- •Linux кең таралған дистрибутивтары. Жүйелік администратордың алдына қойылатын басты мәселелер.
- •2.Жүйелік басқару дегеніміз не? Жүйелік администратор деген кім?
- •3. Ож қысқаша даму тарихының ерекшеліkтері.
- •4. Операциялық жүйені орнату барысындағы қиындықтар, оларды шешу жолдары.
- •5.Ubuntu іске қосу сценарилері. Init демонының жұмыс істеу мысалы. Орындалу деңгейлерін өзгерту. Shutdown, halt, reboot, telinit, poweroff опцияларымен командаларды орындау.
- •7. Файлдармен және процесстермен пайдалана білу. Суперқолданушы.
- •8.Процесс атрибуттары. Процесстің өмірлік циклі. Сигналдар.Процесстің жағдайы. Процесстерді ps, top командаларымен бақылау. Процесс атрибуттары:
- •9. Файлдық жүйе түсінігі. Файлдар мен каталогтар атаулары, ұйымдастырылуы. Файл типтері. Файл атрибуттары.
- •10. Сhmod командасымен кіру құқығының өзгеруі. Chown командасымен иесінің және топтың ауысуы.
- •11. Umask командасымен кірудің стандартты құқықтарының берілуі. Қосымша жалаудың қолданылуы.
- •12 Chmod, chown, umask командалары. Ext2fs файлдық жүйесінің қосымша опциялары. Тіркеу жазбаларын басқару.
- •13.Linux операциялық жүйесінде электрондық почтамен жұмыс істеу ерекшеліктері.
- •14.Дискілік квоталарды орнату барысы.
- •15. Программалық жабдықтаманы конфигурациялау және кезекті қолжетімділік құрылғыларын қосудағы туындайтын мәселелерге тоқталыңыз, оларды шешу жолдары.
- •16. Linux кең таралған дистрибутивтері. Жүйелік администратордың алдына қойылатын басты мәселелер.
- •17) Желілік басқару командаларын және bash қабықшасын қолдану Желілік басқару командалары
- •Өшірілген терминал командалары
- •18. Демондарды және маршрутизация хаттамасын қолдану не үшін қажет? Routed, Gated демондарының жұмыс істеу мысалдары
- •19. Маршрутизация кестелерінің атқаратын қызметі. Пакеттер маршрутизациясы қалай ұйымдастырылады? Маршрутизацияның демондары мен хаттамалары.
- •20. Желілік басқару командаларын және bash қабықшасын қолдану. Tcp/ip желісінің хаттамалары.
- •21. Arp адрестерін түрлендіру хаттамасы. Dhcp түйіндерінің динамикалық конфигурациялау хаттамасы.
- •22.Ашық жүйелердің(osi) өзара байланыс моделінің атқаратын қызметі. Пакеттер және олардың инкапсуляциялау процесі.
- •23. Мәліметтерді резервтік көшірудің ұйымдастырылуы. Rdump командаларын қолдану.
- •24. Amanda желілік дискілік архиваторының жұмыс принциптері. Резервтік көшірудің коммерциялық жүйелерінің ерекшеліктері.
- •25. Резервтік көшіру принциптері. Резервтік көшіруге арналған құрылғылар мен тасмалдаушылар.
- •26. Файлдық жүйені тазалау. Сrontab-файлдарды құру және өшіру.
- •27. Жаңа дискті жүйеге қосу, дискке тараулар құру, ядроны инсталляциялау және дисктен жүктеудің ерекшеліктері. Туындайтын мәселер.
- •28. Тізбекті құрылғылардың файлдары. Set serial командасы.Тізбекті қолжеткізу құрылғылары үшін программалық жабдықтаманы конфигурациялау ерекшеліктері.
- •29. Аппараттық терминалдарды конфигурациялау. Терминал драйверінің арнайы символдары мен функциялары.
- •31. Scsi, ide, Fibre Chanel, usb дискілік интерфейстер. Қатқыл дискті қосу процедурасына мысал келтіріңіз.
- •32. Stty, tset командаларын тағайындау және сипаттау. Қатқыл дискімен жұмыс істеу командалары. /etc/passwd, /etc/shadow және /etc/group файлдары.
- •33. /Etc/passwd, /etc/shadow және /etc/group файлдары. Қолданушылардың қосылуының сөзсіз және басқару кезеңдері. /etc/passwd, /etc/shadown және /etc/group файлдарын түзету.
- •34. Стандартты конфигурацялық файлдарды көшіру, қолданушыларды өшіру, тіркеу жазбаларын сөндіру командалары.
- •35. Қолданушының стандартты тобын анықтау және өзгерту. /etc/passwd файлын тексеру сценарийлері.
- •36. /Etc/shadow файлында әрекет мерзімі орнатылмаған жазбалар үшін және парольсіз жазбаларды іздеу. Қолданушыларды қосу және өшіру. Жаңа тіркеу жазбасын тексеру.
- •37. Kill, kil all командаларымен сигналдар жіберу. Nice, renice командаларымен процесстердің артықшылығының өзгеруінің мысалын келтіріңіз.
- •Kill, killall процестеріне сигналдарды жіберу
- •Renice егер бір немесе бірнеше процес көптеген ресурс қолданатын болса, сіз оларды жоюдың орнына олардың артықшылықтарын азайта аласыз. Оның синтаксисы:
- •38. Ps, top командаларымен процесстерді тексеру. Процестермен жұмыс істеуге арналған командалардың түрлері.
- •39. Суперқолданушы деңгейінде жүйеге кіру. Su командасын тексеру. Sudo утилитінің қолданылуы.
- •40.Ubuntu іске қосу сценарилері. Init демонының жұмыс істеу мысалы. Орындалу деңгейлерін өзгерту. Shutdown, halt, reboot, telinit, poweroff опцияларымен командаларды орындау.
21. Arp адрестерін түрлендіру хаттамасы. Dhcp түйіндерінің динамикалық конфигурациялау хаттамасы.
ARP(.ағыл. Address Resolution Protocol— адресті анықтау протоколы)— хаттама компьютер желісінде , белгілі IP-адрес арқылы МАС-адресті табу үшін арналған.
ARPқызмет ету мәнін қарапайым мысалда қарастырайық. А компьютері (IP адресі 10.0.0.1) және Б компьютері (IP адресі 10.22.22.2)Ethernet желісімен қосылған. А компьютері мәліметтер пакетін Б компьютеріне жібергісі келеді, оған Б компьютерінің IP адресі белгілі.Бірақ олар қосқан Ethernet желісі IP адрестермен жұмыс істемейді. Сондықтан А компьютеріне Ethernet арқылы жіберуді жүзеге асыру үшін Б компьютерінің Ethernet желісіндегі адресін білу қажет. Осы мәселе үшін ARP протоколы қолданылады. Сондықтан А компьтерінің протоколына Ethernet сегментіндегі барлық компьютерлерге адресталған кеңінен таратылатын сұраныс жібереді. Сұраныстың мағынасы “IP адресі10.22.22.2 компьютер өзіңіздің МАС адресіңізді IP адресі 10.0.0.1 компьютеріне хабарлаңыз”. Ethernet желісі осы сұранысты барлық сол Ethernet сегментіндегі құрылғыларға, сонымен қатар Б компьютеріне жеткізеді. Б компьютері А компьютеріне жауап береді және өзінің МАС адресін хабарлайды (мысалы: 00ea.d111.f111). Енді Б компьютерінің МАС адресін алып А компьтері кез келген мәліметтерді Ethernet желісі арқылы жібере алады.
IPv6 протокол отбасыларында ARP болмайды, оның функциялары ICMPv6 – ға салынған.
RARP(ағыл. Reverse Address Resolution Protocol—Адрестерді өзгертудің кері хаттамасы)— OSI моделінің желілік деңгеіндегі протоколы, адрестерді кері бейнелеуді атқарады, демек физикалық адресті IP адреске өзгертеді.Сервер осы хабарламаны қабылдайды және өзінің таблицаларында физикалық IP адреске сәкес келетінін қарастырады.Табылған адресті байкаған жағдайда сұрап тұрған түйінге қайта жібереді.Басқа станциялар ос диалогты «ести » алады және ARP кестелерін іздестіруде осы ақпаратты локальды сақтай алады. RARP жиі қолданбайтын хос- түйіндердер арасында IP адрестерді бөлуге рұқсат береді. RARP ARP-ға қосымша болып табылады, және RFC 903 суреттелген. RARP «кері»ARP-дан (Inverse Address Resolution Protocol немесе InARP) ерекшеленеді, RFC 2390 -да суреттелген басқа түіннің МАС адресіне сәкес IP-адресті алу үшін арналған. InARP адрестерді шешу протоколына қосымша болады, және кері іздеуге қолданылады. RARP протоколы DHCP/BOOTP аналогы болып табылады.
22.Ашық жүйелердің(osi) өзара байланыс моделінің атқаратын қызметі. Пакеттер және олардың инкапсуляциялау процесі.
1984 жылы стандарттау бойынша құрылған халықаралық ұйым (ISO) ашық жүйелердің əсерлесуінің эталондық моделін (немесе OSI - Open System Interconnection) жасап шығарды.Модель желі арқылы деректердің орын ауыстыруын 7 деңгей бойынша орналастыру жолымен шешеді.
7 – қосымшалар деңгейі: бұл қолданушы ең жақын OSI деңгейі. Бұл деңгейде орындалатын есептерге белгілі бір ресурстар қол жетімділігі, қолданушылар аутентификациялары (түпнұсқалық анықтамасы), ақпараттың көрсетілуі жəне т.б. жатады. Мысалдар ретінде FTP(file tranfetr protocol), SMTP (simple mail tranfer protocol), HTTP (hypertext transfer protocol) протоколдарын қарастыруға болады.
6 – ұсыныстар деңгейі: қосымшалардағы ақпараттарға қатысты əр түрлі кодтау мен түрлендіруді қамтамасыз етеді. Ең танымал протоколдары: бұлар MPEG –видеоны кодтау жəне сығу стандарты, GIF, JPEG, PNG – графикалық суретті кодтау жəне сығу стандарты, SSL – қорғалған қосылулар.
5 – сеанстық деңгей: бұл деңгейде деректермен алмасу сеансы орнатылады, оларды басқару жəне аяқтау процессі жүреді. Бұл деңгейдің танымал протоколдары болып SMB (server message block) табылады – Windows желісіндегіфайлдардыжіберу.
4 – транспорттық деңгей: одан да жоғары деңгейдегі ақпаратты қабылдайды да, желі бойынша жіберу үшін оларды бөліктерге бөледі. Ең танымал протоколдары – TCP, UDP, SFX.
3 – желілік деңгей: желілік адресті анықтайды, пакеттер маршрутизациясы үшін жауап береді.Желілік деңгей желінің логикалық құрылғыларын анықтайды. Ең танымал протоколдары: IP, X25, IPX.
2 – каналдық деңгей: физикалық желідегі деректерді жіберу сенімділігін қамтамасыз етеді. Каналдық деңгейдің спецификациясын пакет өлшемі, жіберу мүмкіндігі жəне т.б. сияқты желінің маңызды характеристикалары анықтайды. Сонымен қатар каналдық деңгейде уникалды MAC-адресін меншіктеу арқылы желінің физикалық құрылғылары анықталады.
Ең танымал протоколдары: Ethernet, Token Ring, PPP, DSL, ATM .
1 – физикалық деңгей: физикалық, механикалық процедуралық
спецификацияларды регламенттейді. Яғни, физикалық деңгей жіберілудің ортасын–айналмалы жұп, жез сым, талшықталған кабельді жəне т.б. анықтайды.
Айырмашылықтары: Ethernet протоколы (каналдық деңгей) айналмалы жұпта жұмыс жасаумен қатар талшықталған немесе коаксиалды кабельде де жұмыс жасай алады жəне Ethernet негізінде IP, IPX немесе, мысалы, AppleTalk желілері құрылуы мүмкін.
