Сабаққа арналған әдістемелік нұсқау

Мамандығы: 5В130100 “Жалпы медицина”

1. Тақырып: Жалпы этиология мен патогенез. Организмге төмен барометрлік

қысымның әсері.

2. Мақсаты:

Жалпы хтиология мен патогенездің негізгі түсініктерін меңгеру

3. Оқыту мақсаты:

• биіктік ауруын үлгілеу тәсілін меңгеру

• тәжірибе нәтижелерін сараптап, төмен барометрлік қысымның әсерін мысалға ала отырып жалпы патогенездің негізгі түсініктерін түсіндіру

4. Сабақтың негізгі сұрақтары:

1. Этиология туралы түсінік. Ауру туындауындағы себеп пен жағдайдың маңызы. Ауруларды алдын алудың және емдеудің хтиотроптық ұстанымдары.

2. Хиологиялық жайттардың жіктелуі және олардың сипаттамасы. Ауру туындауында сыртқы орта жайттары мен организмнің ерекшеліктерінің маңызы. Жалпы хтиологияның хкологиялық аспектілері.

3. Пихогендік патогенді жайттар. Иатрогенді аурулар туралы түсінік. Денсулықты сақтау мен адам аурулары туындауындағы әлеуметтік жайттардың рөлі. Балалар патологиясындағы және балалар өлімін төмендетудегі әлеуметтік жайттардың маңызы.

4. Патогенез, анықтамасы. Бүлініс патогенездің бастапқы тізбегі ретінде. Бүлініс деңгейлері. Патогенездегі себеп-салдарлық арақатынастар. Патогенездің негізгі тізбегі, «кері айналып соғу шеңбері» туралы түсініктер, мысалдар келтіру.

5. Ұрықтық даму патофизиологиясы: жіктелуі, хтиологиясы, ұрықтық даму кезеңінде дерттік үрдістер дамуының жалпы заңдылықтары.

6. Организмге төмен барометрлік қысымның әсері. Биіктік ауруыү негізгі көріністері, патогенезі.

5. Білім берудің және оқытудың әдістері: шағын топтармен тәжірибелік жұмыс істеу.

Тәжірибе № 1. Егеуқұйырық ағзасына атмосфераның патогенді әсері.

Ақ егеуқұйрықты Камовский насосының қалпағының астына енгізіп, насос ұршығын біркелкі айналдыра отырып, кезектестіре қысымды 760 мм. с.б. на 180 мм. с.б. дейін дөмендейді. Тері жабындысы мен кілегей қабаттарының түсін байқап жануардың жағдайының өзгерісін бақылап тыныс алу қозғалысын санайды. Қалтырау кезеңінің уақытын белгілейді, уақыт ауа жібергеннен бастап есептеледі. Тәжірибе аяғында үш жақтылы кранды абайлап бұрап ақырын ғана жүйеге қысым тең келгенге дейін ауа еңгізеді., содан кейін барып оқытушы Камовский аппараты қалпағын ашады.

Нәтижесі:

Атм. қысым мм.с.б.	уақыт	тыныс қозғалысы	кілегей қабатының түсі	әрекеті
760 мм. с.б.
560 мм. с.б.
360 мм. с.б.
180 мм. с.б.

Қорытынды: Беттін 1/3 жазуға қалдыру керек.

Тәжірибе № 2. Егеуқұйрық ағзасына оттегін қалыпты парциальды қысымы кезіндегі сиретілген ауа әсері.

Камовский насосының қалпағы астынан ауаны 190 мм. с.б.-на дейін, содан соң үш жақты кранның бос өсіндісіне таза оттегі бар жастықты қосады, оны ақырын қалпақ астына жібереді. Содан кейін қалпақты көтеріп тез арада егеуқұйрықты сонда еңгізіп

тығыз жабады. Ары қарай 1 тәжірибедегі дей яғни қысымды 180-170 мм. с.б. төмендетіп, жануар жағдайын байқайды.

Нәтижесі:

Атм. қысым мм.с.б.	уақыт	тыныс қозғалысы	кілегей қабатының түсі	әрекеті
760 мм. с.б.
560 мм. с.б.
360 мм. с.б.
180 мм. с.б.

Қорытынды: Беттін 1/3 жазуға қалдыру керек.