5.5 Поқ және администратор мен жетекшілер персоналының біліктілігін арттыру.

Біліктілікті арттыру – бұл қосымша тағы тілім түріне жатады, оның максаты болып біліктілік беңгейіне талаптардың артуына және жаңа әдістерді меңгеруге байланысты мамандардың теориялық және тәжірибелік білімін жаңарту болып табылады.

Профессорлық – оқытушылық құрамның және қыметкерлердің біліктілігін арттырудың басты қағидасы олардың ғылымдағы, техникадағы, техногологиядағы болып жатқан өзгерістерге дайын болуы.

Қызметкерлердің біліктілігін және шығармашылық бастамаларды көрсетуге жағдайларды жасау; жұмыскердің жұмысын әділ бағалау және лайықты еңбек ақысын беру; уәждеме, сыйақы, моральді ынталандыру арқылы кадрлардың біліктілігін сақтау.

Университет қыметкерлері сапалы білім беру аймағындағы университет іс- әрекеттеріне жетік және толыққұқылы қатысушылары болып табылады, осының арқасында олар біліктілігін тиімді арттырады, инновациялық технологияны игереді, өз жұмысын ынталы және жауапты ұйымдастырады.

Унивеситеттің біліктілігін арттыру жоспары бір жылға дайындалады, және онда келесі біліктілікті арттырудың әдістері бар:

- Біліктілікті арттыру

- Оқытушылардың кафедраішілік, факультетішілік және университетішілік семинарларға қатысу, жоо және шетелде машықтану, сала бойынша сертификаттар алу, оқытушылақ шеберлікті арттыру үшінөздік жұмыстар атқату;

- Тәрбие жұмысын жасау жоспарының сапасы;

- Лекция оқу мен лабораториялық жұмастарды жүргізу методикасы, студенттің білімін қадағалау, ұйымдастыру және СӨЖ бен СОӨЖ жүргізу;

- Методикалық жұмыс- оқытушының жасаған және шығарылған оқу әдістемелік құралдары, электронды кітаптар, лабораториялық жұмыстар үшін методикалық құралдыр;

- ҚР Ғылыми гранттарға қатысу және басқа да ғылыми конференцияларға және көрмелерге қатысу, мақалалар жазу, монография шығару, авторлық куәлік және патент алу;

Қызметкерлердің біліктілігін арттыру мақсатында қызметтестікке негізделген келісімшарт (академиялық тұтқырлық, ғылыми машықтану, біліктілікті арттыру курстары) арқылы шетелдің (Польша, Словакия, Германия, Монголия, Китай, Турция, России, Украины и Белоруссии) үздік жоо-да тәжірибе алмаса алады.

5-ші кесте оқытушылар мен қызметкерлердің біліктілігін арттыру

Форма	2010-2011 оқу жылы					2011-2012 оқу жылы						2012-2013 оқу жылы
Біліктілікті Арттыру	барлығы	Соның ішінде				Барлығы	Соның ішінде				Барлығы		Соның ішінде
		ҚР*	%	ЗС*	%		ҚР*	%	ЗС*	%			ҚР*	%	ЗС*	%
Семинар	35	25	71,4	10	28,6	43	25	58,1	18	41,9	89		84	94,4	5	5,6
Машықтану	77	38	49,4	39	50,6	63	20	31,7	43	68,3	37		6	16,2	31	83,8
Біліктілікті Арттыру курстары	26	25	96,2	1	3,8	20	7	35,	13	65	6		6	100	-	-
Жооішілік Біліктілікті Арттыру Курстары	139				89	89					35
Конфеденция мен симпозиум	32	11	34,4	21	65,6	69	25	36,2	44	63,8	49		26	53	23	47
қорырынды	309					284						216

Оқытушылар және қызметкерлердің тағы университеттің меншікті әдісі есебінде, тегін негізде, жоғарғы оқу орынның ішінде біліктілікті жоғарлату мүмкіндіктері бар. Бұл үшін қазақ тілін оқыту курстары құрылды, педмастерлік курстар, «Білімдегі жаңа технолония. Қашықтан оқыту тәсілі».

Оқытушыларға, қызметкерлерге және университеттің студенттеріне қазақ тілі курстары қазақ тілін үйренуге және жетілдіруге, білім алу мақсатымен жүргізіледі, қазақ халқының мәдени мұрасына тарту,11.07.97.ж Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес « Қазақстан Республикасының тілдері туралы және Қазақстан Республикасындағы тілдермен жұмыс істейтін Мемлекеттік бағдарлама бойынша, сондай-ақ университетте мемлекеттік тілдерге іс қағаздар жүргізу аударымымен байланысты.

Компьютерлік бағдарламаларды пайдаланып, қарқынды оқыту тәсілі қазақ тілін үйрету сапасын жақсартуға қолданылуда. Сабақта әртүрлі сызбалар мен карталар, карталы-программалар тиімді пайдаланылып, рөлдік ойындар, тесттік тапсырмалар қолданылады. Сабаққа қызығушылықты арттыруға жасанды мәліметтер пайдаланылады.

2010-2011 оқу жылдарында универститеттің оқытушыларына және қызметкерлеріне қазақ тілінің курсттық сабақтары жалғасты. Әрдайым 6 адам ( бастаушы топтар, қызметкерлер) мен 5 адам (жалғастырушы топтар, оқытушылар) оқыды. 2011 ж ақпанынан студенттерге қазақ тілі курстары тегін ұйымдастырылды. Сабақ әр 3 топта 8-10 адамнан жүргізілді. Әрдайым 27 адам оқыды.

2011-2012 оқу жылдарында сабақ 3 деңгей бойынша жүргізілді: бастаушы, жалғастырушы, тереңдетілген. Қазақ тілі курсында 40 адам оқуда өтті, соның ішінде 6 оқытушылар ( жалғастырушы деңгей), 9 қызметкерлер (6-бастаушы деңгей, 3-қазақ тілінде іс қағаздар жүргізу), 25 әскери кафедраның 25 оқытушылары мен қызметкерлері ( бастаушы деңгей-8, жалғастырушы деңгей-11, тереңдетілген-6 адам).

2012-2013 оқу жылдарында сабақ 3 деңгей бойынша жүргізілді: бастаушы, жалғастырушы, тереңдетілген. Қазақ тілі курсында 24 адам оқуда өтті, соның ішінде 2оқытушылар мен 2 қызметкерлер (жалғастырушы деңгей), Әскери кафедраның 20 оқытушылары мен қызметкерлері ( жалғастырушы деңгей-11, тереңдетілген-9 адам).

Профессорлі-оқытушылық құрамдағы дәрежені жоғарлату мақсатымен университетте 2010-2011 оқу жылдарында қашықтан білім беру технологиясын пайдаланып, қурстар құрылды « Білім берудегі қазіргі технология. Қашықтан оқыту әдісі». 101 адам сертификаттар алды. 2011-2012 оқу жылдарында дайындықтан 50 оқытушылар мен қызметкерлер өтті.

2010-2011 оқу жылдарында 22 ақпаннан 14 наурыз аралығында кредиттік технологиялық оқу бойынша семинар өткізіліп, 18 адам сертификаттар алды.

Университетте жас оқытушылардың дәрежесін жоғарлату мақсатымен келесі жұмыс түрі ұйымдастырылады: дәрежені жоғарлату курстары, стажировка, тәжірибелі жоғарыдәрежелі оқытушылардың жағынан тәлімгерлік, басты лекторлардың сабағына қатысу, ашық сабақтар және т.б., соынң ішінде, семинарға, конференцияға, көрмелерге қатысу, мамандандырылған курстардан өту.

Алдағы тәжірибелерді оқу мақсатымен, кәсіби және ұйымдастырушылық дағдыларды алуға, алынатын лауазым міндеттерін орындауға Қазақстан Республикасында стажировкалар жүзеге асыруда, сонымен қатар оның шекарасынан да, алғы шетптегі кәсіпорындарда (біріккен), жетекші ңылыми-зерттеу орталықтарында, білім беру мекемелерінде, консультациялық фирмаларда.

Жас оқытушыларды қолдау және дамыту мақсатымен 1984 жылдан бері оқытушылық шеберлігін жоғарлату курстары жұмыс істеуде. Қазіргі уақытта курстың бағдарламасы 120 сағат көлемінде, соның ішінде:

• Психология-30 сағ

• Педагогика жоғарғы мектептерде-30 сағ

• Сабақ беру әдісі профилденетін (экономикалық, техникалық, биологиялық) дисциплин-20 сағ.

• Казіргі технология және оқыту әдісі-40 сағ.

Жыл сайын оқытушылық шеберлік курстарында 20-30 адам оқиды. Биылғы оқу жылына 75адам жазылған, соның ішінде 50-і мемлекеттік тілді оқуға және 25-і орыс тілін.

Оқытушылық тәжірибелік курстары негізінде жоғарғы оқу орында ортақ педогогикалық үдерістерді қарқындату үшін нақты база болып табылады, оқытушылық қызметте теориялық негізді беру ғана емес, педагогикалық тәжирибелік бойынша арнайы тренинг қарастырылады.

Арнайы курстың мақсаты-жоғарғы мектепте оқытушылық үдерістің теориялық және методикалық негізін меңгеру, университеттің оқытушылардың перогогикалық тәжирбеліктерін жетілдіру.

Арнайы курсттың міндеттері:

• Жоғарғы мектепте қазіргі оқытушылық үдерістің болмысын ашу;

• Инновационды педогогикалық технологияларды көрсету

• Негізгі ұйымдасқан оқу түрінің әдістерін беру, дамыған оқу базасына негізделген;

• Жас оқытушыларды өзінің оқытушылық тәжирибелерін арттыру тәсілдерін құралдандыру;

• Педогогикалық үдерісті жетілдіру мақсатымен зерттеушілік, шығармашылық жұмысты жүргізе білуге келтіру;

• Тұлғаның психологиясын білу және педогогикалық қарым-қатынасты жүзеге асыру;

• Компьютерлік оқу технологиясының болмысы мен болашағын көрсету.

Педагогикалық тәжирибелік курсын оқыту үдерісінде оқудың даралығына назар аударылады, жас оқытушыларға шығармашылыққа, зерттеушілік әрекеттеріне қызығушылығын дағдыландыру, өзінің оқытушылық мүмкіндіктеріне аутодиагностикалық тәсіліне назар аударылады.

Оқу дисциплинасының қай оқытушысы болмасын барлық иновациондық технологияларға негіз болып табылатын, дамушы оқу тәсілін қолдана білу керек. Жоғарғы мектептің оқытушысы даму зандылықтар мен ойлау үрдісін арттыруды, тану түрлерін игеруге және білуге міндетті, қазіргі өзара әрекеттестіктің ерекшелігі « оқытушы-студент», студент білімінің мағыналы бағасын игеру, оқуды дербестендіру тәсілін жүзеге асыра білу, қазіргі оқыту тәсілін игеру, студенттерден оқудың оң жақтарын тәрбиелей білу және әрбір студенттерді алдағы үзіліссіз білім лауға дайындау.

Арнайы курстың бағдарламасы және ұйымдастыру тәсілі жоғарғы мектептерде педогогикалық үдерістердің білім беру мен жетілдіру аумағында Қазақстан Республикасының саясатына толығымен жауап береді.

Педогогикалық тәжирибелікті арттыру курстарының тиімділігін екі фактор бойынша анықтайды: бірінші- бағдарламаны жетілдіру мен курстарда оқу үрдістерін жүргізу, және екінші- тыңдаушылардың білім алу нәтижелерін оқу үрдістеріне енгізу.

Жыл сайын жоғарғы оқу орынның жас оқытушыларды дайындауда және қайта дайындауда арнайы курстың мағынасын анықтайтын анкетирлеу, сауалнама жүргізіледі.

Университетте жоғарғы басшыларды білім беру менеджменті бағдарламасы бойынша дайындау жүргізіледі. Университеттің ректоры Лондон қаласында Империал коллледжінде семинарда «Менеджметтегі жаңа болашақ және жоғарғы оқу орынның стратегиялары» тақырыбында оқудан өтті, бірінші проректорғ экономикалық, агрономикалық және техникалық факультеттің декандары, маркетинг пен сервистің кафедра меңгерушілері 72 сағ көлемінде «Жоғарғы мектептің менеджменті» мамандығы бойынша толық курстан өтті.Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті жоғарғы оқу орынында оқытушыларының дәрежесін жоғарлату Институтында.