31. Scsi, ide, Fibre Chanel, usb дискілік интерфейстер. Қатқыл дискті қосу процедурасына мысал келтіріңіз.

Интерфейс (ағылш. interface) – сызық байланыстарынан жіберілетін сигналдардан, аталған сызықтарды байланыстыратын техникалық құрамнан тұратын ереже түрі. Интерфейс - программалық жабдық пен жұмыс істейтін адам арасындағы сұқбат жүргізу шарттары мен келісімдер жиыны. SCSI (Small Computer System Interface) – бұл ескі қосылу әдісі. Компьютер мен сканер арасындағы байланыс арнайы кеңейтілу платасы SCSI интерфейсі арқылы жүзеге асырылады. Бұл интерфейстің жоғары жылдамдықта болуы жоғары сапалы сканерлеуді қамтамасыз етеді. 

IDE (Integrated Device Electronic) - Ең көп таралған және танымал интерфейсі. Алайда IDEвинчестерлері өте көп, прайс парағына қарай отырып осы өндіруші жанынан Ultra DMA және Ultra ATAаттарын көрсетеміз. Бұлар берлілгендер алмасуының шектік жылдамдықтарын мегабайт секундына көрсетеді: 66 немесе 100 mb/s. Бірақ қазір қандай ATA/DMA екендігі бәрібір.

Fibre Chanel – жылдамдығы жоғары, жүйелі мәліметтерді жіберу интерфейсі. Бүгінгі заманнның жүйелерінде FC – AL (Fibre Channel Arbitrated Loop) модификациясы қолданылады, негізгі топологиялық желі мәліметтін жіберу. Бұл интерфейстің негізгі артықшылығы, оның жоғарғы жылдамдықтағы мәліметтерді жіберу (1-4 Гбит/с) болып табылады және ұзақ арақашықтықтан қосылу (10 км-ге дейін).

USB(Universal Serial Bus) – қазіргі кезде қолданылатын бастапқы қалыпта сканерлейтін интерфейс. Мәліметтердің берілуіне аса жоғары жылдамдықты қажет етпейді. 

Қатқыл диск (немесе винчестер; ағылш. Hard Disk Drive, HDD) — дерек жазуға және сақтауға арналған құрылғы. Қатқыл диск, компьютерлік сленгте «винчестер» - магнитті жазбаның ұстанымында негізделген есте сақтау құрылғысы. «Иілгіш дискіден» басты ерекшелігі – ақпарат ферромагнитті қабаты бар қатқыл пластинаның бетіне жазылады. Қатқыл дискінің иілгіш дискіден басты ерекшеліктерінің бірі – ақпарат тасымалды

32. Stty, tset командаларын тағайындау және сипаттау. Қатқыл дискімен жұмыс істеу командалары. /etc/passwd, /etc/shadow және /etc/group файлдары.

  Stty командасы  бірнеше сипаттамаға жауап береді, оларды сіз жеңіл баптай аласыз.  stty көбіне терминалды параметризациялауға көмектеседі және құрылғыны растайды. Құрылғылар аппараттық желі негізінде үнсіздік бойынша қосылады, олар сигнал жіберуге құқығы болады және оны өзгерте алады.Stty командасында crtscts параметрі бар, ол өзіне аппараттық желіні ішіне кіргізеді.

 Tset командасы терминал драйверін режимге сәйкес қояды. Терминал типін командалық жол арқылы беруге болады; егер ол берілмесе , онда айнымалы ортасының TERM мәні қолданылады.

Tset командасының синтаксисы TERM мәнінің өзгеруінің ықтималдығын қарастырады. Бұл пайдалы, егер сіз жүйеге көп кірсеңіз драйвер ол басқа құрылғыға қосылғанды шынайы терминал қажет болды.

Linux unix-ұқсас жүйе секілді көптапсырмалы ғана емес,сонымен қатар көпқолданушылы болып табылады, яғни бұл операциялық жүйе кез-келген өзіне ұқсас жүйе сияқты бір уақытта бірнеше қолданушылармен жұмыс жасауға мүмкіндік береді. Бірақ жүйе сол қолданушылардың қайсысы сол уақыт мезетінде жұмыс жасап жатқанын білуі керек. Дәл осы мақсаттарға арналған Linux-те екі түсінік бар – бір механизмнің бір бөлігі болатын есептік жазбалар мен аутентификациялар. Қолданушылардың есептік жазбалары – бұл арнайы файлдарда сақталатын жүйе үшін қажетті ақпарат. Ақпарат Linux-та қолданушы аутентификациясы және оған рұқсат құқын беру үшін қолданылады. Аутентификация – бұл кіруді дәл қандай қолданушы жүзеге асырып жатырғанын Linux-ке анықтауға мүмкіндік беретін жүйелік процедура. Қолданушы туралы барлық ақпарат /etc/passwd және /etc/grpoup файлдарында сақталады. /etc/passwd – бұл қолданушы туралы қпаратты сақтайтын файл.

/etc/group – бұл топ туралы, яғни группа туралы, ақпаратты қамтитын файл.

Қазіргі кезде passwd және group файлдарындағы парольдерді сақтау сенімді емес. Linux- тің жаңа нұсқаларында көлеңкелік деп аталатын файлдардың парольдері қолданылады– shadow және gshаdow. Бұл файлдарды оқу суперқолданушының көмегінсіз мүмкін емес болатындай етіп құқықтар тағайындалған. Көлеңкелік файлдарды қолданған кезде жүйенің дұрыс істеуі үшін бір уақытта passwd және group файлдарының бар болуын қажет ететінін ескеру керек. /etc/shadowфайлдары. Shadow файлы қолданушылар туралы қорғалған ақпаратты сақтайды, және де парольдар мен есеп жазбаларының ескіру механизмін қамтамасыз етеді