Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ИстБел.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
211.46 Кб
Скачать

История Беларуси

.. Васильевна

Экзамен

    уводзины

прадмет и панацее гисторыи, высветлить асноуныя падых

Асноуны прадмет- вучэнне культурна-гаадарчага, палитычнага жыцця бел народа, яго асабливасцей, узаемасувязяу з иншыми эпасами.

Гисторыя - гэта слова грэчаскага паходжання(-звестки аб минулым)

У пачатку 20-га стагоддзя благодаря шпенглеру:

Гисторыя - навука аб будучым.

Функцыи:

1)сацыяльнай памяци - назначэнне гисторыи у накапленни и захавання у памяци вопыта папярэдних пакаленняу;

2)выхаваучая(самасазнанне, патрыятызм);

3)гуманистычная - гисторыю не павинна писаць з кропки зроку нацыянальных..;

!!4)прыкладнАя - веднне гисторыи эканамичнай и сацыяльнгай палитыки дзяржавы ва умовах, якия маюць пэуныя агульныя рысы з сучаснасцю, дазваляе палитыкам, эканамистам выпрацаваць правильныя рашэнни и спрагназаваць магчымыя выники тых або иншых падзей;

Гисторыя займае вядучае месца у систэме гуманитарных дысцыплин и яна саиснуе з дысцыплинами: этнаогия(гисторыя этнаса(народа)), пареаграфия(вывучае старажытныя); нумизмацыя(манеты), тапанимика(геагр назвы); психаисторыя(матывацыя паводзинау людзей).

Асноуныя падыходы да вывучэння гисторыи:

1)фармацыйны(вядучы падыход у савецки час(маркс и энгельс): кожная дзяржава у сваим развицци праходзиць кожная дзяржава): першабытны лад, рабауладальництва, капитализм, сацыялизм. Фармацыйны падыход мае недахопы:

-значная увага на (цивил матэрыяльнае жыцце);

-недаацэньванне штучных духоуных асабливасцяу;

-не кожная дзяржава праходзила гэтыя фармацыи;

2)цывилизацыйны

Нтп- навукова-тэхничны прагрэс.

Прыхильники гэтага падходу гаворыць шточалавецтва у сваем жыцци праходзиц тып:

Аграрная(даиндыстрыальная); прамысловая(тэхнагенная, индустрыяльная); постиндустрыяльная(инфармацыйная)

Плюсы:

-кожная краина праходзиць або будзе праходзиць гэтыя тыпы;

-цывилизацыйны падыход падаецца як цэлассная гисторыя;

-

Минусы:

-недасканалы падыход;

-аморфнасць крытэрыя выдзялення тыпау цывилизацый;

Перыядызацыя па гэтаму падыходу:

-старажытны(цягнууся 100-35 тыс гднэ);

-сярэднявеча(5-

-новы час(16-1917);

-навейшы час(з 1917- па сучаснасць)

  3)Культуралагичны падыход

Крыницы па гисторыи беларуси:

-письмовыя.           !!!   (летаписы(аповесць минулых гадоу), заканадаучы матэрыял(статуты), статыстычныя(першы расийски перапис), мемуары и дзенники, литаратурныя творы);

-матэрыялы археялагичных раскопак

вучныя(

-линшвистычныя крыницы(тапанимика- паходжанн

-этнаграфичныя(костюмы, песни..);

-кина-фото-фоно дакументы

  У 19 стагоддзи вядучая навуковая галина - беларусазнаусьва.

Першыя прапанавальники гэтай гисторыи - преподы виленскага университэта.

Заходни русизм: беларусы не отдельная нацыя, а адвятвленне русскага этнаса.

Вацслау - першы беларуски гисторык, яки выдау кароткую беларуски гисторык; доунар-запольски; пичэта.

Усе нацыянальныя культурныя дзеячы были прафессийными гисторыками

       Перыядызацыя:

1)беларусь у старажытны перыяд(100-35 тыс данэ - 5 нэ)

2)рассяленне сялян(6 - 9 ст);

3)полацки перыяд(9 - сяр 13);

4)у саставе вкл(сяр 13 - 1569);

5)у складзе РП(1569 - 1795);

6)у складзе расийск имперыи( - 1917);

7)пошук шляхоу беларускай дзяржаунасци);

8)стварэнне бсср(1919 - 1991);

9)сучасная РБ(1991 - сучасны час);

У старажытны час:

Першапачатковае засяленне беларуси у даиндаеурапейски перыяд(каменны век);

Индаеурапейски(бронзавы и жалезныя вяки);

  Рэлигийнае: фетышызм, язычество.

Каменны(100-35тыс - 3 тыс данэ), бронзавы, жалезны.

Каменны: палеалит, мезалит, неалит;

Бронзавы(2 тыс данэ - канец 8 ст данэ);

Жалезны(канец 6 век данэ - 5 ст нэ)

 Палеалит(100-35). Першыя стаянки: бердыж и юравичы(прыпяць);

Род - 100..ад аднаго продка. Быу матрыярхат.

У позднем палеалице ужо иснавала парная сям'я. Памиж аднаго роду - забаранялися браки;

Два асноуных вида заняткау: паляванне и збиральництва, бортництва, лоуля рыбы, птушак; прымитыуныя орудия труда.

Ледавик адступае, климат цяплее.

Агульная колькасць насельництва - 5-6 тыс чалавек.

З'яуляюцца новыя прылады : лук и стрэлы, узникае човен и сець; некаторыя прылады працы робяцца з косци або дрэва.

  У неалице змены:

- неалитычная "рэвалюцыя" -пераход ад прысваювычай да вытворчай гаспадарцы;

- з'яуляецца глиняны посуд(востраканечны, а не пласкаданны;

-узникае ткацтва и прадзень;

- шлифаванне и ..(..);

- здабыча крэмню шахтавым спосабам(у веске краснае сяло);

     Индаеурапейски з'яуляецца у бронзавым

Индаеурапейцы: немцы, балты(продки латышоу и эстонцау), славяне, индусы; и славяне и балты.

Две тэорыи: продки беларусау: фины(на тэрыторыи беларуси захавалися некаторыя назвы) и балты.

  Адкуль узялися индаеурапейцы.

Истбел - 18.02.2013

Еурапейская тэорыя индаерупаейцау:

Пауночная тэоыя(нямецкая тэорыя). Гитлер и фашысты прапаноували данную тэорыю.

Балканская тэорыя:

Гэта тэорыя была аспрэчана лингвистами;

Паудневыя стэпы усходняй еуропы(канцэпцыя Гимпутаса):

! ! ! Пярэднеазияцкая:

Тэрыторыя ирана, ирака и ауганистана.

-Индаеурапейцы вяли качавы лад жыцця;

-им стала цесна у межах сваей прарадзимы и яны пачали рушыць у ..

Яны пачали ассимилираваць другия народы.

На тэрыторыю Беларуси у бронзавым веку прыхоодзяць балты(продки прыбалтыйских народау) и змешваюцца. Балты становяцца асноуным насельництвам у бронзавым ижалезным вяках.

Людзи пераходзяць ад умацаваных гарадзишчау да неумацаваных селишч.

У бронзавым веку замест родавай абшчыны, становицца суседцкая абшчына(па эканамичным прычынам).

Першапачаткова земляробства было матычным, потом перайменавалась у падсечна-агнявое(баранава), а замест яго - прыгоннае земляробства(рала - плуг).

Бронзавы век дастаткова наминальным. На Беларуси не было медзи и олава. У большай часци яны паступали гатовыми з прыкарпацця. Таму народы Беларуси назваюцть яго энеалитам.

У 6 ст данэ пачынается жалезны век. Жалезную руду плавили у печах-домницах(знойдзена каля дзержынска такая печ). Са з'яуленнем жалезных прадметау..).

У 6 ст нэ прыходзяць славяне: паудневые, заходния, усходния(руския, беларусы).

Этапы праникнення славян на тэр Беларуси:

  1. 6-7 ст. Кали славяне тольки пачынаюць праникаць на тэр Беларуси;

  2. 2) 8-9 кали славяне асимилюць балтау;

  3. Кали яны становяцца мясцовым насельництвам

З'яуляюцца тры супольнасци: крывичы(рассялилися не тольки на тэрыторыи беларуси. Цэнтр и поунач беларуси), дрыгавичы, радзимичы.

Чаму крывичы нхазывалися:

- родныя па крыви;

-ад имени правадара "Крыу";

-ад имени дачки правадыра "скрэва";

- у литоуская мове есць слова "крэба"(криво), и личылася што яны рассялилися..

У их быу цэнтр полацк(першае успаминанне 8.. Г)

Жанчыны-палачанки насили браслето-подобные височные кольца с завязанными коныами.

Дрыгавичы рассялилися на поудне беларусипа рацэ Прыпяць.

Назва:

-ад слова дрыгва(балота);

-ад имя правадыра "Дрыгавит".

Цэнтр - Турау( 980).

Дрыгавичанки насили скроневыя кольцы з напаленными..

Радзимичы рассялились на паудневымусходзе па рацэ сож.

Назва: ад имя правадыра "радзим".

Цэнтра не было. Але горад яки узник на тэрыторыи рассялення радзимичау - гомель(1142 г).

Рамидзичанки насили сямипраминевыя скроневыя кодьцы.

Тэма: беларуския земли у 9-13 стагодзях

1)киеуская русь. Першыя дзяржауныя утварэнни на тэрыторыи бел полацкае и тураускае княства;

2)сац-эканамичнае развицце;

3)прыняцце хрысциянства и культура у 9-13 стагоддзи;

Киеуская русь:

Гэта дзяржава, якая зникла у 9 стагоддзи.

Першыя княззи, якия вядомы: рюприк(нормандский князь, скандинав), синявуси(дружына) и трубар(род). Их запрасили на княжанне усходния славяне.

Адны гисторыки давяраюць гэтай тэорыи, хто-та недавярает.

Рурык не з'яуляецца заснавальникау.

Заснавальник - Алег(сваяк).

У рурыка быу сын, але быу маленьки и пачынае правиць Алег.

Алег идзе на грэкау и накладвае дань.

Алег паправиу 33 гады(879-912).

Пасля смерци алега и кируе игар(сын рурыка).

Игар - няудалы князь.

У 945 годзе яго забиваюць драуляне.

Пасля Игара кируе дзяржавай яго жонка Вольга( з 9.5 па ).

Яна адпомсцила драулянам.(зпалила их цэнтр).

Вольга стала першай хрысциянкай.

Сынам вольги и Игара быу свтаслау(945 - 9..).

Ен захапиу кауказкия плямены. Змагауся з печанегами. Пераехау на дунай(переславец).

Пасадзиу кираваць сваих сыноу: яраполк(сядзел у киеве), алег(у яго не было цэнтра, ен павинен быу кантраляваць драулян) и уладзимир(ноугарад).

Пасля смерци святаслава пачынаецца сапраудная барацьба.

У 10-м стагоддзе иснавали тры крупныя цэнтры: киеу полацк(рагвалод княжыу адасоблена) и ноугарад.

Адобва браат сватаюцца да рагнеды(дачки рагвалода).

Рагнеда абрала яраполка. "выбираю яраполка, таму што не хачу раззлаваць ..".

Рагнеда, Гарыслава, Анастасия.

Гарыслава - гарэла славай; пабачыла шмат гора.

Анастасия - кали прыняла крэшчэнне.

У Рагнеды радзуся сын изяслау, кираувау у полацку да 1001. Ен быу адзин з першых хрысциянау разам са сваей мацер'ю.

Пасля смерци изяслава правит яго сын Брачылау(1001 - 1044).

1)ен пашырау межы дзяржавы на захад и поунач;

2)займауся будауництвам гарадоу(браслау);

3)веу барацьбу з ноугарадам.

У 1021 - битва на рацэ Судамиры. У ей сышлися Брачыслау и Яраслау Мудры(дзядзька брачыслава). Брачыслау церпиць парадэнне, але яраслау запрашае Брачыслава на перамовы и дарует брачыславу Вицебск и Усвяты.

Брачыслау памирае у 1044.

Замест яго - усяслау чарадзей (1044 - 1103).

Ен быу вельми ваяуничым князем.

На той час пабудавали Сафийски сабор.

3 савикка 1067 - битва на рацэ Нямизе.

15 верасня 10.. - поланцы вызвалили, кали нападали.

Усяслау чарадзей сядзеу на троне 7 месяцау, а потым сбег у полацк.

Псля смерци усясла чарадзя полацкае княства уступае у феадальны.. Але не дае скпаою киеским княззям

У годзе киеуски князь идзе на полацк. Мсцислау зноу идзе на полацк.

Византыйскае выгнанне - мсцислау выганяе князеу у византыю.

Тураускае кнства.

У 988 глдзе Уладзимир аддау Турау трэцяму сыну Святаполку и саслау яго у турау.

Святапоук спрабуе каталицтва у Турау прывесци. У Турау прязджае Рэйнберг.

Святаполка называюць Акаяным.

З 1015 па 1019 гады святаполк з яраславам мудрым дерется.

У 1019 годзе - битва на рацэ Альце. Святаполк быу смяротнапаранены. Яго адправили через Бжст на родзину яго зяця.

Святаполк аддау Турау свайму сыну. Да 1167 года правили.

У 1167 - юрый яраславич аднавиу незалежнасць турава ад киева.

Турау уступае у перяыд феадальнай здольнасци.

У тураве иснавала пасада "пасадник". Киеуски князь давау свайму сыну турау, и кали бацька парау, сын - у киеу, а у тураве - пасадник.

Кирыла турауски.

Тысяцки киравау дзяржауным апалчэннем.

Сацыяльна-эканамичнае развицце.

Суиснавали рабауладальницки, родаплемянны и феадальны.

Родаплемянны урад быу на схиле. Людзи пражывали у абшчынах.

Рабауладальницки уклад: аб яго наяуництве сведчыць "Руская Прауда". Халопы нагадвали рабоу.

Феадальны уклад уносиу сацыяльную дыферэнцыяцыи. Феадалы: княззя, баяре, држынники.

Сяляне - залежнае насельництва.

Адпаведна "Руская Прауда":

-смерды;

-закупы;

-радовичы;

-изгои;

-халопы.

Пкрамя сялян князеу и баярау иснавали гараджане(рамесники и гандляры).

Залежнае насельництва плацила на карысць князя падатки: данина, и тд, а на карысцт царквы: палюддзе.

Узникае шмат гарадоу.

Есць некальки тэорый узникнення гарадоу:

-пабудавали на рацэ;

-на месце крэпасци(напрыклад Заслауье, Гродна).

-скрыжаванне ..(..

-на месце племянных цэнтрау;

Горад выконвау функцыи:

-гандлевыя;

-абарончыя;

-культурна-асветницки;

Выглляд быу:

-дзядзинец. У им жыдли князь и яго дружына;

-пасад. Жыли рамесники и гандляры.

Беларуския гарады 9-13 стагоддзя адрознивалися ад еурапейск гарадоу таго ж часу:

-у Беларуских гарадах не было цэхау;

-у Бел гарадах адсутничала самакираванне;

-бел гарады мели зусим иншы выгляд(были з дрэва, а з камнюбыли тольки культавыя дрэвы)

Культура. Прыняцце распаусюджванне хрысциянства:

Я Уладзимир прыймау веру.

З балгарыи прыймаюць веру. Немцы прапагандуюць каталицтва. И грэки прапагандаюць филасофски хрысциянства.

Болгары лажанулись, гурманцы лажанулись, у греков им понравилось. И прыймаюць хрысциянства.

Истбел -25.02.2013

Есць дзве версии прыняцця хрысциянства:

1)988 год;

2)992 года - стварэнне полацкай епархии. Першым полацким епискапам был Мина;

3)1005 - турауская епархия. Першы епискап - фама.

4)Першыя хрысцияне на тэрыторыи беларуси - рагнеда и изяслау.

У 9-12 ст иснавала писменства. Доказы:

-наяунасць летаписм минулых гадоу;

-надписи на валунах;

-у Брэсце был знойдзены самшытаны грэбень, на яким были литары ад А - да Л;

-самая ранняя летаписная книга на тэр бедаруси: тураускае евангеля;

-жыцие ..;

-иснаванне берасцяных граматах(знойдзены у Вицебску и Мсциславле). На адной з их адзин жыхар прасиу у другога нештая таму даць;

-крыж еуфрасинни полацкай - уникальны прадмет(на самим крыжы написана было хто яго зрабиу(лазар бокша).

Хто узяу крыж:

-крыж узяли немцы.

У 9-12 стагоддзи на Беларуси панавау крыжова-купальны ... - преоблдал крыж.

Спаса ефрасиннеуская царква - помник архитэктуры.

Тэма: Беларусь у саставе ВКЛ.

Утварэнне вкл и уваходжанне бел зямель у яго склад.

Мэты стварэння:

-знешняя пагроза(мангола-татары и крыжавики).

Першы цэнтр - полацк. Аднак полацкае княства был о слабо, каб яб'яднаць;

Други цэнтр - галенска-валынскае княства. Было далека ад Беларуси каб аб'яднаць земли

Трэци - литва(тэрмин "литва", з'яуляецца тольки у..).

Чацверты - авагрудак, яки у 13 стагоддзи быу у цэнтры вкл. Яму удалося.

Самы добры князь и ваявода - миндоуг, таму яго завуць на прауленне у навагрудак. Ен спачатку не згадзиуся, але пасля таго як яго спагнали з литвы ен згадзиуся.

У 1... годзе прыймае хрысциянства, и ен пачынае правиць и яго вельми хваляць.

Праблема: што зрабиуь каб яе прызнали у свеце.

Миндоуг вырашыу што яму трэба прыняць каталицтва у 1253(?) годзе. Миндоуг личыуся першым и апошним ВК литоуским и каралем литоуским(папа рымски даравау яму карону).

На пахаванне сваей жонки ен пазвау яе сястру.

З 1263 па 1267 год Войша правиу у ввкл, пасля збег адтуль.

Способы

-далучэнне па свайму жаданню. У 1307 польскае княства увайшло у склад вкл. Так як яно самастойна увайшло у склад вкл, яму заставалася аутаномия(свае веча, якое вырашала пытанни).

-шлюбны

Амаль усе земли, чкия увайшли у склад вкл, вайшли у склад пры Гедэмине.

Вицень киравау з 1293 - па 13.9 год

Пры Вицене з'яуляецца герб "пагоня".

Пасля смерци Виценя(быу забиты пры ...жонки).

Пасля яго прыходзиць Гедэмин. Ен працягвау смаганне з крыжаками.

Каля навагрудка битва была выиграна войскам княства литоускага.

Так сама нападали и мангола-татары. У 1315 и у 13.. годзе нападали.

Ардыншчына...

Гедэмин праявиу сябе як цэнтрализатар: перанясенне сталицы з навагрудка у Вильню у 13.. годзе.

Пад час киравання Гедэмина вкл пачало называуца - вк литоускае и рускае.

Пасля смерци Гедэмина новым правицелем становицца альгерд. Ен правим разам з Кейстутам(сваим братам).

Княства было падзелена на дзве частки. Альгерд адказвау за унутраную палитыку и за палитыку далучэння зямель, а кейстута адказвау за барацьбу з крыжаками.

Яму удалося далучыць шмат руских земляу(бранск, смаленск, цвер, и нават тры разы хадзу на маскву(прз два гады)).

Паудневы накирунак альгерда. Далучыу киеушчыну. И битва на рацэ "синявока".

Пазней далучыу яшчэ и чаргнигава-северския земли.

Самая вяликая и жорсткая битва - битва на рацэ стрэва. Яна скончылася ничым. Альгерду удалося дабицца ад канстанцинопльскага патрыярха заснаваць у навагрудку праваслауную .. у навагрудку, адасобленуя ад других.

Пасля смерци альгерда(помер у 88-м годзе) здараецца други дынастычны крызис. Ен пажадау каб правиу ягайла.

Першая жонка марыя вицибская(старэйшы сын - андрэй полацки), другая ульяна цверская(старэйшы сын - ягайла), у кейстута быу сын .. Але альгерд завяшчау прауленне ягайле. Ягайла пачынае разумець што яму трэба шукаць падтрымкуш. Ен вырашыу заключыць шлюб з ядвигай(польскай каралевай). Таким чынам - моцнае злучэнне княствау(крэуская уния 1385).

Кашэрски прывилей: трон магла наследаваць жанчына. Бацьга ядвиги - людовик 1.

Ягайла вымушаны быу прыняц каталицтва и стаць Уладзимир.

Адбываецца магадненнем памиж кирылам и витаутам. Витаут получает вкл, и пытается адасобиць яе ад польшы. Ен далучыу да вкл шмат зямель и яна мела у гэты час найбольшы памер(ад балтыйскага да чорнага мора).

Прыймаецца виленска-радмская уния и гарадзельски прывилей.

Пад час праулення витаута и ягайлы просходит змаагнне над крыжаками.

Пасля смерци витаута адбывается трэци дынастычны крызис.

Пасля яго - свидрыгайла(1430-1432 годы праулення). Польская элита выганяе свидрайлу з вк трона и садзяць на трон жыгемонта. Але свидрыгайла пачынае весци барацьбу за свой трон, и з 1432 года пачынае супраць жыгемонта. Але свидрыгайла спалиу праваслаунага епискапа зза чаго ад яго адварачваюцца людзи.

Казимир 4 -спачатку вк литоуски, а пасля и кароль польски. У яго прауленне праходзиць кадыфикацыя.

Пасля казимира 4 правиць Аляксандр, больш вядому як вялики князь якому прыйшлося весци актыуную палитыкус. Пад час Аляксандра адбывается яшчэ вайна 1503-15..

Так сама ен вядзе барадзьбу з татармаи. У 1502 на рацэ Уша, 1503 - у Давыд-гарадка, и 1506 на..

У час яго киравання были значна пашыраны паунамоцтвы рады.

Жыгемонт першы стары(1506-1508). Ен сказау што спадемцам будзе яго сын жыгемонт. Правуленне жигемонта старога - залаты час.

1512 - 1522

1534-1537 кали вкл спрабавала адваявауь шэраг гарадоу, але адваявали тольки Гомель.

Жыгемонт першы бы умецэнатам. Быу за дзейнасць францыска старыны. Так сама быу иницыятарам ...

Пслядоуниками францыска з'яулялися сымон будны и.. Пачынаюцца летаписы, пачынаецца архитэктурнае будауництва, пачауся рух супраць каталицкай царквы и каталицтва пазбавилася тэацэнтрызма. На трон зышоу сын жыгемонта 1 - жыгемон други, аугуст. Ен памирае без дзяцей. Ен имкнууся падтрымаць палитыку талерантнасци и у 1... годзе имкнуся стварыць царкоунае адзинства.

Сацыяльна-эканамичнае развицце

Зямля ра той час была з аднаго боку - прыватная(належыла феадалам и царкве), и была дзяржауная.

Феадалы пачвали складаць фальварки(гаспадарка феадала, якая мела таварны характар). На фальварках пачали вырашчвауь зярно и прадаваць заграицу.

У гарадах у гэты час узникли дзве новыя з'явы:

-магдэбурскае права(першы горад - брэст).

-цэхавая систэма(вучни, падмайстры, майстры). Каб стаць майстрам трэба было зрабиць шэдэвр.

Гандлем займалися госци(жыхары, якия таргавали з замежными странами).

...

11.03.2013

Тьма: беларуския земли у складзе расийскай имперыи

Першая палова 1. ст.

Палитыка Расийсга урада на тэрыторыи беларуси у канцы 18- першай палове 19 стагоддзя. Асноуныя этапы и характарыстыка ;

Грамадска-палитычны рух на тэр беларуси у перш палове 18 ст и паустанне;

Беларусь у айчыннай вайне 1...;

Эканамичнае развицце Беларуси у першай палове 19 ст

Перш пы:

Можна падзялиць на два этапа:

1)пачын з канца 18 ст - паустанне 183.

Агульная характырыстыка у гэты этап: палитыка больш-менш лаяльная; расия тольки прыглядвалася да новых падзелау.

У адносинах да шляхты праходзила палитыка прысяги шляхты расийсй императрыцы. Кали яны згаджалися, то атрымливали усе правы расийскай шляхты!!

Шляхта пазбаулялася права мець уласныя войски; пазбаулялася права саздаваць канфедырацыи; пазбаул права бедаваць замки. Апазицыйна настроенная шляхта магла быць падвергнута палитыци "разбора шляхты" (тычылася шляхты, якая не мела зямли).

У адносинах да сялян: распаусюджвалася расийская падатковая систэма. Яны пачали выплачваць новыя падатки(рэкрутчына, падушны падатак). Уличвая цяжкае становишча сялян у той час урад вызвалиу их на два гады ад выплачнне падаткау, а пасля плацили только палову.

У мяшчан

На гарады беларуси распаусюджвалася драваная грамата кацярыны другой.

Купецтва атрымливала права фармаваць гильдыи.

Расия праяуляла талерантнасцб адносна белаурских канфессий. Была заснавана беларуская епархия з цэнтрам у магилеве.

Катыгарычна забаранялася унияцкай и каталицкай царкве скланяць да сваей меры праваслауных.

У 1794 была уведзене мяжа и воинская аседласць, якая прыяла да перанасядення еурэями.