7. Бақылау:

1. «Фармакокинетика» мен «фармакодинамика» ұғымдары арасында қандай айырмашылық бар?

2. Ас қорыту жолынан дәрілер қандай механизмдер арқылы сіңеді?

3. Энтералды енгізу жолдарына қандай түрлер жатады?

4. дәріні тіл астына салуға не тән?

5. Парентералды енгізу жолдарына қандайлар жатады?

6. Дәріні бұлшық етке енгізуге не тән?

7. Бауыр аурулары кезінде дәрінің әсері қалай және неліктен өзгереді?

8. Дәрілердің әсерлерінің түрлерін атаңыз.

9. Дәріге үйреніп кетушіліктің дәріге тәуелділіктен айырмашылығы қандай?

10. кумуляция дегеніміз не, оның қаупі не?

11. Синергизм дегеніміз не? Дәрілердің антагонизмі дегеніміз не?

12. Дәрінің жағымсыз әсерінің уландырғыш әсерінен не айырмашылығы бар?

2. Сұрақтарға жауап беру: Жалпы фармакология. Көзденбаева Р.С. Оқу құралы 31-34 бетте №1-20, Сұраққа сәйкес жауап беру.

3. Сол кітаптан, ахуалдық тапсырмалар орындау. 35 бетте

4. Тәжірибелік жұмыс орындау, сол кітаптан, 36 бетте № 2,3,4.

Марат оспанов атындағы батыс қазақстан мемлекеттік медициналық университеті сабақтарға (тәжірибелік) арналған әдістемелік нұсқаулар

Мамандығы: Жалпы медицина

Пәні: Фармакология

Кафедра: Фармакология

2 Курсы

№ _4__ тақырыбы: «Жалпы рецептура. Жалпы фармакология» тараулары бойынша қорытынды сабақ

Құрастырушы: Рамазанова А.А.

қызметі,

ғылыми дәрежесі,

атағы, _________________________ Т.А.Ә.-аты

(қол қою үшін)

Ақтөбе 2013 ж.

Кафедра отырысында бекітілген

«__21__»___05________ 2013ж.

№ _20_ хаттамасы

Кафедра жетекшісі, м.Ғ.Д. _______________ Искакова с.С

1. Тақырып: «Жалпы рецептура. Жалпы фармакология» тараулары бойынша қорытынды сабақ

2. Мақсаты: рецепт жазуды бекіту, дәрілердің фармакокинетикасы мен фармакодинамикасының жалпы заңдылықтары туралы алған білімі мен дағдыларын бекіту.

3. Оқытудың міндеттері: дәрілер мен организмнің өзара әрекеттесуінің жалпы заңдылықтарын игеру, фармакологияның негізгі терминдерін түсіну.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. «Фармакокинетика», «фармакодинамика» туралы түсінік

2. Дәрілерді енгізу жолдары.

3. Дәрілердің сіңуінің негізгі механизмдері. Дәрілердің денеде таралуы.

4. Дәрілердің организмде химиялық өзгеруі.

5. Дәрілердің организмнен шығуының (экскреция) негізгі жолдары.

6. Дәрілердің әсерлерінің түрлері

7. Дәрінің мөлшері туралы түсінік, оның түрлері

8. Дәрілердің организмде әсеріне ықпал ететін факторлар.

9. Дәрілерді бір-бірімен қосып қолданғанда болатын әсерлер. Синергизм, оның түрлері. Антагонизм, оның түрлері.

10. Дәрілердің жағымсыз және уландырғыш әсерлері.

11. «Фармакокинетика» мен «фармакодинамика» ұғымдары арасында қандай айырмашылық бар?

12. Ас қорыту жолынан дәрілер қандай механизмдер арқылы сіңеді?

13. Энтералды енгізу жолдарына қандай түрлер жатады?

14. дәріні тіл астына салуға не тән?

15. Парентералды енгізу жолдарына қандайлар жатады?

16. Дәріні бұлшық етке енгізуге не тән?

17. Бауыр аурулары кезінде дәрінің әсері қалай және неліктен өзгереді?

18. Дәрілердің әсерлерінің түрлерін атаңыз.

19. Дәріге үйреніп кетушіліктің дәріге тәуелділіктен айырмашылығы қандай?

20. кумуляция дегеніміз не, оның қаупі не?

21. Синергизм дегеніміз не?

22. Дәрілердің антагонизмі дегеніміз не?

23. Дәрінің жағымсыз әсерінің уландырғыш әсерінен не айырмашылығы бар?

25. Ерітінділер. Анықтамасы, жалпы сипаттамасы. Ерітінділердің қолдану тәсіліне және еріткішке қарай түрлері. Ішуге және сыртқа қолданылатын ерітінділердің рецепте жазылуы.

26. Шырыш, суспензия, эмульсиялар. Анықтамасы. Рецепте жазылуы.

27. Тұнба мен қайнатпалар. Анықтамасы, әзірлеу тәсілдері, сақталуы. Рецепте жазылуы.

28. Тұндырма мен сығындылар. Анықтамасы, жалпы сипаттамалары. Тұнба мен қайнатпадан айырмашылығы.

29. Гален және жаңа гален препараттары туралы түсінік. Жаңа гален препааттарының рецепте жазылуы.

30. Микстура және оны құрайтын бөліктер туралы түсінік. Микстураның рецепте жазылуы.

31. Инъекцияға қолданылатын дәрілік түрлер. Оларға қойылатын талаптар. Рецепте жазылу ережелері.

32. Дәрілік зат, дәрілік түр, дәрілік препарат туралы ұғым. Дәрілік шикізат.

33. Мемлекеттік Фармакопея, оның мазмұны.

34. Дәрінің мөлшері. Анықтамасы, жіктелуі. Дәрілерді балаларға, қарт адамдарға мөлшерлеу.

35. Рецепт. Анықтамасы, құрамы. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 1995 жылы «30» қазанында жарияланған №455 бұйрығы бойынша рецепт жазу ережелері. Рецептің қысқартылған және толық жазылу тәсілдері.

36. Ұнтақтар. Анықтамасы, құрамына, қолданылуына, ұсақталу дәрежесіне, мөлшерлеуіне қарай жіктелуі, рецепте жазу ережелері. Капсулалардың жалпы сипаттамасы, түрлері. Микрокапсула мен спансулалар туралы түсінік.

37. Таблеткалар, анықтамасы, жалпы сипаттамасы, рецепте жазылуы.

38. Драже, анықтамасы, жалпы сипаттамасы, рецепте жазылуы. Микродраже туралы түсінік.

39. Гранулалар туралы түсінік, рецепте жазылуы.

40. Жағындылар, анықтамасы, құрамы. Түр беруші заттардың салыстырмалы сипаттамасы. Рецепте жазылуы.

41. Пасталар, түрлері, жағындыдан айырмашылығы. Рецепте жазылуы.

42. Линименттер, олардың түрлері, сипаттамасы. Рецепте жазылуы.

43. Суппозиториилер, анықтамасы, құрамы, түрлері. Рецепте жазылуы.

44. Бұласырлар, жалпы сипаттамасы, практикалық маңызы.

45. Жұмсақ дәрілік түрлердің биологиялық тиімділігі. Дәрілік түрдің фармакологиялық әсерлер дамуына маңызы.

46. Фармакодинамика. Алғашқы және екінші фармакологиялық әсерленіс. Анықтамасы. Дәрінің организмдегі субстраттармен (нысаналармен) әсерлесуі. Дәрінің қабылдағышпен әсерлесуі. Екінші реттік өткізгіштер. Аффинитет, агонист, антагонист, агонист-антагонист туралы түсінік.

47. дәрі әсерінің организмде жүзеге асуына ықпал жасайтын факторлар, дәрінің химиялық құрылысы, физика-химиялық қасиеттері. Фармакогенетика, хронофармакология туралы түсінік.

48. Дәрілердің өзара әсерлесуі. Синергизм, оның түрлері. Антагонизм, түрлері.

49. Дәрілердің жағымсыз және улы әсерлері. Абсолюттік және салыстырмалы артық мөлшер. Кумуляция, арнамалы және бейарнамалы жағымсыз әсерлер.

5. Сабақ беру және оқыту әдістері: студенттермен жеке сұхбаттасу арқылы білімін анықтау, рецепт жазуын бағалау.