Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ЛАТ.ЯЗ.глагол 1.doc
Скачиваний:
3
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
717.31 Кб
Скачать

Упражнение 17. Переведите на русский язык.

1. Qui nascuntur, patris familiam sequuntur. 2. Adoptio natūram imitātur: minor natu non potest majōrem adoptāre. 3. Utĭmur jurĭbus aequalĭbus. 4. Hostes oppĭda nostra aggrediebantur. 5. Amīcus pollicĭtus est pecuniam brevi reddĕre. 6. Popŭlus Romānus partim suo proprio, partim commūni omnium jure utĭtur. 7. Advocātus innocentiam rei demonstrāre conātus est. 8. Leges scriptae Romae quinto saecŭlo ante aeram nostram ortae sunt. 9. Plebs querĭtur injurias patriciōrum. 10. Omnes gaudēmus libertāte et justitiā.

Упражнение 18. Переведите на латинский язык.

1. Александр Великий (Македонский) умер в Вавилоне. 2. Катилина осмелился угрожать сенату. 3. Народы Европы, воспользовавшись римскими законами, создали свои государства. 4. Судьи преследуют несправедливость.

Латинские выражения:

  1. Non progrĕdi est regrĕdi — не идти вперёд, значит, идти назад.

  2. Aut vincĕre, aut mori — или победить, или умереть.

  3. Ex turpi causa actio non orĭtur — из противозаконного основания иск не возникает.

  4. Confessus pro judicāto habētur — признавший иск считается проигравшим дело.

  5. Res ipsa loquĭtur — дело само говорит.

  6. Reus in exceptiōne fit actor — возражая против иска, ответчик становится истцом.

  7. Nil admirāri — ничему не удивляться.

  8. Qui jure suo utĭtur, nemĭnem laedit — кто пользуется своим правом, тот ничьих прав не нарушает (юридическая формула).

  9. Subscriptio, -ōnis f — подпись.

  10. L.s. = locus signi — место печати.

  11. In pleno — в полном составе.

Упражнение 19. Переведите на русский язык.

1. Gaudeāmus igĭtur, juvĕnes dum sumus. 2. Amēmus patriam nostram et pareāmus legĭbus ejus. 3. Valeant cives mei, sint incolŭmes, sint beāti. 4. Ferat praetor legem novam. 5. Puniantur cives impŏbi. 6. Quis putāret? 7. Quid faciam? 8. An reus culpam suam negāret? 9. Absint doli mali in anĭmis nostris. 10. Absolvātur culpā reus.

Упражнение 20. Переведите на латинский язык.

1. Пусть процветает наша родина. 2. Будь счастлив. 3. Пусть они делают свое дело. 4. Давайте тщательно изучать законы.

Латинские выражения:

  1. Feci, quod potui, faciant meliōra potentes — я сделал, что смог, могущие пусть сделают лучше.

  2. Fiat justitia! — да свершится правосудие!

  3. Respondeat superior — пусть отвечает вышестоящий.

  4. Audiātur et altĕra pars! — пусть будет выслушана и другая сторона!

  5. Gaudeāmus igĭtur, juvĕnes dum sumus! — так давайте веселиться, пока мы молоды (слова из старинной студенческой песни)!

  6. Ne bis in idem procedātur — за одно и то же дважды пусть не наказывают.

  7. Ne timeāmus mortem — давайте не бояться смерти (да не убоимся смерти).

  8. Quod licet Jovi, non licet bovi — что позволено Юпитеру, не позволено быку.

  9. Per fas et nefas — всеми правдами и неправдами (через закон и беззаконие).

  10. Avisatio de perjurio — предупреждение об ответственности за дачу ложных показаний.

  11. Album judĭcum — список судей.

Упражнение 21. Переведите на русский язык.

1. Videant consŭles, ne quid res publĭca detrimenti capiat. 2. Lycurgus instituit, ut omnes Lacedaemonii sine nullo discrimĭne commūni mensā uterentur. 3. Nunquam imperātor ita paci credit, ut non se praepāret bello. 4. Legum servi esse debēmus, ut libĕri esse possīmus. 5. Anno trecentesĭmo septuagesĭmo sexto ante aeram nostram tribūni plebis legem tulērunt, ut alter consŭlum ex plebe crearētur. 6. Epaminondas non recusāvit, quomĭnus legis poenam subīret. 7. Testis officium est dicĕre, quae sciat aut audivĕrit. 8. Judĭces reos interrŏgant, quibus causis ad scelĕra commōti sint. 9. Explorandum est, an testis inimīcus sit ei, adversus quem testimomium dat, vel amīcus ei sit, pro quo testimonium dat.