
- •Қаржы-экономикалық факультет Мемлекеттік басқару және менеджмент кафедрасы
- •Лекциялардың күнтізбелік – тақырыптық жоспары
- •Семинар сабақтарының әдістемелік нұсқаулары
- •Осөж сабақтарының күнтізбелік-тақырыптық жоспар
- •Осөж тапсырмаларын орындаудың әдістемелік нұсқаулары
- •Сөж тапсырмаларын орындаудың жалпы мақсаттары мен әдістемелік нұсқаулары
- •Сөж материалдары Рефераттар тақырыбы
- •Баяндамалар тақырыбы
- •Глоссарий
- •Дәріс кешені
- •1. Бизнес – жоспарды құрастырудың мақсаттары мен міндеттері.
- •2. Бизнес – жоспардың негізгі принциптері.
- •3. Бизнес – жоспарлау жүйе ретінде: оның элементтері мен қызметтері.
- •3 Тақырып Бизнес-жоспарлаудың әдістемесі мен ұйымдастырылуы
- •1. Өткен тенденцияларды талдау: әдістер мен тәсілдер.
- •Өткен жағдайды талдау: әдістемесі мен тәсілдері.
- •3.Бәсекелестік күрестегі позициялар
- •4 Тақырып Бизнес-жоспар бизнес-жоспарлаудың тәжірибелік құралы ретінде
- •1. Фирманың ішкі жоспарлау жүйесіндегі бизнес жоспардың орны.
- •2. Бизнес – жоспарды дайындаудағы қойылатын негізгі талаптар.
- •1. Маркетингтік зерттеудегі базалық көрсеткіштер, олардың ара байланыстылығы және шығатын параметрлері.
- •2) Қаржылық талдау.
- •2. Өнімнің өмір сүру циклы.
- •3. Зерттеудегі өнімнің сұранысы мен ұсынысын болжау әдістері.
- •5. Фирманың бәсекелестігі: табу әдістері, ақпаратты өңдеу, тұжырым жасау.
- •1.Толық өзіндік кұн және шығаруға шығындар: құрылымы мен өзгеруі динамикада.
- •1. Маркетингтік зерттеудегі базалық көрсеткіштер, олардың
- •Техникалық талдау
- •1.2 Қаржылық талдау
- •1.3 Экономикалық талдау
- •1.5 Институционалдық талдау
- •1.6 Тәуекелді талдау
- •A. Қаржыландыру және төлемдер кестесі
- •Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
- •Емтихан сұрақтары
- •Пәннің оқу-әдістемелік қамтамасыз ету картасы
1. Бизнес – жоспарды құрастырудың мақсаттары мен міндеттері.
Нарық шарттарында және қатаң бәсекелестік күресте кәсіпорын
сыртқы және ішкі өзгерістерді есепке алып тез арада керекті амалдарды қолданылуы тиіс. Бұл бірнеше шарттарды орындағанда жүзеге асады:
1) Басқарма және оның инвесторлары қазіргі кездегі қаржылық жағдайды дұрыс бағалап нарықтағы орнын анықтау керек;
2) Кәсіпорын жетістікке жету үшін өзінің нақты және актуалды мақсаттарына ие болуы тиіс;
3) Мақсат қою барысында менеджмент қарқынды түрде жоспарлауды қолданылуы және ол қатаң қадағаланып жоспардың әр пунктінің орындалғанына көзін жеткізуі қажет;
4) Кәсіпорын басқармасы және инвесторлық нарықтағы жағдайды толық түсініп, ішкі және сыртқы процестерді толық зерттеуге алады.
Бизнес – жоспардың кәсіпкерге беретін мүмкіндіктері:
1) Өз идеяларын жасап оның қағаз жүзінде есептеулер жүргізіп өмір сүру ұзақтылығын тексере алады;
2) Мұндай қағаздағы вариант ішіндегі идеялар көптеген қателіктерден және керегі жоқ шығындардан құтқарып өз қаражатын және уақытын үнемдеуге көмектеседі;
3) Кәсіпкерге кәсіпорынның жұмыс істеу механизмін жақсырақ түсіндіріп нарықтық ортада қателіксіз жұмыс істеуге көмегін тигізеді;
4) Бизнес – жоспарды жасап бітірген кезде, ол кәсіпкерге көздеген мақсатына жетуге көмектесетін нақты зерттелген карта немесе схема ретінде қызметін атқарады.
2. Бизнес – жоспардың негізгі принциптері.
1) Бизнес – жоспарда төңкеріс болмау керек;
2) Бизнес – жоспар икемді болу керек;
3) Бизнес – жоспарға мамандарды тарту;
Бизнес – жоспарға кеткен уақытпен алынған пайданың арасында
байланыс пропорцияналды болып табылады. Жоспарлау үрдісінде жоспардың келесі мерзімдері қабылданған:
1) 90ай, бұл яғни ағымдағы жоспарлау;
2) апта немесе 10күн, бұл оперативтік жоспарлау.
Жоспар үшін жұмысшы кезең ай болып табылады.
3. Бизнес – жоспарлау жүйе ретінде: оның элементтері мен қызметтері.
Жоспарлау барысында келесі негізгі параметрлер анықталынады:
1) Жоспардың бөлшектенуі (гитализация);
2) Уақыт интервалы;
3) Жоспарлау әдісі, оның 3 түрі болады:
1) циклдік;
2) ағымдық (сырғымалы);
3) уақыттың белгілі бір интервалына жасалынатын жоспар;
4) циклдың ұзақтылығы;
5) жоспарлау валютасы.
Unido–ның стандартына сәйкес бизнес – жоспардың жалпы элементтері:
резюме;
мақсаттар мен міндеттер;
өнім немесе қызмет (өндірістің технологиясы, ерекшелігі, сипаттамасы, өнімнің бәсекесін бағалау (оның сапалығын қамтамасыз етудің әдістері және т.б.);
нарықты талдау (саладағы жағдай, негізгі қажеттіліктер, нарық сегменттері, бәсекелестік орта, бизнестің тиімділігін және дамуының мүмкіндіктері және т.б.);
маркетинг жоспары (бағаның құрылуы, сатуды үдейту әдістері, сатудың ең оңтайлы көлемдері, таратылу сызбалары, жарнамалық жобалар және т.б.);
өндірістің жоспары (қажетті материалдар,жабдықтар мен өндіріс қуаттылығы, оларды жеткізу көздері, қосалқы мердігерлер, өндіріс технологиясы, өнімнің түрлері және т.б.);
мамандар мен басшылар;
қажетті қаржылардың көлемі мен көздері;
қаржылық жоспардың негіздері мен тәуекелдерін бағалау;
10)егжей – тегжейлі қаржылық жоспарлар.