- •Linux кең таралған дистрибутивтары. Жүйелік администратордың алдына қойылатын басты мәселелер.
- •2.Жүйелік басқару дегеніміз не? Жүйелік администратор деген кім?
- •3. Ож қысқаша даму тарихының ерекшеліkтері.
- •4. Операциялық жүйені орнату барысындағы қиындықтар, оларды шешу жолдары.
- •5.Ubuntu іске қосу сценарилері. Init демонының жұмыс істеу мысалы. Орындалу деңгейлерін өзгерту. Shutdown, halt, reboot, telinit, poweroff опцияларымен командаларды орындау.
- •7. Файлдармен және процесстермен пайдалана білу. Суперқолданушы.
- •8.Процесс атрибуттары. Процесстің өмірлік циклі. Сигналдар.Процесстің жағдайы. Процесстерді ps, top командаларымен бақылау. Процесс атрибуттары:
- •9. Файлдық жүйе түсінігі. Файлдар мен каталогтар атаулары, ұйымдастырылуы. Файл типтері. Файл атрибуттары.
- •10. Сhmod командасымен кіру құқығының өзгеруі. Chown командасымен иесінің және топтың ауысуы.
- •11. Umask командасымен кірудің стандартты құқықтарының берілуі. Қосымша жалаудың қолданылуы.
- •12 Chmod, chown, umask командалары. Ext2fs файлдық жүйесінің қосымша опциялары. Тіркеу жазбаларын басқару.
- •13.Linux операциялық жүйесінде электрондық почтамен жұмыс істеу ерекшеліктері.
- •14.Дискілік квоталарды орнату барысы.
- •15. Программалық жабдықтаманы конфигурациялау және кезекті қолжетімділік құрылғыларын қосудағы туындайтын мәселелерге тоқталыңыз, оларды шешу жолдары.
- •16. Linux кең таралған дистрибутивтері. Жүйелік администратордың алдына қойылатын басты мәселелер.
- •17) Желілік басқару командаларын және bash қабықшасын қолдану Желілік басқару командалары
- •Өшірілген терминал командалары
- •18. Демондарды және маршрутизация хаттамасын қолдану не үшін қажет? Routed, Gated демондарының жұмыс істеу мысалдары
- •19. Маршрутизация кестелерінің атқаратын қызметі. Пакеттер маршрутизациясы қалай ұйымдастырылады? Маршрутизацияның демондары мен хаттамалары.
- •20. Желілік басқару командаларын және bash қабықшасын қолдану. Tcp/ip желісінің хаттамалары.
- •21. Arp адрестерін түрлендіру хаттамасы. Dhcp түйіндерінің динамикалық конфигурациялау хаттамасы.
- •22.Ашық жүйелердің(osi) өзара байланыс моделінің атқаратын қызметі. Пакеттер және олардың инкапсуляциялау процесі.
- •23. Мәліметтерді резервтік көшірудің ұйымдастырылуы. Rdump командаларын қолдану.
- •24. Amanda желілік дискілік архиваторының жұмыс принциптері. Резервтік көшірудің коммерциялық жүйелерінің ерекшеліктері.
- •25. Резервтік көшіру принциптері. Резервтік көшіруге арналған құрылғылар мен тасмалдаушылар.
- •26. Файлдық жүйені тазалау. Сrontab-файлдарды құру және өшіру.
- •27. Жаңа дискті жүйеге қосу, дискке тараулар құру, ядроны инсталляциялау және дисктен жүктеудің ерекшеліктері. Туындайтын мәселер.
- •28. Тізбекті құрылғылардың файлдары. Set serial командасы.Тізбекті қолжеткізу құрылғылары үшін программалық жабдықтаманы конфигурациялау ерекшеліктері.
- •29. Аппараттық терминалдарды конфигурациялау. Терминал драйверінің арнайы символдары мен функциялары.
- •31. Scsi, ide, Fibre Chanel, usb дискілік интерфейстер. Қатқыл дискті қосу процедурасына мысал келтіріңіз.
- •32. Stty, tset командаларын тағайындау және сипаттау. Қатқыл дискімен жұмыс істеу командалары. /etc/passwd, /etc/shadow және /etc/group файлдары.
- •33. /Etc/passwd, /etc/shadow және /etc/group файлдары. Қолданушылардың қосылуының сөзсіз және басқару кезеңдері. /etc/passwd, /etc/shadown және /etc/group файлдарын түзету.
- •34. Стандартты конфигурацялық файлдарды көшіру, қолданушыларды өшіру, тіркеу жазбаларын сөндіру командалары.
- •35. Қолданушының стандартты тобын анықтау және өзгерту. /etc/passwd файлын тексеру сценарийлері.
- •36. /Etc/shadow файлында әрекет мерзімі орнатылмаған жазбалар үшін және парольсіз жазбаларды іздеу. Қолданушыларды қосу және өшіру. Жаңа тіркеу жазбасын тексеру.
- •37. Kill, kil all командаларымен сигналдар жіберу. Nice, renice командаларымен процесстердің артықшылығының өзгеруінің мысалын келтіріңіз.
- •Kill, killall процестеріне сигналдарды жіберу
- •Renice егер бір немесе бірнеше процес көптеген ресурс қолданатын болса, сіз оларды жоюдың орнына олардың артықшылықтарын азайта аласыз. Оның синтаксисы:
- •38. Ps, top командаларымен процесстерді тексеру. Процестермен жұмыс істеуге арналған командалардың түрлері.
- •39. Суперқолданушы деңгейінде жүйеге кіру. Su командасын тексеру. Sudo утилитінің қолданылуы.
- •40.Ubuntu іске қосу сценарилері. Init демонының жұмыс істеу мысалы. Орындалу деңгейлерін өзгерту. Shutdown, halt, reboot, telinit, poweroff опцияларымен командаларды орындау.
33. /Etc/passwd, /etc/shadow және /etc/group файлдары. Қолданушылардың қосылуының сөзсіз және басқару кезеңдері. /etc/passwd, /etc/shadown және /etc/group файлдарын түзету.
Ыңғайлы қолдану адамда мәліметте ұсыныста нышандық атылардың лайықты идентификаторлардың орнына - топтар қолданушыны атыны және тіркеу аты. Жүйеде қолданушылар сәйкестік (есептік жазуда) және топтар туралы идентификаторлардың және нышандық, және басқа мәлімет жүйе кескін туралы басқа мәліметтер көпшілік UNIX, мәтіндік файлдарға түрде көрсеткен дәстүр бойынша. Бұл файлдар – /etc/passwd, /etc/group және /etc/shadow - жүйелерде парольдар көлеңкеленген сақтау. /etc/passwd файл Файлда (есептік жазу) әрбір жол қолданушының бір белгілі жүйеге /etc/passwd суреттеп және жетісі өрістердің қос нүктелермен айырық алып жатыр. /etc/group файл Бұл файл нышандық атылармен топтардың санмен көрсетілген идентификаторлары ара қатынасын белгіліп жатыр. Әрбір жол төрті өрісті файла/etc/group болады. Өрістер қос нүктелерімен бөлді. /etc/shadow файл
Бұл файл олар жүйе қауіпсіздік жоғарылату /etc/passwd үшін файлға оқуға түсінікті барлық қолданушылардан көтеріп шығарған парольдардан көлеңкеленген сақтаумен жүйелерде қолданып жатыр. Бұл жерде (басқа шындығында шифрлаған парольдардың) қолданушыдан тіркеу атымен және парольмен сабақтас қосымша шектеулер сақталып жатыр. Оқуға бұл файлға рұқсат тек қана root қолданушы, ал онымен login және passwd командалар жұмыс істеп жатыр . Тіркеумен сабақтас есептік жазулар парольның және мінездемелердің өзгерісі Команда пароль өзгерту кез келген қолданушыға passwd немесе ағымдағы тіркеу_аты өз парольның атрибуттардың тізімі алу мүмкіндік береді. Ерекше құқықты қолданушылар кез келген қолданушы үшін пароль атрибуттар және бұл функциялар кез келген қолданушы орындау passwd үшін іске қоса алады. Пароль тіркеу_аты ие үшін қолданушыда есептік жазуда жасауда әкіммен әдетте бөсіп жатыр. Ары қарай қолданушыға командалар passwd көмекпен пароль өзгерте алады. Команда келесі синтаксис passwd алып жатыр : passwd [регистрационное_имя]passwd [-l|-d][-f][-x max][-n min][-w warn] регистрационное_имяpasswd -s [-a]passwd -s [регистрационное_имя]
Опция |
Атаулары |
-s |
Шартты белгінің атрибуттарын тіркеу _ аты пайдаланушының көргізеді. Көрінген пайдаланушы айтылмыш опцияны тапсырма беру біледі. |
-l |
Шартты белгінің жазбасын үшін тіркеу _ аты кодтау. |
-d |
Шартты белгіні үшін тіркеу _ аты алыстатады,не бас пайдаланушының осы тіркеу _ аты шартты белгі сұратпайды. |
-f |
Пайдаланушыны өзгерту шартты белгіні келесі жүйеде тіркеу- мәжбүрлейді, шартты белгіні үшін тіркеу _ аты бедерсіз жасайды. |
-x max |
Көрсетілгенмен күннің тіркеу _ аты санын шартты белгі ақиқаттық бол- пайдаланушы тапсырма беретін. |
-n min |
Күннің ең төмен санын шартты белгінің өзгерістерінің арасында пайдаланушы мен көрсетілген тіркеу _ аты тапсырма береді. Осы опцияны опциямен - x ылғи пайдалан-, ғана max - 1(көнелену өшірулі) ара тағайынды. Арада осы уақиғада, min орнату керек. |
