- •Жас ерекшелік және педагогикалық психология пәнінің пайда болуы, алғашқы дамуы
- •Мектепке дейінгі жастағы балалардың психикалық дамуы.
- •Жас және педагогикалық психологияның салалары
- •Жас ерекшелік психологиясының зерттеу әдістері
- •1) Салыстыру жолы:
- •2)Генетикалық жол:
- •Оқыту психологиясы туралы түсінік.
- •1.Нәресте жасындағы баланың психикалық дамуы
- •2. Педагогикалық психологияның зерттеу әдістері
- •3. Ұстаз психологиясы туралы түсінік
- •Макаренко а. С. Және педагогикалық психология
- •2.Бастауыш мектеп жасындағылардың психикалық дамуы
- •3.Жеткіншек жастағылардың психикалық және физиологиялық дамуы
- •1.Жас өспірім кезеңдегілердің психо-физиологиялық ерекшеліктері
- •2. Бала психикасының дамуы туралы түсінік
- •3.Тәрбие психологиясы туралы түсінік
- •Кемел жастағылардың психикалық дамуы
- •25 Жастан кейін ересек адам жаңа идеяны қабылдай алмайды, ізденімпаздық өтеді, ақыл-ой байланыстары қалыптасады.
- •2.Жас ерекшелік және педагогикалық психология
- •Бала психикасының дамуындағы сензитивтік кез.
- •1.Адам жасын кезеңдерге топтастыру
- •2.Мектепке дейінгі балалардың жеке басының қалыптасуы
- •3. Л. С.Выготский көзқарасындағы психиканың мәдени-тарихи даму теориясы
- •1.Психикалық даму теориялары.
- •2.Биологиялық және әлеуметтік факторлардың бала психикасының дамуына тигізетін әсері.
- •3.Балалар жасын кезеңдерге топтастыру: қазақ халқының балалар жасын топқа бөлуі
- •1.Психикалық даму және оқыту туралы жалпы түсінік.
- •2.Балалар жасын кезеңдерге топтастыру: ғылым тұрғысынан бала психикасының дамуын кезеңдерге бөлу.
- •3.Оқыту мен тәрбиелеудің негізгі психологиялық теориялары
- •1.Баланың ана құрсағында жүйке жүйесінің дамуы және биогенетикалық заңдылық.
- •2.Мектепке дейінгі жастағы баланың психо-физиологиялық сипаттамасы.
- •3.Жеткіншек жасындағылардың психикалық дамуы
- •Мектеп жасына дейінгі балалардың интеллектуалдық дамуы мен жеке басының қалыптасуы.
- •Баланы мектепте оқытуға психологиялық даярлықты қалыптастыру.
- •3.Кіші мектеп жасындағылардың психологиялық сипаты.
- •1. Кіші мектеп жасындағылардың анатомиялық, физиологиялық дамуы.
- •Бірінші сынып оқушыларының бастан кешіретін қиыншылықтарының негізгі түрлері.
- •3. Кіші мектеп жастағы когнитивті даму: қиял, ес, ойлау, қабылдау.
- •1.Жеткіншектің «Мен» қасиеті және үлкендермен байланысы.
- •2.Кіші мектеп жасындағы оқушының жеке басының дамуы.
- •3.Мектеп жасына дейінгі баланың іс-әрекетінің негізгі түрлері. Сенсорлық даму.
- •4. Сенсомоторлық саты (1-3 жас), сыртқы ортаға қызығушылықпен сипатталады.Жүру және сөйлеу арқылы баланың қарым-қатынас аясы кеңейеді.
- •1.Жеткіншектің дене құрылысы мен физиологиялық дамуы.
- •2.Кіші оқушының оқу және ойын әрекеттері.
- •3.Жасөспірімдік кезеңдегі танымдық аймақ, ақыл-ой ерекшеліктері.
- •2.Жасөспірімдік және жастық кезеңдердің психо-физиологиялық сипаттамасы.
- •25 Жастан кейін ересек адам жаңа идеяны қабылдай алмайды, ізденімпаздық өтеді, ақыл-ой байланыстары қалыптасады.
- •1.Жасөспірім шақтағы дағдарыс мәселелері. Девиантты мінез-құлық.
- •2.Кемелдену кезеңіндегі кәсіби мамандану, отбасын құру мәселелері.
- •3.Жеткіншек жас кезеңіндегі дағдарыс. Девиантты мінез-құлық.
- •1.Қабылдау және оның балалық кездегі дамуы
- •2.Сәби өміріндегі алғашқы дағдарыс
- •3.Кемістік және толықтыру туралы түсінік
- •1.Ойлау және оның балалық шақта дамуы
- •2.Үш жастағы дағдарыс
- •4. Сенсомоторлық саты (1-3 жас), сыртқы ортаға қызығушылықпен сипатталады.Жүру және сөйлеу арқылы баланың қарым-қатынас аясы кеңейеді.
- •3.Геронтогенез кезеңі
- •1.Ес және оның балалық кезеңдегі дамуы
- •2.Жеті жастағы дағдарыс
- •3.Оқыту психологиясы
- •1.Эмоция және оның балалық шақта дамуы
- •2.Кемістік және толықтыру туралы түсінік
- •3.Тәрбие психологиясы
- •1.Қиял және оның балалық шақта дамуы
- •2.Кеміс балалардың психологиясы
- •3.Жас ерекшелік психологиясының зерттеу әдістері
- •1) Салыстыру жолы:
- •2)Генетикалық жол:
- •1.Ерік және оның балалық шақта дамуы
- •2.Кеміс балалардың педагогикасы
- •3.Тәрбие психологиясы
- •1.Онтогенездегі даму кезеңдері
- •2.Жеке тұлғаның қалыптасуы және жасөспірім алды дағдарыс
- •3.Ж. Пиаже тұжырымдамасы
- •1) Салыстыру жолы:
- •2)Генетикалық жол:
- •1) Салыстыру жолы:
- •2)Генетикалық жол:
- •2.Биологиялық және әлеуметтік факторлардың бала психикасының дамуына тигізетін әсері.
- •3.Онтогенездегі даму кезеңдері
- •3.Оқыту психологиясы
- •2.П. Я. Гальперин бойынша ақыл-ойды қалыптастырудың негізгі кезеңдері
- •1.Жас және педагогикалық психологияның салалары
- •2.Бала психикасының дамуы туралы түсінік
- •3.Л. С.Выготский көзқарасындағы психиканың мәдени-тарихи даму теориясы
№ 1 БИЛЕТ
Жас ерекшелік және педагогикалық психология пәнінің пайда болуы, алғашқы дамуы
Жас ерекшелік психологиясының шығуы және дамуы туралы қысқаша мәлімет.ХІХ ғасырдың ортасына дейін бала психологиясы жалпы психологиядан бөлінбей, сол пәнмен қатар дамыды.Кейіннен барып жалпы психологиядан бөлініп, оның бір ғылым саласына айналды.
Оның ғылым болып қалыптасуына әсер еткен басты себептер мыналар:
1.Биологиядағы «даму» туралы идеялар мен жазбалардың пайда болуы
.2.Туылған күннен бастап, күнделіктер жазып, оған талдау беру.
3.Балалар психологиясын зерттеуде эксперимент тәсілдерінің кеңінен қолданылуы.
- Ч.Дарвин өз заманында жануарлардың мінез-құлқын зерттеумен айналысып қана қоймай, өзіне қажет деген материалдармен қатар, жануарлардың баласы мен адам баласының арасында ұқсастық барма деген мәселені көтерген.Осыған орай Ч.Дарвин өз баласына күнделік жазды.
- ХХ ғасырдың бас кезінде психологтар арасында балаларға күнделік жазу өріс ала бастады.Сол кезеңде неміс психологі В.Штерн әйелімен бірлесіп өз баласына ұзақ уақыт күнделік толтырып, сол күнделік кейіннен дүние жүзі тілдеріне аударылды. Осы ғасырдың бас кезінде АҚШ психологтары Келлогтар баласымен қатар шимпанзе баласын асырап, бірге үйретті.4 жыл қатарынан күнделік толтырып, кейінен осыған негіздеп «Адам және шипанзе балалары» атты кітап жазды.Бұл жүргізілген зерттеулердің мақсаты – маймылды адам айналуына болатынын не болмайтынын анықтау болды және бала психикасынан жануар психикасынан өзгеше келетіндігін анықтау еді.Күнделіктер арқылы табылған фактілерден бала психологиясы туралы мәліметтер дамып, соның нәтижесінде бала психологиясының өз алдына отау тігіп қалыптасуына ықпал етті.
- Күнделік жүргізумен қатар ХІХ ғасырдың аяқ кезінде және ХХ ғасырдың бас кезінде бала психологиясые зерттеуде эксперимент әдісі кеңінен қолданылып,осы саланың жалпы психологиядан бөлінуіне әсер етті. Бала психикасын эксперименттік әдіс қолданып зерттеуде еңбек кеткен ғалым- психологтар – А.Бине, В.Штерн,К.Кофкка, Ж.Пиаже болды. Бұлар экспериментті әртүрлі жастағы балаларға қолданды.
- Ж.Пиаже 1916 жылдан бастап балалардың ой-өрісін зерттеуді бастады. Қазіргі кезде оның зерттеулерін дүние жүзінің ғалымдары басшылыққа алады.Ж.Пиаже Женева қаласында балалардың ой-өрісін зерттеуді жалғастырып, эпистемология ілімінің негізін қалады. ХІХ ғасырдың аяқ кезінде және ХХ ғасырдың бас кезінде жас ерекшелік психологиясы педология ғылымымен тығыз байланыста дамыды.
- Педология – балалар туралы ғылым, негізін қалаған американ психологы Г.С.Холл. Г.С.Холл 1983 жылы Балтимор университетінде алғаш рет эксперименттік лаборатория ұйымдастырды, бұнда балалар псиологиясы, әсіресе жасөспірімдер психологиясын зерттеуді бастады,Сонымен бірге Г.С.Холл психологиялық даму туралы алғаш рет журнал шығарды.Г.С.Холл өз лабораториясында жас өсірімдер мен жеткіншектердің әр түрлі психикалық қасиеттерін зерттей бастады.Г.С.Холл балалар психикасын зерттей отырып, мынадай қорытындыға келді.Бала психикасының негізі Э.Геккель салған биогенетикалық заңда жатыр деді. • Сеченов Иван Михайлович ( 1.8.1829, Төменгі Новгород облысы Теплый Стан Сеченов Иван Михайлович — 2. 11.1905, Ресей, Мәскеу қаласы) — ойшыл материалист, орыс физиологиялық мектебінің іргесін қалаушы. • Ол табиғаттанудың негізгі қағидаларын ғылыми тұрғыдан зерттеп, оның психологиялық ішкі мәнін ашты. • Иван Михайлович Сеченовты физиологияның атасы деп санайды. Қанда еріген газды алғаш рет зерттеген ғалым. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу үдерісін ашқан. 1863 жылы «Ми рефлекстері» еңбегін жарыққа шығарды. • Ушинский Константин Дмитриевич [19.2.1824, Тула – 22.12.1870 Одесса, Киевте жерленген] – орыстың педагог демократы, Ресейде ғыл. педагогиканың негізін қалаушы. • «Педагогикалық-психологиялық монография » деген еңбегі бар. • “Егер, педагогика адамды әр жақты етіп тәрбиелегісі келсе,оны барлық жағынан да жақсы білуі тиіс”-деп айтқан. • Пиаже Жан (1896-1980) - Швейцария психологі. Психиканың түрлі кезеңмен дамуы концепциясының авторы. • "Генетикалық эпистемология" ілімін жасаушы. • "Генетикалық эпистемология жөнінде Халықаралық Орталық" құрды. • Ол бала интеллектісін зерттеу жайында ғылыми мектеп ашты. • «Баланың ойлауы мен сөйлеуі» • «Генетикалық психологияның проблемалары» атты еңбектері бар.