15.Инкотермс-2010

Инкотермс 2010

Өз күшіне 2011 ж 1 қаңтарында енді. Инкотермс 2010 (Incoterms 2010)– сауда терминдерінің сөздігі. Инкотермс 2010 (Incoterms 2010) әрекет ету аясы сатып алу-сату шартының тараптарының тауарды жеткізу бөліміне байланысты құқытары мен міндеттеріне таралады. Инкотермс 2010 (Incoterms 2010) әрбір термині 3 әріптен тұратын қысқартылған сөз. Категория E. Жөнелтім (отгрузка)nEXW. EX Works ( ... named place). Франко завод ( ...жердің атауы) Категория F. Бас тасымал сатушымен төленбеген. FCA. Free Carrier (...named place). Франкотасымалдаушы (...названиеместа).

FAS. Free Alongside Ship (... named port of shipment). Франко кеме бортын жағалай(... название порта отгрузки).

FOB Free On Board (... named port of shipment). Франкоборт(... названиепортаотгрузки).

Категория C. Бас тасымал сатушымен төленген.

CFR. Cost and Freight (... named port of destination). Құны және фрахт (... название порта назначения).

CIF. Cost, Insurance and Freight (... named port of destination). Құны, сақтандыружәнефрахт (...названиепортаназначения).

CIP. Carriage and Insurance Paid Тo (... named place of destination). Фрахт/тасымалжәнесақтандырутөленшен (...названиеместаназначения) дейін

CPT. Carriage Paid To (... named place of destination). Фрахт/тасымал төленген (...название места назначения)дейін .

Категория D. Жеткізу.

DAT. Delivered At Terminal (... named terminal of destination). Терминалғажеткізу (... названиетерминала).

DAP.Delivered At Piont (... named point of destination). Пункткежеткізу (... названиепункта).

DDP. Delivered Duty Paid (... named place of destination). Салық төлеп жеткізу (... название места назначения).

16.Аккредитивтің құқықтық реттелуі

Қазіргі таңда қолма-қолсыз ақша айыбастау операцияларын жүргізу халықаралық сауда-саттықта өзінің орынын алуда. Міне осындай қолма қолсыз есеп айырысудың бір түрі аккредитив болып саналады. Бұған қатысты құқықтық реттеулер Халықаралық Сауда палатасымен қабылданған ережелер жинағымен реттеледі. Ол ережелер жинағы «құжаттық аккрeдитив үшін үйлестірілген ережелер мен әдет-ғұрыптар »деп аталады , 1995 жылы редакцияланған. Дегенмен, бұл ереже егер, аккредитивте тараптармен өзі көрсетилген болса ғана бұл қатынастарды реттей алады. Солай болған жағдавйда мұны орындау міндетти болып саналады. Кейбір ескерпелер сол аккредитивта корсетілуі керек. ҚР аккредитивтік қарым қатынастар «Мемлекеттік мекемелерде бухгалтерлік есеп жүргізу» ережесімен, ҰБ-тың нқа-мен реттеледі. Мысалы: Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Қазақстан Республикасы банктерінің құжаттамалық аккредитивтерімен операциялар жүргізу ережесін бекіту туралы" қаулысы.

Аккредитив – клиенттің тапсыруымен өзі келісімге отырған контрагенттің пайдасына берілген банкісінің сөзсіз орындалуы тиісті міндеттемесі. Ол бойынша аккредитив ашқан банк (банк эмитент) жабдықтаушыларға төлем жасай алады немесе осындай төлемдерді олар аккредитивкте көзделген құжаттарды ұсынған жағдайда басқа банкілердің жүзеге асыруына өкілеттік бере алады.

Бұл өтінішті банк қабылдаған кезде календарный печатын басу керек немесе операционистің қолы болуы тиіс, ал халықаралық есеп айырысуда банктің квитанциясы немесе өтінішті қабылдағаны туралы расписка береді.

Қазақстан республикасында ҰБ-тің мәлімдемесіне сәйкес, Аккредитивтің келесі түрлері ашылады:

жабылатын (депоненттелген); қайтарып алынатын немесе қайтпайтын; дәлелденген және трансферабельдік (аудармалы) болып бөлінеді.

Жабылатын (депоненттелген) аккредитивті ашқан кезде банк-эмитент орындаушы банкке аккредитивтің сомасына тең ақша сомасын (жабылатын) оның билігіне беріп, ал ол өзінің міндеттемесінің әрекет ету мерзімінде осы ақшаны мүмкіндігінше аккредитив бойынша төлем жасау үшін пайдаланатын жағдаймен келіседі.

Қайтарып алынатын аккредитивті банк-эмитент бенефициармен алдын-ала келіспей-ақ (мысалға, келісім-щартта қаралған жағдайды сақтамаған жағдайда) жоюы немесе өзгертуі туралы жағдайды төлеуші тек банк-эмитент арқылы бенефициарға бере алады. Бірақ өзгерту мен жоюдың алдында орындаушы банк, аккредитив жағдайына сәйкес, бенефициар қойған және бенефициар банкісі қабылдаған құжаттарды төлеуге міндетті.

Қайтпайтын (немесе қайтарып алынбайтын) аккредитивте банк-эмитенттің барлық жағдайын орындаған кезде аккредитив бойынша төлем жасауды қатаң түрде өз міндетіне алады. Қайтпайтын аккредитив бенефициардың келісімінсіз өзгертуге немесе жоюға жатпайды.

Бенефициар аккредитивтің пайдалануын өз мерзімінен бұрын тоқтата алады, егер де бұндай жағдай шартта қаралса.

Дәлелденген аккредитив – бұл банк-эмитент болып саналмайтын басқа орындаушы банктердің қосымша кепілдігі бар болса ғана жүзеге асатын аккредитив.

Трансферабельдік (аударма) аккредитив – бұл бенефициардың өзінен басқа (екінші бенефициар болып саналатын) бірнеше тұлғаның немесе аккредитивті толық немесе ішінара пайдаланатын мүмкіндігін қарастыратын аккредитив.

Аккредитив тек бір ғана бенефициармен есеп айырысуға арнаулы мүмкін. Аккредитив бойынша есеп айырысу тәртібі және оның мерзімі бенефициар мен төлеушінің арасындағы келісім-шартта белгіленеді. Сондай-ақ келісімнің ішінде: банк-эмитенттің атауы, аккредитивтің түрі және оны пайдалану тәсілі, аккредитивтің ашылғаны жөнінде жабдықтаушыны хабардар ету тәсілі, аккредитив бойынша қаржы алу үшін бенефициар ұсынған құжаттардың толық тізімі және нақты сипаттары, тауарларды тиегеннен кейін құжаттарды ұсыну мерзімі, оларды рәсімдеуге қойылатын талаптар, басқа қажетті құжаттар мен шарттары болуы қажет.

Аккредитивтің мерзімінің өтуіне байланысты жабдықтаушыға қызмет көрсететін банктегі аккредитив жабылады. Аккредитивтің жабылғаны жөнінде атқарушы банк банк-эмитенті хабар етеді. Жабдықтаушыға қызмет көрсететін банке пайдаланылмаған сомалар оның көрсетуімен қаржылар алынған шотқа қайтадан аударылады; сатып алушының өзімен тұтастай немесе бөлшектеп кері қайтарылған аккредитивтің сомаларына банк-эмитенттен мәлімдеме келіп түскен күні кемітіледі.

Аккредитивтің жабылғаны жөнінде банк-эмитентке хабарлама жіберіледі.