11 Сурет. Шеген құбыры мен қашаудың диаметрін таңдауға арналған номограмма.
1-ші аралық шеген тізбегі.
d 1іша = Д қ +∆ = 244,5 +8 =252,5 мм
Д 1АШТ = 299/273мм; Дм = 324 мм.
1-ші аралық шеген тізбегін орнату үшін ұңғы оқпанының диаметрін қабылдап аламыз.
Д 1АҚ = Дм + 2 ∆ к = 324 + 2*35 = 394 мм.
Стандарт бойынша ДҚ =444,5 д.а.
Кондуктор шеген тізбегінің негізгі өлшемдерін келесідей анықтаймыз
Д к.ш.т. = Д А.Қ + ∆ = 444,5 + 10 = 454,5 мм
.
12 Сурет. Екітізбекті ұңғының конструкциясы
632 – 80 бойынша трапециалды резьбалы шеген тізбегін қабылдаймыз.
Д к.ш.т. =508/486 мм. Дм = 533 мм.
Қашаудың диаметрін анықтау.
ДҚ = Дм + 2 ∆ к = 533 + 2 *60 = 653 мм.
Стандарт бойынша ДҚ = 664.5 мм
Бағыттаушының негізгі өлшемдерін анықтау.
Діш = Д к.о. + ∆ = 664.5 +20 = 684.5 мм.
632 -80 бойынша трапециалды резьбалы шеген тізбегін қабылдаймыз.
Д б.ш.т. = 762/685 мм. Дм=804 мм
Қашаудың диаметрі
Дқ = Дм + 2 ∆ к = 804 + 2* 60 = 924 мм.
ҚОРЫТЫНДЫ
Мұнай өндірудегі әлемдегі 55 елдің ішінде Қазақстан әлемде дәлелдеген қоры бойынша 12-ші орынға ие. Өндірілетін мұнай көлемі ТМД-да өндірілетін барлық мұнайдың 17 бөлігін қамтиды. ҚР көмірсутектің стратегиялық қоры бар мемлекеттер қатарына кіреді, сонымен қатар әлемдік энергоресурс нарығының қалыптасуына айтарлықтай ықпал етеді. Қазақстандық эксперттердің болжамы бойынша жалпы көмірсутек шиказатының барланған қорын келесідей сипаттайды:
Өндірістік категориядағы мұнайдың бастапқы және қалдықты қоры 2 млрд. т аса, оның ішінде 70 мұнай кен орны пайдалану үстінде. Мұнай қорының шамамен 90%–ы 12 кен орнындағы тұз асты шөгінділерінде анықталған.
Яғни, біз зерттеп отырған Кенқияқ кен орнының қоры да аз емес. Осы кенқияқ кен орнындағы мәліметтерге сәйкес (ұңғының тереңдігі 3200м, мұнай тығыздығы 900 кг/м³ және мұнай дебиті 18м³/тәул.) болғанына байланысты ұңғыны пайдаланудың штангалы ұңғылы сораптық тәсілін қолдандық. Яғни Адонин диаграммасы бойынша тербелмелі станоктың 7СК-12-2.5-6000 деген маркасын таңдап алып қондырғыны есептедік.
Сонымен қатар, ұңғыманың конструкциясын түсіре отырып: сол ұңғыманы бұрғылағандағы тиімділігіне көз жеткіздік. Жалпы бұл жердегі мұнай шоғырын ұңғымаға нысанаға калғанда, ұңғыма конструкциясын тұрғызу мен оны пайдалануда қарапайымдылық түрімен ерекшеленетініне көз жеткіздік.
Қорыта келгенде, осы зерттелеп отырған ұңғыманың конструкциясын тұрғызу мен пайдалану қондырғысын таңдау, тиімді коэффициентте көрініс тапты.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
1.″Мұнай және газ геологиясы терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі″. Жалпы редакциясын басқарған Қазақстанға еңбегі сіңген мұнайшы — геологтар Т.Н. Жұмағалиев, Б.М. Куандықов, 200-328 бет.
2.″Мұнай және газ геологиясы танымдық және кәсіптік-технологиялық терминдерінің түсіндірме сөздігі″. Анықтамалық басылым.- Алматы: 2003.
3.″Добыча нефти штанговыми насосами″ Адонин А.Н.
4. ″Мұнай газ негіздері″ Суербаев.Х.
5. ″Мұнай мен газды өндірудің технологиясы″ Ахмеджанов Т.А.
6. ″Мұнай мен газ кен орындарын пайдалану″ Ахмеджанов Т.А.
7. ″Машины и механики для добычи нефти″ Т.М Алиев.
8. ″Скважинные насосные установки″ В.Н. Нбанобений.
9. ″Эксплуатация НГС″ Акумжан А.Н.