
- •Лексика тата фразеологи
- •Фонетика
- •Уçă сасăсем – гласные звуки Вырăс чěлинчи уçă сасăсем
- •Чăваш чěлхинчи уçă сасăсем
- •Хупă сасăсем – Согласные звуки Вырăс чěлхинчи хупă сасăсем
- •Чăваш чěлхинчи хупă сасăсем
- •Чăваш чěлхипе вырăс чěлхин алфавичěсем
- •Танлаштаракан чĕлхесен фонетика уйрăмлăхĕсем
- •Фонемăсен (сасăсен) составĕ тĕрлĕрен пулни
- •Пĕр пекрех сасăсене вырăс чĕлхипе чăваш чĕлхинче тĕрлĕрен калани
- •Чăваш вокализмĕпе вырăс вокализмĕн хăйне евĕрлĕ законĕсем
- •Сингармонизм законĕ
- •Тулли мар ă, ĕ уçă сасăсем сăмахран тухса ÿкни
- •Икĕ уçă сасă юнашар тăма пултарайманни
- •Вырăс чĕлхипе чăваш чĕлхинчи сăмахсенче уçă сасăсен пахалăхĕ тĕрлĕрен палăрни
- •Вырăс чĕлхипе чăваш чĕлхи хушшинчи ударени уйрăмлăхĕсем
- •Чăваш консонантизмĕпе вырăс консонантизмĕн хăйне евĕрлĕ законĕсем
- •Шавлă хупă сасăсен янравлăхĕпе янравсăрлăхĕ
- •Хупă сасăсен ассимиляцийĕ
- •Пĕр сыпăкра икĕ е ытларах хупă сасă юнашар тăма
- •Малти ретри уçă сасăсем юнашар тăракан хупă сасăсене
- •Р сасса сăмах пуçламăшĕнче калайманни
- •Сăмах пулăвĕ - Словообразование
- •Морфологи – Морфология Пуплев пайěсем – Части речи
- •Япала ячě – Имя существительное
- •Хисеп категорийě – Категория числа
- •Падеж категорийě – Категория падежа
- •Камăнлăх категорийě – Категория принадлежности
- •Арлăх категорийě – Категория рода
- •Япала ячĕсен вĕçленĕвĕ – Склонение имен существительных
- •Паллă ячĕ – Имя прилагательное
- •Вырăс чĕлхинчи çыхăну паллă ячĕсем
- •Вырăс чĕлхинчи камăнлăх паллă ячĕсем – Притяжательные прилагательные
- •Паллă ячĕсен вĕçленĕвĕ
- •Пĕрремĕшле тата иккĕмĕшле паллă ячĕсем
- •Чăваш чĕлхинчи тĕрлĕ пуплев пайĕсенчен иккĕмĕшле паллă ячĕсем тăвакан аффиксем
- •Местоимени вĕçленĕвĕ
- •Вырăс местоименийĕсен вĕçленĕвĕ
- •Глагол пĕлтерĕшĕ тата тытăмĕ
- •Иккĕмĕшле глаголсен пулăвĕ
- •Глаголсем ят сăмахсене пĕр-пĕр падежра тытса тăни
- •Вырăс инфинитивĕ тата унăн пĕлтерĕшĕсене чăвашла каласси
- •Вырăс чĕлхинчи вид категорийĕ, чăваш чĕлхинчи ăна палăртмалли мелсем
- •Чăваш чĕлхинчи хăйне евĕрлĕ (вырăс чĕлхинче çук) глагол формисем тата вĕсене вырăсла палăртасси
- •Наклонени (тайăм) категорийĕ
- •Кăтарту наклоненийĕ – Изъявительное наклонение
- •Ĕмĕт наклоненийĕ – Сослагательное наклонение
- •Хушу наклоненийĕ – Повелительное наклонение
- •Килĕшÿ наклоненийĕ
- •Глаголăн сăпатсăр формисем Пайташ – причасти
- •Деепричасти
- •Пулăшу пĕлтерĕшлĕ пуплев пайсем – Служебные части речи
- •Хыç сăмах – Предлог
- •Союз – Союз
- •Татăк – Частица
- •Междомети
- •Синтаксис Предложени çинчен пĕтĕмĕшле калани
- •Хутсăр предложени Предложенири сăмахсен йĕрки
- •Хутлă предложени Сыпăнуллă хутлă предложени
- •Пăхăнуллă хутлă предложени
- •Определени пулакан пăхăнуллă предложени
- •Подлежащи пулакан пăхăнуллă предложени
- •Сказуемăй пулакан пăхăнуллă предложени
- •Дополнени пулакан пăхăнуллă предложени
- •Обстоятельство пулакан пăхăнуллă предложенисем
- •Вырăна пĕлтерекен пăхăнуллă предложенисем
- •Вăхăта пĕлтерекен пăхăнуллă предложенисем
- •Мĕнлелĕхе пĕлтерекен пăхăнуллă предложенисем
- •Пиркене пĕлтерекен пăхăнуллă предложенисем
- •5.5 Тĕллеве пĕлтерекен пăхăнуллă предложенисем
- •Танлаштаруллă грамматика Практика занятийĕсем
Местоимени вĕçленĕвĕ
Чăваш чĕлхинче падеж тăрăх япала ячĕсем вырăнне усă куракан местоименисем çеç вĕçленеççĕ. Тĕслĕхсем:
Сăпат местоименийĕсем
Пĕрреллĕ хисеп Нумайлă хисеп
Т.п. |
эпĕ |
эсĕ |
вăл |
эпир |
эсир |
вĕсем |
К.п. |
манăн |
санăн |
унăн |
пирĕн |
сирĕн |
вĕсен |
П.п. |
мана |
сана |
ăна |
пире |
сире |
вĕсене |
В.п. |
манра |
санра |
унра |
пирте |
сирте |
вĕсенче |
|
(манта) |
(санта) |
(унта) |
(пирĕнте) |
(сирĕнте |
|
Т.п. |
манран |
санран |
унран |
пиртен |
сиртен |
вĕсенчен |
|
(мантан) |
(сантан) |
(унтан) |
(пирĕнтен) |
(сирĕнтен) |
|
П.п. |
манпа |
санпа |
унпа |
пирĕнпе |
сирĕнпе |
вĕсемпе |
Ç.п. |
мансăр |
сансăр |
унсăр |
пирĕнсĕр |
сирĕнсĕр |
вĕсемсĕр |
П.п. |
маншăн |
саншăн |
уншăн |
пирĕншĕн |
сирĕншĕн |
вĕсемшĕн |
Таврăну местоименийĕсем
Пĕрреллĕ хисеп Нумайлă хисеп
Т.п. |
хам |
ху |
хăй |
хамăр |
хăвăр |
хăйсем |
К.п. |
хамăн |
хăвăн |
хăйĕн |
хамăрăн |
хăвăрăн |
хăйсен |
П.п. |
хама |
хăвна |
хăйне |
хамăра |
хăрăра |
хăйсене |
В.п. |
хамра |
хăвăнта |
хăйĕнче |
хамăрта |
хăвăрта |
хăйсенче |
Т.п. |
хамран |
хăвăнтан |
хăйĕнчен |
хамăртан |
хăвăртан |
хăйсенчен |
П.п. |
хампа |
хупа |
хăйпе |
хамăрпа |
хăвăрпа |
хăйсемпе |
|
|
(хăвăнпа) |
(хăйĕнпе) |
|
|
|
Ç.п. |
хамсăр |
хусăр |
хăйсĕр |
хамăрсăр |
хăвăрсăр |
хăйсемсĕр |
|
|
(хăвăнсăр) |
(хăйĕнсĕр) |
|
|
|
П.п. |
хамшăн |
хушăн |
хăйшĕн |
хамăршăн |
хăвăршăн |
хăйсемшĕн |
|
|
(хăвăншăн) |
(хăйĕншĕн) |
|
|
|
Кăтарту местоименийĕсем
Т.п. |
ку |
çакă |
çавă |
лешĕ |
хайхи |
кусем |
çаксем |
К.п. |
кун |
çакăн |
çавăн |
лешĕн |
хай-хин |
кусен |
çаксен |
П.п. |
куна |
çакна |
çавна |
лешне |
хай-хине |
кусене |
çаксене |
В.п. |
кунта |
çакăнта |
çавăнта |
лешĕнче |
хай-хинче |
кусенче |
çаксенче |
|
(кунра) |
|
|
|
|
|
|
Т.п. |
кунтан |
çакăнтан |
çавăнтан |
лешĕнчен |
хай-хин-чен |
кусенчен |
çаксенчен |
|
(кунран) |
|
|
|
|
|
|
П.п. |
кунпа |
çакăнпа |
çавăнпа |
лешĕнпе |
хай-хипе |
кусемпе |
çаксемпе |
Ç.п. |
кунсăр |
çакăнсăр |
çавăнсăр |
лешĕнсĕр |
хай-хисĕр |
кусемсĕр |
çаксемсĕр |
П.п. |
куншăн |
çакăншăн |
çавăншăн |
лешĕншĕн |
хай-хи-шĕн |
кусемшĕн |
çаксемшĕн |
Ыйту местоименийĕсем
Т.п. |
кам |
мĕн |
хăшĕ |
камсем |
мĕнсем |
хăшĕсем |
К.п. |
камăн |
мĕнĕн |
хăшĕн |
камсен |
мĕнсен |
хăшĕсен |
П.п. |
кама |
мĕне |
хăшне |
камсене |
мĕнсене |
хăшĕсене |
|
|
|
|
|
|
(хăшсене) |
В.п. |
камра |
мĕнре |
хăшĕнче |
камсенче |
мĕнсенче |
хăшĕсенче |
|
|
|
|
|
|
(хăшсенче) |
Т.п. |
камран |
мĕнрен |
хăшĕнчен |
камсенчен |
мĕнсенчен |
хăшĕсенчен |
|
|
|
|
|
|
(хăшсенчен) |
П.п. |
кампа |
мĕнпе |
хăшĕнпе |
камсемпе |
мĕнсемпе |
хăшĕсемпе |
|
|
|
(хăшпе) |
|
|
(хăшсемпе) |
Ç.п. |
камсăр |
мĕнсĕр |
хăшĕнсĕр |
камсемсĕр |
мĕнсемсĕр |
хăшĕсемсĕр |
|
|
|
(хăшсĕр) |
|
|
(хăшсемсĕр) |
П.п. |
камшăн |
мĕншĕн |
хăшĕншĕн |
камсемшĕн |
мĕнсемшĕн |
хăшĕсемшĕн |
|
|
|
(хăшшĕн) |
|
|
(хăшсемшĕн) |
Çуклăх местоименийĕсем
нумайлă хисеп пулмасть
Т.п. |
никам |
нимĕн |
К.п. |
никамăн |
нимĕнĕн |
П.п. |
никама |
нимĕне (ниме) |
В.п. |
никамра |
нимĕнре (нимре) |
Т.п. |
никамран |
нимĕнрен (нимрен) |
П.п. |
никампа |
нимĕнпе (нимпе) |
Ç.п. |
никамсăр |
нимĕнсĕр (нимсĕр) |
П.п. |
никамшăн |
нимĕншĕн (нимшĕн) |
Паллă мар местоименисем
Т.п. |
такам |
такамсем |
К.п. |
такамăн |
такамсен |
П.п. |
такама |
такамсене |
В.п. |
такамра |
такамсенче |
Т.п. |
такамран |
такамсенчен |
П.п. |
такампа |
такамсемпе |
Ç.п. |
такамсăр |
такамсемсĕр |
П.п. |
такамшăн |
такамсемшĕн |