Диктант текстлары 5 нче сыйныф

Диктант №1 (12.09 2011_ Тикшерү диктанты. Татлы җиләк

Июль. Тиздән кура җиләге өлгерер.

Кура җиләге-шифалы үзлекләре ягыннан гаҗәеп үсемлек ул. Борынгы заманнарда ук аны тән температурасын төшерү өчен кулланганнар.

Кура җиләгендә кеше организмы өчен файдалы С витамины күп. Аның ашказаны,эчәкләр эшчәнлегенә уңай йогынтысы зур.Кура җиләгенюкә чәчәге , үги ана яфрагы белән кушып кулланырга да була.

Кура җиләге июль- август айларында өлгерә. Җиләкләрне өлгергән вакытта күбрәк ашап калырга тырышыгыз. Урманда үскән кура җиләге аеруча файдалы.

Кура җиләгеннән варенье, төрле эчемлекләр ясарга мөмкин.(75 сүз)

(5-11 нче сыйныфлар өчен диктантлар җыентыгы. К., “Мәгариф”,2001, 8 бит).

Диктант № 2. «Сузыкларның ярашуы» темасы буенча контроль диктант(№1)

Беренче чәчәкләр.

Агачлар арасында ястык кебек яткан кар кояшлы язның, табигатьнең тылсымлы көченә каршы тора алмый, эри.

Аның артыннан безнең якның умырзаялары калка. Сәрдәнә башын төртү белән үк баллы зәңгәр чәчәген җибәргән. Күкебаш кызыл калпагын ача. Җилдәк алсу сабагын күрсәткән. Күршедә генә кар юасы тырпаеп чыга. Алар янында ук сәрдә күренә. Ул әчкелтем исле чәчәген соңрак җемелдәтә, ә хәзер туйганчы кар суы эчә, көч җыеп калырга тырыша.

Монда һәрнәрсә үзенчә матур. Агач төбендәге мендәр кебек кабарып торган җете яшел мүк өстендә ефәк җепселләр күтәрелгән. Башлары коңгырт чукмарлы. Күке җитене шулай бизи язгы урманны, матурлыгы белән карашыбызны җәлеп итмәкче була. Нинди бай һәм гүзәл бездә үсемлекләр дөньясы. (107 сүз).

Грамматик бирем. 1. Сингармонизмның беренче төренә сүзләр язарга.

2. Сингармонизмның икенче төренә сүзләр язарга.

Диктант № 3. (“Фонетика, орфоэпия” темасы буенча) Таңны каршылау. (06.12.2011)

(5-11 нче сыйныфлар өчен диктантлар җыентыгы.К., “Мәгариф”,2001, 16 бит).

Як-ягыма күз салам. Чоңгыл тирәләре, елга өсләре аксыл-күк куе томанга төрелгән. Теге як яр бөтенләй күренми, шунлыктан агачларның өске өлешләре ничектер һавада асылынып торалар сыман.

Тирә-юнь тынлыкка чумган. Сирәк-мирәк кенә ишетелгәләгән тавыщлар да тонык, калын пәрдә аша ишетелгән сыман.

Ниһаять, күкнең бер чите ут капканга охшый башлады.Сызылып кына таң беленде. Җикән камышларга, кеше буе булып котырып үскән су үләннәренә, кыяклы кураларга җан өреп, тыгыз җил исте. Таң җиле! Тирә- юнь шомлы кыштырдаулар белән тулды. Әлеге җил куе томанны хәрәкәткә китереп ботарлый, өзгәли башлады.

Менә кояшның беренче нурлары бөтен җирне яктыртты. Минем яндагы куак-үләннәрнең өсләренә ләйсән сиптеләрмени, бөтен дөнья җем-җем итә, күзләрне чагылдыра. (102 сүз).

Грамматик бирем. Дөнья, кояш сүзләренә фонетик анализ ясарга.

(5-11 нче сыйныфлар өчен диктантлар җыентыгы.К., “Мәгариф”,2001, 23 бит).