93. Соз ауруын жұқтыру.

Қылмыстың объектісі адам денсаулығы, ал кейбір соз ауруларын жұқтырғанда адам өмірі де болуы мүмкін. Қылмыс об.жағынан өзiнде соз ауруы бар екендiгiн бiлген адамның ауыр зардаптарға әкеп соқтырған осындай ауруды басқа адамға жұқтыруы, сондай-ақ екi немесе одан да көп адамға не көрiнеу кәмелетке толмаған адамға жұқтыруы арқылы ж.а. Өзінде соз ауруы бар адамның кез келегн әрекеттер арқылы (жыныстық қатынас жасау, сүйісу, бір ыдыстан тамақ ішу,гигиеналық тазалықты сақтамау)басқа адамға жұқтыруын осы ауруды жұқтыру д.т. Соз ауруы жұқпалы аурулардың тобына жатады. Бұл ауру негізінен жыныстық қатынастар арқылы жұғады.Соз ауруына : сифилис (мерез), гонорея, жұмсақ шанкр, лимфогранулематоз,соз гранелумасы т.б.жатады. Соз ауруы бар адаммен жәбірленушінің өзінің келіп жыныстық қатынас жасауы аталған соз ауруын жұқтыру бабы бойынша қылмыстық жауаптылықты жоққа шығармайды, мұндай ретте де кінәлі осы бап бойынша жауапқа тартылады. Егер кінәлі адам әйелді зорлау кезінде өзіндегі соз ауоруын жәбірленушіге жұқтырса. Онда оның әрекері басқа баппен сараланады.Соз ауруын жұқтыру суб. Жағынан қасақаналықпен де, абайсыздықпен де (менмендікпен) жасалады.Кінәлі адам өзінің әрекетімен немесе әрекетсіздігімен жәбң денсаулығына зиян келтіру қаупін туғызғанын сезеді, оның іс әрекетінен өзі ауыратын соз ауруының басқа адамға жұғатынын біледі және оған саналы түрде жол береді. Қылм. Ниет әртүрлі нысанда көрініс табады: кек алу, қатыгездікпен өзгеге жұқтыру, ішімдіктің, нашақорлықтың әсерінен, тағы сол сияқтылар. Кінәлі адам өзінің соз ауруымен ауыратынын білу қажет. Ондай аурумен ауыратыны дәрігер арқылы ескертіледі, ауруға одан емделу туралы мұндай күйде жыныстық және басқадай қатынас жасаудың қауіптілігі туралы ескертіледі. Қылмыстың субү он алтыға толған кез келген есі дұрыс адам.

94. Адамның иммун тапшылығы вирусын (вич/жқтб) жұқтыруы

Қылмыстық кодексте басқа адамды көрінеу ВИЧ/ЖҚТБны жұқтыру қаупінде қалдырғаны үшін жауаптылық көзделген. Қылмыстың тікелей об.сі адамдардың өмірі мен денсаулығы. Қылмыс об. Жағынан басқа адамды көрінеу ауруды жұқтыру қаупінде қалдыру арқылы ж.а. Қазіргі уақытта осы ауруды жұқтырудың екі түрлі жолы белгілі; Оның біріншісі жыныстық қатынас арқылы, ал екіншісі қан арқылы (медициналық құралдарды, шприцтерді тиісті дәрежеде пайдаланбай осы аурумен ауыратын адаммның қанының басқа адамға жағылуы т.с.с.)Қылмыс құрамы формальды ВИЧ/ЖҚТБ ауруын жұқтыру қаупін туғызған сәттен бастап аяқталған д.т.Бұл жерде қылмыс зардаьы орындалмайды. Суб. Жағынан қылмыс тікелей қасақаналықпен істеледі. Ол туралы заңның өзінде ауруды көрінеу жұқтыру деп тура көрсетіліп тұр.Кінәлі адам өзінің әрекетімен басқа адамға ВИЧ/ЖҚТБ ауруын жұқтыру қаупін төндіргенін сезеді және осы әрекеттерді істеуді тілейді. Қылмыстың субъектісі он алтыға толған, өзінде иммун тапшылығы вирусы бар адам .Қылм. кодексте Медицина қызметкерiнiң, сол сияқты тұрмыстық немесе өзге халыққа қызмет көрсету ұйымы қызметкерiнiң өздерiнiң кәсiптiк мiндеттерiн тиiсiнше орындамауының салдарынан басқа адамға ВИЧ/ЖҚТБ-ны жұқтыруы үшін жауаптылық белгіленген. Қылмыстың бұл құрамының ерекшелігі оның арнаулы субъекті медицина қызметкерлерінің немесе кәсіптік міндеттерін атқаратын өзге де адаидар арқылы істелетіндігінде б.т. Суб.жағынан бұл қылмыс абайсыздықпен істелінеді. Әйел зорлау, нәпсіқұмарлық сипаттағы күш қолдану, он алты жасқа толмаған адаммен жыныстық қатынаста болу және нәпсіқұмарлық өзге іс әрекеттер жас балаларды азғындату әрекеттерін ж.а. кезінде жәбірленушіге кінәлінің ВИЧ/ЖҚТБ вирусын жұқтыру әрекеттері қылмыстардың жиынтығы бойынша сараланады.