Қолданатын әдебиеттер тізімі

Негізгі :

1. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А., 1973, 1977, 1993.

2. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. А., 1996.

3. Баранникова Л. И. Введение языкознание. Саратов, 1973.

4. Баскаков Н. А. Введение в изучение тюркских языков. М., 1969.

5. Хасенов Ә. Тіл білімі. А., 1996.

6. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. А., 1999.

Қосымша:

1. Аманжолов А. С. Қазақша-орысша лингвистикалық терминдері. А., 1997.

2. Ахманова О. С. Словарь лингвистических терминов. М., 1966.

3. Исаев С. Қазіргі қазақ тіліндегі сөздердің грамматикалық сипаты. А., 1998.

4. Қордабаев Т. Р. Тілдің структуралық элементтері. А., 1975.

5. Салқынбай А., Абақан Е. Лингвистикалық түсіндірме сөздік. А. 1948.

6. Тектіғұл Ж. Тіл біліміне кіріспе (жаттығулар жинағы) А. 2000.

7. Истрин В. А. Возникновение и развитие письма. М., 1965.

8. Кодухов В. И. Введение в языкознание. М., 1979, 1987.

№ 18 9-апта

Тақырып: Омонимдер, синонимдер, антонимдер

Жоспар:

1. Лексикалық омонимдер

2. Лексика-грамматикалық омонимдер

3. Сноимдік қатарлар

4. Антонимдердің жуп құрау ерекшеліктері

Бақылау сұрақтары:

1. Тілдегі көп мағыналы сөздердің есебінен келіп омонимдерге мысалдар келтір.

2. Сөздердің фонетикалық өзгеріске ұшырап, дыбыстық құрамы жағынан бірлесу арқылы жасалған омонимдер туралы айтып бер.

3. Аффикстер жалғану арқа жасалған туынды омонимдерге мысалдар келтір.

4. Полисемантизмдер мен омонимдердің қандай ерекшеліктері бар.

5. Лексикалық омонимдерег ұқсас басқа тілдік құбылыстар.

Жаттығу орындау:

Төмендегі сөздердің синонимдерін түгелдей келтіріп, синонимдік қатар құраңыздар, оларға ұйытқы болып тұрған тірек сөзді көрсетіп түсінік беріңіздер. Талдау үшін «Қазвақ тілінің түсіндірме сөздігін», «Қазақ тіліндегі синонимдер сөздігін» пайдаланыңыздар.

Абайлау, аласа, алыс, асығу, бала, барлық, бет, дардай, епті, кездесу, кенеттен қорқу, мезгіл, реті, сотқар, тәрізді, уайым.

№ 19 9-апта

Тақырып: Сөз мағыналарының өзгеру себептері.

Жоспар:

1. Метафора тәсілі.

2. Метонимия.

3. Синекдоха.

4. Қызмет бірліге бойынша ауысу.

Глоссарий

1. Метафоралық тәсіл.

2. Метонимия

3. Синекдоха

4. Қызмет бірлігі бойынша аталу.

5. Функционалады семантика заңы.

6. Бөлшектің бүтінге ауысу заңы.

7. Сөз мағынасының кеңею мен тараю заңы.

8. Семантиканың заңдары.

9. Семантика және семасиология.

10. Сөз мағынасы.

№ 20 10-апта

Тақырып: Сөздік құрам және оның дамуы

Жоспар:

1. Көнерген сөздер

2. Неологизмдер

Бақылау сұрақтары:

1. Көнерген сөз туралы түсінік

2. Көнерудің үш түрлі дәрежесі

3. Архаизмдер

4. Истроизмдер

5. Көнеру сипаты

6. Әбден ұмытылған сөздер

7. Жеке айтылмай, туынды сөздердің түбірінде сақталған сөздер

8. Мақал – мәтелдердің құрамында сақталған сөздер

9. Архаизмнен қайта қолданысқа түскен сөздер

Студенттің үйде орындайтын жұмысы:

1. Бір шығармадан («Үркер») көнерген сөздерді теру

2. Көнерудің дәрежелеріне мысал келтіру

Конспект:

1.Дайындап келген көнерген сөздерді талдау

2. Көнерген сөздерге анықтама

3.Тарихи сөздерге сипаттама

4. Архаизм сөздерге анықтама

5.Діни ұғымға байланысты архаизмдер

6. Үй тұрмысына қатысты көнерген сөздер

7. Әр түрлі ұғымға қатысты архаизмдер

8.Әбден ұмытылған сөздер

9. Көнерген сөздер бар сөйлем құрау