15. Программалық жабдықтаманы конфигурациялау және кезекті қолжетімділік құрылғыларын қосудағы туындайтын мәселелерге тоқталыңыз, оларды шешу жолдары.

Жаңа программалық жабдықты орнату қажеттілігі екі жағдайда туындайды;

• Сізде жаңа нұсқа пайда болған кезде

• Жүйеде орнатылмаған қандай да бір пакет қажет болған кезде.

Екінші жағдайда сіздің орнату дискіңізде бар бұл бір пакетте болуы мүмкін, бірақ инталляция процессі орнатылмайды. Дегенмен жаңа ПЖ көбінесе интернет желісінде болады. Басым бөлігі тегін немесе шартты тегін болады. Онда болмағанымен сізе жаңа пакет орнату қажет. Жан-жақты ПЖ –ның Линукста екі негізгі формасы бар: енгілізген мәтінде және орныдалған модуль түрінде . Осы және басқа да ПЖ пакеттері tar-gz архив немесе rpm-пакет түрінде қойылады. Жаңа пакеттердің инсталляциясы үшін root қолданушыға кіру керек.

Программалық жабдықтаманы конфигурациялау

RPM - дистрибутивтары

# rpm –qa

- жүйеде DEB пакетін орнатылған мәіметтерді көрсету

DEB - дистрибутивтары

# dpkg -l |more

-жүйеде DEB пакетін орнатылған мәіметтерді көрсету

apt-cache showpkg пакет аты

-пакет туралы толық мәлімет алу

# [sudo] rpm -i pkgname.rpm

- RPM пакетін орнату pkgname.rpm;

# [sudo] rpm -e pkgname

- RPM пакетін өшіру pkgname;

# [sudo] dpkg -i *.rpm

-директорияда барлық пакеттерді;

DEB - дистрибутивтары

# [sudo] apt-get update-

- интернеттен қосылған пакеттер тізімін жаңартуt;

# [sudo] apt-get upgrade

-орнатылған пакеттердің Қол жетімді нұсқасын жүйеде жаңарту;

# [sudo] apt-get install pkgname

- DEB пакетін орнату pkgname;

# [sudo] apt-get remove pkgname

-DEB пакетін өшіру pkgname;

# [sudo] dpkg -i *.deb

-директорияда барлық пакетерді орнату

16. Linux кең таралған дистрибутивтері. Жүйелік администратордың алдына қойылатын басты мәселелер.

Slackware. Бұл дистрибутивтің алғашқы нұсқасын Патрик Фолькердин жасады, сонымен қатар Mr. Slackware және The Manа 17 шілде 1993. Бұл нұсқа SLS дистрибутивінде базаланды және 3,5" дискеттер көшірмесі болды, ол FTP арқылы жазыпалынды. openSUSE — пайдалануда тұрақты, жеңiл және бiткен көп мақсатты Linux дистрибутиві. Бұл дистрибутив қолданушыныға жай ғана ядро емес және басты утилиталар сонымен қатар басқа да программалық жабдықтармен (XFree86 және TCP/IP қолдауларын қосады) алғаш ұсынған.

UBUNTU - linux ядросын қолданатын және debian-ға негізделген операциялық жүйе. Негізгі жасаушысы және демеушісі canonical компаниясы болып табылады. Қазіргі уақытта жоба белсенді түрде дамуда және ашық бірлестік тарапынан қолдау көруде. Ubuntu-ды 20 миллионнан астам қолданушы пайдаланады, бұл оны openstat санақ ғылымы бойынша десктоптарға арналған linux-тың ең танымал дистрибутиві. Веб-серверлерге арналған ең танымал ож-дің тізімінде ол 4-орында тұр. Ubuntu серверлер және жұмыс станцияларына арналған бағдарламалық қамтамасыз етуді іріктеу арқылы қойылады. Онымен қоса 2013 жылдан бастап arm және х86 смартфондарына арналған версиялары жасалуда.

FEDORA - GNU/Linux операциялық жүйесінің дистрибутиві.

Бұл дистрибутивтің демеушісі Red Hat фирмасы және бiрлестiк қолдау көрметеді. Fedora жобасының мақсаты  — еркiн бағдарламалық қамтамасыз етуден бүтiн операциялық жүйесiнi құрастыру. Нұсқалары әр 6-8 ай сайын қол жетімді жаңартылып отырады. Fedora – ның қазірге 19 нұсқасы бар. Бастапқы 5 нұсқасы Fedora Core деп аталады. Fedora 20 үшін «Heisenbug» кодтық есiмi таңдалған.

GENTOO – салыстырмалы жас және активті дамитын дистрибутив. Gentoo дистрибутиві Enoch Linux атауымен Дэниел Роббинстың меншiктi дистрибутивiнiң әзiрлемелерiнің негiзде пайда болды. Дистрибутивтің түпкi мақсаты меншiктi құрастыру, оптимизацияланған нақты аппаратты қамтамасыз ету және қолданушуға қажетті программалар жиынтығы.

Жүйе администраторының негізгі міндеттері

• Қолданушыларды қосу және өшіру

• Аппараттық құралдарды қосу және өшіру

• Резервті көшіру

• Жаңа программалық құралдарды орнату (инсталляция)

• Жүйе мониторингі

• Ақауларды іздеу

• Жергілікті құжаттаманы жүргізу

• Қорғаныс бақылауы

• Қолданушыларға көмек көрсету