
- •Linux кең таралған дистрибутивтары. Жүйелік администратордың алдына қойылатын басты мәселелер.
- •2.Жүйелік басқару дегеніміз не? Жүйелік администратор деген кім?
- •3. Ож қысқаша даму тарихының ерекшеліkтері.
- •4. Операциялық жүйені орнату барысындағы қиындықтар, оларды шешу жолдары.
- •5.Ubuntu іске қосу сценарилері. Init демонының жұмыс істеу мысалы. Орындалу деңгейлерін өзгерту. Shutdown, halt, reboot, telinit, poweroff опцияларымен командаларды орындау.
- •7. Файлдармен және процесстермен пайдалана білу. Суперқолданушы.
- •8.Процесс атрибуттары. Процесстің өмірлік циклі. Сигналдар.Процесстің жағдайы. Процесстерді ps, top командаларымен бақылау. Процесс атрибуттары:
- •9. Файлдық жүйе түсінігі. Файлдар мен каталогтар атаулары, ұйымдастырылуы. Файл типтері. Файл атрибуттары.
- •10. Сhmod командасымен кіру құқығының өзгеруі. Chown командасымен иесінің және топтың ауысуы.
- •11. Umask командасымен кірудің стандартты құқықтарының берілуі. Қосымша жалаудың қолданылуы.
- •12 Chmod, chown, umask командалары. Ext2fs файлдық жүйесінің қосымша опциялары. Тіркеу жазбаларын басқару.
- •13.Linux операциялық жүйесінде электрондық почтамен жұмыс істеу ерекшеліктері.
- •14.Дискілік квоталарды орнату барысы.
- •15. Программалық жабдықтаманы конфигурациялау және кезекті қолжетімділік құрылғыларын қосудағы туындайтын мәселелерге тоқталыңыз, оларды шешу жолдары.
- •16. Linux кең таралған дистрибутивтері. Жүйелік администратордың алдына қойылатын басты мәселелер.
- •17) Желілік басқару командаларын және bash қабықшасын қолдану Желілік басқару командалары
- •Өшірілген терминал командалары
- •18. Демондарды және маршрутизация хаттамасын қолдану не үшін қажет? Routed, Gated демондарының жұмыс істеу мысалдары
- •19. Маршрутизация кестелерінің атқаратын қызметі. Пакеттер маршрутизациясы қалай ұйымдастырылады? Маршрутизацияның демондары мен хаттамалары.
- •20. Желілік басқару командаларын және bash қабықшасын қолдану. Tcp/ip желісінің хаттамалары.
- •21. Arp адрестерін түрлендіру хаттамасы. Dhcp түйіндерінің динамикалық конфигурациялау хаттамасы.
- •22.Ашық жүйелердің(osi) өзара байланыс моделінің атқаратын қызметі. Пакеттер және олардың инкапсуляциялау процесі.
- •23. Мәліметтерді резервтік көшірудің ұйымдастырылуы. Rdump командаларын қолдану.
- •24. Amanda желілік дискілік архиваторының жұмыс принциптері. Резервтік көшірудің коммерциялық жүйелерінің ерекшеліктері.
- •25. Резервтік көшіру принциптері. Резервтік көшіруге арналған құрылғылар мен тасмалдаушылар.
- •26. Файлдық жүйені тазалау. Сrontab-файлдарды құру және өшіру.
- •27. Жаңа дискті жүйеге қосу, дискке тараулар құру, ядроны инсталляциялау және дисктен жүктеудің ерекшеліктері. Туындайтын мәселер.
- •28. Тізбекті құрылғылардың файлдары. Set serial командасы.Тізбекті қолжеткізу құрылғылары үшін программалық жабдықтаманы конфигурациялау ерекшеліктері.
- •29. Аппараттық терминалдарды конфигурациялау. Терминал драйверінің арнайы символдары мен функциялары.
- •31. Scsi, ide, Fibre Chanel, usb дискілік интерфейстер. Қатқыл дискті қосу процедурасына мысал келтіріңіз.
- •32. Stty, tset командаларын тағайындау және сипаттау. Қатқыл дискімен жұмыс істеу командалары. /etc/passwd, /etc/shadow және /etc/group файлдары.
- •33. /Etc/passwd, /etc/shadow және /etc/group файлдары. Қолданушылардың қосылуының сөзсіз және басқару кезеңдері. /etc/passwd, /etc/shadown және /etc/group файлдарын түзету.
- •34. Стандартты конфигурацялық файлдарды көшіру, қолданушыларды өшіру, тіркеу жазбаларын сөндіру командалары.
- •35. Қолданушының стандартты тобын анықтау және өзгерту. /etc/passwd файлын тексеру сценарийлері.
- •36. /Etc/shadow файлында әрекет мерзімі орнатылмаған жазбалар үшін және парольсіз жазбаларды іздеу. Қолданушыларды қосу және өшіру. Жаңа тіркеу жазбасын тексеру.
- •37. Kill, kil all командаларымен сигналдар жіберу. Nice, renice командаларымен процесстердің артықшылығының өзгеруінің мысалын келтіріңіз.
- •Kill, killall процестеріне сигналдарды жіберу
- •Renice егер бір немесе бірнеше процес көптеген ресурс қолданатын болса, сіз оларды жоюдың орнына олардың артықшылықтарын азайта аласыз. Оның синтаксисы:
- •38. Ps, top командаларымен процесстерді тексеру. Процестермен жұмыс істеуге арналған командалардың түрлері.
- •39. Суперқолданушы деңгейінде жүйеге кіру. Su командасын тексеру. Sudo утилитінің қолданылуы.
- •40.Ubuntu іске қосу сценарилері. Init демонының жұмыс істеу мысалы. Орындалу деңгейлерін өзгерту. Shutdown, halt, reboot, telinit, poweroff опцияларымен командаларды орындау.
23. Мәліметтерді резервтік көшірудің ұйымдастырылуы. Rdump командаларын қолдану.
Резерті көшірудің маңыздылығы ̶ барлығының көшірмесін жасау,жүйеде орнатылған кейбір ерекшеліктер. Резервті көшірмеге кірмейтін негізгіерекшеліктер:
/proc —тек қана осы өзек операциялық жүйелер жұмыс уақытында шығарады, және оларды сақтауда ешқандай мағына жоқ файлдық жүйе;
/sys —/proc ұқсас файлдық жүйе;
/mnt — файлдық жүйе болғандықтан оған ауыспалы сақтаушылар құрастырылады (CD-ROM, т флешки және. П.);
/tmp — осында уақытша файлдар тұрады;
/lost found — бұл жерде әдетте құнды емес, "жоғалтған" және қалпына келтірген файлдар сақталып жатыр;
Торлық осы— NFS құрастырған файлдық жүйе, Samba және басқа торлық тізбелер түрлері;Қайтадан оңай орнатуға болатын программалық қамтамасыз ету. Конфигурациялық файлдар БЖ құрамында, бұл жерде маңызды түрге ие болу,олардың қалыпқа келіту орындамау үшін көшіру маңызды.Rdump (8) және резервтегі көшірмесін алу үшін rrestore (8) арналған осы басқа компьютерге қосған жинақтағышқа желі бойынша. Бағдарламалар rcmd (3) және алып тастаған компьютерде магнитті лентада жинақтағышқа рұқсат ruserok (3) үшін жұмыста қолданып жатыр. Сондықтан резервтегі көшірмесін алу орындайтын қолданушы, rhosts арқылы алып тастаған компьютерге рұқсат алуға тиісті. Дәлелдер үшін rdump (8) және компьютерде досқа қолдануы үшін жақындауға rrestore (8) тиісті. (Мысалы, машинаға Sun ат бойынша қосған жинақтағышқа FreeBSD компьютерде rdump команда бойынша көшірмесін алуда орындауда Exabyte komodo, сондай команданы қолданыңыз : /sbin/rdump 0dsbfu 54000 13000 126 komodo : /dev/nrsa8 /dev/rda0a 2 & 1) Сақ болыңыз: rhosts командаларда қолдануыда рұқсатта қауіпсіздікті қамтамасыз етумен мәселелер бар.
24. Amanda желілік дискілік архиваторының жұмыс принциптері. Резервтік көшірудің коммерциялық жүйелерінің ерекшеліктері.
Amanda (AdvancedMarylandNetworkDiskArchiver) бөлек программа емес, ол клиент/серверлік жүйесінің бүтін резервті көшірмесі болып табылады. Amanda сервері Amanda клиенті баржәне желі бойынша Amanda серверімен байланысатын кез келген компьютерлер санының жалғыз жинақтауышына резервті көшіруді жүзеге асыра алады. Amanda бір уақытта бірнеше файлдық жүйеге резервті көшіру үшін "аралық диск" қолдануы мүмкін. Amanda "архивтер жинағын" құрады: Amanda – ның жүйесінде конфигурациялық файлдар арасында талданған барлық файлдық жүйелердің толық көшірмесін құру үшін уақыттың кейбір периодында ленталар тобын қолданады. "Архивті жинақ" барлық файлдық жүйелердің инкременталды резервті көшірмесін береді. Зақымданған файлдық жүйелерді қалпына келтіру соңғы толық көшірмені және инкременталды резервті көшірмені талап етеді. Конфигурациялық файл резервті көшіру процесін және Amanda жүйесімен генерацияланатын трафик көлемін басқарудың тамаша механизмін береді. Amanda порт түрінде де, пакадж түрінде де бола береді және ол үнсіз келісім бойынша орнатылмайды. AMANDA пакеті көптеген жүйелік администраторлар өздерінің жеке сценарийлерін құрады және томдарды қолмен қолдана отырып жұмыстың көп бөлігін орындайды. AMANDA пакеті кейбір желілік клиенттерді таңдау үшін ленталық құрылғы хостының аралық дискілік сақталуында мәліметтерді резервтеудің толық және инкременталды сериясын өткізу процесін қадағалайды. Сосын алынған мәліметтер жиынтығын ленталық тасымалдаушыға аударады. Түзетілген орнатуға AMANDA пакеті автоматты жұмыс істейді.AMANDA пакетінің программасы dump немесе tar утилитасына сәйкес архивті файлдар құрады. Сонымен қатар мәліметтерді қалпына келтіру үшін AMANDA пакетінде amrecover командасы енгізіледі.
Резервті көшіру үшін коммерциялық программалық жабдықтар
Коммерциялық программалық жабдықтар (ағыл. commercial software) – оны басқалар қолданғанда одан пайда алатын программалық жабдықтар. Коммерциялық жабдықтар әдетте ыңғайлы интерфейс және есеп беру жүйесін береді. Коммерциялық жабдықтар функциялардың үлкен таңдауын береді. Коммерциялық пакеттердің пайдасы – ол сізге резервті көшірме жасаудың дайын стратегиясын береді. Коммерциялық программаның мысалы ретінде линуксте GNU ADA компиляторы бола алады немесе GNU/Linux негізіндегі көптеген ОЖ – лар. Тағы бір коммерциялық ПЖ болып приетарлық программалық жабдық болып табылады. Артықшылығы: Олардың жұмысы тапсырыс берушімен төленеді және оның бөлек түрі болады.