17) Желілік басқару командаларын және bash қабықшасын қолдану Желілік басқару командалары

Ifconfig командасы желілік баптау үшін қолданады.

Егер аргумент ретінде басқа қандай да бір интерфейс қолданылса, онда осы ақпарат осы интерфейс үшін ғана беріледі. Мысалы А аргументі берілсе, онда барлық интерфейстер жайлы ақпарат беріледі. Ол өшірулі болсада.

Host командасы хост туралы домендік ақпарат алу үшін қызмет атқарады: IP-адрес, MX-жазбасы және басқа ақпараттарды, бұл ақпараттар берілген символдық есіммен байланысты. Хост есімі аргумент командасы ретінде қолданады.

екінші аргументпен DNS-серверді көрсетсек болады. Бұл сервер ақпараттарды алғанда пайдаланады.

nmap командасы– өшірілген хосттарды желілік сканер көмегімен анықтайды. Бұл программаның негізгі міндеті – өшірілген хостағы порттың жағдайын анықтау. Сонымен қатар программа өзіндік мәліметтер қорының негізінде өшірілген хостта қандай ОЖ бар екенін анықтай алады.

Өшірілген терминал командалары

telnet – желілік терминал командасы.

ssh – программасы заманауи болып саналады.

Bash — тексттік терезеде интерактивті режимде жұмыс істейтін процессор. Bash тағы да файлдан командаларды оқи алады. Оларды скрипт деп атаймыз.UNIX ОЖ-де екі командалық интерпретатор бар: bash (Bourne), ksh (Korn) бар. Ағымдағы директорияны өзгерту, орта (environment) айнымалыларын орнату, структуралық операторларды программалау командаларынан басқа командалар  -  сыртқы программалар болып табылады. Команда жіберілетін программа атынан және аргументтерден тұрады. Аргументтер команда атынан және бір-бірінен бос орын және табуляциямен ажыратылады. Кейбір арнайы символдар shell -дің өзімен интерпретацияланады. Арнайы символдарға " ' ` ! $ ^ * ? < > & ; жатады.

bash-қа арналған кез –келген сценарий редакторланатын файл комбинациясының бірінші жолын көрсетумен басталады:

#!/bin/bash

Бұл тізбектілік берілген сценарийді өңдеуге қолданатын программаға яғни bash қабықшасына сілтеме жасайды. Bash тілі жеткілікті түрде қуатты болып табылады. Айнымалыларды хабарлау тілдің маңызды бөлігі болады. Айнымалыларды жоғарғы регистрлі əріптермен атау қабылданған, мысалы:

#!/bin/bash

TERM=vt100

CONTER=0

Айнымалы мəнін алу үшін келесі синтаксис қолданылады:

ALFA=$BETA+$GAMMA

Айнымалы мəндерін немесе жай сөзді экранға шығару echo операторының көмегімен жүзеге асады:

echo $ALFA summ BETA and GAMMA

echo Done.

Шығарылатын ақпаратты шығару үшін оларды бір(') немесе екілік(“) тырнақшаға алуға болады.

Комментарий ретінде # таңбасы қолданылады. Ол жолдың басында қолданумен қатар ортасында да қолданылады:

# экран тазартайық

clear

18. Демондарды және маршрутизация хаттамасын қолдану не үшін қажет? Routed, Gated демондарының жұмыс істеу мысалдары

Демон дегеніміз UNIX әлемінде қолданушымен тікелей байланыспайтын процестерді айтамыз.Демон-процессте басқарушы терминалы жоқ және қолданушылық интерфейсі де жоқ. Демонды басқару үшін басқа программаларды қолдануға тура келеді.

Демонның мысалы ретінде қарапайым aahzd желілік серверін қарасытырайық.Ол клиенттің запростарын қабылдап оған жауап қайтарады.Біздің сервердің коды Давид Жилье (David Gillies) жазып бітірген толық демон болып табылады.

BecomeDaemonProcess() функциясы Linux-тің қарапайым консолді процесін демон процеске айналдырады.

ConfigureSignalHandlers() демон-процестің сигналды реттеушілерін баптайды.

BindPassiveSocket() функциясы TCP/IP порттарын кіріс запростарды есту үшін ашады.

Routed демоны.Бұл демон негізінде бастапқы жүктеу кезінде іске қосылады.Қайсы желілік интерфейс қосылып турғанын тексеріп , олардың қаншауымен жұмыс жасау керек екеенін шешеді.Егер интерфейстер біреуден көп болса , онда бірнеше ішкі желілерге қызмет жасау керек болады. Request (запрос) барлық узелдерге /etc/hosts файлында көрсетілген . Егер интерфейс широковещаниені қолдайтын болса онда , Request пакеті широковещательный режимде жіберіледі.

Мұндай пакетті барлық узелдер қабылдап алады. Пакеттерді жөнелткен соң Routed демоны күту режиміне көшеді. Осы уақыттан бастап ол тек екі түрдегі пакетті қабылдайды: Request и Response (жауап ).

Routed демоны бірадресті режимде байланысатын узелдердің тізімі /etc/hosts файлында беріледі. Широковещательный режимде хаттар барлық узелдерге тарайды.Сонымен қатар активті және пассивті шлюздердің адресін беруге болады.

Gated демоны. Басқа демондар сияқты Gated демоны бастапқы жүктеу кезінде іске қосылады. Ол үшін демонды шақыру жолына бастапқы тиісті сценарийді беру керек. Мысалы rc . local.

Алдымен демон глобальді айнымалыларды орнатады, сосын /etc/gated, conf файлын оқиды. Демон модульді принцип бойынша жұмыс жасайды, сондықтан барлық керекті протоколды қолдау программаларын қосудың қажеті жоқ.тек /etc/gated, conf файлында көрсетілген протоколдың модульдері көрсетіледі.Сосын конфигурациядан маршруттардың импортталу ережесі жүктеледі. Және басқа маршрутизаторға экспортталу ережесі жүктеледі. Бұл инициялизациялаудың соңғы этапы болып табылады.