/3. Суспензиялардағы дзета потенциал көлемін электроосмостық әдіспен өлшеуге болады. Мұндай әрекетсіз диафрагма арқылы өтетін сұйық дисперсті жүйенің көлемдік жылдамдығын бақылау керек, ол берілген суспензияны седиментациялау нәтижесінде алынған ұнтақтан дайындалады. Әдетте мұндай диафрагманы суспензияларды центрифугаттау жолымен алуға болады.
Электрофарез суспензиясындағы бөлшектердің дзета – потенциамен анықтағанда лиозолдар жағдайында суспензияның ірі бөлшектерінің электродқа жылжымай керісінше ауырлық күшінің әсерінде тұнбаға түсуімен қиындалады. (қиынға түседі) Алайда суспензияларда меофобты зольдерде байқалатын электрокинетикалық құбылыстардың барлық 4 түрі де көрінеді: электрофарез, электрокосмос, ағыс потенциалы, седимитация потенциалы электрофарез құбылысы алғаш 1809 ж. Мәскеу университетінің профессоры Рейс тарапынан лай (саз), балшық суспензиясының мысалын да анықталған ал электрокосмос құбылысы – кварц суспензиясы мысалында суреттелген. Электрокинетикалық құбылыстардың қолданудың маңызды пайдаларының бірі – электрофоретикалық әдіс арқылы түрлі беттерге қаптағыштар қаптау болып табылады. Бұл әдіс күрделі конфигурациясы детальдарға біркелкі қаптағыштар алуға мүмкіншілік береді. Электрофоретикалық әдісте 1 электродтың ролін қаптағыш түзілетін деталь, ал екіншісін суспензиялы ыдыс атқарады. Электродта қаптағыш түзілгеннен кейін ереже бойынша электрокосмос пайда болады, нәтижеде сұйықтық қаптағыш қабаттан шығады және ол анағұрлым тығыз болып қалады.