Өзін өзі тексеру сұрақтары

1.Қаржылық жүйенің мәні және құрылымы. Мемлекеттік бюджет және оның құрылу принциптері.

2.Фискалды саясат

3.Бюджет тапшылығы және оның себептері.

4.Салықтар. Салық салудың принциптері мен формалары. Салық түрлері. Лаффер сызығы.

5.Кеден, баж салығы

ТЕСТ

1)Экономика мәселелерiн жартылай рынок, жартылай өкiмет шешетiн болса, онда бұл:

А) аралас экономика.

В) нарықтық.

С) дәстүрлi.

D) әмiршiлдiк.

Е) өтпелi.

2)Еркiн сауда экономикасы қалай сипатталады

А) мүлдем еркiн бәсеке және рынокта ешкiмнiң билiгi болмауы.

В) жоспарлы баға белгiлеу.

С) нарық пен жоспар реттегiштерiнiң тiркесiмi.

D) товарлар экспортына және импортына тиымдардың жоқтығы.

Е) салаға ену кедергiлерiнiң жоғары деңгейi.

3)Дәстүрлi экономика үшiн не сипатты емес

А) ұлғаймалы ұдайы өндiрiс.

В) өндiргiш күштерiнiң даму деңгейiнiң төмен болуы.

С) өндiрiс қатынастарының салт-дәстүр негiзiнде реттелуi.

D) натуралды шаруашылық пен ұжымдық меншiк түрлерiнiң үстемдiгi.

Е) қарапайым кооперация.

4)Төмендегi келтiрiлген мiндеттердiң қайсысы экономикалық жүйе

үшiн негiз бола алады

А) жекеленген экономикалық тұлғалардың iс-јрекеттерiн бағыттау.

В) өндiрiстiң техникалық жағдайларын анықтау.

С) Инфляция мен жұмыссыздықты жою.

D) әдiлеттi қоғам құрылымын тұрғызу.

Е) ұғаймалы ұдайы өндiрiс пен экономиканың өсуiн қамтамасыз ету.

Глоссарий

Бюджетный дефицит	Бюджет тапшылығы – орталықтандырылған ақша қорының құралу көздері мен жұмсалу бағыттарын сипаттайтын экономикалық категория, ақшалай кіріс пен шығыстың балансы.	Budget deficit
Государственный долг	Мемлекеттік қарыз - жалпы мемлекеттік қаржының басты буындарының бірі және кредиттік қатынастардың жиынтығы	Public debt
Внешний долг бизнес	Ішкі қарыз – мемлекеттік құнды қағаз иегерлеріне, ал сыртқы – өзге мемлекеттер мен халықаралық қаржы ұйымдарына қарыз болуы Бизнес- пайда табуға бағытталған әректтің,экономикалық қызметтің бір түрі жек кәсіпкердің не фирманың іскерлік қызметі.	External debt business
Фискальная политика Капитал	Фискальдық саясат – мемлекеттің бюджет пен салық салу саласындағы халықты жұмыспен қамтамасыз ету мен ұлттық экономикадағы циклдық тежеуілден шығуға бағытталған үкімет саясаты Капитал-кең мағынада табыс әкеле алатын нәрселердің бірі немесе адам өзінің тіршілік әрект барысында тауарлар,өнімдер,т.б өндіру,қызметтер көрсету үшін жасаған ресурстар,яки қосымша құн әкелетін құн тар мағынада –табыстың жұмыс істеп турған қайнар көзі,іске қосылған өндіріс құрал жабдығы,ақшалай қаражат, зияанкерлік меншік.	Fiscal politics capital

Қолданатын әдебиеттер:

І.Экономикалық теория негіздері. Оқулык- Алматы. Қазақ

университеті.2010.

2.Экономикалық теория.Оқулық.Алматы. Қазақ университеті.2000.

З.Р.Дорнбуш.,С.Фишер. Макроэкономика. Оқулық. Алматы.

ҚазМБА. 2007.

4.Экономикалық ілімдер тарихы. Оқу қүралы. Алматы.

Қаз.университеті. 2004.

5.Жүнісов Б.Ж. Нарықтық экономика негіздері. Оқу қүралы.

Алматы, 2006,б.

6.Мөдешев Б.Р. Нарықтық экономикаға кіріспе. Оқу құралы.

Алматы. Экономика, 2006.

7.В.П.Самуэльсон, С.Нордхаус. Экономикс. Оқу қүралы.

Алматы. 2006.

8..Экономичсская теория (политэкономия). Учебник. Под

общ. Ред. Акад. В.Н.Видяпина, Г.П.Журавлевой.;ИНФРА,

2009.

ҚАЗАҚ БАС СӘЛЕТ -ҚҰРЫЛЫС АКАДЕМИЯСЫ

Пән: Экономикалық теория негіздері
2 кредит	3-4 семестр 2012-13 оқу жылы
Тәжірибе № 15: Экономикалық дамудың халықаралық аспектілері.	Суанбаева У.Н.

Өнеркәсіп төңкерісі дәуірінде ұлттық шаруашылықтардың өзара байланысы нығайып, олардың дүниежүзілік рынокқа тартылуы өсті. Ірі машиналы индустрияның дамуы , өндіріс көлемінің ұлғаюы , өнеркәсіптің өзінде маманданудың тереңдеуі жағдайында жекелеген елдер шеңберінде қазіргі заманғы өнеркәсіп өнімдерінің ұлғаймалы ұдайы өндірісін қалыптастыру мүмкін емес. Дүниежүзілік өндіргіш күштердің одан ары дамуы ХЕБ-тың тереңдеу тенденциясына жағдай жасайды. Өнеркәсіп салалары ішінде мамандандырудың анағұрлым дамыған түрлері кеңінен тарала бастайды.

Халықаралық экономикалық байланыстардың бастапқы даму сатысында артық мөлшерде бір өндіріс факторларының бағасы салыстырмалы төмен болады да, ал олардың мөлшері жеткіліксіз жағдайда бағалары салыстырмалы жоғарылайды.

Халықаралық валюта жүйесі.

Валюта жүйесі – валютаның оларды пайдалану, ауыстыру, төлем құралы ретінде қолдану ережелері мен нормаларының жиынтығы.

Халықаралық валюта жүйесінің негізі ұлттық валшюталар болып табылады. Бұл жүйеге сондай-ақ ұлтық және ұжымдық резервтегі валюталық бірліктерді, халықаралық өтімді активтерді валюталық паритеттер мен курстарды , валюталардың өзара айналымы шарттарын, халықаралық есеп айырысу және валюталық шектеулерді , валюталық рыноктармен дүниежүзілік алтын рыногын және т.б. жатқызуға болады.

« Әлемдік рыноктық шаруашылық» түсінігі және оның дамуы.

ХХ ғасырдың 2-жартысы әлемдік шаруашылықтың жедел даму дәуірі болды. әлемдік шаруашылық шеңберіндегі ұлттық экономикалардың өзара тәуелділігі, халықтар арасындағы дамып келе жатқан мәдени қарым-қатынастар және әр түрлі мәдениеттер мен өркениеттердің өзара байланыстары жатады. әлемдік шаруашылық өндіргіш күштердің тарихи ұзақ уақыт дамуының объективті нәтижесі. Ұлттық шаруашылық шеңберінде қоғамдық , ұдайы өндірістің негізгі процестері жүзеге асады. Тарихи тұрғыдан әлеуметтік шаруашылық ХІХ-ХХ ғасырларда дүниежүзі халықтарының басым көпшілігінің әлемдік шаруашылық байланыстарға тартылуы нәтижесінде қалыптасты.

Әлеуметтік шаруашылық пен ұлттық шаруашылық объективті біртұтас, сонымен қатар қарама-қайшылықты.

Әлемдік шаруашылық біртұтас, сонымен қатар қайшылықты экономикалық механизм ретінде экономикалық заңдардың құн, бәсеке, қоғамдық еңбекті үнемдеу, халық шаруашылығы салаларының арақатысы және халықаралық еңбек бөлінісі мен интеграциялық процестердің т.б. функционалдық өзара байланыстардың ықпалымен айқындалады. Әлемдік шаруашылықтың дамуындағы неғұрлым жалпы заңдылықтарды жекелеген және топтасқан елдердің экономикаларының ашық сипатының күшеюімен, шаруашылық өмірдің интернационалдық мәнінің өсуімен, ең алдымен техникалық прогрестің дамуымен көрсетіге болады.