- •Жас ерекшелік және педагогикалық психология пәнінің пайда болуы, алғашқы дамуы
- •Мектепке дейінгі жастағы балалардың психикалық дамуы.
- •Жас және педагогикалық психологияның салалары
- •Жас ерекшелік психологиясының зерттеу әдістері
- •1) Салыстыру жолы:
- •2)Генетикалық жол:
- •Оқыту психологиясы туралы түсінік.
- •1.Нәресте жасындағы баланың психикалық дамуы
- •2. Педагогикалық психологияның зерттеу әдістері
- •3. Ұстаз психологиясы туралы түсінік
- •Макаренко а. С. Және педагогикалық психология
- •2.Бастауыш мектеп жасындағылардың психикалық дамуы
- •3.Жеткіншек жастағылардың психикалық және физиологиялық дамуы
- •1.Жас өспірім кезеңдегілердің психо-физиологиялық ерекшеліктері
- •2. Бала психикасының дамуы туралы түсінік
- •3.Тәрбие психологиясы туралы түсінік
- •Кемел жастағылардың психикалық дамуы
- •25 Жастан кейін ересек адам жаңа идеяны қабылдай алмайды, ізденімпаздық өтеді, ақыл-ой байланыстары қалыптасады.
- •2.Жас ерекшелік және педагогикалық психология
- •Бала психикасының дамуындағы сензитивтік кез.
- •1.Адам жасын кезеңдерге топтастыру
- •2.Мектепке дейінгі балалардың жеке басының қалыптасуы
- •3. Л. С.Выготский көзқарасындағы психиканың мәдени-тарихи даму теориясы
- •1.Психикалық даму теориялары.
- •2.Биологиялық және әлеуметтік факторлардың бала психикасының дамуына тигізетін әсері.
- •3.Балалар жасын кезеңдерге топтастыру: қазақ халқының балалар жасын топқа бөлуі
- •1.Психикалық даму және оқыту туралы жалпы түсінік.
- •2.Балалар жасын кезеңдерге топтастыру: ғылым тұрғысынан бала психикасының дамуын кезеңдерге бөлу.
- •3.Оқыту мен тәрбиелеудің негізгі психологиялық теориялары
- •1.Баланың ана құрсағында жүйке жүйесінің дамуы және биогенетикалық заңдылық.
- •2.Мектепке дейінгі жастағы баланың психо-физиологиялық сипаттамасы.
- •3.Жеткіншек жасындағылардың психикалық дамуы
- •Мектеп жасына дейінгі балалардың интеллектуалдық дамуы мен жеке басының қалыптасуы.
- •Баланы мектепте оқытуға психологиялық даярлықты қалыптастыру.
- •3.Кіші мектеп жасындағылардың психологиялық сипаты.
- •1. Кіші мектеп жасындағылардың анатомиялық, физиологиялық дамуы.
- •Бірінші сынып оқушыларының бастан кешіретін қиыншылықтарының негізгі түрлері.
- •3. Кіші мектеп жастағы когнитивті даму: қиял, ес, ойлау, қабылдау.
- •1.Жеткіншектің «Мен» қасиеті және үлкендермен байланысы.
- •2.Кіші мектеп жасындағы оқушының жеке басының дамуы.
- •3.Мектеп жасына дейінгі баланың іс-әрекетінің негізгі түрлері. Сенсорлық даму.
- •4. Сенсомоторлық саты (1-3 жас), сыртқы ортаға қызығушылықпен сипатталады.Жүру және сөйлеу арқылы баланың қарым-қатынас аясы кеңейеді.
- •1.Жеткіншектің дене құрылысы мен физиологиялық дамуы.
- •2.Кіші оқушының оқу және ойын әрекеттері.
- •3.Жасөспірімдік кезеңдегі танымдық аймақ, ақыл-ой ерекшеліктері.
- •2.Жасөспірімдік және жастық кезеңдердің психо-физиологиялық сипаттамасы.
- •25 Жастан кейін ересек адам жаңа идеяны қабылдай алмайды, ізденімпаздық өтеді, ақыл-ой байланыстары қалыптасады.
- •1.Жасөспірім шақтағы дағдарыс мәселелері. Девиантты мінез-құлық.
- •2.Кемелдену кезеңіндегі кәсіби мамандану, отбасын құру мәселелері.
- •3.Жеткіншек жас кезеңіндегі дағдарыс. Девиантты мінез-құлық.
- •1.Қабылдау және оның балалық кездегі дамуы
- •2.Сәби өміріндегі алғашқы дағдарыс
- •3.Кемістік және толықтыру туралы түсінік
- •1.Ойлау және оның балалық шақта дамуы
- •2.Үш жастағы дағдарыс
- •4. Сенсомоторлық саты (1-3 жас), сыртқы ортаға қызығушылықпен сипатталады.Жүру және сөйлеу арқылы баланың қарым-қатынас аясы кеңейеді.
- •3.Геронтогенез кезеңі
- •1.Ес және оның балалық кезеңдегі дамуы
- •2.Жеті жастағы дағдарыс
- •3.Оқыту психологиясы
- •1.Эмоция және оның балалық шақта дамуы
- •2.Кемістік және толықтыру туралы түсінік
- •3.Тәрбие психологиясы
- •1.Қиял және оның балалық шақта дамуы
- •2.Кеміс балалардың психологиясы
- •3.Жас ерекшелік психологиясының зерттеу әдістері
- •1) Салыстыру жолы:
- •2)Генетикалық жол:
- •1.Ерік және оның балалық шақта дамуы
- •2.Кеміс балалардың педагогикасы
- •3.Тәрбие психологиясы
- •1.Онтогенездегі даму кезеңдері
- •2.Жеке тұлғаның қалыптасуы және жасөспірім алды дағдарыс
- •3.Ж. Пиаже тұжырымдамасы
- •1) Салыстыру жолы:
- •2)Генетикалық жол:
- •1) Салыстыру жолы:
- •2)Генетикалық жол:
- •2.Биологиялық және әлеуметтік факторлардың бала психикасының дамуына тигізетін әсері.
- •3.Онтогенездегі даму кезеңдері
- •3.Оқыту психологиясы
- •2.П. Я. Гальперин бойынша ақыл-ойды қалыптастырудың негізгі кезеңдері
- •1.Жас және педагогикалық психологияның салалары
- •2.Бала психикасының дамуы туралы түсінік
- •3.Л. С.Выготский көзқарасындағы психиканың мәдени-тарихи даму теориясы
3. Л. С.Выготский көзқарасындағы психиканың мәдени-тарихи даму теориясы
Л.С.Выготскийдің мәдени-тарихы концепциясы. Л.С.Выготскийдің тұжырымдамасында негізгі орын алатын ұғымдардың бірі-баланың психикалық дамуының мақсатын сипаттайтын әлеуметтану. Мәдени-тарихи теория адам «қоғамдық қатынастардың ансамблі» ретінде көрінетін маркстік философияға сүйенеді. Автор баланың психикалық дамуы әлеуметтік факторға бағынышты, мәдени тарихи жағдайларға негізделу ретінде қарастырылады. Л.С.Выготский адамның мәдени даму мәселесін талдады, дамудың мәні баланың өзіндік жүріс-тұрыс процестерімен сипатталады. Жеке тұлғаның толық дамуы барысында келесі функциялар дамиды: ақыл-ес, ойлау, көңіл күй, сөздік қор, елес, қабылдау.
«Жас кезеңдеріне сай жаңа құрылымдар деп аталмыш жас сатысында алғаш рет пайда болатын және негізінен баланың санасын, оның қоршаған ортаға қатынасын, оның ішкі және сыртқы өмірін, аталған кезеңдегі оның бүкіл даму деңгейін анықтайтын тұлға және оның іс-әрекеті құрылымының жаңа түрін, психикалық және әлеуметтік өзгерістерді түсіну крек».
Жаңа құрылымдарға мыналар мысал бола алады: баланың сөз қорында жекелеген сөздердің пайда болуы; өзіндік «Меннің» бөлінуі; іштей сөйлеу: «обьектілердің тұрақтылығын» қабылдау, зейін мен басқа да психткалық функциялардың ырықтылығы.
№ 8 БИЛЕТ
1.Психикалық даму теориялары.
Сонымен А.Н.Ленотьев бойынша психикалық даму – мидың морфо физиологиялық ерекшеліктері және қарым қатынас. Бұл жағдайда субьектінің қозғалыс әрекетіне пайда болады. Баланың алғашқы әлеуметтік қажеттілігі – үлкендермен қарым қатынас құру. Соның негізінде сәби адамдармен пракикалық қарым қатынасқа түседі, кешірек бұл затты тану және сөйлеу арқылы жүзеге асады.
Л.С.Выготский бойынша, психикалық дамудың қозғаушы күші ол – оқу. Психикалық процесс әрекетпен бірігіп қалыптасқан кезде, жақын аймақтық даму зонасында болады, оқытушының дамуының өзекті формасына айналады. Жақын аймақтық даму зонасы феномен баланың психикасының дамуына оқытудың жетекші рольді алатынын дәлелдейді. Егер оқыту дамудан ілгері жүрсе, онда ол жақын аймақтық даму зонасында жатқан басқа да психикалық функцияларды оятып, өмірге келтіреді.
А.Н.Леонтьевтің жетекшілігімен кейінгі зерттеулер баланың психикалық дамуындағы әрекеттің рөлін ашты: субъект өзі әрекет етпесе, ешқандай да психикалық даму процестері жүзеге аспайды. Даму үрдісінің өзі әрекеттің қалай ұйымдастыруына байланысты жүреді. А.Н.Леонтьев: «Әрекеттің кейбір түрлері сол кезеңде жетекші болып, тұлғаның ары қарай дамуына үлкен септігін тигізеді, басқалары- азырақ ықпал етеді, кейбіреулері дамуда басты рөлде болса, келе ілері бағынышты рөлінде болады. Сол себепті, психиканың дамуы жалпы іс-әрекетке байланысты емес, сол кезеңдегі жетекші әс-ірекетке байланысты», - деп атап көрсетті.