Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
K_LM_S_ShPOR.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
308.86 Кб
Скачать

69. Қылмыстық жауаптылықтың өзгеде құқықтық жауаптылық түрлерінен айырмашылығы

Қылмыстық жауаптылық-бір жағынан сезім, қоғамдық байланыс, ынта болса, екінші жағынан белгілі шара немесе санкция б.т. Ол адамды белгілі бір әрекетке ынталандырады немесе белгілі бір әрекетті жасаудан бас тартқызады. Әрине, жауаптылық субъектіге қойылатын әлеуметтік талаптар болған кезде немесе субъекті бұл талаптарды өзі ұғынған жағдайда пайда болады. Осыған байланысты жауаптылықты жүзеге асыру екі нысанда көрінеді: бірі - әлеуметтік талаптарды субъект өз еркімен орындайды, екіншісі - әлеуметтік талаптарды субъект мәжбүрлеп орындайды. Осы екінші көрініс қылмыстық жауаптылыққа тән келеді. Қылмыстық жауаптылық азаматтық-құқықтық, әкімшілік, материалдық жауаптылықтар сияқты құқықтық жауаптылықтың бір түрі және ең қатал түрі болып табылады. Құқықтық жауаптылық өзге де жауаптылықтарынан өзіне тән ерекшеліктерімен ерекшеленеді: Мазмұны мен нысаны бойынша ол мемлекеттік -мәжбүрлеу сипатын иемденеді. Себебі, қылмыстық жауаптылықты қылмыс жасаған адамға мемлекеттің жағымсыз реакциясы ретінде қарастыруға блады. Қылмыстық жауаптылықтың әлеуметтік мазмұнын – қоғам мен мемлекеттің қылмысты және қылмыскер тұлғасын соттау, оған теріс баға беру құраса, ал заңдық мазмұнын – қылмыс жасаған адамға қолданылатын мемлекеттік мәжбүрлеу шаралары құрайды. Сондықтан, қылмыстық жауаптылық өзінің мазмұны бойынша әлеуметтік, нысаны бойынша нормативтілік реттеуші қызметтерді атқарады және қоғамдағы қатынастарды тәртіптеу мақсатында қолданылады.

Сонымен, қылмыстық жауаптылық дегеніміз – қылмыс құрамының барлық белгілері бар әрекетті жасаған адамға арнайы өкілетті мемлекеттік органдар қолданатын, қылмыстық заңда қарастырылған қылмыстық құқықтық сипаттағы мәжбүрлеу шараларды өтеу міндетін жүктеуді түсіну қажет.

70. Қылмыстық жауаптылықтың негіздері

Қылмыстық жауаптылықтың негізін дұрыс анықтау құқық қолдану органдары қызметінің заңдылықты қатаң сақтауының кепілі болып табылады.Қылмыстық құқық бойынша қылмыстық жауаптылықтың негізі болып қылмыстық заңда көрсетілген қылмыс құрамының барлық белгілері бар іс әрекетті істеу б.т. Яғни, бұл деген қылмыстық жауапқа және жазаға тек қана қылмыс істегенге, яғни қылмыстық заңда көрсетілген қоғамға қауіпті іс әрекеттерді қасақана немесе абайсыздықтан істегенге айыпты адамға ғана тағайындалатынын көрсетеді. Демек, қылмыстық жауаптылық негізі іс әрекетте қылмыс құрамының болуы болып табылады. Адамның (қылмыс субъектісінің) қылмыстық заңда көрсетілген қоғамға қауіпті іс әрекеттерді (қылмыстың объективті жағы) кінәлі түрде қасақана немесе абайсыздықпен істеуі (қылмыстың субъективті жағы) қылмыс құрамының белгілері болып табылады. Ал Қылмыстың объектісі болып қылмыстық заң қорғайтын қоғамдық қатынастардың жиынтығы табылады. Сонымен, қылмыстық жауаптылықтың негізі болып қылмыс құрамы болады. Іс әрекетінде қылмыс құрамының ең кем дегенде бір белгісі жоқ болса, ол адамды қылмыстық жауаптылыққа тартатын негіз жоқ болады.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]