Przebsiębiorstwo
publiczne
prywatne
państwowe lokalne indywidualne zbiorowe ( spółki )
GOSPODARSTWO DOMOWE – grupa ludzi , wspólnie zamieszkujący i wspólnie podej –
mujących decyzje co do rozdysponowania posiadanych środków . przynajmniej jedna
z osób musi prowadzić działalność zarobkową .
Funkcje gosp . domowego :
Funkcja konsumpcyjna ( zaspokajanie potrzeb )
Funkcja produkcyjna ( uczestnictwo w rynku czynników produkcji – rynek pracy )
WYBORY konsumenta :
Wybory konsumenta odbywają się zgodnie z jego preferencjami , interesem ( główny
cel – zaspokajanie potrzeb )
Wybory dokonywane są w oparciu o dane informacje ( modelowe – pełna informacja )
Wybiera między dobrami substytucyjnymi
Jest podmiotem racjonalnym
Celem konsumenta jest maksymalizacja zadowolenia z konsumpcji
Ograniczenia :
Dochody ( dochód realny )
Ceny dóbr i usług ( dochód realny )
Uporządkowany system preferencji konsumenta :
Założenie kompletności preferencji .
Założenie przechodniości preferencji .
Nienasyconość zadowolenia konsumenta .
Dobra :
preferowane – najważniejsze dla konsumenta
obojętne – między dobrami można szukać najlepszej kombinacji dóbr ( możliwość
wymiany)
UŻYTECZNOŚĆ – miara zadowolenia konsumenta , pokazuje ile zadowolenia z konsumpcji
jednego dobra bądź usługi ma konsument
Użyteczność jest więc miarą porządkową , coś jest ważniejsze a coś mniej – subiektywizm.
UŻYTECZNOŚĆ CAŁKOWITA – suma użyteczności konsumowanej ilości dobra.
U
C
Ilość dobra Q
Funkcja rosnąca ale o zmiennym tempie przyrostu ( trzeba badać tempo przyrostu ) .
UŻYTECZNOŚĆ MARGINALNA – zadowolenie konsumenta ze zwiększenia ( zmniejszenia )
konsumpcji o jedną jednostkę dobra Q .
U
M
nasycenie Ilość dobra Q
Funkcja malejąca przecinająca układ współrzędnych , najcenniejsza dla konsumenta jest
pierwsza jednostka dobra ( bo wtedy najbardziej odczuwa rzadkość , potem wzrasta
uczucie nasycenia danym dobrem ) .
W przypadku konkretnego dobra może dojść do nasycenia – dane dobro nie ma już dla
nas znaczenia .
Ostatnia jednostka przypada na moment gdy UM przecina układ – nasycenie , gdy ilość
dobra jest maksymalna .
UC
= max
UM = 0
punkt nasycenia ( odnosi się do jednego dobra )
PRAWO malejącej użyteczności marginalnej – każda następna jednostka danego dobra
daje coraz mniejsze zadowolenie konsumenta .
TEORIA nadwyżki konsumenta ( Marshall ) – z dodatniej różnicy pomiędzy indywidualną
użytecznością jakiegoś dobra dla danego konsumenta a jego ceną rynkową .
KRZYWA OBOJĘTNOŚCI – pokazuje wszystkie kombinacje dwóch dóbr dających
konsumentowi ten sam poziom zadowolenia.
Dobro A
Dobro B
Dla konsumenta jest obojętne czy tyle danego dobra czy tyle innego – dobra wymienne .
Relacja wymienności jest zmienna ( bo przydatność danych dóbr może się zmieniać )
Różna jest substytucyjność dóbr .
PRAWO malejącej marginalnej substytucyjności dóbr – określa jaką ilość dobra A należy
poświęcić w celu zwiększenia konsumpcji o 1 jednostkę dobra B .
Zależy od ogólnej ilości A i B ( rzadkość )
MAPA OBOJĘTNOŚCI
D obro A
Każda wyżej położona krzywa symbolizuje
wyższe zadowolenie z konsumpcji .
Dobro
B
Krzywe wzajemnie równoległe , nie przecinają układu .
Kombinacja
na zasadzie zmniejszania się jednego i
drugiego dobra. Konsumentowi jest wszystko
jedno
. Taka krzywa jest niemożliwa ,
ograniczenia finansowe .
DUDŻET KONSUMENTA :
Dochody :
płacowe
pozapłacowe
stałe ( regularne )
sporadyczne ( nieregularne )
Wydatki
konsumpcja bieżąca
oszczędności
Płaca jest najpowszechniejszym dochodem ale nie jest jedynym źródłem .
Źródła pozapłacowe :
działalność państwa : stypendia , renty ,zasiłki , pomoc społeczna
wygrane – gry liczbowe , spadki
oszczędności
Dochody:
regularne – podstawowe : płaca , stypendium , renta , wyniki z ubezpieczeń społ.
sporadyczne – wygrane , spadki
Dochód z okresu T = konsumpcja z okresu T ale istnieje też ograniczenie z konsumpcji
bieżącej na korzyść konsumpcji przyszłej ( oszczędności ) .
Rentier – osoba żyjąca z kapitału , ma dosyć środków na życie .
Transfery rzeczowe – pieniądze trafiające z pomocy społecznej ( Begg ) .
LINIA BUDŻETOWA KONSUMENTA
D
obro
A
Pokazuje wszystkie kombinacje dóbr , które wymagają
zaangażowania
takich samych środków ( takiej samej